Վիքիպեդիա

Հայնրիխ Լյուբկե

գերմանացի քաղաքական գործիչ

Կառլ Հայնրիխ Լյուբկե (հոկտեմբերի 14, 1894(1894-10-14)[1][2][3][…], Sundern, Հոխզաուերլանդ, Առնսբերգ, Province of Westphalia, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն - ապրիլի 6, 1972(1972-04-06)[1][2][3][…], Բոնն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[4]), գերմանացի քաղաքական գործիչ, 1959 - 1969 թվականներին Արևմտյան Գերմանիայի երկրորդ նախագահն էր։

Հայնրիխ Լյուբկե
գերմ.՝ Heinrich Lübke
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 14, 1894(1894-10-14)[1][2][3][…]
ԾննդավայրSundern, Հոխզաուերլանդ, Առնսբերգ, Province of Westphalia, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն
Մահացել էապրիլի 6, 1972(1972-04-06)[1][2][3][…] (77 տարեկան)
Մահվան վայրԲոնն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[4]
ԳերեզմանQ52158849?
Քաղաքացիություն Գերմանիա
Մայրենի լեզուգերմաներեն
ԿրոնՀռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
ԿրթությունԲոննի համալսարան
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ և ճարտարագետ
ԱմուսինWilhelmine Lübke?
Զբաղեցրած պաշտոններԳերմանիայի նախագահ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ, member of the Landtag of North Rhine-Westphalia?, Պրուսիայի լանդտագի անդամ, Գերմանական Բունդեսթագի անդամ և Գերմանական Բունդեսթագի անդամ
ԿուսակցությունԿենտրոնական կուսակցություն և Քրիստոնեական-դեմոկրատական միություն
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունK. D. St. V. Ascania Bonn?
Կայքheinrichluebke.de
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Heinrich Lübke Վիքիպահեստում

Նա իր կարիերայի ավարտին տառապում էր առողջության վատթարացումից և հայտնի է մի շարք ամոթալի դեպքերով։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում նացիստական ռեժիմի հետ ներգրավվածության սկանդալի ֆոնին Լյուբկեն հրաժարական է տալիս իր երկրորդ ժամկետի նախանշված ժամանակի ավարտից երեք ամիս առաջ։

Կենսագրություն խմբագրել

 
Լյուբկեն Ադենաուրի հինգերորդ կաբինետում
 
Լյուբկեն Քենյայի նախագահի՝ Ջոմո Քենյաթայի և իր որդի Ուհուրույի հետ

Ծնվել է Վեստֆալիայի Էնխաուզեն քաղաքում։ Լյուբկեն ունեցել է շատ համեստ դաստիարակություն։ Նա կոշկակարի և ֆերմերի որդի էր Աուուերլանդիայից և վերապատրաստմամբ զբաղվում էր որպես գեոդեզիստ [6]: Լյուբկեն կամավոր ծառայության է անցել Առաջին աշխարհամարտում՝ հասնելով լեյտենանտի կոչման։ 1923 թվականից Բեռլինում որպես փոքր ֆերմերների շահերը ներկայացնող սպա աշխատելուց հետո 1930 թվականին նա դառնում է Հռոմեական կաթոլիկ կենտրոն կուսակցության (Zentrumspartei) անդամ, իսկ 1932 թվականի ապրիլին ընտրվում է Պրուսիայի խորհրդարանի անդամ։ 1933 թվականին նացիոնալ-սոցիալիստների կողմից իշխանությունը զավթելուց և հետագայում Zentrumspartei-ի լուծարումից հետո Լյուբկեն մեղադրվում է հանրային միջոցները յուրացնելու մեջ և բանտարկվում է։ Քսան ամիս բանտարկությունից հետո նա ազատ է արձակվում, երբ որևէ ապացույց չի ներկայացվում՝ հիմնավորված քաղաքական դրդապատճառներով։ Միայն 1937 թվականինն նա կարողանում է բարձր պաշտոն ստանալ շինարարական կազմակերպոււթյունում (գերմ. ՝ Wohnungsbaugesellschaft): 1939 թվականին՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի բռնկումից անմիջապես առաջ, նա տեղափոխվում է շինարար ինժեներների ընկերություն, որը ղեկավարում էր ճարտարապետ Ուոլտեր Շլեմպը։ Այստեղ նա նկատում է Ալբերտ Շպերին և ստանձնում պատասխանատվություն խոշոր շինարարական նախագծերի համար, որոնց մի մասը գտնվում էր Սպերի կողմից ղեկավարվող Սպառազինությունների նախարարության հովանու ներքո[6]։

Պատերազմից հետո Լյուբկեն վերադառնում է իր քաղաքական կարիերային՝ դառնալով Արևմտյան Գերմանիայի ՔԴՄ կուսակցության անդամ։ 1947 թվականին նշանակվում է Հյուսիսային Ռեյն-Վեստֆալիայի նահանգային խորհրդարանում որպես գյուղատնտեսության նախարար։ 1959 թվականին Կոնրադ Ադենաուերը նրան նշանակում է իր կաբինետում՝ որպես Դաշնային Գյուղատնտեսության նախարար Բոննում[6]։

 
Նրա պաշտոնավարման ընթացքում վերջնական դրոշմակնիք

Լյուբկեն ընտրվել է Ադենաուերի կողմից որպես Նախագահի պաշտոնի թեկնածու:1959 թվականին կայացած քվեարկության երկրորդ փուլում Լյուբկեն հաղթում է SPD թեկնածու Կառլո Շմիդին և նախագահի թեկնածու FDP թեկնածու Մաքս Բեկերին։

