Մալթայի համալսարան (մալթ.՝ L-Università ta' Malta, անգլ.՝ University of Malta), բարձրագույն ուսումնական հաստատություն Մալթայում, Եվրոպայի ամենահին համալսարաններից մեկը։ Համալսարանը ուսանողներին տալիս է բակալավրի, մագիստրոսի և դոկտորի աստիճաններ։

Մալթայի համալսարան
Изображение логотипа
Տեսակհամալսարան և ազատ հասանելիության հրատարակություն
ԿարգախոսUt Fructificemus Deo
Հիմնադրված է1769
Ընդհանուր անձնակազմ600 մարդ
ԱնդամակցությունՄիջերկրածովյան համալսարանների ասոցիացիա, Ուտրեխտի ցանց, Եվրոպայի համալսարանների միություն[1] և Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալություն[2]
Երկիր Մալթա[3]
ՏեղագրությունMsida?
Կայքum.edu.mt(անգլ.)
Մալթայի համալսարան (Մալթա)##
Մալթայի համալսարան (Մալթա)
Մալթայի համալսարան, Մալթա
 University of Malta Վիքիպահեստում

Համալսարանը Համալսարանների միջազգային ասոցիացիայի (Association of International Educators, NAFSA) և CIEE-ի (Council for International Educational Exchange) անդամ է։ Այն ընդգրկված է համալսարանական այլ կազմավորումների մեջ ևս (the Community of Universities of the Mediterranean, the Compostela Group, the Santander network, Ուտրեխտի ցանց)[4]։

Պատմություն խմբագրել

Համալսարանին նախորդած հաստատությունը եղել է «Մալթայի կոլեգիումը» (Collegium Melitense), որը հիմնադրվել է 1592 թվականին ճիզվիտների օրդենի կողմից։ Մալթական կղզիներից ճիզվիտներին վտարելուց հետո՝ 1768 թվականին, Կոլեգիումը դարձել է Մալթայի օրդենի սեփականությունը, իսկ 1769 թվականին գրոսմայստեր Մանուել Պինտա դե Ֆոնսեկան հիմնադրել է համալսարանը։ 1798 թվականին, երբ Նապոլեոնը նվաճել է Մալթան, համալսարանը լուծարվել է և վերածվել ֆրանսիական ուսումնական հաստատության։ 1800 թվականին անգլիացիներն իրենց զորքերով մտել են Մալթայի մայրաքաղաք, և կղզին դարձել է բրիտանական պրոտեկտորատ։ Համալսարանը վերականգնվել է Մալթայի նահանգապետ սըր Ալեքսանդր Բոլլի ջանքերով։ 1938 թվականին Ջորջ VI արքան ուսումնական հաստատությունը վերանվանել է Մալթայի թագավորական համալսարան։ Թագավորական բառը համալսարանի անվանումից հեռացվել է, երբ 1974 թվականին Մալթան դարձել է հանրապետություն։

1970-ական թվականներին, երբ իշխանության է եկել Դոմինիկ Մինտոֆը, համալսարանը հասանելի է դարձել միջին դասի համար, քանի որ սկսել են ֆինանսական աջակցություն հատկացնել։ Այս շրջանում ուսանողների թվաքանակն աճել է գրեթե 200 %-ով։ Մինչև 1960 թվականը ուսանողների թիվը 300 էր, իսկ 1970-ական թվականներին այն հասել է մոտ 1,000-ի։

Ընդունելություն խմբագրել

Ուսանողները համալսարան են ընդունվում միջնակարգ կրթության վկայականով։ Ընդունելության պարտադիր պայման է հանդիսանում անգլերենի իմացությունը (TOEFL կամ IELTS վկայական), քանի որ ուսումնառությունը կատարվում է անգլերենով՝ բացի այն մասնագիտություններից, որոնց համար անհրաժեշտ է նաև այլ լեզու[4]։

Ֆակուլտետներ խմբագրել

  • Ճարատապետության և քաղաքային շինարարության ֆակուլտետ
  • Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետ
  • Բնական գիտությունների ֆակուլտետ
  • Արվեստի ֆակուլտետ
  • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ֆակուլտետ
  • Բժշկության ու վիրաբուժության ֆակուլտետ
  • Մանկավարժության ֆակուլտետ
  • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
  • Տեխնիկական գիտությունների ֆակուլտետ
  • Բժշկական ատամնաբուժության ֆակուլտետ
  • Տնտեսագիտության ու իրավունքի ֆակուլտետ

Հայտնի շրջանավարտներ խմբագրել

  • Էդվարդ Ֆենեկ Ադամի - Մալթայի նախագահ (2004-2009)
  • Ջորջ Աբելա - Մալթայի նախագահ (2009-2014)
  • Գվիդո դե Մարկո - մալթացի պետական ու քաղաքական գործիչ
  • Դափնե Կարուանա Գալիցիա - մալթացի լրագրող, քաղաքական մեկնաբան
  • Լորենս Գոնզի - մալթացի պետական ու քաղաքական գործիչ
  • Էդվարդ դե Բոնո - հոգեբան և բժիշկ, լաթերալ մտածողության (անգլ.՝ lateral thinking) հիմնադիր
  • Կիմ Չեն Իր - ոչ պաշտոնական կենսագրության համաձայն՝ ԿԺԴՀ-ի նախագահը Մալթայի համալսարանում անգլերեն է սովորել[5]։
  • Յուբեր Բլանշ - Մալթայի պատմության մեջ առաջին կին բժշկուհին
  • Թեսի Կամիլերի - լրագողուհի, մալթայի համալսարանի առաջին կին շրջանավարտը

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. https://eua.eu/about/member-directory.html
  2. https://web.archive.org/web/20221123144401/https://www.auf.org/les_membres/nos-membres/
  3. Բաց մատչելիության ամսագրերի տեղեկատու — 2003.
  4. 4,0 4,1 «Мальтийское управление по туризму». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 15-ին.
  5. Ким Чен Ир // Вести.Ru

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մալթայի համալսարան» հոդվածին։