Մահա Վաջիրալոնգկորն (թաի.՝ มหาวชิราลงกรณ, máhǎː wáʨʰíraːloŋkɔːn[5], հուլիսի 28, 1952(1952-07-28)[1][2], Amphorn Sathan Residential Hall, Dusit, Թաիլանդ), Չակրի արքայատոհմի ներկայացուցիչ, ճանաչվել է Թայլանդի արքա 2016 թվականի նոյեմբերի 29-ին։ Ադուլյադեդ Պումիպոնի միակ որդին է, որը մահացել է 2016 թվականի հոկտեմբերի 13-ին։ Թագադրվել է Ռամի X անվան տակ[6]։

Մահա Վաջիրալոնգկորն
Զինվորական կոչումField marshal?, Admiral of the fleet? և Marshal of the air force?
Ծնվել է՝հուլիսի 28, 1952(1952-07-28)[1][2] (71 տարեկան)
ԾննդավայրAmphorn Sathan Residential Hall, Dusit, Թաիլանդ
Երկիր Թաիլանդ
ԱզգությունThai people?
ՏոհմՉակրի և House of Mahidol?
միապետ
ՇրջանավարտՄիլֆիլդ (հուլիս 1970), Royal Military College? (1976), The King's School? (մայիս 1971), Նոր Հարավային Ուելսի ինստիտուտ (1976), Sukhothai Thammathirat Open University? (1987), Defence Academy of the United Kingdom? և Chitralada School? (1965)
ՀայրԱդուլյադեդ Պումիպոն
ՄայրՍիրիկիտ
ԵրեխաներBajrakitiyabha, Princess Rajasarinisiribajra?, Juthavachara Vivacharawongse?, Vacharaesorn Vivacharawongse?, Chakriwat Vivacharawongse?, Vatcharawee Vivacharawongse?, Sirivannavari of Thailand? և Dipangkorn Rasmijoti of Thailand?
Հավատքբուդդայականություն և Թհերավադա
Պարգևներ
Առողջական վիճակԿորոնավիրուսային վարակ COVID-19
ՍտորագրությունИзображение автографа

Կենսագրություն խմբագրել

1972 թվականի ամբողջական տիտղոս՝ Սոմդետ Պհրա Բորոմա Օրասատհիրատ Չաո Ֆան Մահա Վաջիրալոնգկորն Սայամ Մակուտրաչակուման (թաի.՝ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร, Մեծն գերազանցություն արքայազն Մահա Վաջիրալոնգկորն, արքայի ժառանգորդ)։

Սկզբնական կրթությունը ստացել է Բանգկոկում, ապա ուսումը շարունակելու համար ուղարկվել է Մեծ Բրիտանիա և Ավստրալիա։ 1976 թվականին Կանբերրայում ավարտել է արքայական ռազմական քոլեջը, որտեղ ստացել է ռազմական օդաչուի կրթություն։

2016 թվականի նոյեմբերի 29-ին ճանաչվել է Թայլանդի թագավոր։

Ընտանիք խմբագրել

1977 թվականին արքայազնը ամուսնացել է Մոմ Լուանգ Սոամսավալի Կիտիակարայի հետ (Սիրիկիտ թագուհու բարեկամուհին, Վաջիրալոնգկորնի զարմուհին)։ Նրանք ունեն մեկ դուստր՝ արքայադուստր Բաջրակիտիաբհան (1978)։

Սակայն շուտով նրանք բաժանվեցին (դե ֆակտո՝ 1980-ին, դե յուրե պաշտոնապես բաժանվել են 1991 թվականին) և արքայազնը որոշ ժամանակ ոչ պաշտոնապես ամուսնացած էր դերասանուհի Յուվադհիդոյ Պոլպրասետի հետ (առաջին որդու ծնունդից հետո ստացել է Մոմ Սուջարինի Մահիդոլ անունը), որից ունի չորս տղա և մեկ դուստր։ Նա ստացել է «կրտսեր» արքայադուստրի տիտղոս, հավասարվելով իր երեխաներին։ 1994 թվականին նրանց ամուսնությունը դարձավ պաշտոնական։ Սակայն 1996 թվականին սկանդալ բարձրացավ, այն կապված էր նրա հետ, որ արքայազնը նրան մեղադրում էր 60-ամյա մարշալ Անանդ Ռոտսամհանի հետ դավաճանության մեջ։ Նա իր երեխաների հետ ուղևորվել Մեծ Բրիտանիա (ապա ԱՄՆ), որից հետո նրանք որպես արտագաղթյալներ կորցրեցին թագավորական տիտղոսը։

