Մայքլ Ջեֆրի Ջորդան (անգլերեն՝ Michael Jeffrey Jordan,փետրվարի 17, 1963(1963-02-17)[1][2][3][…], Բրուքլին, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4][5][1]), ամերիկացի նշանավոր նախկին բասկետբոլիստ, հարձակվող պաշտպան (երկրորդ համար)։ Հանդես է եկել Բասկետբոլի ազգային ասոցիացիայի (NBA) «Չիկագո Բուլս» և «Վաշինգթոն Վիզարդս» ակումբներում։ Համարվում է բոլոր ժամանակների մեծագույն բասկետբոլիստներից մեկը, ով լուրջ դեր է խաղացել 80-ականներին և 90-ականներին բասկետբոլի մասայականացմանը։ «Չիկագո Բուլսի» կազմում Ջորդանը վեց անգամ նվաճել է NBA-ի առաջնությունը՝ 1991, 1992, 1993, 1996, 1997 և 1998 թվականներին։

Մայքլ Ջորդան
Michael Jordan

Մայքլ Ջեֆրի Ջորդան
Կարիերան ավարտել է
Ակումբ Կարիերան ավարտել է
Դիրքը Հարձակվող պաշտպան
Համար № 23, 12, 45
Ի ծնե տրված անունը Մայքլ Ջեֆրի Ջորդան
Michael Jeffrey Jordan
Ծննդյան ամսաթիվ փետրվարի 17, 1963 (61 տարեկան)
Ծննդավայր Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Բրուքլին, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Ազգություն Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ
Հասակ 1,98 մ
Քաշ 98 կգ
Դպրոց Էլմսլի Ա. Լեյնի (Ուիլմինգթոն, Հարավային Կարոլինա)
համալսարան Հարավային Կարոլինա (1981–1984)
Դրաֆթի տարի 1984 / ռաունդ՝ 1 / ընտր.՝ 3-րդ
Դրաֆթ ակումբ Չիկագո Բուլս
Կարիերա սկիզբ 1984–2003
Կարիերայի պատմություն
Ամերիկայի Միացյալ ՆահանգներՉիկագո Բուլս (1984–1993)
Բիրմինհեմ Բարոնս (բեյսբոլ, 1994–1995)
Սկոտսդեյլ Սկորպիոնս (բեյսբոլ, 1994)
Ամերիկայի Միացյալ ՆահանգներՉիկագո Բուլս (1995–1998)
Ամերիկայի Միացյալ ՆահանգներՎաշինգթոն Վիզարդս (2001–2003)
Մրցանակներ

  • NBA չեմպիոն (1991–1993, 1996–1998)
  • 6× NBA գերեզրափակչի MVP (1991–1993, 1996–1998)
  • 5× NBA ամենաարժեքավոր խաղացող (1988, 1991–1992, 1996, 1998)
  • 14× NBA աստղ (1985–1993, 1996–1998, 2002–2003)
  • 3× NBA բոլոր աստղերի խաղի MVP (1988, 1996, 1998)
  • 10× All-NBA առաջին թիմ (1987–1993, 1996–1998)
  • All-NBA երկրորդ թիմ (1985)
  • NBA տարվա պաշտպան (1988)
  • 9× NBA All-Defensive առաջին թիմ (1988–1993, 1996–1998)
  • NBA տարվա նորեկ (1985)
  • NBA All-Rookie առաջին թիմ (1985)
  • 2× NBA Սլեմ դանկ մրցույթի հաղթող (1987–1988)
  • 3× NBA-ի առաջատար խլումների կատեգորիայում (1988, 1990, 1993)
  • 10× NBA-ի առաջատար միավորների կատեգորիայում (1987–1993, 1996–1998)
  • Չիկագո Բուլսի բոլոր ժամանակների առաջատար միավորների կատեգորիայում
  • # 23 մարզաշապկի հավերժացում Չիկագո Բուլսի կողմից
  • 3x AP վարկածով տարվա մարզիկ (1991, 1992, 1993)
  • 2x ԱՄՆԲՖ տարվա մարզիկ (1983–1984)
  • NBA-ի 50 ամյակի խորհրդանշական հավաքական
  • NCAA չեմպիոն (1982)
  • 2× Կոնսենսուս All-American առաջին թիմ (1983–1984)
  • Կոնսենսուս տարվա համազգային բասկետբոլիստ (1984)
  • ACC տարվա մարզիկ (1984)
  • # 23 մարզաշապկի հավերժացում Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանի կողմից
Կարիերայի ցուցանիշներ
Միավորներ՝ 32 292 (30,1 մ/խ)
Անդրադարձ՝ 6672 (6,2 ա/խ)
Փոխանցումներ՝ 5633 (5,3 փ/խ)
Մեդալներ
Օլիմպիական խաղեր
Ոսկի Լոս Անջելես 1984 բասկետբոլ
Ոսկի Բարսելոնա 1992 բասկետբոլ
Պանամերիկյան խաղեր
Ոսկի Կարակաս 1983 բասկետբոլ
Ամերիկայի մրցաշար
Ոսկի Պորտլենդ 1992
2009 Բասկետբոլի փառքի սրահ
Արտաքին տեսաֆայլեր
«Ձերդ եթերայնություն»
Մայքլ Ջորդան - Վերևից նետման մրցույթի լավագույն պահերից

