Հանս Քրիստիան Անդերսեն
Հանս Քրիստիան Անդերսեն (դան․՝ Hans Christian Andersen ˈhanˀs ˈkʁæsdjan ˈɑnɐsn̩, ապրիլի 2, 1805[1][2][3][…], Օդենսե, Դանիա-Նորվեգական ունիա[4][5][2][…] - օգոստոսի 4, 1875[2][3][6][…], Rolighed (Østerbro), Կոպենհագեն, Կոպենհագենի կոմսություն, Դանիա), դանիացի գրող և բանաստեղծ, «Անճոռնի ճուտիկը», «Անագե տոկուն զինվորիկը», «Ստվեր», «Ձյունե թագուհին» և մեծերի ու մանուկների համար գրված այլ աշխարհահռչակ հեքիաթների հեղինակ։ Թեև գրել է բազմաթիվ վեպեր, թատերգություններ, բանաստեղծություններ, բայց համաշխարհային ճանաչման ու հռչակի է արժանացել առաջին հերթին իր հեքիաթների շնորհիվ, որոնք թարգմանվել են ավելի քան 125 լեզուներով[10]։ Նրա հեքիաթները ոգեշնչել են բազմաթիվ հեղինակների՝ ստեղծելու բալետներ, թատերական երկեր, անիմացիոն և գեղարվեստական կինոնկարներ[11]։ Կոպենհագենի ամենաընդարձակ ու բանուկ հրապարակներից մեկը կոչվել է Հանս Քրիստիան Անդերսենի անունով[12]։
Կենսագրություն
խմբագրելՄանկություն
խմբագրելՀանս Քրիստիան Անդերսենը ծնվել է 1805 թվականի ապրիլի 2-ին Ֆյուն կղզում գտնվող Օդենսե քաղաքում։ Անդերսենի հայրը՝ Հանս Անդերսենը (1782-1816), եղել է աղքատ կոշկակար, մայրը՝ Աննա Մարի Անդերսդատերը (1775-1883), լվացարարուհի էր աղքատ ընտանիքից. վերջինս մանուկ հասակում ստիպված է եղել մուրացկանություն անել, իսկ մահվանից հետո թաղվել է աղքատների գերեզմանատանը։
Հանսը եղել է ընտանիքի միակ զավակը։ Հայրը, որի անունը նույնպես Հանս էր, իրեն վերագրում էր ազնվական ծագում (նրա հայրական տատը պատմել էր, որ իրենց տոհմը ժամանակին պատկանել է բարձր դասին[13], բայց ուսումնասիրությունների արդյունքում դա չի հաստատվել)[13][14]։ Համառ խոսակցություններ են շրջել ու շրջում, որ Անդերսենը եղել է Դանիայի Քրիստիան Ութերորդ արքայի արտաամուսնական որդին, սակայն այդ լուրերի իսկությունը հաստատող որևէ ապացույց դեռևս չի հայտնաբերվել[13]։
Դանիայում հավատում են այն լեգենդին, թե Անդերսենն ունեցել է թագավորական ծագում, քանի որ նա վաղ կենսագրության մեջ գրել է, որ փոքր տարիքում միայն արքայազն Ֆրիթսի, հետագայում՝ Ֆրեդերիկ VII թագավորի հետ է խաղացել և արքայազնից բացի այլ ընկեր չուներ։
Անդերսենի հայրը, որ տարրական կրթություն էր ստացել, փորձել է տղային հաղորդակից դարձնել գրականությանը՝ նրա համար ընթերցելով Արաբական գիշերներ-ի հեքիաթներից[15]։ Ծնողները Հանսին ուղարկել են Օդենսեի աղքատ երեխաների համար նախատեսված դպրոցը, որտեղ նա տարրական կրթություն է ստացել, միաժամանակ, ընտանիքին օգնելու նպատակով, ջուլհակի, ապա նաև դերձակի մասնագիտություն է սովորել։
