Հրանտ Հրահան
Հրանտ Հրահան (Հրանտ Խաչիկի Նազարյան, փետրվարի 29, 1892, Ադափազար, Թուրքիա - ապրիլի 16, 1988, Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գրող, թարգմանիչ, արձակագիր, դրամատուրգ, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1946 թվականից։
Հրանտ Հրահան | |
|---|---|
| Ծննդյան անուն | արմտ. հայ.՝ Հրանտ Նազարեան |
| Ծնվել է | փետրվարի 29, 1892 |
| Ծննդավայր | Ադափազար, Թուրքիա |
| Վախճանվել է | ապրիլի 16, 1988 (96 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Մասնագիտություն | թարգմանիչ և գրող |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Օսմանյան կայսրություն և  ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Կեդրոնական վարժարան |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն և Հայաստանի օգնության կոմիտե |
| Հրանտ Հրահան Վիքիդարանում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Հրանտ Հրահանը ծնվել է 1892 թվականի փետրվարի 29-ին, Թուրքիայի Ադապազար քաղաքում։ Նախնական կրթությունն ստացել է ծննդավայրի Ռուբինյան վարժարանում և Ազգային կեդրոնական լիցեյում։ 1915 թվականի Մեծ եղեռնի ժամանակ ապաստանել է Բրուսայի վիլայեթի Քյոթահիա քաղաքում։ 1918-1919 թվականներին ուսուցչություն է արել նույն քաղաքի հայոց վարժարանում։ 1919-1921 թվականներին աշխատել է Էսկիշեհիր քաղաքի հայկական դպրոցում։ Ապա անցել է Բուլղարիա և պաշտոնավարել Պլովդիվ քաղաքի արտադրական մի ֆիրմայում։ Եղել է ՀՕԿ-ի բուլղարական մասնաճյուղի անդամ։ 1946 թվականին ներգաղթել է Հայաստան։
Գրել է «Հերոսի մը նամականին» (1931 թ.), «Համբուրե զիս» (պիես, 1933 թ.), «Արցունք և ժպիտ» (պատմվածքներ, 1949 թ.), «Բալկանների լանջերում» (1951 թ., վիպակ՝ Բուլղարիայում պարտիզանական շարժման մասնակից հայ երիտասարդների մասին)։ Հրանտի ստեղծագործությունները հիմնականում պատկերում են Մեծ Եղեռնի սարսափները, որոնք անձամբ ապրել է հեղինակը՝ «Իմ կյանքի վեպը» (հատ. 1-2, 1954-1958 թթ.), վերափոխված տարբերակը՝ «Խոսում են անմահները» (1970 թ.) և այլ գործեր։ Նա նաև թարգմանել է Ք. Բոտևի, Ի. Պետրովի ստեղծագործություններից[1]։
Երկեր խմբագրել
- Հերոսի մը նամականին, Պլովդիվ, 1931, 120 էջ։
- Համբուրե զիս, Պլովդիվ, 1933, 100 էջ։
- Հրաշագործ միություն, Պլովդիվ, 1936, 160 էջ։
- Խղճի խայթեր, Պլովդիվ, 1937, 120 էջ։
- Արցունք և ժպիտ, Երևան, 1949, 140 էջ։
- Բալկանների լանջերում, Երևան, 1951, 200 էջ։
- Իմ կյանքի վեպը, Ա. հատոր, Երևան, 1954, 260 էջ[2]։
- Իմ կյանքի վեպը, Բ. հատոր, Երևան, 1958, 540 էջ։
- Խոսում են անմահները, Երևան, 1970, 676 էջ։
- Կյանքն ընդդեմ մահվան, Երևան, 2004, 416 էջ[3]։
Թարգմանություններ (բուլղարերենից) խմբագրել
- Էլին Պելին, Պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1951, 190 էջ։
- Բուլղարական պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1951, 112 էջ։
- Բոտև Խրիստո (գրքի մեջ մտնող արձակը թարգմանել են Հրանտ Հրահանը, և Մ. Թերզյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
- Պետրով Իվայլո, Նոնկայի սերը, Երևան, Հայպետհրատ, 1961, 230 էջ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր առաջին, գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2005։
- ↑ Հրահան Հրանտ (1955)։ Իմ կյանքի վեպը (հայերեն)։ Haypethrat
- ↑ Հրահան Հրանտ (2004)։ Կյանքն ընդդեմ մահվան։ Մեծ եղեռնից վերապրողի պատմությունը (հայերեն)։ Զանգակ-97։ ISBN 9789993029342
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|