Հայ-հունգարական հարաբերություններ
Հայ-հունգարական հարաբերությունները վերաբերում են Հայաստանի և Հունգարիայի միջև դիվանագիտական հարաբերություններին։
 | |
 Հունգարիա |
 Հայաստան |
Նախադրյալներ խմբագրել
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո երկու երկրներն էլ գտնվում էին կոմունիստական տիրապետության տակ, քանի որ ինչպես Հունգարիան (Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն), այնպես էլ Հայաստանը (Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն) մտնում էին Խորհրդային Միության կազմի մեջ։
Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են Սառը պատերազմի վերջում՝ հիմնականում 1991 թվականին՝ Խորհրդային Միության փլուզումից հետո։
- Հայաստանը Հունգարիայում ներկայացված է Վիեննայում իր դեսպանատան միջոցով, ինչպես նաև Բուդապեշտում գտնվող պատվավոր հյուպատոսության միջոցով։
- Հունգարիան Հայաստանում ներկայացված է Թբիլիսիում գործող իր դեսպանության միջոցով, ինչպես նաև Երևանում գտնվող պատվավոր հյուպատոսության միջոցով։
Հունգարիայում ապրում է մոտ 15 000 հայ։
Դիվանագիտական հարաբերությունների խզում և վերականգնում խմբագրել
2012 թվականի օգոստոսի 31-ին Հայաստանը խզել է իր դիվանագիտական հարաբերությունները Հունգարիայի հետ՝ 2004 թվականին Հունգարիայում հայ լեյտենանտ Գուրգեն Մարգարյանի սպանության համար դատապարտված Ռամիլ Սաֆարովի արտահանձնումից հետո, ինչը տեղի է ունեցել 7 միլիոն դոլարի չափով կաշառքի դիմաց[1][2][3]։ Ադրբեջան վերադառնալուց հետո Սաֆարովին շնորհվել է ներում։ Սպանված սպայի հարազատները դատի են տվել Հունգարիային և Ադրբեջանին մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 2 (ապրելու իրավունք) և 14 (խտրականության արգելում) հոդվածների խախտման համար։ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը այդ գործով պատասխանող է ճանաչել Հունգարիայի և Ադրբեջանի կառավարություններին[4]։
Երևանում ցուցարարները լոլիկներ են նետել Հունգարիայի պատվավոր հյուպատոսության շենքի վրա և պատռել Հունգարիայի դրոշը։ Միացյալ Նահանգները նույնպես քննադատել է Սաֆարովին ազատ արձակելու որոշումը[5]։ 2013 թվականի ապրիլին Հայաստանի արտգործ նախարարի պաշտոնակատար Էդվարդ Նալբանդյանը հայտարարել է, որ «Հայաստանը պատրաստ է կարգավորել հարաբերությունները Հունգարիայի հետ, սակայն Բուդապեշտը ինքը պետք է քայլեր ձեռնարկի»[6]։
2022 թվականին Արարատ Միրզոյանը ու Պետեր Սիյարտոն Հունգարիայից Լեհաստանում հանդիպեցին , որով 10 տարի անց Հայաստանը և Հունգարիան վերականգնում են իրենց հարաբերությունները
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Azerbaijani Laundromat May Have Helped Secure Ax-Murderer Ramil Safarov’s Extradition
- ↑ Azerbaijan’s High-Profile Beneficiaries
- ↑ Remarks by the President of Armenia Serzh Sargsyan at the Meeting with the Heads of Diplomatic Missions Accredited in Armenia(չաշխատող հղում)
- ↑ Ադրբեջանի և Հունգարիայի կառավարությունները Սաֆարովի գործով ճանաչվել են որպես պատասխանող կողմ
- ↑ «Statement by NSC Spokesman Tommy Vietor on Azerbaijan's Decision to Pardon Ramil Safarov | The White House». Whitehouse.gov. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
- ↑ «Armenia ready to settle relations with Hungary». Tert.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 23-ին.
