Մաուգլի (մուլտֆիլմ)

Մաուգլի (ռուս.՝ Маугли), խորհրդային հինգմասանոց մուլտսերիալ, որը նկարահանվել է 1967-1971 թվականներին, ռեժիսոր Ռոման Դավիդովի կողմից, Ռեդյարդ Կիպլինգի «Ջունգլիների գիրքը» պատմվածքների ժողովածուի հիման վրա։ 1973 թվականին թողարկվել է, որպես մեկ-միասնական լիամետրաժ մուլտֆիլմ։

Մաուգլի Маугли
Տեսակ	մուլտիպլիկացիոն ֆիլմերի շարք և մինիսերիալ
Ժանր	արկածային ֆիլմ, ընտանեկան ֆիլմ, դրամա, ֆենթեզի ֆիլմ և ադապտացիա
Թեմա	Վայրենացած երեխաներ
Հիմք	Ջունգլիների գիրքը
Ձայնագրում	Լյուդմիլա Կասատկինա, Անատոլի Պապանով, Ալեքսանդր Նազարով, Սերգեյ Մարտինսոն, Կլարա Ռումյանովա, Լյուսենա Օվչիննիկովա, Օլեգ Վիդով, Ստեպան Բուբնով, Լև Լյուբեցկի և Յուրի Պուզիրյով
Կերպարներ	Մաուգլի, Բագիրա, Բալու, Կաա, Շերխան, Tabaqui?, Ակելա, Ռախշա և Խատի
Պատմվածքի վայր	Lost city?
Հորինված երկիր	Jungle Book universe?
Երաժշտություն	Սոֆիա Գուբայդուլինա
Երկիր	ԽՍՀՄ
Լեզու	ռուսերեն
Ռեժիսոր	Ռոման Դավիդով
Օպերատոր	Ելենա Պետրովա
Սցենարիստ	Լեոնիդ Բելոկուրով
Ընկերություն	Սոյուզմուլտֆիլմ
Էկրաններին է	1971-ը
Սերիայի տևողություն	100 րոպե

Սյուժեն

Ռաքշա (1967)

Փոքրիկ երեխան հայտնվում է ջունգլիներում ապրող գայլերի ընտանիքում։ Նա անչափ դուր է գալիս մայր գայլին` Ռաքշային։ Վերջինս նրան անվանում է Մաուգլի (գորտուկ) և պաշտպանում մարդակեր վագրից` Շերխանից, որը Մաուգլիին համարում է իր ավարը։ Գայլերը կերակրում ու դաստիարակում են մարդկային երեխային։ Ընտանիքը ապրում է ոհմակի ներսում և ղեկավարվում ջունգլիների օրենքով։ Սակայն միայն ոհմակի խորհուրդը կարող է որոշել, արդյո՞ք կարող է Մաուգլին ապրել գազանների միջավայրում, թե՞ պետք է դառնա Շերխանի կերակուրը։

Քանի դեռ գայլերի ոհմակը տատանվում էր իր որոշման մեջ, սև հովազ Բագիրան փրկում է տղային, խաբելով, որ որպես փրկագին, վճարում է իր կողմից նոր սպանված ցուլով։

Առևանգումը (1968)

Մաուգլին, գայլերի ընտանիքի որդեգիրը, սովորում է արջ Բալուի դպրոցում։ Նա արագորեն մեծանում է և ի հայտ բերում ընդունակություններ, որոնցով այնքան էլ գոհ չէ Բագիրան։ Այն բանից հետո, երբ Մաուգլին փրկում է թակարդն ընկած փղիկին, գայլերի ընտանիքում ապրող մարդկային երեխայի մասին լուրը հասնում է նաև կապիկների բանդար-լոգ ցեղին։ Ծառերի վրա բնակվող կապիկների ցեղը որոշում է Մաուգլիին դարձնել իրենց առաջնորդ։ Նրանք առևանգում են տղային և տանում ջունգլիներում գտնվող լքված քաղաքը։

Ջունգլիներում ոչ-ոք չի ցանկանում գործ ունենալ կապիկների հետ։ Վերջիններս վախենում են միայն պիթոն Կաաից։ Օգնություն խնդրելու նպատակով Կաաի մոտ են գնում Բալուն և Բագիրան։ Սակայն Բագիրան, ոչ այնքան Մաուգլիի սիրուց, այլ կապիկների նկատմամբ թշնամանքից դրդված, անմտորեն մարտի է բռնվում նրանց հետ, որի արդյունքում Բագիրան և Բալուն պարտվում են։ Միայն Կաան է կարողանում կանգնեցնել բանդար-լոգներին և Մաուգլին ազատվում է գերությունից։

Աքելայի վերջին որսը (1969)

Մաուգլին մեծացել էր և որպեսզի ոհմակում ունենար իր արժանի տեղը, նա պետք է զինվեր։ Պիթոն Կաայի օգնությամբ, լքված քարանձավում նա գտնում է Երկաթե ատամը (հինավուրց դաշույն), իսկ Բագիրայից նա տեղեկանում է Կարմիր Ծաղիկի մասին (այդպես էր ջունգլիներում կոչվում կրակը)։

