Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ Խորհրդային Միության հերոսի կոչում ստացած հայերի ցանկ

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Ցանկում ներկայացված են ծագումով հայ այն անձանց անունները, որոնց շնորհվել է Խորհրդային Միության հերոսի կոչում 1941-1945 թվականների 1941-1945 թվականների Խորհրդա-գերմանական պատերազմի ժամանակ։ Ընդհանուր թվով այդ և դրան նախորդած Խորհրդա-ֆիննական պատերազմի, ինչպես նաև այլ ռազմական բախումների ժամանակ Խորհրդային Միության հերոսի կոչմանն են արժանացել 104, այլ տվյալներով՝ 106 հայորդիներ[1][2]։

Ըստ որոշ տվյալների՝ 1941-1945 թթ. խորհրդա-գերմանական պատերազմի և դրան նախորդած 1939-1940 թթ. խորհրդա-ֆիննական պատերազմի ժամանակ Խորհրդային Միության հերոսի կոչման արժանացած հայերի թիվը 101-ն է, որոնցից 4-ը՝ խորհրդա-ֆիննական պատերազմում ստացածները, իսկ ընդհանրապես, Խորհրդային Միության հերոսի կոչում ստացել են 108 հայեր, որոնցից 3-ը՝ հետպատերազմյան խաղաղ շինարարության տարիներին կատարված սխրանքների համար[3]։

Խորհրդային Միության հերոս կոչում խմբագրել

Խորհրդային Միության հերոս կոչումը ԽՍՀՄ–ում գերազանցության բարձրագույն աստիճանն էր, կոչում, որ շնորհվում էր խորհրդային պետությանն ու հասարակությանը մատուցած անձնական կամ կոլեկտիվ այնպիսի ծառայությունների համար, որոնք կապված են հերոսական սխրանք կատարելու հետ։ Սահմանվել է ԽՍՀՄ Կենտրոնական գործադիր կոմիտեի (ԿԳԿ) 1934 թվականի ապրիլի 16-ի որոշմամբ՝ որպես պատվավոր կոչում։ ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի Նախագահության 1939 թվականի օգոստոսի 1-ի հրամանագրով Խորհրդային Միության հերոսին հատկապես տարբերելու նպատակով սահմանվել է «Ոսկե աստղ» մեդալ։ Խորհրդային Միության հերոսի կոչում շնորհվում էր ԽՍՀՄ շքանշանների, մեդալների և պատվավոր կոչումների ընդհանուր կանոնադրությամբ (1979) սահմանված կարգով։ Խորհրդային Միության հերոսին հանձնվում էր ՍՍՀՄ բարձրագույն պարգեը՝ Լենինի շքանշան, «Ոսկե աստղ» մեդալ և ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի Նախագահության շնորհագիր։ Խորհրդային Միության հերոսը նոր հերոսական սխրանքի համար կարող էր վերստին պարգևատրվել Լենինի շքանշանով և «Ոսկե աստղ» մեդալով։ Նրան միաժամանակ հանձնվում էր ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի Նախագահության շնորհագիր։ Լենինի շքանշանով և համապատասխանաբար «Ոսկե աստղ» երկրորդ մեդալով պարգևատրված Խորհրդային Միության հերոսի, ինչպես նաև սոցիալիստական աշխատանքի հերոսի կոչման և Խորհրդային Միության հերոսի կոչման արժանացածի ծննդավայրում կամ ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի Նախագահության որոշմամբ՝ այլ վայրում, կանգնեցվում էր նրա բրոնզե կիսանդրին։ Խորհրդային Միության հերոսի կոչմանը 1984 թվականի դրությամբ արժանացել էր 104 հայ, այդ թվում՝ ռազմաօդային ուժերի փոխգնդապետ, կործանիչ-օդաչու, Արցախի Շուշի քաղաքի ծնունդ Նելսոն Ստեփանյանը և 1941-1945 թթ. Խորհրդա-գերմանական պատերազմի ավարտական փուլում խորհրդային 10 ռազմաճակատներից մեկի հրամանատար, հետագայում՝ Խորհրդային Միության մարշալ, ԽՍՀՄ պաշտպանության նախարարի տեղակալ, Ուտիք նահանգի Չարդախլու գյուղի ծնունդ Հովհաննես Բաղրամյանը՝ երկու անգամ[4]։

