Հովհաննես Հիսարյան
Հովհաննես Հիսարյան (հունիսի 24, 1827[1], Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն - 1916[2][3], Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն), հայ արձակագիր, գրական, մշակութային գործիչ։
Հովհաննես Հիսարյան արմտ. հայ.՝ Յովհաննէս Հիսարեան | |
---|---|
Ծնվել է | հունիսի 24, 1827[1] |
Ծննդավայր | Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն |
Վախճանվել է | 1916[2][3] |
Վախճանի վայր | Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն |
Մասնագիտություն | արձակագիր, խմբագիր և հնագետ |
Լեզու | արևմտահայերեն և աշխարհաբար |
Աշխատավայր | Բանասեր |
Հովհաննես Հիսարյան Վիքիդարանում |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է Կոստանդնուպոլսում։ Նախնական կրթությունն ստացել Է ծննդավայրում։ Եղել Է ուսուցիչ։ 1851 թվականին Պոլսում հրատարակել է «Բանասեր» ամսագիրը։ Հայ ռոմանտիկական գրականության ուշագրավ գործերից են Հիսարյանի «Խոսրով և Մաքրուհի» (1851, «Բանասեր»), «Նեռն կամ Կատարած աշխարհի» (1867) վեպերը։ Լույս է ընծայել «Կարճառօտ պատկեր Նաբոլեոն Պոնաբարթէին վարուցը» (1847), «Դիւան», որ է տաղարան» (1871) գրքերը[4]։
«Բանասեր» խմբագրել
1851 թվականին Հիսարյանը խմբագրում և հրատարակում է «Բանասեր» հանդեսը, որն աշխարհաբար լեզվով առաջին պարբերականն էր։ «Բանասերը» հրատարակվեց մեկ տարի և ընդհատվեց։ 1859 թվականին լույս է ընծայում ևս մեկ համար և դրանով ավարտվում է այդ հանդեսի տպագրությունը։ 1851 թվականին «Բանասերում» Հիսարյանը հրատարակեց արևմտահայերեն լեզվով իր առաջին վեպը՝ «Խոսրով և Մաքրուհի» վերնագրով։
«Բանասեր» հանդեսում Հիսարյանն առաջադրեց կրոնական, բարոյագիտական, հասարակագիտական, մանկավարժական, գեղագիտական մի շարք խնդիրներ, որոնք մասամբ ուսումնառվում էին, իսկ հիմնականում մշակվում իր կողմից լուսավորական իմացաբանության համատեքստում[5]։
Մատենագիտություն խմբագրել
- Խոսրով և Մաքրուհի։ Բանասէր, 1851, №№ 1-10։
- Վեցհազարյակ հայտնյալ կամ տեսություն ռամկական սնապշտությանց վրա։ Բանասէր, 1851, №№ 1-12։
Աղբյուրներ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 http://am.hayazg.info/index.php?curid=10953
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Հայաստանի գրադարանների համահավաք գրացուցակ
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, ՀՀՀ, 2005, էջ 647
- ↑ Հայ վեպի պատմություն, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն, 2005, էջ 72
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հովհաննես Հիսարյան» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 423)։ |