Մանուկ հասակից Հանսը հակված է եղել ստեղծագործելու, հաճախ տանը կազմակերպում էր փոքրիկ բեմադրություններ։ 1816 թ մահացել է Անդերսենի հայրը, և նա ստիպված է եղել աշխատել. սկզբում՝ որպես ջուլհակի, ապա՝ դերձակի օգնական։ Հետագայում նա աշխատել է նաև ծխախոտի ֆաբրիկայում։ Վաղ հասակում Հանս Քրիստիանը ինքնամփոփ երեխա է եղել՝ խոշոր կապույտ աչքերով սիրում էր նստել անկյունում և խաղալ իր սիրելի խաղը՝ տիկնիկային թատրոնը, որով հետաքրքրվում է նաև ավելի հասուն տարիքում։
Պատանեկություն
խմբագրել14 տարեկանում Հանսը մեկնել է Կոպենհագեն՝ իր ասելով, ճանաչում ձեռք բերելու։ Նա թատրոն ընդունվելու մի քանի փորձ է արել, և, ի վերջո, գեղեցիկ սոպրանո ձայնի համար նրան ընդունել են Թագավորական թատրոն, որտեղ խաղացել է երկրորդ պլանի դերեր։ Հետագայում, երբ ձայնը կոշտացել է, նրան ազատել են աշխատանքից։ Այն ժամանակահատվածում, երբ թատրոնում էր աշխատում, հասցրել է գրել պիես՝ հինգ գործողությամբ և նամակ է ուղարկել թագավորին՝ համոզելով գումար տալ գրքով այն հրատարակելու համար։ Գիրքը տպագրվում է, բայց ոչ ոք այն չի գնում։ Նա 3 անգամ գիրքը տանում է թատրոն, որպեսզի իր պիեսի հիման վրա ներկայացում տան, բայց նրան մերժում են փորձի բացակայության պատճառաբանությամբ, միաժամանակ առաջարկում են սովորել։ Դանիայի արքայական թատրոնի տնօրեն Յոնաս Կոլինը, որ խորապես համակրում էր Անդերսենին, նրան ուղարկել է ուսումը շարունակելու Սլագելզեի միջնակարգ դպրոցում և համոզել է Ֆրեդերիկ Վեցերորդ թագավորին, որ վճարի պատանու ուսման վարձի գոնե մի մասը[16]։ Սովորելու տարիներին Հանսը հասցրել է հրատարակել իր առաջին պատմվածքը՝ «Պալնատոկեի գերեզմանատան ուրվականը»(1822 թ.): Նա հաճախել է նաև Էլսինորի դպրոցը, թեև առանձնապես չի փայլել բարձր առաջադիմությամբ[17]։
Արդեն հասուն տարիքում Անդերսենն ասել է, որ դպրոցական տարիները իր կյանքի ամենախավար ու ամենադառը տարիներն են եղել։ Դպրոցներից մեկում սովորելիս նա ապրելիս է եղել տնօրենի տանը, որտեղ բռնության է ենթարկվել (նրան հետո ասել են, որ դա արվել է նրա բնավորությունը կոփելու նպատակով)։ Բացի այդ, դպրոցներում նրան փորձել են ետ պահել գրական աշխատանքից՝ նետելով հուսահատության գիրկը[18]։ 1827 թ. նա ավարտել է ուսումը։ Սակայն մինչև իր կյանքի ավարտը Անդերսենն այդպես էլ չյուրացրեց ուղղագրությունն ու քերականությունը և բազմաթիվ սխալներ էր անում գրավոր խոսքում։
Ստեղծագործություն
խմբագրել1829 թվականին տպագրված «Հետիոտն ճամփորդություն Հոլման ջրանցքից Ամագերի արևելյան ծայրը» ֆանտաստիկ պատմվածքը Անդերսենին հանրահռչակ դարձրեց։ Մինչև 1833 թվականը շատ քիչ բան էր գրված։ Անդերսենը թագավորից ստացավ դրամաշնորհ, որով կատարեց իր առաջին արտասահմանյան ուղևորությունը։ Հենց այդ ժամանակից սկսած Անդերսենը գրում է բազմաթիվ գրական ստեղծագործություններ՝ այդ թվում 1835 թվականին նրան համբավ բերած «Հեքիաթները»։
1840-ականներին Անդերսենը փորձեց վերադառնալ ասպարեզ, սակայն առանձնապես հաջողություն չունեցավ։ Միևնույն ժամանակ նա իր տաղանդը հասատատեց հրատարակելով «Նկարներով գիրք առանց նկարների» հավաքածուն։