Խորհրդային Միության հայազգի հերոսների թվաքանակ խմբագրել

Ընդհանրապես Խորհրդային Միության հայ հերոսների քանակը 106 է։ Նրանցից 4-ը ստացել են խորհրդա-ֆիննական պատերազմում (1939 նոյեմբեր- 1940 մարտ)։ Խորհրդա-գերմանական 1941-1945 թթ. պատերազմում հերոսի կոչում ստացել է 101 հայ, իսկ բացի այս ևս 3 հայ արժանացել են ԽՍՀՄ հերոսի կոչման հետպատերազմյան խաղաղ տարիներին կատարած սխրանքների համար[3][5]։ Ի դեպ, Հայաստանը հերոսների թվով առաջատարն է՝ Վրաստանը տվել է 89 հերոս, իսկ Ադրբեջանն ընդամենը 43 հերոս[3]։ Ընդ որում, այդ 43 ադրբեջանցի համարվող հերոսներից շատերը քրդեր են, թալիշներ, թաթեր, ավարներ, լեզգիններ, լեռնային հրեաներ և Հարավային Կովկասի այլ ժողովուրդների ներկայացուցիչներ են, այլ ոչ թե կովկասյան թուրքեր (վերջիններս իրենք իրենց «ադրբեջանցիներ» են համարում, սեփականացնելով հարևան Իրանի Ատրպատական երկրամասի բնիկ իրանական ժողովրդի ինքնանվանումը)։

  Արտաքին պատկերներ
  Армяне– герои Советского Союза


Ցանկ խմբագրել


հ/հ
Լուսանկար Ազգանուն
Անուն Հայրանուն
Ծննդյան թիվ Ծննդյան վայր Հրամանագրի
Տարեթիվ, ամիս, ամսաթիվ
Զորատեսակ
զինատեսակ,
ծառայություն
Զին.կոչում Մահվան օր Մահվան վայր
1 Ավագյան
Ղազարոս Ավետիսի
15 մարտի 1918  
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Գետաշեն (Чайкенд)
 
24.3.1945
հետմահու
 
Հետևակ
Հետևակ
Լեյտենանտ 22 հունվարի 1945   Լեհաստան
քաղաք Օստրոլենկա
2 Ավագյան
Հրանտ Արսենի
15 հոկտեմբերի 1924   ԽՍՀՄ  Ադրբեջանական ԽՍՀ
քաղաք Բաքու
 
15.5.1946
 
Հետևակ
Հետևակ
Գնդապետ
3   Ավետիսյան
Հունան Մկրտչի
2 մայիսի 1913   Ռուսական կայսրություն 
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Ծավ, Սյունիք
 
16.5.1944
հետմահու
 
Հետևակ
Հետևակ
ավագ սերժանտ 16 սեպտեմբերի 1943   ԽՍՀՄ  Կրասնոդարի երկրամաս
քաղաք Նովոռոսիյսկի մերձակայքում
4 Ավթանդիլյան
Թեմիկ Հովհաննիսյան
20 օգոստոսի 1922   ԽՍՀՄ  Ադրբեջանական ԽՍՀ
քաղաք Մարտակերտ
Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզ
 
27.6.1945
հետմահու
 
Հետևակ
Հետևակ
Ավագ լեյտենանտ 10 փետրվարի 1945 Կաղապար:Երրորդ Ռայխի դրոշ
քաղաք Քլայն
5 Պատկեր:Agamirov2.jpg Աղամիրով
Գոգա Գրիգորի
18 օգոստոսի 1916   Ռուսական կայսրություն 
քաղաք Գրոզնի
Թերեքի մարզ
 
5.5.1944
{{:ru:ВоенАвиацияГСС}} Ռազմաօդային ուժեր Գնդապետ 12 ապրիլի 1997   Ռուսական կայսրությունԿաղապար:Դրոշավորում/Վորոնեժի մարզ
քաղաք Վորոնեժ
6 Պատկեր:Ayrinyan ArmenTevan.jpg Արմեն Հայրիյան
ru:Айриев, Армен Теванович
20 սեպտեմբերի 1910   Ռուսական կայսրություն 
Ելիզավետպոլի նահանգ, Տող գյուղ
 