Իր ֆենոմենալ բարձր ցատկոտունակության համար Մայքլն ստացավ «Air Jordan» (Օդային Ջորդան) և «Պարոն թեթևություն» անվանումները։ Նա նաև համարվում է բասկետբոլի պատմության մեջ լավագույն պաշտպաններից մեկը[6]։ 1991 թվականին նա հաղթեց NBA-ում՝ իր առաջին մրցաշարում «Բուլս»-ի հետ, իսկ արդեն 1992 թվականին և 1993 թվականին կրկնեց այդ հաջողությունը։ Հոր մահից հետո 1993-1994 թվականներին Ջորդանը հանկարծակիորեն հեռացավ բասկետբոլից և փորձեց առաջ գնալ բեյսբոլով։ 1995 թվականին նա վերադարձավ բասկետբոլային դաշտ և օգնեց «Բուլս»-ին նվաճել ևս երեք կոչում (1996, 1997, 1998), միաժամանակ NBA-ում իր թիմի հետ միասին սահմանելով ռեկորդներ՝ (1995/96 թվականների մրցաշար) տանելով դեռևս չգրանցված 72 հաղթանակ մեկ մրցաշարում։ Երկրորդ անգամ նա կարիերան թողեց 1999 թվականին, սակայն 2001 թվականին կրկին վերադարձավ արդեն «Վաշինգտոն Ուիզարդս» թիմի կազմում։

1984 թվականին Ջորդանը պայմանագիր ստորագրեց NIKE ընկերության հետ, որը հատուկ Մայքլի համար ստեղծեց սպորտային կոշիկներ՝ Air Jordans անվանումով։ Նախագիծն այնքան հաջողված էր, որ Air Jordans-ը դարձավ առանձին բրենդ[7]։ Ջորդանը խաղաց ինքն իրեն «Տիեզերական խաղ» ֆիլմում (1996)։ Նա Oakley Inc ընկերության ղեկավարման բաժնի կազմի մեջ է։ Այժմ համարվում է հիմնական սեփականատերը, ինչպես նաև կարգավորում է «Շառլոտտ Բոբկետս» ակումբի բասկետբոլային հարցերը։ 2010 թվականի փետրվարին աճուրդում հաղթեց և իրավունք ստացավ հիմնական սեփականատեր Լ. Ջոնսոնից գնելու թիմի վերահսկողության փաթեթների բաժնետոմսերը[8]։ Այս կերպ Մայքլ Ջորդանն առաջին բասկետբոլիստն էր, ով դարձավ NBA-ի սեփականատեր։

Ներկա պահին հանդիսանում է «Շառլոթ Հորնեթս» ակումբի նախագահը։

Կենսագրություն խմբագրել

Մանկություն խմբագրել

Մայքլի ծնողները՝ Ջեյմս Ջորդանը և Դելորիս Փիփլսը, ծանոթացել են 1956 թվականին Ուոլեսում (Հյուսիսային Կարոլինա նահանգ), բասկետբոլի մրցախաղից հետո։ Ջեյմսն այդ ժամանակ ծառայում էր ԱՄՆ ՌՕՈՒ-ում, իսկ Դելորիսը սովորում էր Թասկիջյան ինստիտուտում։ Շուտով նրանք ամուսնացան։ Մայքլի ծնողները միջահասակ էին և աչքի չէին ընկնում սպորտային կազմվածքով։

