Նունուֆար

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Նունուֆար (այլ կիրառումներ)

Նունուֆար
Կոկոռ դեղին (Nuphar luteum)
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր Տիպ Ծաղկավորներ Դաս Երկշաքիլավորներ Ընտանիք Հարսնամատազգիներ Ցեղ Կոկոռ
Լատիներեն անվանում
Nuphar Sm., nom. cons., 1809
Տիպիկ ներկայացուցիչներ
Nuphar luteum L. Կոկոռ դեղին
Հոմանիշներ
Nymphozanthus Rich., nom. rej.
Դասակարգումը Վիքիցեղերում Պատկերներ Վիքիպահեստում

Կոկոռ (լատին․՝ Nuphar), դեղին ջրաշուշան, նունուֆար, հարսնամատազգիների (ջրաշուշանազգիներ) ընտանիքի բազմամյա, կոճղարմատավոր ջրային խոտաբույսերի ցեղ։

Կենսաբանական նկարագիր

Կոկոռ դեղին Բուսաբանական վկայում գրքից «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

Կոճղարմատը հզոր է, հաստ։ Տերևները խոշոր են, կաշեկերպ, սրտաձև, երկարակոթուն, վառ կանաչ, ագատ լողում են ջրի երեսին։ Ծաղիկները երկսեռ են, խոշոր, մեկական՝ երկար ծաղկակոթուններով, դեղին, ուժեղ հոտով։ Ծաղկում է մայիսի վերջերից մինչև ուշ աշուն։ Պտուղը կանաչ է, բազմասերմ, հատապտղանման։

Կիրառում

Դեղաբույս է. ծաղիկները պարունակում են ալկալոիդներ, եթերայուղեր, կոճղարմատները՝ աղաղանյութեր, օսլա, խեժ, շաքար։ Թունավոր է և գեղազարդիչ։

Տարածում

Հանդիպում է Շիրակի (Ախուրյան) և Լոռու (Ստեփանավան) մարզերի միջին լեռնային, գոտիների դանդաղահոս և կանգուն ջրերում (գետերում ու լճակներում)։ Գրանցված է Հայաստանի կարմիր գրքում։

Տեսակներ

Հայտնի է 10 (12), Հայաստանում՝ 1 տեսակ՝

• Կոկոռ դեղին (N. luteum)։

Astylus

• Nuphar advena (Aiton) W.T.Aiton
• Nuphar polysepala Engelm.
• Nuphar sagittifolia (Walter) Pursh
• Nuphar variegata Engelm. ex Durand

Nuphar

• Nuphar japonica DC.
• Nuphar lutea (L.) Sm. Կաղապար:Typus
• Nuphar microphylla (Pers.) Fernald
• Nuphar pumila (Timm) DC.
• Nuphar sagittifolium

Հիբրիդներ

• Nuphar ×rubrodisca Morong [= Nuphar microphylla × Nuphar variegata]
• Nuphar ×saijoensis (Shimoda) Padgett [= Nuphar japonica × Nuphar pumila]
• Nuphar ×spenneriana Gaudin [= Nuphar lutea × Nuphar pumila]
• Nuphar ×rubrodisca.|Morong}} [= Nuphar microphylla Nuphar variegata]
• Nuphar ×saijoensis.|(Shimoda) Padgett}} [= Nuphar japonica Nuphar pumila]
• Nuphar ×spenneriana.|Gaudin}} [= Nuphar lutea Nuphar pumila]

Գրականություն

• Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. Иллюстрированный определитель растений Средней России. — М.: Т-во научных изданий КМК, Ин-т технологических исследований, 2003. — Т. 2. — С. 179. — ISBN 5-87317-128-9.
• Beal, E. O. (1956). «Taxonomic revision of the genus Nuphar Sm. of North America and Europe». Journal of the Elisha Mitchell Scientific Society. 72: 317–346.

Արտաքին հղումներ

• Nuphar in Flora of North America @ efloras.org:

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 404)։

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նունուֆար» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նունուֆար» հոդվածին։