Նրա «Հեքիաթների» փառքը աճում էր։ «Հեքիաթների հաջորդ թողարկումը սկսվեց 1838 թ., իսկ 3-րդը՝ 1845 թ.։ Այդ պահին արդեն նա ողջ Եվրոպայում հայտնի, հռչակավոր գրող էր։ 1847 թ. հունիսին նա առաջին անգամ ժամանեց Անգլիա և արժանացավ հաղթական ընդունելության։ 1840 թ. և հետագա տարիներին Անդերսենը շարունակում էր վեպեր և պիեսներ հրատարակել՝ ապարդյուն փորձելով հռչակվել որպես դրամատուրգ և վիպասան։ Միևնույն ժամանակ նա ատում էր իրեն փառք բերած հեքիաթները։ Չնայած դրան նա շարունակում էր գրել նորանոր հեքիաթներ։ Իր վերջին հեքիաթն Անդերսենը գրել է 1872 թ. Սուրբ ծնունդին։
1872 թվականին Անդերսենն ընկավ մահճակալից, խիստ վնասվեց և այլևս չապաքինվեց։ Նա ապրեց ևս երեք տարի։ Անդերսենը վախճանվեց 1875 թվականի օգոստոսի 4-ին։ Նրա մարմինը հանգչում է Կոպենհագենի Ասիսթենս («Assistens») գերեզմանատանը։
Տես նաև
խմբագրել- Հանս Քրիստիան Անդերսենի պատվին իր անունն է ստացել (2476) Անդերսեն աստերոիդը։
- Հանս Քրիստիան Անդերսենի անվան մրցանակ
Հայտնի հեքիաթների ցանկ
խմբագրելPigen, som traadte paa Brødet 1859 Աղջիկը, որ տրորել էր հացը “Alt paa sin rette Plads” 1852 Ամենաանհավատալին “Alt paa sin rette Plads” 1852 «Ամեն ինչ ունի իր տեղը» Den standhaftige Tinsoldat 1838 Անագե տոկուն զինվորիկը Anne Lisbeth 1859 Անե Լիսբեթ Den grimme Ælling 1843 Անճոռնի ճուտիկը Klods-Hans 1855 Դմբո Հանսը En Historie fra Klitterne 1859 Ավազաթմբերի պատմությունը Prindsessen paa Ærten 1835 Արքայադուստրը սիսեռահատիկի վրա Gaardhanen og Veirhanen 1859 Բակի աքաղաղը և հողմացույցը Metalsvinet 1842 Բրոնզե վարազը (իրական պատմություն) Pen og Blækhuus 1859 Գրիչն ու թանաքամանը Skrubtudsen 1866 Դոդոշը Paradisets Have 1839 Դրախտային այգի Grantræet 1844 Եղևնին En Historie 1851 Երազ Børnesnak 1859 Երեխայական խոսակցություն Gaaseurten 1838 Երիցուկ To Jomfruer 1853 Երկու աղջիկ Den lykkelige Familie 1847 Երջանիկ ընտանիք Lykkens Kalosker 1838 Երջանկություն բերող կոշիկները Klokken 1845 Զանգակը Klokkedybet 1856 Զանգակների ճահճուտը Keiserens nye Klæder 1837 Թագավորի նոր զգեստը Hyldemoer 1844 Թեյածաղիկ մայրիկը Թիթեռը Ib og lille Christine 1855 Իբը և գեղջկուհին Ինչպես քամին փոխեց ցուցանակների տեղերը Det er ganske vist! 1852 Իրական ճշմարտություն Den lille Pige med Svovlstikkerne 1845 Լուցկիով աղջիկը Sneglen og Rosenhækken 1861 Խխունջն ու վարդի թուփը Svinedrengen 1841 Խոզարածը Det gamle Egetræes sidste Drøm 1858 Ծեր կաղնու վերջին երազը Vanddraaben 1847 Ջրահարսը Elverhøi 1845 Կախարդական բլուրը Fyrtøiet 1835 Կայծհանը Stoppenaalen 1845 Կարի ասեղը De røde Skoe 1845 Կարմիր կոշիկներ “Hun duede ikke” 1852 Կորածը Կռատուկը Om Aartusinder 1852 Հազար տարի անց Nabofamilierne 1847 Հարևաններ Kjærestefolkene կամ Toppen og Bolden 1843 Փեսացուն և հարսնացուն Den stumme Bog 1851 Համր գիրքը Fem fra en Ærtebælg 1852 Հինգը միևնույն պատիճից Det gamle Huus 1847 Հին տունը Boghveden 1841 Հնդկացորեն En Rose fra Homers Grav 1842 Հոմերոսի գերեզմանի վարդը Hyrdinden og Skorsteensfeieren 1845 Հովվուհին և ծխնելույզ մաքրողը Engelen 1843 Հրեշտակը Sneedronningen 1844 Ձյունե թագուհին Dynd-Kongens Datter 1858 Ճահճի արքայի դուստրը Reisekammeraten 1835 Ճանապարհի ընկերը Մանրավաճառի տան ոգին Tommelise 1835 Մատնաչափիկը Historien om en Moder 1847 Մի մոր պատմություն Flaskehalsen 1857 Շշի վզիկը Den onde Fyrste 1840 Չար իշխանը․ օժիտ
Peiter, Peter og Peer 1868 Պեյտերը, Պետերը և Պեերը
Vanddraaben 1847 Ջրի կաթիլը Nattergalen 1843 Սոխակը Skyggen 1847 Ստվերը De vilde Svaner 1838 Վայրի կարապներ Rosen-Alfen 1839 Վարդագույն բլրի էլֆը Den sidste Perle 1853 Վերջին մարգարտահատիկը Տան ոգին և տանտիրուհին Bedstemoder 1845 Տատիկը “Der er Forskjel!” 1851 «Տարբերություն կա՛» Aarets Historie 1852 Տարվա պատմությունը Marionetspilleren 1851 Տիկնիկային թատրոնի տնօրենը Hvad Fatter gjør, det er altid det Rigtige 1861 Ինչ որ հալիվորս անի՝ լավն էլ հենց դա է Springfyrene 1845 Ցատկողները Fugl Phønix 1850 Փյունիկ թռչունը Den gamle Gadeløgte 1847 Փողոցի հին լուսարձակը Den lille Idas Blomster 1835 Փոքրիկ Իդայի ծաղիկները Lille Claus og store Claus 1835 Փոքր Կլաուսն ու Մեծ Կլաուսը Lille Tuk 1847 Փոքր Տուկը Vinden fortæller om Valdemar Daae og hans Døttre 1859 Քամին պատմում է Վալդեմար Դոյի ու նրա աղջիկների մասին Ole Lukøie 1841 Օլե Լուկոյե Flipperne 1847 Օձիքը
Ստեղծագործությունների էկրանավորում
խմբագրել- 1966 - Ձյունե թագուհին
- 1968 - Հին, հին հեքիաթ
- 1976 - Արքայադուստրը
- 1976 - Ջրահարսը
- 1984 - Փերիների աշնանային նվերը
- 1986 - Ձյունե թագուհու գաղտնիքը
- 1994 - Անագե զինվորիկ
- 1994 - Ձյունե թագուհին
- 2002 - Ձյունե թագուհին
Անիմացիա
խմբագրել- 1956 - Անճոռնի ճուտիկը
- 1957 - Ձյունե թագուհին
- 1962 - Վայրի կարապներ
- 1963 - Խոզուկ-խնայատուփ
- 1964 - Մատնաչափիկը
- 1976 - Անագե տոկուն զինվորիկը
- 1990 - Թագավորի նոր զգեստը
- 2003 - «Հանս Քրիստիան Անդերսեն։ Հեքիաթներ» - մուլտֆիլմերի կոլեկցիոն թողարկում
- Կոյաբզեզը
- Ձյունե թագուհին
- Прыгун
- Огниво
- Ջրահարսը
- Ինչ տղամարդն անի, այն էլ ճիշտ է
- Օլե Լուկոյեն
- Սնդուկ-ինքնաթիռ
- Անագե դիմացկուն զինվորիկը
- Փոքրիկ Իդի ծաղիկները
- ոսկի գանձեր
- Պրոֆեսորն ու լուն
- Արքայադուստրը սիսեռահատիկի վրա
- Եղևնին
- Խոզարածը
- Երջանկություն բերող կոշիկներ
- Թագավորի նոր զգեստը
- Փեսացուն և հարսնացուն
- Փողոցի հին լուսարձակը
- Бутылочное горлышко
- Այգեպանն ու ընտանիքը
- Անճոռնի ճուտիկը
- Իրական ճշմարտություն