Մայքլ Ջորդանը ծնվել է 1963 թվականի փետրվարի 17-ին Բրուկլինում (Նյու-Յորք), որտեղ նրա հայրը սովորում էր «Ջեներալ էլեկտրիկ» կազմակերպության ուսումնարանում։ Մայքլը հինգ երեխաներից չորրորդն է. ունի երկու ավագ եղբայր՝ Լարին և Ջեյմս-կրտսերը, ավագ քույր՝ Դելորիսը, և կրտսեր քույր՝ Ռոզլինը[9]։ Մայքլի ծնունդից քիչ անց ընտանիքը տեղափոխվեց Ուոլես, որտեղ հայրն աշխատում էր գործարանում՝ որպես բեռնասարքի օպերատոր, իսկ մայրը բանկային ծառայող էր։ 1970 թվականին Ջորդանները տեղափոխվեցին ավելի խոշոր քաղաք՝ Ուիլմինգտոն, որտեղ և մեծացել էր Ջեյմսը[10]։ Այստեղ Մայքլի ծնողները պաշտոնների բարձրացում ստացան. Ջեյմսը դարձավ արտադրամասի պետ և սարքավորումների բաժնի ղեկավար, իսկ Դելորիսը բանկում գլխավորեց հաճախորդների հետ կապերի բաժինը։ Ընտանիքը դարձավ բավականաչափ ապահովված և կարողացավ իրեն թույլ տալ նոր տուն գնել ծովափին։ Մինչ քույրերն ու եղբայրները դասերից հետո լրացուցիչ աշխատանքով օգնում էին ծնողներին, Մայքլը, ծուլանալով, ամեն կերպ խուսափում էր տնային հոգսերից։ Դպրոցում էլ առանձնապես չէր փայլում, կարգապահության հետ էլ խնդիրներ ուներ։

Ջորդանը զբաղվում էր մի շարք մարզաձևերով, բայց ամենաշատը սիրում էր բեյսբոլ և երազում էր ապագայում դառնալ պրոֆեսիոնալ բեյսբոլիստ։ Այս մարզաձևում Մայքլը մանուկ հասակում հասավ որոշ հաջողությունների. 12 տարեկանում իր թիմի հետ նա հասավ մինչև կրտսեր լիգայի եզրափակիչ փուլ։ Ավելի ուշ դարձավ նահանգի չեմպիոն և ճանաչվեց նահանգի լավագույն խաղացող։ Այնուհետև Մայքլը լրջորեն տարվեց բասկետբոլով, որը տեղի սևամորթ երիտասարդների շրջանում ամենատարածված մարզաձևն էր։ Ջորդանն առանձնապես աչքի չէր ընկնում բարձր հասակով և հուժկու կառուցվածքով, ուստի, սեփական թերությունները փոխհատուցելու նպատակով, կատարելագործում էր թռիչքը։ Մայքլի մշտական խաղընկերը հարազատ եղբայրն էր, որի հետ հաճախ բասկետբոլ էր խաղում տան բակում։

NBA կարիերայի ցուցանիշներ խմբագրել

Նշանակված են այն մրցաշրջանները, որտեղ Ջորդանը հաղթել է NBA առաջնությունը
* Առաջնորդել է առաջնությունը
  NBA ռեկորդ