 
Արքայազն Մահա Վաջիրալոնգկորնը կամ արքայադուստր Մոմ Սրիրասմի Մահիդոլը։ 2007 թվական

2001 թվականին արքայազնը պաշտոնապես ամուսնացավ Սրրիասմի Ակհարապհոնգպրիչայի հետ[7], որը աղախին էր (մինչև 2005 թվականի սկիզբը ամուսնության մասին լուրը մնացել է գաղտնի), 2005 թվականի ապրիլին ժառանգորդ արքայազն Դիպանգկորն Ռասմիչոտիի ծնվելուց հետո ստացել է Մոմ Սրիրասմի Մահիդոլ արքայադստեր տիտղոսը։

2014 թվականի դեկտեմբերին Սրիրասմի արքայադուստրը ինքնակամ հրաժարվել է արքայական տիտղոսից[8]։ Արքայազն Վաջիրալոնգկորն և Սրիրասմին պաշտոնապես բաժանվեցին։ Արքայադստեր բարեկամներին զրկեցին արքայական կոչումներից, այն պատճառով, որ որոշները զբաղվել էին կաշառակերությամբ[7]։

Արքայազնի երեխաներից ներկայումս միայն երեքն ունեն արքայական տիտղոս։

Երկար ժամանակ արքայազնը ապրել է արտասահմանում։

Թայլանդի արքա խմբագրել

Ադուլյադեդ Պումիպոն արքան 1972 թվականի դեկտեմբերի 28-ին նրան նշանակեց գահի ժառանգորդ։ 1935 թվականին նա դարձավ առաջին արքան, որը ծնվել է Թայլանդում, քանի որ Ադուլյադեդ Պումիպոնը ծնվել էր ԱՄՆ-ում, իսկ Անանդա Մահիդոլը (1935—1946)՝ Գերմանիայում։

2016 թվականի հոկտեմբերի 13-ին Ադուլյադեդ Պումիպոնի մահից հետո Մահա Վաջիրալոնգկորնը դարձավ Թայլանդի հաջորդ արքան[6]։ Արքայազնը խնդրեց հետաձգել թագադրումը, սուգը հարգելու համար։ Պրեմ Տինսուլանոնը Թայլանդի ռեգենտն էր[9] մինչև նոյեմբերի 29-ը, երբ Մահա Վաջիրալոնգկորնը հայտարարվեց թագավոր[6] Ռամի X-ի թագադրումը տեղի է ունեցել 2017 թվականի աշնանը[6][10][11][12]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  3. Ordens Honoríficas Portuguesas
  4. Modtagere af danske dekorationerDanish royal family.
  5. Произношение имени, Jim Tedder, Voice of America
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 «В Таиланде провозгласили нового короля». ТАСС. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  7. 7,0 7,1 Семью принцессы Таиландской лишили титулов // «Лента.ру», 1 декабря 2014
  8. Принцесса Таиланда отказалась от королевского титула // «Лента.ру», 13 декабря 2014
  9. «Profile: Thai regent Prem Tinsulanonda» (անգլերեն). BBC. 2016 թ․ հոկտեմբերի 15. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  10. Королевы не будет: трон в Таиланде может занять только мужчина, 13 октября 2016: "так как по конституции страны монархом может быть только мужчина."
  11. Конституция Королевства Таиланд от 24 августа 2007 года (недействующая редакция) - Статья 23 - "...С этой целью может быть представлено имя принцессы."
  12. Черновик редакции 2016 года Արխիվացված 2016-08-16 Wayback Machine, неофициальный перевод на английский: "Section 21 .. For this purpose, the name of a Princess may be submitted. "

Արտաքին հղումներ խմբագրել