13.4.1944
{{:ru:ВоенАвиацияГСС}} Ռազմաօդային ուժեր Մայոր 13 փետրվարի 1966   ԽՍՀՄ  Ուզբեկական ԽՍՀ
քաղաք Տաշքենդ
7 Պատկեր:Акопян Рубен Казарович.jpg Հակոբյան
Ռուբեն Ղազարի
20 հուլիսի 1912   Ռուսական կայսրություն 
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Ուզունթալա
 
16.5.1944
 
Հետևակ
Հետևակ
Գվարդիայի լեյտենանտ 4 մարտի 1998   Հայաստան
քաղաք Երևան
8 Հակոբյանց
Գևորգ Թամրազի
20 ապրիլի 1920   ԽՍՀՄ  ՌԽՍՖՀ
քաղաք Պյատիգորսկ
 
3.6.1944
 
Հետևակ
Հետևակ
Փոխգնդապետ 30 հուլիսի 1976 Կաղապար:Դրոշավորւմ  Հայկական ԽՍՀ
քաղաք Երևան
9 Ամատունի
Աշոտ Հաբեթի
23 դեկտեմբերի 1923   ԽՍՀՄ  Հայկական ԽՍՀ
քաղաք Ալեքսանդրապոլ
 
25.2.1945
{{:ru:ГенералГСС}} Գեներալիտետ Գեներալ-լեյտենանտ
10 Անտինյան
Ավագ Վարդանի
15 հունվարի 1917   Ռուսական կայսրություն 
Թիֆլիսի նահանգ, գյուղ Համզաչիման
 
23.9.1944
 
Հրետանի
Հրետանի
Գվարդիայի ավագ 18 հոկտեմբերի 1989
11 Առաքելյան
Սուրեն Սմբատի
1911 Կաղապար:Դրոշավորում/Ռուսական Կայսրություն 
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Տաթև, Սյունիք
 
16.5.1943
հետմահու
 
Հետևակ
Հետևակ
Ավագ սերժանտ 23 սեպտեմբերի 1943   ԽՍՀՄ  Կրասնոդարի երկրամաս
ստանիցա Կուրբացկայա
12 Արզումանով
Գուրգեն Մուզայի
10 մարտի 1914   Ռուսական կայսրություն 
, գյուղ Խնձորեսկ, Սյունիք
 
15.1.1944
հետմահու
 
Հեծելազոր
Հեծելազոր
Գվարդիայի Լեյտենանտ 23 սեպտեմբերի 1943   ԽՍՀՄ  Ուկրաինական ԽՍՀ
Գյուղ Մակիշին
13 Առուստամով
Գեորգի Անդրեյի
16 օգոստոսի 1919   ԽՍՀՄ  ՌԽՍՖՀ
քաղաք Կիսլովոդսկ
 
27.6.1945
հետմահու
 
Հեծելազոր
Հեծելազոր
Գվարդիայի
Ավագ լեյտենանտ
22 հունվարի 1945   Լեհաստան
գյուղ Բիշոֆստալ
14   Հարությունյան
Այդին Ղուկասի
1 հուլիսի 1918   Հայաստան
Գյուղ Թորոս
 
24.3.1945
 
Հետևակ
Հետևակ
Ավագ սերժանտ 23 նոյեմբերի 1990   Հայաստան
Երևան
15 Հարությունով
Միխայիլ Աղաթելի
15 հունիսի 1898   Ռուսական կայսրություն 
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Գեղանուշ
Սյունիք
 
22.7.1944
հետմահու
 
Հետևակ
Հետևակ
Գվարդիայի
Եֆրեյտոր
13 հուլիսի 1944   ԽՍՀՄ  Լիտվական ԽՍՀ
գյուղ Սալաս
16 Պատկեր:Асламазян.JPG Ասլամազյան
Սուրեն Արտեմի
1 մարտի 1914   Ռուսական կայսրություն 
Թիֆլիսի նահանգ, գյուղ Քավթիսխեվի
 
22.2.1944
 
Հետևակ
Հետևակ
գվարդիայի
Ավագ սերժանտ
1970   ԽՍՀՄ  Վրացական ԽՍՀ
գյուղ Քավթիսխեվի
17 Ասրիյան
Աշոտ Մինասի
3 մարտի 1920   Վրաստան
քաղաք Թիֆլիս
 
