Հայնրիխ Վոլֆլին (գերմ.՝ Heinrich Wölfflin, հունիսի 21, 1864(1864-06-21)[1], Վինտերտուր, Ցյուրիխ, Շվեյցարիա - հուլիսի 19, 1945(1945-07-19)[2][3][4][…], Ցյուրիխ, Շվեյցարիա), շվեյցարացի արվեստաբան։

Հայնրիխ Վյոլֆլին
Heinrich Wölfflin
Ծնվել էհունիսի 21, 1864(1864-06-21)[1]
Վինտերտուր, Ցյուրիխ, Շվեյցարիա
Մահացել էհուլիսի 19, 1945(1945-07-19)[2][3][4][…] (81 տարեկան)
Ցյուրիխ, Շվեյցարիա
ԳերեզմանWolfgottesacker
Քաղաքացիություն Շվեյցարիա
Մասնագիտությունարվեստագետ, պատմաբան և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, Ցյուրիխի համալսարան, Բազելի համալսարան և HU Berlin
Գործունեության ոլորտարվեստագիտություն
ԱնդամակցությունՇվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Բավարիական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերԼյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[2][5]
Եղել է գիտական ղեկավարFritz Knapp?
Հայտնի աշակերտներKate Steinitz?, Jakob Rosenberg?[6] և Ernst Buchner?[7]
Պարգևներ
ՀայրEduard Wölfflin?
 Heinrich Wölfflin Վիքիպահեստում

Մշակել և վարպետորեն կիրառել է գեղարվեստական ոճի վերլուծության մեթոդիկա, որը Վյոլֆինի վաղ շրջանի գործերում ծառայել է որպես «դարաշրջանի հոգեբանությունը» հետազոտելու միջոց («Ռենեսանս և բարոկկո», 1888 թ., «Դասական արվեստ», 1899 թ.)։ Ավելի ուշ, նեոկանտականության ազդեցությամբ, Վյոլֆինն ավելի ու ավելի է սահմանափակել վերլուծության խնդիրները՝ սահմանելով «աշխարհընկալման մեթոդները»՝ վերացարկված ձևական կատեգորիաների համակարգերը, դրանց հանգեցնելով տարբեր դարաշրջանների կամ ժողովուրդների արվեստի բնորոշումը («Արվեստի պատմության հիմնական հասկացությունները», 1915 թ., «Իտալիան և ձևի գերմանական զգացողությունը», 1931 թ.)։

Կենսագրություն խմբագրել

Վոլֆլինի արվեստաբանական մոտեցումը համարվում է ֆորմալիստական, որովհետև արվեստի ստեղծագործությունը նա ամենից առաջ դիտում է, որպես արտաքին ձև՝ ոճ։ Նա արվեստի առաջին պատմաբանն էր, որն իր դասախոսություններում հետևողականորեն օգտագործում էր պրոյեկտորներ, ինչը նրան թույլ էր տալիս երկու արվեստի ստեղծագործությունների միջև ուղիղ համեմատություն անել[8]։ Արվեստի պատմության հիմունքներ հիմնարար ստեղծագործությունում նա վերածննդի և բարոկկոյի ստեղծագործությունների համեմատության միջոցով զարգացնում է հինգ հիմնական կոնցեպտուալ հակադրություններ (հակադրությունների զույգեր), որոնցով նկարագրվում են վերածննդի և բարոկկոյի ֆորմալ (ձևային) տարբերությունները։

գծային գեղանկարչական
հարթություն խորություն
փակ բաց
բազմաքանակություն միասնություն
Պարզություն անպարզություն և շարժողունակություն

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 RKDartists (նիդերլ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  5. CONOR.Sl
  6. Dictionary of Art Historians
  7. Dictionary of Art Historians
  8. Ernst H. Gombrich: Die Kunst der Renaissance I. Norm und Form. Nachdruck Stuttgart: Klett 1985, S. 119. ISBN 3608761462
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հայնրիխ Վյոլֆլին» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 11, էջ 480