Հյուսեյնիկ
Հյուսեյնիկ, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Խարբերդի վիլայեթի Խարբերդի գավառում[1]։ Գտնվում էր Խարբերդ քաղաքից մոտ։ Երբեմն նույնիսկ համարել են Խարբերդ քաղաքի թաղամաս։
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Հյուսեյնիկ | ||
| Վարչական տարածք | Արևմտյան Հայաստան | |
| Վիլայեթ | Խարբերդի վիլայեթ | |
| Գավառ | Խարբերդի գավառ | |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | |
| Ազգային կազմ | Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը) | |
| Կրոնական կազմ | Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը) | |
| Ժամային գոտի | UTC+3 | |
| ||
Անվան ստուգաբանություն խմբագրել
Ըստ ասորագետների Հուսեյնիկ անվանումը բաղկացած է 2 բառից՝ «հըսը նեք» և նշանակում է գեղեցիկ վայր։
Պատմություն խմբագրել
Գյուղն հանդիսանում էր Խաբերդ նահանգի երկրորդ ամենահայաշատ բնակավայրը և իր մարդաշատությամբ զիջում էր միայն Խարբերդ քաղաքից։ Խարբեդրի բերդից մինչև այստեղ կար ստորերկյա անցուղի։
1895 թվականին գյուղն ու եկեղեցիները ավերվել ու կողոպտվել են, իսկ մեծ թվով հայեր բռնությամբ մուսուլմանացվել են։ Բնակչությունը բռնությամբ տեղահանվել են 1915 թվականի Մեծ եղեռնի ժամանակ։ 4200 հոգի զոհվել են Տեր Զորի անապատում։ Փրկվածները գաղթել ու բնակություն են հաստատել տարբեր երկրներում։
Բնակչություն խմբագրել
Գյուղը Խարբերդ քաղաքի Սերա կոչված արվարձանի հետ միասին 1880-ական թվականներին ուներ 16306 բնակիչ, որից 7700-ը հայեր։ 1914 թվականին գյուղն ուներ 4500 հայ բնակիչ։
Տնտեսություն խմբագրել
Բնակչության հիմնական զբաղմունքը երկրագործություն, անասնապահություն, արհեստներն ու առևտուրն էր։
Պատմամշակութային կառույցներ խմբագրել
Հյուսեյնիկն ուներ 5 եկեղեցի։
Կրթություն խմբագրել
Գյուղն ուներ Ս. Վարվառե անունով երկսեռ դպրոց, որտեղ սովորում էին մի քանի հարյուր աշակերտ։
Անվանի մարդիկ խմբագրել
Հյուսեյնիկում են ծնվել.[2]:
- 1895 թվականին Զեյթունի ապստամբության կազմակերպիչ Մլեհը (Ասատուր Տաղմաճյան),
- գրող Շահան Նաթալիը,
- գրող Բենիամին Նուրիկյանը։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Խարբերդի նահանգի Խարբերդի գավառ». Վերցված է 2015 ապրիլի 14-ին.
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 3, էջ 422
Աղբյուրներ խմբագրել
- «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն
- Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 442)։ 
|