Հայաստանի շախմատային ֆեդերացիա
Հայաստանի շախմատային ֆեդերացիա (կրճատ՝ ՀՇՖ), հասարակական կազմակերպություն, որը զբաղվում է Հայաստանում շախմատ խաղի զարգացման հարցերով։ Կազմակերպում է տղամարդկանց և կանանց Հայաստանի անհատական և ակումբային առաջնություններ, հանրապետական նշանակության և միջազգային տարբեր մրցաշարեր, ձևավորում է Հայաստանի տղամարդկանց և կանանց հավաքականները։ Կազմակերպության ղեկավարն է Հայաստանի երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը (2004 թվականից)։
Հայաստանի շախմատային ֆեդերացիա | |
---|---|
Տիգրան Պետրոսյանի անվան շախմատի տունը, որտեղ գտնվում է Հայաստանի շախմատի ֆեդերացիան | |
Տեսակ | շախմատի ֆեդերացիա |
Երկիր | Հայաստան |
Հապավում | ՀՇՖ |
Նախորդող | շախմատի սեկցիա |
Հիմնադրված | 1927 թ. |
Նպատակներ | Շախմատ խաղի զարգացումը Հայաստանում |
Գլխադասային գրասենյակ | Երևան |
Տարածաշրջան | Հայաստան |
Հիմնական մարմին | Խորհուրդ |
Կայք | chessfed.am |
Պատմություն
խմբագրելՀիմնադրվել է 1927 թվականին որպես շախմատի սեկցիա։ 1959 թվականին վերածվել է ֆեդերացիայի։ 1958 թվականից Հայաստանի հավաքականը մասնակցել է ԽՍՀՄ առաջնություններին։
Ֆեդերացիան ամեն տարի կազմակերպում է տղամարդկանց և կանանց Հայաստանի առաջնություններ։ Առաջին առաջնությունն անցկացվել է 1934 թվականին։ Հայաստանի առաջին չեմպիոնը Հենրիկ Գասպարյանն է։ Հետագայում նա երկրի չեմպիոն է դարձել ևս ինը անգամ։ Գասպարյանը հայ առաջին վարպետն է, շախմատային կոմպոզիցիայի գծով՝ աշխարհում առաջին գրոսմայստերը։ Մինչև այժմ անցկացվել է Հայաստանի 75 առաջնություն։
Հայաստանը ՖԻԴԵ-ի անդամ է 1992 թվականից։ Հենց այդ թվականից Հայաստանի շախմատի հավաքականները մասնակցում են միջազգային թիմային մրցաշարերին և հասել են զգալի հաջողությունների։
Հայաստանում անցկացվել են ՀՇՖ-ի կազմակերպած բազմաթիվ խոշոր միջազգային մրցաշարեր, աշխարհի և Եվրոպայի պատանեկան առաջնություններ։ 1996 թվականին Երևանում անցկացվել է 32-րդ համաշխարհային օլիմպիադան, 2001 թվականին՝ աշխարհի 5-րդ թիմային առաջնությունը։ 2014 թվականի մարտին Երևանում կայացավ Եվրոպայի անհատական առաջնությունը։
1970 թվականից Երևանում գործում է շախմատի տունը, որը 1984 թվականից կոչվում է Տիգրան Պետրոսյանի անունով։ Խանջյան փողոցում գտնվող հենց այդ շենքում է տեղակայված ՀՇՖ-ն։ 1971-ին հիմնվել է շախմատի մասնագիտացված դպրոցը, որը կոչվում է Հենրիկ Գասպարյանի անունով։ 1972-2015 թվականներին լույս է տեսել «Շախմատային Հայաստան» հանդեսը։ 2002 թվականին հիմնադրվել է Հայաստանի շախմատի ակադեմիան։
Ղեկավար կազմ
խմբագրելՀայաստանի շախմատային ֆեդերացիայի ղեկավարը նախագահն է, որն ընտրվում է երկու տարով ֆեդերացիայի հաշվետու-ընտրական ժողովում։ 2004 թվականից Հայաստանի շախմատային ֆեդերացիայի նախագահն է Սերժ Սարգսյանը՝ ընտրվելու պահին Հայաստանի պաշտպանության նախարար, այնուհետև Հայաստանի վարչապետ, ապա՝ Հայաստանի նախագահ[1]։ 2006, 2009, 2011, 2013, 2017[2] և 2022[3] թվականներին նա վերընտրվել է այդ պաշտոնում։
ՀՇՖ-ի ղեկավար մարմինը խորհուրդն է, որի կազմը հետևյալն է.
- Սերժ Սարգսյան, ֆեդերացիայի նախագահ[2]
- Սմբատ Լպուտյան, նախագահի առաջին տեղակալ[2]
- Լևոն Յոլյան, նախագահի տեղակալ
- Արմեն Գևորգյան
- Տարոն Մարգարյան
- Գագիկ Գևորգյան
- Հովիկ Խալիկյան
- Հրաչիկ Թավադյան
- Գաբրիել Սարգսյան
- Արտաշես Մինասյան
- Վահագն Խաչատրյան
- Աղասի Ինանց
- Արման Փաշիկյան
- Տիգրան Պետրոսյան
- Էլինա Դանիելյան[4]
Հանձնաժողովներ
խմբագրելՀՇՖ-ն ձևավորում է հանձնաժողովներ, որոնք համակարգում են շախմատի տարբեր բնագավառներ և կայացնում են համապատասխան որոշումներ[5]։
- Գրոսմայստերների հանձնաժողով (նախագահ՝ Տիգրան Պետրոսյան)
- Արդարացի խաղի և էթիկայի հանձնաժողով (նախագահ՝ Լիլիթ Մկրտչյան)
- Կանանց շախմատի հանձնաժողով (նախագահ՝ Էլինա Դանիելյան)
- Կոմպոզիցիայի հանձնաժողով (նախագահ՝ Սուրեն Պողոսյան)
- Շախմատը կրթության մեջ (նախագահ՝ Թամարա Սարգսյան)
- Մարզչական (մանկապատանեկան) խորհուրդ (նախագահ՝ Վահագն Խաչատրյան)
- Միջոցառումների և սոցիալական հարցերի (նախագահ՝ Վարդուհի Սարգսյան)
- Մրցավարական և վիճակահանության հանձնաժողով (նախագահ՝ Անուշավան Առաքելյան)
- Որակավորման և վարկանիշային հանձնաժողով (նախագահ՝ Վահրամ Մեժլումյան)
- Սահմանափակ կարողություններ ունեցող անձանց հանձնաժողով (նախագահ՝ Աղասի Ինանց)
- Վետերանների հանձնաժողով (նախագահ՝ Ռաֆայել Չատինյան)
- Վերստուգիչ հանձնաժողով (նախագահ՝ Հակոբ Գալստյան)[6]
Աղբյուրներ
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Հայաստանի շախմատային ֆեդերացիա». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 1-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Տեղի է ունեցել Հայաստանի շախմատային ֆեդերացիայի հաշվետու-ընտրական կոնֆերանսը». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 14-ին. Վերցված է 2017 Հուլիս 10-ին.
- ↑ Սերժ Սարգսյանը վերընտրվեց Հայաստանի շախմատի ֆեդերացիայի նախագահ
- ↑ «Chessfed». chessfed.am. Վերցված է 2024-09-12-ին.
- ↑ «Հանձնաժողովների որոշումները». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 1-ին.
- ↑ «Chessfed». chessfed.am. Վերցված է 2024-09-12-ին.