2.11.1944
 
Զրահատանկային զորքեր
Զրահատանկային զորքեր
Գնդապետ 7 սեպտեմբերի 1992   Ուկրաինա
քաղաք Կիև
18 Այանյան
Էդուարդ Մելիքի
23 մարտի 1919   Հայաստան
գյուղ Գետաշեն, Չայքենդ
 
15.5.1946
 
Հրետանի
Հրետանի
Ավագ լեյտենանտ 26 փետրվարի 1994   Ռուսաստան  Մոսկվա
քաղաք Մոսկվա
19 Պատկեր:Babadzhanyan AH.jpg Բաբաջանյան
Համազասպ Խաչատուրի
18 փետրվարի 1906   Ռուսական կայսրություն 
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Չարդախլու
 
24.4.1944
 
Գեներալիտետ
Գեներալիտետ,
 
Զրահատանկային զորքեր
Զրահատանկային զորքեր
Զրահատանկային զորքերի գլխավոր մարշալ 1 նոյեմբերի 1977   ԽՍՀՄ  ՌԽՍՖՀ
քաղաք Մոսկվա
20 Բաբայան
Աղվան Նահապետի
5 նոյեմբերի 1919   Հայաստան
գյուղ Քարաթումբ
 
24.3.1945
 
Հետևակ
Հետևակ
Գվարդիայի
Ավագ լեյտենանտ
21 Բաբայան
Հմայակ Գրիգորի
15 օգոստոսի 1901   Ռուսական կայսրություն 
Կարսի մարզ, քաղաք Կարս
 
31.5.1945
Հետմահու
{{:ru:ГенералГСС}}Կաղապար:ԳեներալԳՍՍ Գեներալիտետ Գեներալ-մայոր 21 ապրիլի 1945   Լեհաստան
քաղաք Միսլիբուժ
22 Բաբայան
Հրանտ Գևորգի
7 հունիսի 1921   ԽՍՀՄ  Հայկական ԽՍՀ
գյուղ Նոր Գյուղ
 
15.5.1946
 
Հետևակ
Հետևակ
Փոխգնդապետ
23 Բաղդասարյան
Սիմեոն Կարապետի
5 հոկտեմբերի 1913   Ռուսական կայսրություն 
Երևանի նահանգ, գյուղ Կառնուտ
 
24.3.1945
 
Հետևակ
Հետևակ
Կապիտան 4 մարտի 1993   Հայաստան
քաղաք Երևան
24 Բաղրյան (Բաղիրով)
Ռուբեն Քրիստափորի
17 հունիսի 1908   Ռուսական կայսրություն  
Ելիզավետպոլի նահանգ, քաղաք Շուշի
 
23.9.1944
  Հետևակ Լեյտենանտ 20 փետրվարի 1978   ԽՍՀՄ  ՌԽՍՖՀ
քաղաք Պյատիգորսկ
25   Բաղրամյան
Հովհաննես Քրիստափորի
2 դեկտեմբերի 1897   Ռուսական կայսրություն  
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Չարդախլի
   
29.7.1944 01.12.1977
  Գեներալիտետ Խորհրդային Միության Մարշալ 21 սեպտեմբերի 1982   ԽՍՀՄ  ՌԽՍՖՀ
քաղաք Մոսկվա
26 Բաղյան
Գրիգոր Կարապետի
[6]
31 մարտի 1912   Ռուսական կայսրություն  
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Խաչակապ
 
29.6.1945
{{:ru:ГенералГСС}}Կաղապար:ԳեներալԳՍՍ Գեներալիտետ Գեներալ-մայոր 25 հոկտեմբերի 1965   Հայաստան
Հայաստան, Քաղաք Երևան
27 Բալայան
Գարեգին Շեհիի
28 փետրվարի 1912   Ռուսական կայսրություն  
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Գյուլիստան
 
23.10.1944 Հետմահու
 
Հետևակ
Հետևակ
կապիտան 25 սեպտեմբերի 1943   ԽՍՀՄ  Ուկրաինական ԽՍՀ
Ուկրաինական ԽՍՀ, գյուղ Զառուբնիցի
28 Բաստանջյան
Միհրան Միհրանի
22 օգոստոսի 1913   Ռուսական կայսրություն  
Քութայիսի նահանգ, քաղաք Սուխում
 
