Մագնեզիումի քլորիդ

Մագնեզիումի քլորիդ երկատոմ անօրգանական միացություն է` կազմված մագնեզիում և քլոր տարրերի ատոմներից։ Աղաթթվի մագնեզիումական աղն է։ Քիմիական բանաձևը՝ ${\mathsf {{\stackrel {+2}{Mg}}{\stackrel {-1}{Cl}}_{2}}}$ է։ Լավ է լուծվում ջրում և էթանոլում։

Մագնեզիումի քլորիդ
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգում	Մագնեզիումի քլորիդ
Քիմիական բանաձև	Cl₂Mg
Մոլային զանգված	1,6E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
Բյուրեղային կառուցվածք	Վեցանկյուն բյուրեղային համակարգ
Դասակարգում
CAS համար	7786-30-3
PubChem	24584
EINECS համար	232-094-6
SMILES	[Mg+2].[Cl-].[Cl-]
ЕС	232-094-6
RTECS	OM2975000
ChEBI	22987
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Ֆիզիկական հատկություններ

Անգույն բյուրեղային նյութ է, խտությունը 2,316 գ/սմ³ է, հալման ջերմաստիճանը 713 °C, եռման ջերմաստիճանը 1412 °C: Մագնեզիումի քլորիդը բավականին խոնավածուծ (հիգրոսկոպիկ) է, լուծելիությունը ջրում 20 °C-ում ըստ զանգվածի 35,3% է։ Մագնեզիումի քլորիդն առաջացնում է բյուրեղահիդրատներ 1, 2, 4, 6, 8 և 12 ջրի մոլեկուլներով։ −3,4-ից 116,7 °C ջերմաստիճանը կայուն է ${\mathsf {MgCl_{2}\cdot 6H_{2}O}}$ բյուրեղահիդրատը, որը բնության մեջ հանդիպում է բիշոֆիտ հանքի տեսքով։ Մեծ քանակով ստացվում է ծովի ջրի շոգիացման միջոցով։ Մագնեզիումի քլորիդն առաջացնում է կրկնակի աղեր, որոնցից շատ կարևոր է կարնոլիթը՝ ${\mathsf {KCl\cdot MgCl_{2}\cdot 6H_{2}O}}$, որը մագնեզիումի և կալիումի քլորիդի ստացման համար հումք է հանդիսանում։

Քիմիական հատկություններ

Նատրիումի կարբոնատը ջրային լուծույթում հիդրոլիզվում է ապահովելով միջավայրի հիմնային ռեակցիան։ Նատրիումի կարբոնատի հիդրոլիզի կրճատ իոնային հավասարումն է՝

${\mathsf {CO_{3}^{2-}+H_{2}O\rightleftarrows HCO_{3}^{-}+OH^{-}}}$

Ածխաթթվի դիսոցման հաստատունը առաջին փուլի համար 4,5×10⁻⁷ է։ Ածխաթթուն անկայուն և թույլ թթու է։ Նատրիումի կարբոնատի և թթուների փոխազդեցությունից առաջանում է ածխաթթու, որն անմիջապես քայքայվում է վերածվելով ածխածնի երկօքսիդի և ջրի։

${\mathsf {Na_{2}CO_{3}+H_{2}SO_{4}\rightarrow Na_{2}SO_{4}+H_{2}O+CO_{2}\uparrow }}$

Ստացում

Անջուր մագնեզիումի քլորիդի ստացման համար բիշոֆիտը ջրազրկում են մինչև ${\mathsf {MgCl_{2}\cdot 2H_{2}O}}$, ապա 100—200 °C-ում չորացնում են քլորաջրածնի հոսքում։

Mg(OH)₂ + 2 HCl → MgCl₂ + 2 H₂O

Որպես կողմնակի նյութ ստացվում է տիտանի քառաքլորիդի վերականգնումից։

Կիրառություն

• Մեծ մասամբ կիրառվում է մետաղական մագնեզիումի ստացման համար։ Իսկ MgCl₂·6H₂O կիրառվում է մագնեզիումացված ցեմենտի ստացման մեջ։
• Օգտագործվում է սառույցի և ձյան ծածկույթը հալեցնող խառնուրդում որպես հավելանյութ։ Արդյունքում փոխազդում է ձյան հետ հալեցնելով այն։ Ունի վտանգավորության 3-րդ աստիճան և ագրեսիվ կոռոզիոն հատկություն։

Սննդի անվտանգություն

Մագնեզիումի քլորիդը գրանցված է որպես սննդային հավելում՝ E511: Հանդիսանում է «նիգարիի» (ճապ.՝ 苦汁, բառացի՝ «դառը հյութ») խիտ աղային լուծույթի հիմնական բաղադրիչը, որը ստացվում է ծովի խորքային ջրերի շոգիացումից և ծովային աղի անջատումից հետո։ Նիգարի բաղադրության մեջ քիչ քանակներով մտնում են բազմաթիվ օգտակար հանքային նյութեր՝ նատրիումի քլորիդ, կալիում, կալցիում, երկաթ, ֆոսֆոր, ցինկ և այլն։ Նիգարին օգտագործվում է տոֆու պատրաստելու համար սոյայի կաթից կաթնաշոռ ստանալիս։

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մագնեզիումի քլորիդ» հոդվածին։