Մաուգլին մոտակա գյուղակում գտնում է անոթի մեջ այրվող ածուխներ և այն տանում է իր հետ։ Այդ ժամանակ, հին թշնամին` Շերխանը, խռովություն էր բարձրացրել ոհմակում, պատրաստվելով գահընկեց անել ոհմակի առաջնորդին` Աքելային, քանի որ վերջինս անհաջողության էր մատնվել որսի ժամանակ։ Բագիրան և Բալուն, առաջին անգամ որոշում են չվախենալ Շերխանից և պաշտպանել Աքելային։ Միայն Մաուգլիի միջամտությունն է փրկում Աքելային` Շերխանի դավադրությունից։

Ճակատամարտ (1970)

Ահավոր վտանգ էր սպառնում ջունգլիների բնակիչներին։ Դեպի Մաուգլիի հարազատ վայրերն էին շարժվում հազարավոր արյունարբու շիկավուն շներ, որոնցից փրկություն չկար։ Սակայն Մաուգլին և իր ընկերները մարտի են ելնում նրանց դեմ։

Վերադարձ դեպի մարդիկ (1971)

Ջունգլիներում երաշտ էր։ Աքելայի մահից հետո Մաուգլին դարձել էր գայլերի ոհմակի առաջնորդը։ Վերջապես ժամանակն էր հաշիվները մաքրել գլխավոր թշնամու` Շերխանի հետ, որը խախտել էր երաշտի պայմաններում խաղաղության մասին ջունգլիների օրենքը։ Մաուգլին գոմեշների օգնությամբ կարողանում է հաղթել վագրին։ Արդեն ժամանակն էր վերադառնալ մարդկանց մոտ։

Մուլտֆիլմի ոճը

Ռուսական նամականիշ մուլտֆիլմի հերոսների պատկերով

Մուլտֆիլմի առաջին մասը թողարկվել է ամերիկյան «Ջունգլիների գիրքը» (1967թ.) մուլտֆիլմին զուգընթաց։ Չնայած դա զուգադիպություն էր, սակայն քննադատները հաճախ են համեմատում այդ երկու ֆիլմերը միմյանց հետ։ Ամերիկյան ֆիլմը առավելապես նախատեսված էր ամենափոքրիկ հանդիսատեսների համար։ Սյուժեն համեմատաբար զարգանում է առանց ընդհարումների, հերոսները երգում են ու պարում, բացակայում են բռնության տեսարաններն ու արյան ցուցադրումը։

Խորհրդային մուլտֆիլմը նախատեսված էր ավելի մեծահասակների համար և ավելի մոտ էր Կիպլինգի գրքին։ Այնտեղ առկա էին զանգվածային գոտեմարտեր, մենամարտեր, ցուցադրվում էր մահ, արյուն և զգացվում էր ահագնալից լարված մթնոլորտ։ Դրա հետ միասին, վեր էին հանվում կյանքի ու մահվան, պարտականության և զգացմունքի, մարտիկի հերոսության և մարդկային էության թեմաները։

Չնայած խորհրդային մուլտֆիլմը, Մաուգլիի մասին պատմող բոլոր էկրանավորումներից միակն է, որ առավել մոտ է սկզբնաղբյուրին, այնուամենայնիվ կան որոշակի տարբերություններ գրքից։ Օրինակ այն, որ գրքում Բագիրան արական կերպար է, իսկ մուլտֆիլմում այն իգական է։ Բացի այդ, մուլտֆիլմում չեն ընդգրկվել մարդկային կերպարները, ինչպիսին էին օրինակ` Բալդեոն և Մեսսուան։ Մուլտֆիլմում ավելացվել է նաև Մաուգլիի և Շերխանի գոտեմարտը, չնայած, որ գրքում Շերխան վագրը զոհվում է ցուլերի սմբակների տակ։

Նկարահանող խումբ

Կինոգործիչ	Ներդրումը
Լեոնիդ Բելոկուրով	սցենարիստ
Ռոման Դավիդով	ռեժիսոր
Ալեքսանդր Վինոկուրով և Պյոտր Ռեպկին	բեմադրող նկարիչ
Ելենա Պետրովա	օպերատոր
Սոֆյա Գուբայդուլինա	կոմպոզիտոր

Կերպարների հնչյունավորում

Հնչյունավորող դերասան	Կերպար
Մարիա Վինոգրադովա	Մաուգլին փոքր տարիքում
Լև Շաբարին	Մաուգլին մեծահասակ տարիքում
Լյուդմիլա Կասատկինա	Բագիրա
Ստեպան Բուբնով	Բալու
Վլադիմիր Ուշակով	Կաա
Անատոլի Պապանով	Շերխան
Սերգեյ Մարտինսոն	Տաբակի
Լև Լյուբեցկի և Յուրի Պուզիրյով	Աքելա
Լյուսենա Օվչիննիկովա	Ռաքշա

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մաուգլի (մուլտֆիլմ)» հոդվածին։