22.02.1944
 
Հետևակ
Հետևակ
շարքային 14 փետրվարի 1958   ԽՍՀՄ  Վրացական ԽՍՀ
Վրացական ԽՍՀ, քաղաք Սուխում
29 Պատկեր:Burnazyan.jpg Բուռնազյան
Սերգեյ Ավդեյի
28 մայիսի 1918   Ռուսական կայսրություն  
Ռոստովի մարզ, ստանիցա Վելիկոկնյաժեսկայա
 
02.08.1944 посмертно
Կաղապար:ВоенАвиацияГСС Ռազմական ավիացիա Ավագ լեյտենանտ 15 ապրիլի 1943
30 Վանցյան
Վաչագան Հունանի
1913   Ռուսական կայսրություն  Երևանի նահանգ  
24.03.1945 Հետմահու
 
Հետևակ
Հետևակ
Սերժանտ 1 օգոստոսի 1944   ԽՍՀՄ  Լիտվական ԽՍՀ
ավան Պաշելե (այժմ՝ Ուկմյարգե արվարձան Լիտվայում)
31 Վարդումյան
Գառնիկ Բարսեղի
5 հունվարի 1920   Հայաստան  
27.06.1945
 
Հրետանի
Հրետանի
Փոխգնդապետ
32 Վարդանյան
Գևորգ Անդրեյի
17.02.1924   Հետախուզություն Գնդապետ 10.01.2012
33 Գալստյան
Սոկրատ Ալեքսեյի
 
34 Գարանյան
Երվանդ Գևորգի
 
35 70px Գրիգորյան
Սերգեյ Վարդանի
 
 
Բժշկական ծառայություն
Բժշկական ծառայություն
36 Դանիելյանց
Երեմ Իվանի
5.5.1901   Ռուսական կայսրություն 
Ելիզավետպոլի նահանգ, գյուղ Արանզամին
 
15.1.1944 Հետմահու
 
Հեծելազոր
Հեծելազոր
Գվարդիայի
Ավագ սերժանտ
29.09.1943   ԽՍՀՄ   Բելառուսական ԽՍՀ
գյուղ Նիվկի
Գոմելի մարզ
37 Դարբինյան
Լևոն Խնկանոսի
29 մայիսի 1905 Վրացական ԽՍՀ, Ախալքալաքի շրջան, գյուղ Ալաստան  
 
Զրահատանկային զորքեր
Զրահատանկային զորքեր
Գնդապետ 28 դեկտեմբերի 1943
38 Դարբինյան
Նշան Ավագի
10.5.1922  
 
Զրահատանկային զորքեր
Զրահատանկային զորքեր
Ավագ սերժանտ 01.11.1996
39 Եղիազարյան
Թադևոս Արշակի
 
40 Զաքարյան
Վաղինակ Սիմոնի
1920 գյուղ Մարտունաշեն, Խանլարի շրջան  

27.6.1945

Հետմահու

 
Զրահատանկային զորքեր
Զրահատանկային զորքեր
Գվարդիայի ավագ սերժանտ 16 հունվարի

1945 թվական

Գյուղ Իվանովիցե (Կրակով քաղաքից դեպի հյուսիս, Լեհաստան)
41 Իոնոսյան
Վլադիմիր Աբրահամի
[7]
1906 քաղաք Բաքու, Բաքվի նահանգ   27.8.1943

Հետմահու

Գվարդիայի ավագ լեյտենանտ քաղաք Կարաչաև
42   Իսակով
Հովհաննես Ստեփանի
22.8.1894 Հաջիքենդ, Կարսի մարզ   07.05.1965 Խորհրդային Միության Նավատորմի Ծովակալ 11.11.1967
43 Իսրայելյան
Լիպարիտ Միրզոյի
20 նոյեմբերի 1922 (20 նոյեմբերի 1922, Բռնակոթ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Հայկական ԽՍՀ   22 փետրվար 1944
 