- Суп из колбасной палочки
- Ուղեկից
- Ձնեմարդ
- Սոխակ
- Հանս Չուրբան
- 2006 - Լուցկիներով աղջիկը
- 2010 - Անճոռնի ճուտիկը
Դիաֆիլմեր
խմբագրել- Огниво (դիաֆիլմ) Արխիվացված 2011-01-10 Wayback Machine
- Огниво (1990), Диа-факс, նկարիչ՝ Ն. Կազակովա
- Огниво (1988), նկարիչ՝ Օ. Մոնինա
- Огниво (1973), նկարիչ՝ Ա. Սպեշնևա
Գրականություն
խմբագրել- Грёнбек Б. Ганс Христиан Андерсен. Жизнь. Творчество. Личность. — М.: Прогресс, 1979. — 240 с., [1]
- Кудрявцева Л. С., Звонарёва Л. Ханс Кристиан Андерсен и его русские иллюстраторы за полтора века. М.: ОАО «Московские учебники и Картолитография»,2012.- 352 с.:ил. ISBN 978-5-7853-1505-1
- «По небесной радуге за пределы мира» (к 200-летнему юбилею Х. К. Андерсена). Коллективная монография. Отв. ред. Н. А. Вишневская, А. В. Коровин, Е. Ю. Сапрыкина. М., Наука, 2008. — 170 с.
- Архив журналов — № 12 (24)'04 — 200 лет Х. К. Андерсену, Сказочник на всю жизнь
- Andersen, J. (2005) [2003]. Hans Christian Andersen: A New Life. Tiina Nunnally. New York, Woodstock, and London: Overlook Duckworth. ISBN 978-1-58567-737-5.
- Bredsdorff E. Hans Christian Andersen: the story of his life and work 1805-75. — Phaidon, 1975. — ISBN 0-7148-1636-1
- Rossel, Sven Hakon (1996). Hans Christian Andersen: Danish Writer and Citizen of the World. Rodopi. ISBN 9-051-83944-8.
- Stirling, Monica (1965). The Wild Swan: The Life and Times of Hans Christian Andersen. New York: Harcourt, Brace & World, Inc.
- Terry, Walter (1979). The King's Ballet Master. New York: Dodd, Mead & Company. ISBN 0-396-07722-6.
- Wullschläger, Jackie (2002) [2000]. Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-91747-9.
- Zipes, Jack (2005). Hans Christian Andersen: The Misunderstood Storyteller. New York and London: Routledge. ISBN 0-415-97433-X.
- Andersen, Hans Christian (2005) [2004]. Jackie Wullschläger (ed.). Fairy Tales. Tiina Nunnally. New York: Viking. ISBN 0-670-03377-4.
- Andersen, Jens (2005) [2003]. Hans Christian Andersen: A New Life. Tiina Nunnally. New York, Woodstock, and London: Overlook Duckworth. ISBN 978-1-58567-737-5.
- Binding, Paul (2014). Hans Christian Andersen : European witness. Yale University Press.
{{cite book}}
: Cite has empty unknown parameter:|1=
(օգնություն) - Bredsdorff, Elias (1975). Hans Christian Andersen: the story of his life and work 1805–75. Phaidon. ISBN 0-7148-1636-1. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 4-ին.
- Stig Dalager, Journey in Blue, historical, biographical novel about H.C.Andersen, Peter Owen, London 2006, McArthur & Co., Toronto 2006.