Պատմաբան Թոնի Թադտը նկատել է, որ Լյուբկեի նախագահությունը, ինչպես նաև Կուրտ Գեորգ Կիզինգերի կանցլերությունը, ցույց տալիս է «Բոննի Հանրապետության ինքնապատկերում ակնհայտ հակասությունը»՝ հաշվի առնելով նրանց նախորդ նացիստական հավատարմությունները [7]:

Նախկին նախագահի առողջությունը վատթարարանում է։ Ժաամանակ առ ժամանակ Արևմտյան Բեռլինում ապրելու նրա մտադրությունը հնարավոր չի լինում իրականացնել, և նա չի կարողանում իր 5000 գրքերի մասնավոր գրադարանով զբաղվել, նաև չի կարողանում զբաղվել իր գիտական հոբբիներով համեմատական լեզվաբանության և մանրէաբանություն մանրէաբանության ոլորտում։ Լյուբկեի քաղաքական ընկերներն անտեսում էին նրան։ Նախագահությունում նրա իրավահաջորդն է դառնում Գուստավ Հայնեմանը, սակայն կապը շարունակվում էր նրա հետ։ 1969 թվականի աշնանը և 1970 թվականին, նաև 1971 թվականին Սուրբծննդյան տոներին ուղևորությունները Տեներիֆե չէին բերում նրա վիճակի բարելավման։ Պրոգրեսիվ ուղեղային սկլերոզը գնալով նկատելի էր դառնում, ինչը հանգեցնում էր խոսքի լուրջ խանգարումների և հիշողության պրոգրեսիվ կորստի։ Հետադարձ հայացքից պարզ է դառնում, որ այս հիվանդությունը սկսվել էր մի քանի տարի առաջ և դրանով բացատրվում էր պաշտոնավարման վերջին տարիներին Արևմտյան Գերմանիայի նախագահի վարքի բազմաթիվ կողմեր։ 1971 թվականի նոյեմբերին նախկին նախագահը վերջին անգամ այցելում է Էնխաուզենի ծննդավայր։ 1972 թվականի մարտի 30-ին ստամոքսի սուր արյունահոսությունը պահանջում է շտապ վիրահատություն։ Պարզվում է, որ նա տառապում էր ստամոքսի շատ առաջադեմ քաղցկեղով, որն արդեն մետաստազացվել էր ուղեղի մեջ։ Եվս երկու արյունահոսությունից հետո Լյուբկեն մահանում է 1972 թվականի ապրիլի 6-ին՝ 77 տարեկան հասակում։

Պարգևներ խմբագրել

Ազգային պարգև խմբագրել

«Հանրապետության վաստակի շքանշան» հատուկ դաս (և նախկին գրոսմայստեր)[8][9][10]։

Արտասահմանյան պարգևներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Discogs — 2000.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Stammdaten aller Abgeordneten des Deutschen Bundestages
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 filmportal.de — 2005.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118575015 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2505/D/113/2728.PDF
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Die Zeit: "Der Fall Lübke" (The Lübke Case) (2007, in German)
  7. ↑ Judt, Tony (2005). Postwar: A History of Europe Since 1945. New York: Penguin. էջ 811. ISBN 9780143037750.
  8. ↑ «Photographic image : Lübke wearing Order of Merit of the Federal Republic of West Germany, Special Class insignia» (JPG). 1.bp.blogspot.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 «Photographic image : Wearing German and Thai orders» (JPG). Commons.wikimedia.org. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  10. ↑ 10,0 10,1 «Wearing German and British orders». Cache4.asset-cache.net. Արխիվացված է օրիգինալից (JPG) 2015 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  11. ↑ «Photographic image : Grand cross of the Order of valour» (JPG). C7.alamy.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  12. ↑ «Photographic image : receiving Knight Grand Collar of the Order of Solomon» (JPG). 4.bp.blogspot.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  13. ↑ «Photographic image : Lübke wearing Knight Grand Collar of the Order of Solomon» (JPG). 1.bp.blogspot.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  14. ↑ «Photographic image : Grand Cross of the Order of the Legion of Honour presentation» (JPG). Upload.wikimedia.org. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  15. ↑ «Photographic image : Knight Grand Cordon with Collar of the Order of Pahlavi» (JPG). Upload.wikimedia.org. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  16. ↑ «Photographic image : Knight Grand Cordon with Collar of the Order of Pahlavi». Cache3.asset.cache.net. Արխիվացված է օրիգինալից (JPG) 2015 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  17. ↑ «Philippine Diplomatic Visits: Philippines ~ West Germany 1963». Philippinediplomaticvisits.blogspot.co.uk. 2011 թ․ ապրիլի 26. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  18. ↑ «Photographic image : Lübke wearing Rajah Grand Cross with Collar of the Order of Sikatuna» (JPG). 1.bp.blogspot.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  19. ↑ «Photographic image : Honorary Knight Grand Cordon with Collar of the Order of the Rajamitrabhorn» (JPG). S-media-cache-ak0.pinimg.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
  20. ↑ «Photographic image : Honorary Knight Grand Cross of the Order of the Bath» (JPG). C7.alamy.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 17-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հայնրիխ Լյուբկե» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հայնրիխ_Լյուբկե&oldid=9578535» էջից