Կապի զորքեր
Կապի զորքեր
Գվարդիայի Ավագ 15 հոկտեմբերի 1965 Սիսիան, Հայկական ԽՍՀ
44
Ղազարյան
Աշոտ Վաղարշակ
(11 հուլիսի 1921 գյուղ Չիվթքիլիսա, Ծալկայի շրջան, Վրաստան (Հյուսիսայի Գուգարք, Մեծ Հայք)  
24 մարտի 1945
տանկային զորքեր Գեներալ-մայոր. 18 հոկտեմբերի 1995 Մոսկվա
45 Ղազարյան
Հմայակ Լևոնի
1907 Գյուղ Խառակոնիս, Վանի նահանգ, Օսմանյան կայսրություն (ներկայիս Վան, Թուրքիա, Վասպուրական նահանգ, Մեծ Հայք)  
Հետմահու
22 փետրվարի 1944
Հետևակ Կապիտան 7 փետրվարի 1944 Գյուղ Յուրչիխա, Կամենսկի շրջան, Չերկասիի մարզ
46 Ղազարյան
Անդրանիկ Աբրահամյան
 
47 Ղազարյան
Աշխարհաբեկ Սարգսի
 
48 Կալուստով
Գրիգոր Շահումի
 
49 Կապրելյան
Ռաֆաել Իվանի
 
50 Կարապետյան
Ասքանազ Գևորգի
 
51 Կարախանյան
Ջահան Սարգսի
1918   Հայաստան
Գյուղ Կողբ
 
16.5.1944
Հետմահու
  Սակրավորական ծառայություն Շարքային 22.12.1943   ԽՍՀՄ  Ղրիմ
Ղրիմ, Գյուղ Գլազովկա
52 Կասպարով
Աշոտ Ջումշուդի
1909 Գյուղ Դուդուկչու Շուշվա գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ելիզավետպոլի նահանգ  
5.11.1944
Շտուրման
53 Կասպարյան
Սուրեն Հակոբի
15.8.1924   ԽՍՀՄ
գյուղ Կըլըժբախ
Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզ, ԼՂԻՄ
 
18.11.1944
 
Հրետանի
Հրետանի
Կապիտան 1997   Հայաստան
քաղաք Երևան
54 Կոստանդյան
Գարուշ Սերգեյի
1921 քաղաք Բաքու  
24.3.1945

Հետմահու

Սերժանտ
55 Լևոնյան
Վահիկ Հմայակի
 
56 Մադոյան
Ղուկաս Կարապետի
 
57 Մանուկյան
Հակոբ Բալաբեկի
[8][9]
 
58 Մանուկյան
Անդրանիկ Ալեքսանդրի
1918 քաղաք Բաքու  
27.2.1945
Հետախուզություն
59 Մարտիրոսյան
Սարգիս Սողոմոնի
 
60  
61 Մելեթյան
Հարություն Ռուբենի
 
62 Մելիքյան
Խաչատուր Բեգլարի
1911 Դաշքեսանի շրջան, գյուղ Զագլիկ  
5.11.1942

Հետմահու

Հրամանատար 1942
63 Մելքոնյան
Անդրեաս Խաչիկի
 
64 Միքայելյան
Գեդեոն Հայրապետի
 
65 Մկրտումով
Սամսոն Մովսեսի
1910 Զանգեզուր  
13.12.1942
նոյեմբեր 1943
66 Մկրտչյան
Հարություն Ռուբենի
 
67 Մնացականյան
Ալեքսանդր Սիդորի
 
68 Մուրադյան
Անդրանիկ Հակոբի
1911   Ռուսական կայսրություն 
Կուբանի մարզ, Գելենջիկ
 
1.11.1943
 
Հետևակ
Լեյտենանտ 5 նոյեմբերի 1943   ԽՍՀՄ  Ուկրաինական ԽՍՀ
Ուկրաինական ԽՍՀ, ստանիցա Միլոռադովսկայա
69 Մուրդուղով
Ալեքսանդր Հովսեփի
 
70 Նագուլյան
Մարտիրոս Կարապետի
 
71 Նազարով
Կոնստանդին Ալեքսանդրի
՝ Կոնստանդին Ալեքսանդրի Նազարյան
17 օգոստոս 1923   ԽՍՀՄ  ՌԽԴՍՀ Կիսլովոդսկ  
21. 02. 1945
 
