Հենրիխ Շյուց
Հենրիխ Շյուց (գերմ.՝ Heinrich Schütz, հոկտեմբերի 18, 1585[1], հոկտեմբերի 14, 1585[2] կամ հոկտեմբերի 8, 1585[3], Բադ Կյոստրից, Greiz, Թուրինգիա, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն[1] - նոյեմբերի 6, 1672[4][1][5][…], Դրեզդեն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն[1]), գերմանացի երգահան և երգեհոնահար, երաժշտական մանկավարժ։
Հենրիխ Շյուց | |
---|---|
![]() | |
Բնօրինակ անուն | գերմ.՝ Heinrich Schütz |
Նաև հայտնի է որպես | Henricus Sagittarius |
Ծնվել է | հոկտեմբերի 18, 1585[1], հոկտեմբերի 14, 1585[2] կամ հոկտեմբերի 8, 1585[3] Բադ Կյոստրից, Greiz, Թուրինգիա, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն[1] |
Երկիր | Գերմանիա |
Մահացել է | նոյեմբերի 6, 1672[4][1][5][…] (87 տարեկան) Դրեզդեն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն[1] |
Ժանրեր | օպերա, Մոտետ, Կանտատ և Մադրիգալ |
Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր և երաժիշտ |
Գործիքներ | երգեհոն |
Heinrich Schütz Վիքիպահեստում |
Երգել է Կասսելի պալատական երգչախմբում (1599 թվականից), կոմպոզիցիա ուսումնասիրել Ջ․ Գաբրիելի մոտ (1609–1612, Վենետիկ)։ Գերմանական երաժշտության շատ ժանրերի հիմնադիրն է։ Գրել է բազմաթիվ հոգևոր երկեր (պասսիոններ, օրատորիաներ, կանտատներ, «Գերմանական մագնիֆիկատ» ևն)՝ նախապատրաստելով Յո․ Ս․ Բախի, և Գ․ Ֆ․ Հենղելի մի շարք հայտնագործություններ։ Շյուցի գրչին են պատկանում գերմաներեն առաջին օպերան («Դափնե», 1627) և բալետը («Օրփեոս և Էվրիդիկե», 1638), որոնք չեն պահպանվել։
Համարվում է 17 դարի առավել կարևոր գերմանացի կոմպոզիտորը (մինչև Բախը)։ Գրել է «Դափնե» առաջին գերմանական օպերան (կատարվել է 1627 թ., երաժշտությունը չի պահպանվել) և հոգևոր ու աշխարհիկ բնույթի 500-ից ավել այլ ստեղծագործություններ։
Հիմնական ստեղծագործություններըԽմբագրել
- Il primo libro de madrigali (Մադրիգալների առաջին գիրք, 1611)
- Psalmen Davids (Դավիթի սաղմոսներ, գիրք 1, 1619)
- Historia der frölichen und siegreichen Aufferstehung ... (1623)
- Cantiones sacrae (Սրբազան երգեր, 1625)
- Psalmen Davids (Դավիթի սաղմոսներ, գիրք 2, 1628)
- Symphoniae sacrae (Սրբազան սիմֆոնիաներ, 1629)
- Musikalische Exequien (1636)
- Kleine geistliche Konzerte (գիրք 1, 1636)
- Symphoniae sacrae (գիրք 2, 1647)
- Geistliche Chor-Music (1648)
- Symphoniae sacrae (գիրք 3, 1650)
- Zwölf geistliche Gesänge (1657)
- Psalmen Davids (գիրք 2-ի վերախմբագրում, 1661)
- Weihnachtshistorie (Սուրբծննդյան օրատորիա, 1664)
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Риман Г. Шютц (ռուս.) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 3. — С. 1467—1468.
- ↑ 2,0 2,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library, Austrian National Library Record #11861116X // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
- ↑ 3,0 3,1 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Encyclopædia Britannica
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 528)։ |