Հունգարիայի հարկային համակարգ

Հունգարիայի հարկային համակարգ, համակարգ, որը նախատեսում է հարկերի հավաքագրում դաշնային կառավարության և տեղական իշխանությունների կողմից։ Հունգարիայի գանձարանում հարկային եկամուտների մուտքերը կազմում են ՀՆԱ-ի 39.3% -ը[1]։ Գույքի առավելկարևոր աղբյուրներն են եկամտային հարկը, սոցիալական պաշտպանությունը, շահութահարկը և դաշնային մակարդակում գանձված ավելացված արժեքի հարկը։ Տարածաշրջանային հարկերի տեսակարար կշիռը կազմում է 5% ԵՄ-ի միջին ցուցանիշի 30% -ի դեպքում[2]։

Պատմություն խմբագրել

Հարկահավաքությունը Հունգարիայում փոխվել է յուրաքանչյուր պատմական ժամանակաշրջանում։ Օսմանյան տիրապետության ժամանակ Հունգարիայի կենտրոնում տեղական իշխանությունները ոչ մուսուլման բնակչությունից հավաքում էին զիմմի` հատուկ հարկ, որից մուսուլմանները ազատվել էին։ Ավստրո-Հունգարիայի տիրապետության ընթացքում հարկերը գանձվել են ավստրիական իշխանությունների կողմից, թեև Հունգարիան 1867 թվականին Հաբսբուրգների հետ կնքած կնքված պայմանագրից հետո[3] ստացել էր իր հարկերը հավաքելու իրավունք։ 1988 թվականին Հունգարիայի ժողովրդական հանրապետությունում գործող Յանոշ Կադարի բարեփոխումների ընթացքում ներդրվեց համապարփակ հարկային համակարգ, որը բաժանված է կենտրոնական և տարածաշրջանային հարկերի, այդ թվում` անձնական եկամտահարկի, շահութահարկի և ավելացված արժեքի հարկի[4]։

Ընթացիկ կառուցվածք խմբագրել

Հունգարիայում եկամտային հարկի դրույքաչափը կազմում է 15%[5]։ Հարկային նպաստը ներառում է ընտանեկան նպաստը, որը հավասար է նպաստին, բազմապատկած ընտանիքում մեծացողող երեխաների թվին։ Առաջին երեխայի համար նպաստը 66670 ֆորինտ է, երկրորդ երեխայի համար` 100 հազար ֆորինտ, երեք կամ ավելի երեխաների դեպքում` 220 հազար ֆորինտ յուրաքանչյուր երեխայի համար։ Հարկային նպաստի չափըը կարելի է բաժանվել ամուսինների միջև[6]։

Հունգարիայում ԱԱՀ-ի դրույքաչափը 27% է, իսկ 2012 թվականի հունվարի 1-ից դա ամենաբարձրն է Եվրոպայում[7]։ Հարկի չափը 5% -ով կրճատվում է դեղամիջոցներ և որոշ պարենային ապրանքներ վաճառողների համար։ ԱԱՀ-ի 18% -ը կիրառվում է ինտերնետ-մատակարարների, ռեստորանների, հեռավոր վայրերում սննդի ծառայությունների, կաթնամթերքի և հացաթխման ապրանքների, հյուրանոցների և կարճատև բացօթյա միջոցառումների կազմակերպման համար[8]։

2017 թվականի հունվարից, նոր օրենսդրության հետ կապված, եկամտահարկի դրույքաչափը կազմում է 9%, ինչը Եվրամիության ամենացածր ցուցանիշն է[9]։ Շահաբաժինները չեն հարկվում, եթե նրանք չեն ստացվել վերահսկվող օտարերկրյա ընկերության կողմից։ Որոշ բացառություններով եկամտային հարկում ներառված են կապիտալի աճը[10]։

Աշխատանքի եկամուտը կախված է սոցիալական ապահովագրության վճարներից, գործատուի համար` 22% -ի սահմաններում[11]։ Բացի այդ, գործատուները ևս 1.5% են վճարում ուսման հիմնադրամին[12]։ Կապիտալի աճը հարկվում է ֆիքսված 15% չափով[13]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «EU tax GDP» (անգլերեն).
  2. «Adózás» (հունգարերեն). Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 18-ին.
  3. «Nationalism in Hungary» (անգլերեն).
  4. Mihály Hőgye. «Reflection on the Hungarian Tax System and Reform Steps» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2010 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 18-ին.
  5. «TMF Group Income tax Hungary». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 19-ին.
  6. «Family Allowance 2014» (անգլերեն).
  7. «Deloitte Tax News » Hungary: Corporate Income Tax and VAT changes 2012» (անգլերեն). Deloittetax.at. 2012 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 2-ին.
  8. «VAT 2014 KPMG» (անգլերեն).
  9. «Hungary to offer EU's lowest corporate tax rate» (անգլերեն).
  10. «Residency and Incorporation in Hungary - Flag Theory». flagtheory.com (անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 20-ին.
  11. «CHANGES OF TAXATION — HUNGARY, JANUARY 2017» (PDF) (անգլերեն).
  12. «Training fund levy» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  13. «Capital gains tax» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 22-ին.