Հրետանի
Հրետանի
Գեներալ-մայոր 8. 10. 1996   Ռուսաստան Մոսկվա
72 Օհանեսով
Վազգեն Միխայիլի
[10]
1920 գյուղ Խորոմ  
15.5.1946
73  
74 Սերգեյ Օգանով՝ Օհանյան Սերգեյ Անդրեյի  
75 Օհանյանց
Հրանտ Առաքելի
 
76 Պետրոսյան
Սուրեն Գրիգորի
1916  
24.4.1944
77 Պողոսյան
Արամայիս Սարգսի
 
78 Ռոստոմյան
Ապավեն Վասիլի
15.2.1905   ԽՍՀՄ
գյուղ Բոլնիս-Խաչեն
Վրացական ԽՍՀ
 
10.04.1945 Հետմահու
Ավագ սերժանտ 18.01.1945   Լեհաստան
քաղաք Կենձժեն-Կոզյե
79 Ռուստամյան
Վարդգես Արշակի
 
80 Սարիբեկյան
Իշխան Բարսեղի
7 նոյեմբերի 1912 թ. գյուղ Ոսկեվան, Նոյեմբերյանի շրջան, Հայկական ԽՍՀ  
24 մարտի 1945 թ.
 
Հետևակ
Հետևակ
Ավագ սերժանտ 06 մայիսի 1990 г. գյուղ Կուրսկոյե՝ Курское, Եսիլյան շրջան՝ Есильский р-он, Թուրղայյան մարզ՝ Тургайская обл., Ղազախստան՝ Казахстан
81 Սարկիսով
Ֆյոդոր Իսայի
՝ Սարգսյան Թորոս Եսայու
 
82 Արամայիս Սարկիսով՝ Սարկիսով Արամայիս Ասատուրի 1922 քաղաք Բագու  
24.7.1944

Հետմահու

83 Սարգսյան
Վասիլի Նադոնի
84 Սարգսյան
Սուրեն Արտաշեսի
 
85 Սաֆարով
Արամ Ավագումի
1913 գյուղ. Քենթխուրդ  
24.3.1945

Հետմահու

86 Սնոպլյան
Հմայակ Արթինի
 
87 Ստեփանյան
Նելսոն Գևորգի
28.3.1913   Ռուսական կայսրություն , Ելիզավետպոլի նահանգ
քաղաք Շուշի
   
23.10.1942 6.3.1945
Հետմահու
Կաղապար:ВоенАвиацияГСС Ռազմական ավիացիա՝ օդուժ Փոխգնդապետ 14.12.1944   ԽՍՀՄ  Լատվիական ԽՍՀ, Լատվիական ԽՍՀ
քաղաք Լիեպայա
88 Տամբիև
Վլադիմիր Գրիգորի
[11][12]
 
89 Տաշչյան
Սուրեն Համբարձումի
[13]
 
90 Տեր-Օհանով
Արսեն Արամի
1921 քաղաք Բագու  
27.2.1945
12 դեկտեմբեր 1998
91 Խազարյան
Սեմյոն Արկադիի
 
92 Խաչատրյան
Խորեն Արմենակի
16.03.1923   ԽՍՀՄ  Հայկական ԽՍՀ Հայկական ԽՍՀ
քաղաք Երևան
 
24.3.1945
 
Հետևակ
Հետևակ
Լեյտենանտ 12 մարտ 1977   ԽՍՀՄ  Հայկական ԽՍՀ Հայկական ԽՍՀ
քաղաք Երևան
93 Չաքրյան
Հարություն Խաչիկի
77-րդ Սիմֆերոպոլյան դիվիզիայի մարտիկ
Ուկրաինայի ազատագրման մասնակիցներ
94 70пкс Չափչախով
Լազար Սերգեյի
6 մարտ 1911   Ռուսական կայսրություն , Դոնի զորքի մարզ
գյուղ Մեծ Սալի
 
21.07.1942
Հետմահու
Կաղապար:ВоенАвиацияГСС Ռազմական ավիացիա՝ օդուժ Գումարտակային կոմիսար 13 ապրիլ 1942   ԽՍՀՄԿաղապար:Դրոշավորում/ՌՍԴԽՀ
Լենինգրադի մարզ
95 Չիլինգարյան
Սարիբեկ Սողոմոնի
19 հունվար 1925   ԽՍՀՄ  Հայկական ԽՍՀ Հայկական ԽՍՀ
գյուղ Հին Բաշքենդ
 
