Հեկտոր Ռշտունի
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ռշտունի ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Հեկտոր Գալուստի Ռշտունի (նոյեմբերի 29, 1915[1], Ոսկեվազ, Էջմիածնի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - մայիսի 28, 1998[1], Երևան, Հայաստան), հայ խորհրդային գրականագետ-քննադատ։ Բանասիրական գիտությունների դոկտոր (1973), պրոֆեսոր (1974)։ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1958 թվականից։
| Հեկտոր Ռշտունի | |
|---|---|
| Ծնվել է | նոյեմբերի 29, 1915[1] |
| Ծննդավայր | Ոսկեվազ, Էջմիածնի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն |
| Մահացել է | մայիսի 28, 1998[1] (82 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Երևան, Հայաստան |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Հայաստան |
| Կրթություն | ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1937) |
| Կոչում | պրոֆեսոր |
| Գիտական աստիճան | բանասիրական գիտությունների դոկտոր (1973) |
| Մասնագիտություն | գրականագետ և գրական քննադատ |
| Աշխատավայր | ՀԱՊՀ, Շիրակի պետական համալսարան, Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան և Վլադիմիր Մայակովսկու անվան թիվ 7 դպրոց |
| Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
| Անդամություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն |
Կենսագրություն խմբագրել
Հեկտոր Ռշտունին ծնվել է 1915 թվականին Աշտարակի շրջանի Ոսկեվազ գյուղում։ 1930 թվականին ավարտել է Նոր Բայազետի (այժմ՝ Գավառ) միջնակարգ դպրոցը։ 1930-1935 թվականներին աշխատել է Երևանի համար 9 և 7 դպրոցներում որպես հայոց լեզվի ու գրականության ուսուցիչ։ 1935 թվականին էքստեռն քննություններ է տվել և ընդունվել Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի չորրորդ կուրսը, ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը (1937)։ 1937 թվականից դասավանդել է Երևանի տարբեր ինստիտուտներում։ 1937-1949 թվականին աշխատել է Երևանի Կարլ Մարքսի անվան պոլիտեխնիկական ինստիտուտում, որպես հայոց լեզվի ավագ դասախոս։ 1950 թվականին «Գեղամ Սարյանի պոեզիան» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ 1972 թվականին «Սիամանթո» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների դոկտորի աստիճան։ 1961 թվականից դասախոսել է Երևանի Խ. Աբովյանի անվան հայկական մանկավարժական ինստիտուտում։ Ռշտունու աշխատությունները նվիրված են հայ դասական, հատկապես արևմտահայ գրական խոշոր դեմքերին, խորհրդային գրականության պատմությանը և պոեզիայի գեղագիտական վերլուծության հարցերին («Գեղամ Սարյան», 1958, «Դանիել Վարուժան», «Սիամանթո», 1970, մենագրություններ)[2]։ ԽՄԿԿ անդամ 1961 թվականից։
«Հայ դասականների գրադարան» մատենաշարի «Սիամանթո»։ «Դանիել Վարուժան» (1979) հատորի բնագիրը պատրաստել, առաջաբանները գրել, ծանոթագրություններն ու բառարանները կազմել է Ռշտունին[3][4]։
Երկեր խմբագրել
- Գեղամ Սարյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1958, 190 էջ։
- Դանիել Վարուժան, Երևան, Հայպետհրատ, 1961, 290 էջ[5]։
- Սիամանթո, Երևան, Հայպետհրատ, 1970, 480 էջ[5]։
- Սիամանթո, Երևան, Երևանի մանկավարժական ինստիտւտի հրատարակչություն, 1979, 50 էջ։
- Միսաք Մեծարենց, Երևան, Սովետական գրականություն հրատարակչություն, 1986, 320 էջ։
Մամուլ խմբագրել
- «Զանգվի ափին» (գրախոսություն Սիլվա Կապուտիկյանի «Զանգվի ափին» գրքի մասին)։ «Գրական թերթ», 1948, № 5:
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://am.hayazg.info/index.php?curid=13259
- ↑ «AV Production - Հեկտոր Ռշտունի». avproduction.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 16-ին.
- ↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր՝ Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007։
- ↑ «Ռշտունի Հեկտոր | armenianlanguage.am». www.armenianlanguage.am. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 16-ին.(չաշխատող հղում)
- ↑ 5,0 5,1 «Bibliothèque de l'Église apostolique arménienne - Paris - Ռշտունի, Հեկտոր». www.bibliotheque-eglise-armenienne.fr. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 16-ին.
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հեկտոր Ռշտունի» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|