Ամենամյա մրցաշրջան խմբագրել

Տարի Թիմ GP GS MPG FG% 3P% FT% RPG APG SPG BPG PPG
1984 Չիկագո 82 82 38.3 .515 .173 .845 6.5 5.9 2.4 .8 28.2
1985 Չիկագո 18 7 25.1 .457 .167 .840 3.6 2.9 2.1 1.2 22.7
1986 Չիկագո 82 82 40.0 .482 .182 .857 5.2 4.6 2.9 1.5 37.1*
1987 Չիկագո 82 82 40.4* .535 .132 .841 5.5 5.9 3.2* 1.6 35.0*
1988 Չիկագո 81 81 40.2* .538 .276 .850 8.0 8.0 2.9 .8 32.5*
1989 Չիկագո 82 82 39.0 .526 .376 .848 6.9 6.3 2.8* .7 33.6*
1990† Չիկագո 82 82 37.0 .539 .312 .851 6.0 5.5 2.7 1.0 31.5*
1991† Չիկագո 80 80 38.8 .519 .270 .832 6.4 6.1 2.3 .9 30.1*
1992† Չիկագո 78 78 39.3 .495 .352 .837 6.7 5.5 2.8* .8 32.6*
1994 Չիկագո 17 17 39.3 .411 .500 .801 6.9 5.3 1.8 .8 26.9
1995† Չիկագո 82 82 37.7 .495 .427 .834 6.6 4.3 2.2 .5 30.4*
1996† Չիկագո 82 82 37.9 .486 .374 .833 5.9 4.3 1.7 .5 29.6*
1997† Չիկագո 82 82 38.8 .465 .238 .784 5.8 3.5 1.7 .5 28.7*
2001 Վաշինգտոն 60 53 34.9 .416 .189 .790 5.7 5.2 1.4 .4 22.9
2002 Վաշինգտոն 82 67 37.0 .445 .291 .821 6.1 3.8 1.5 .5 20.0
Կարիերա 1,072 1,039 38.3 .497 .327 .835 6.2 5.3 2.3 .8 30.1 
Բոլոր աստղեր 13 13 29.4 .472 .273 .750 4.7 4.2 2.8 .5 20.2

Փլեյ Օֆ խմբագրել

Տարի Թիմ GP GS MPG FG% 3P% FT% RPG APG SPG BPG PPG
1985 Չիկագո 4 4 42.8 .436 .125 .828 5.8 8.5 2.8 1.0 29.3
1986 Չիկագո 3 3 45.0 .505 1.000 .872 6.3 5.7 2.3 1.3 43.7
1987 Չիկագո 3 3 42.7 .417 .400 .897 7.0 6.0 2.0 2.3 35.7
1988 Չիկագո 10 10 42.7 .531 .333 .869 7.1 4.7 2.4 1.1 36.3
1989 Չիկագո 17 17 42.2 .510 .286 .799 7.0 7.6 2.5 .8 34.8
1990 Չիկագո 16 16 42.1 .514 .320 .836 7.2 6.8 2.8 .9 36.7
1991† Չիկագո 17 17 40.5 .524 .385 .845 6.4 8.4 2.4 1.4 31.1
1992† Չիկագո 22 22 41.8 .499 .386 .857 6.2 5.8 2.0 .7 34.5
1993† Չիկագո 19 19 41.2 .475 .389 .805 6.7 6.0 2.1 .9 35.1
1995 Չիկագո 10 10 42.0 .484 .367 .810 6.5 4.5 2.3 1.4 31.5
1996† Չիկագո 18 18 40.7 .459 .403 .818 4.9 4.1 1.8 .3 30.7
1997† Չիկագո 19 19 42.3 .456 .194 .831 7.9 4.8 1.6 .9 31.1
1998† Չիկագո 21 21 41.5 .462 .302 .812 5.1 3.5 1.5 .6 32.4
Կարիերա 179 179 41.8 .487 .332 .828 6.4 5.7 2.1 .8 33.4 

Տես նաև խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  Արտաքին տեսաֆայլեր
  Discussion with Halberstam on Playing for Keeps: Michael Jordan and the World He Made, February 22, 1999, C-SPAN

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 http://www.nba.com/history/legends/michael-jordan/
  2. Encyclopædia Britannica
  3. Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  4. 4,0 4,1 http://espn.go.com/nba/player/gamelog/_/id/1035/michael-jordan
  5. 5,0 5,1 http://espn.go.com/nba/player/stats/_/id/1035/michael-jordan
  6. Berkow I. Sports of The Times; Air Jordan And Just Plain Folks(անգլ.) // Նյու Յորք Թայմս. — հունիսի 15, 1991.
  7. «Майкл Джордан купил баскетбольный клуб». Дни.ру. 2010 թ․ փետրվարի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 15-ին.
  8. «Մայքլ Ջորդանի կենսագրությունը (1963-)». filmreference.com (անգլերեն). Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 11-ին.
  9. «Ties to Michael Jordan Still Remain in His Hometown of Wilmington, NC»

Արտաքին հղումներ խմբագրել