Հրանտ Ավետիսյան (պատմաբան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հրանտ Ավետիսյան (այլ կիրառումներ)- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ավետիսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Հրանտ Ալեքսանի Ավետիսյան (մարտի 10, 1927[1], Ղարաքիլիսա, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] - հոկտեմբերի 9, 2004, Երևան, Հայաստան), պատմաբան, հասարակական գործիչ։ Պատմական գիտությունների դոկտոր (1967), պրոֆեսոր (1991), ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1996)[2]։
Հրանտ Ավետիսյան | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | մարտի 10, 1927[1] Ղարաքիլիսա, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 9, 2004 (77 տարեկան) Երևան, Հայաստան |
| Գերեզման | Թոխմախի գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Հայաստան |
| Ազգություն | հայ |
| Մասնագիտություն | պատմաբան |
| Հաստատություն(ներ) | ՀՀ ԳԱԱ[1] և ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտ |
| Ալմա մատեր | ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետ (1949)[1] |
| Կոչում | պրոֆեսոր |
| Գիտական աստիճան | պատմական գիտությունների դոկտոր[1] (1966) |
| Տիրապետում է լեզուներին | հայերեն |
| Պարգևներ | |
| Կուսակցություն | ԽՄԿԿ[1] |
Կենսագրություն
խմբագրելՀրանտ Ավետիսյանը ծնվել է 1927 թվականի մարտի 10-ին նախկին Ղարաքիլիսայում (այժմ՝ Վանաձոր) Կարսից գաղթած ավանդական հայ ընտանիքում։ 1944 թվականին դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետը։ 1949 թվականին համալսարանն ավարտելուց հետո անցել է կոմերիտական, ապա 1952 թվականից՝ կուսակցական աշխատանքի։ 1954 թվականից աշխատել է Գիտությունների ազգային ակադեմիայում` սկզբում տարբեր պաշտոններ վարելով ԳԱԱ նախագահության համակարգում, իսկ 1979 թվականից ստանձնելով ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի տնօրենի պաշտոնը։ Հրանտ Ավետիսյանի թեկնածուական (1960) և դոկտորական (1966) ատենախոսությունները վերաբերում են 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի սկզբի Անդրկովկասի և Հայաստանի ազգային և երիտասարդական շարժման պատմության ուսումնասիրությանը։ Հրատարակել է բազմաթիվ հոդվածներ Հայկական հարցի թեմայով` 1918 թվականի Մայիսյան հերոսամարտերի և դրանց մասնակից հերոսների, Լեռնային Ղարաբաղը 1921 թվականին Ադրբեջանին բռնակցելու և գիտաճանաչողական ու քաղաքական մեծ հետաքրքրություն ներկայացնող այլ իրադարձությունների մասին։ 1993 թվականին ռուսերեն լույս է տեսել «Բրեստ-Լիտովսկ. ինչպես բռնակցվեցին Թուրքիային Կարսը, Արդահանը, Բաթումը» աշխատությունը, դրան հաջորդել է «Հայկական հարցը 1918 թ.» խորագրով աշխատությունը։ 1998 թվականին լույս է տեսել «Հայոց ազգային միասնության հաղթանակը» խորագրով մենագրությունը[3]։
Աշխատություններ
խմբագրել- Великий Октябрь и революционная Венгрия.- Ереван: Изд-во АН АрмССР, 1989, 270 с.;
- Брест-Литовск.- Ереван: Спюрк, 1994, 144 с.;
- В.И. Ленин и пролетарский интернационализм в революционном молодежном движении.- Ереван: Изд-во АН АрмССР, 1979, 369 с.;
- Բրիտանական դիվանագիտությունը և արևմտահայության խնդիրը.- Երևան։ Գիտություն, 1999, 509 էջ;
- Գարեգին Նժդեհ 115.- Երևան։ ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ., 2001, 135 էջ;
- Գեղամ Ալեքյան.- Երևան։ Զանգակ-97, 2002, 208 էջ[4]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 25-ին.
- ↑ «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 25-ին.
- ↑ «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Հրանտ Ավետիսյան». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 25-ին.
Աղբյուրներ
խմբագրելՀՀ ԳԱԱ նախագահություն, ՀՀ ԳԱԱ հումանիտար գիտությունների բաժանմունք, ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտ «Հրանտ Ավետիսյան», պատմաբանասիրական հանդես № 1, 2004, էջ 311-313
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 613)։ 
|
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հրանտ Ավետիսյան (պատմաբան)» հոդվածին։ |