- Roes, André, Kierkegaard en Andersen, Uitgeverij Aspekt, Soesterberg (2017) 9789463382151
- Ruth Manning-Sanders, Swan of Denmark: The Story of Hans Christian Andersen, Heinemann, 1949
- Rossel, Sven Hakon (1996). Hans Christian Andersen: Danish Writer and Citizen of the World. Rodopi. ISBN 90-5183-944-8.
- Stirling, Monica (1965). The Wild Swan: The Life and Times of Hans Christian Andersen. New York: Harcourt, Brace & World, Inc.
- Terry, Walter (1979). The King's Ballet Master. New York: Dodd, Mead & Company. ISBN 0-396-07722-6.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ postscript (link) - Wullschläger, Jackie (2002) [2000]. Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-91747-9.
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Նամականիշ /Բելառուս, 2005 թ./
-
Նամականիշ /Ղազախստան, 2005 թ./
-
Անդերսենի մրցանակի հետ տրվող ոսկե մեդալը
|
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (ֆր.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 89. — ISBN 978-2-221-06888-5
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Hans Christian Andersen (նիդերլ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Андерсен Ханс Кристиан // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.telegraph.co.uk/technology/google/7546807/Hans-Christian-Andersen-honoured-in-Google-doodle.html
- ↑ 6,0 6,1 6,2 H.C. Andersen (դան.)
- ↑ https://www.hebban.nl/het-gouden-penseel
- ↑ https://finlandabroad.fi/web/swe/ajankohtaista/-/asset_publisher/TV8iYvdcF3tq/content/pohjantahden-ritarikunnan-kunniamerkki-leif-tengstromille/384951
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Dansk Biografisk Leksikon, 3. udgave (դան.) — 3 — 1984.
- ↑ Wenande, Christian (2012 թ․ դեկտեմբերի 13). «Unknown Hans Christian Andersen fairy tale discovered». The Copenhagen Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
- ↑ Bredsdorff 1975
- ↑ Google Maps, by City Hall Square (Rådhuspladsen), continues eastbound as the bridge "Langebro"
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Rossel 1996, էջ. 6 harvnb error: multiple targets (2×): CITEREFRossel1996 (help)
- ↑ Askgaard, Ejnar Stig. «The Lineage of Hans Christian Andersen». Odense City Museums. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 4-ին.
- ↑ Rossel 1996, էջ. 7 harvnb error: multiple targets (2×): CITEREFRossel1996 (help)
- ↑ Hans Christian Andersen - Childhood and Education. Danishnet.
- ↑ «H.C. Andersens skolegang i Helsingør Latinskole». Hcandersen-homepage.dk. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 2-ին.
- ↑ Wullschläger, 2002, էջ 56
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Հանս Քրիստիան Անդերսենը դասարան․ամ֊ում
- Հանս Քրիստիան Անդերսեն. Նրա կյանքի ճամփորդությունը
- Հանս Քրիստիան Անդերսեն-ը Բրիտանիկա հանրագիտարանում
- Հանս Քրիստիան Անդերսենի գործերը Գուտենբերգ նախագծում
- The Story of My Life (1871) by Hans Christian Andersen - English
- Hans Christian Andersen Information Odense
- Hans Christian Andersen biography
- Andersen Fairy Tales
- And the cobbler's son became a princely author Details of Andersen's life and the celebrations.
- The Hans Christian Andersen Centre - contains many Andersen's stories in Danish and English
- The Hans Christian Andersen Museum in Odense has a large digital collection of Hans Christian Andersen papercuts Արխիվացված 2014-03-08 Wayback Machine, drawings and portraits - You can follow his travels across Europe and explore his Nyhavn study Արխիվացված 2010-01-03 Wayback Machine.
- The Orders and Medals Society of Denmark has descriptions of Hans Christian Andersen's Medals and Decorations.
- Jean Hersholt Collections of Hans Christian Andersen From the Rare Book and Special Collections Division at the Library of Congress
- Հանս Քրիստիան Անդերսեն Internet Movie Database կայքում
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հանս Քրիստիան Անդերսեն» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 389)։ |