31.05.1945
 
Հետևակ
Ընտրազորի շարքային՝ Գվարդիայի շարքային
96 Շալջյան
Միհրան Միքայելի
 
97 Շահումյան
Իվան Կոստանդինի
15 հոկտեմբեր 1910 գյուղ Պառավաթումբ  
30.10.1943
25 հոկտեմբեր 1992
98 70пкс Յավրումով
Վլադիմիր Հակոբի
11 օգոստոս 1922   ԽՍՀՄ, ԽՍՀՄ, Կաղապար:Դրոշավորում/Ադրբեջանակն ԽՍՀ, Ադրբեջանական ԽՍՀ,
քաղաք Բագու
 
27.06.1945
Հետմահու
Ընտրազորի ավագ լեյտենանտ՝ Գվարդիայի ավագ լեյտենանտ 12 հունվար 1945
99 70пкс Յազըջյան
Դավիթ Միսաքի
 

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Ա. Մալխասյան Սովետական բանակի հայ գործիչները 1965 թ. Երևան։
  • Կ.Հարությունյան, Հայ ժողովրդի մասնակցությունը ԽՍՀՄ Հայրենական մեծ պատերազմին (1941-1945թթ.): Երևան, 2002թ.:
  • Амирханян М. Д. Армяне — Герои Советского Союза. Ер., 2005.
  • Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, հատոր 13 (հատոր-հավելված «Խորհրդային Հայաստան»), էջեր 665—666:
  • Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 10, էջ 547։
  • Арутюнян К.А., Погосян Г.Р. «Вклад армянского народа в победу в Великой Отечественной войне» М., 2010; Հարությունյան Կ.Ա., Պողոսյան Հ.Ր., «Հայ ժողովրդի ներդրումը Հայրենական պատերազմում տարած հաղթանակի մեջ» (ռուսերեն) Մոսկվա, 2010։
  • Вожакин М.Г., Русанов В.Ю. и др. «Великая Отечественная. Командармы. Военный биографический словарь» М., 2005; Վոժակին Մ.Գ., Ռուսանով Վ. Յու. և այլն։ «Հայրենական պատերազմ. Բանակի հրամանատարներ. Ռազմական կենսագրական բառարան» (ռուսերեն) Մոսկվա, 2005։
  • Вожакин М.Г., Русанов В.Ю. и др. «Великая Отечественная. Комкоры. Военный биографический словарь» т. 1-2, М., 2006; Վոժակին Մ.Գ., Ռուսանով Վ. Յու., «Հայրենական պատերազմ. Կորպուսի հրամանատարներ. Ռազմական կենսագրական բառարան» հատոր 1–2 (ռուսերեն) Մոսկվա, 2006։
  • Введенский Б.А. Цапаев Д.А и др. «Великая Отечественная. Комдивы. Военный биографический словарь» т 1-5, М., 2011-2014. Վվեդենսկի Բ.Ա., Ցապաև Դ.Ա և ուրիշներ, «Հայրենական պատերազմ. Դիվիզիայի հրամանատարներ. Ռազմական կենսագրական բառարան» հատոր 1–5 (ռուսերեն) Մոսկվա, 2011–2014։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր. 10, էջ 547։
  2. День Победы в Нагорном Карабахе
  3. 3,0 3,1 3,2 Տե՛ս Կ.Հարությունյան, Հայ ժողովրդի մասնակցությունը ԽՍՀՄ Հայրենական մեծ պատերազմին (1941-1945թթ.): Երևան, 2002թ.:
  4. Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 10, էջ 547
  5. Вклад армянского народа в победу в Великой Отечественной войне 1941-1945.
  6. Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 2, էջ 256։
  7. «Ионосьян Владимир Абрамович (1905—1943)». Արխիվացված է օրիգինալից 2005 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 26-ին.
  8. Акоп Балабекович Манукян
  9. Герой Советского Союза Манукян Акоп Балабекович
  10. Оганесов Вазген Михайлович
  11. Герои Страны. Тамбиев Владимир Григорьевич
  12. «Армяне Краснодарского края — Герои Советского Союза». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 29-ին.
  13. Тащиев Сурен Амбарцумович