Հերովդես Ատտիկացի

հին հույն ճարտասան, պետական և մշակութային գործիչ, փիլիսոփա

Լուցիուս Վիբուլիուս Հիպարքոս Տիբերիոս Կլավդիոս Ատտիկուս Հերովդես (հին հունարեն՝ Ἡρώδης ὁ Ἀττικός, լատին․՝ Lucius Vibullius Hipparchus Tiberius Claudius Atticus Herodes Marathonios, 101[1][2][3][…] կամ 102[4], Մարաթոն - 177[1][2][3][…], Մարաթոն), հին հույն ճարտասան, պետական և մշակութային գործիչ, փիլիսոփա, «երկրորդ սոփեստության» ուղղության հայտնի ներկայացուցիչ, դասական Հին Հունաստանի մշակույթի ջատագով։

Հերովդես Ատտիկացի
 
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, հռետոր, ռազմական գործիչ և փիլիսոփա
Ծննդյան օր 101[1][2][3][…] կամ 102[4]
Ծննդավայր Մարաթոն
Վախճանի օր 177[1][2][3][…]
Վախճանի վայր Մարաթոն
Քաղաքացիություն Հին Հռոմ
Հայր Tiberius Claudius Atticus Herodes?
Մայր Vibullia Alcia Agrippina?
Ամուսին Appia Annia Regilla?
Զավակներ Atticus Bradua?

Կենսագրությունը

խմբագրել

Հերովդեսը սովորել է ճարտասանական արվեստ և փիլիսոփայություն։ Ճարտասանության մեջ նա ատտիկյան ոճի կողմնակից էր։ 125 թ. Հադրիանոս կայսրը նշանակել է նրան Փոքր Ասիայում մի քանի քաղաքների կառավարիչ (պրեֆեկտ)։ Վերադառնալով Աթենք Հերովդեսը դառնում է հայտնի ուսուցիչ և ավելի ուշ ընտրվում է քաղաքի կառավարիչ (արխոնտես)։ 127 թ. Հադրիանոսը կատարում է իր իր երկրորդ ուղևորությունն Աթենք, որտեղ հյուրընկալվում է Հերովդեսի կողմից։ 140 թ. Անտոնինոս Պիոս կայսրը կանչում է նրան Հռոմ, որպեսզի Հերովդեսը դառնա գահաժառանգներ Մարկոս Ավրելիոսի և Լուցիոս Վերոսի դաստիարակը։ Ի նշան Հերովդեսի մատուցած ծառայությունների գնահատանքի` 143 թ. նա նշանակվում է Հռոմի հյուպատոս;

Ըստ անտիկ հեղինակների վկայությունների` Հերվդեսը թողել է հարուստ գրական ժառանգություն, որից սակայն մինչև մեր օրերն է հասել միայն մեկ ճառ` «Պետության կառավարման մասին» («Peri politeias»)։

Բացի գրականության մեջ իր ներդրումից, Հերվդեսը հռչակվել է հասարակական գործունեությամբ` հովանավորելով Աթենքում և Հունաստանի այլ քաղաքներում բազմաթիվ հասարակական շինությունների կառուցումը (մարզադաշտ, թատրոն, բաղնիքներ, ջրմուղ և այլն)։

Աշխատությունները

խմբագրել
  • «Peri politeias» [On the Constitution], edited by Umberto Albini, Florence: Le Monnier, 1968

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Լորդ Բայրոնը և իր ժամանակները
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 Pomeroy S. B. The Murder of Regilla: Α case of Domestic Violence in AntiquityHarvard University Press, 2009.

Գրականություն

խմբագրել