Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ
Հիշատակային և հոբելյանական մետաղադրամները (կամ պարզապես՝ հուշադրամներ), ինչպես նաև՝ ներդրումային մետաղադրամները, թողարկվում են Հայաստանի Հանրապետության Կենտրոնական բանկի կողմից՝ սկսած 1994 թվականից։ Ի տարբերություն հիմնական շրջանառու մետաղադրամների՝ դրանք[ն 1] հատվել են ոչ թե դրամաշրջանառությունն ապահովելու նպատակով, այլ թողարկվել են ի հիշատակ պատմական և ժամանակակից նշանակալից իրադարձությունների, նրանց արտադրությունը կարող է պահանջել հատուկ տեխնոլոգիաների կիրառում, կարող են ունենալ հավաքորդական և ներդրումային նշանակություն[ն 2][ն 3]:
Նշված մետաղադրամները պատրաստված են թանկարժեք (585, 900, 999 հարգի ոսկի, 925, 999 հարգի արծաթ) և ոչ թանկարժեք (մելքիոր, արույր, արույրապատ պողպատ) մետաղներից։
Ոսկե մետաղադրամները թողարկվել են 100, 500, 1000, 5000, 10 000, 25 000, 50 000, 100 000, 200 000 և 1 միլիոն հայկական դրամ () անվանական արժեքով, արծաթե դրամները՝ 5, 10, 25, 100, 200, 500, 1000, 1957, 2000, 5000, 10 000 և 20 000 դրամ, մելքիորից՝ 100 դրամ, իսկ արույրից՝ 200 դրամ, արույրապատ պողպատից՝ 50 դրամ։ Մետաղադրամները հատվել են UNC, BU, special UNC, antique finish և proof որակներով։
ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից թողարկված առաջին հուշադրամն է «Սարդարապատի հուշահամալիր» մետաղադրամը[8][9]։ Ամենափոքր մետաղադրամը 100 դրամ անվանական արժեքով «Նոյյան տապան» ոսկե հուշադրամն է՝ ընդամենը 1.00 գ քաշով, իսկ ամենամեծ մետաղադրամները 20 000 դրամ անվանական արժեքով «Նոյյան տապան» ներդրումային արծաթե դրամներն են, որոնք կշռում են 5 կգ։ «20-րդ դարի հայոց կաթողիկոսներ» հուշադրամը հատվել է ամենից սակավ քանակով՝ ընդամենը 25 հատ։
Հայաստանի Հանրապետությունում պետական դրամահատարանի բացակայության պայմաններում ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից թողարկված հուշադրամներն ու ներդրումային դրամները հատվում են արտերկրում, մի շարք դեպքերում էլ դրանց արտադրության և տարածման իրավունքը տրվում է մասնավոր ընկերությունների։ ՀՀ Կենտրոնական բանկը համագործակցել է հետևյալ դրամահատարանների և ընկերությունների հետ՝
Ավստրիայի դրամահատարան,
«Մայեր» դրամահատարան,
«Գայգեր Էդելմետալե» ընկերություն և «Լայպցիգեր Էդելմետալֆերարբայտունգ» դրամահատարան,
Լեհաստանի դրամահատարան,
«Քոին Ինվեսթ Թրասթ» ընկերություն,
Լիտվայի դրամահատարան,
Մեծ Բրիտանիայի արքայական դրամահատարան,
«Ալմար Իմփորթ Էքսփորթ», «Ջենեսիս Ինտերնեյշնլ» և «Լիալուսին» ընկերություններ,
Նիդերլանդների արքայական դրամահատարան,
«Ինտերնեյշնլ Քոին Հաուս» ընկերություն,
Չեխիայի դրամահատարան,
Սանկտ Պետերբուրգի դրամահատարան,
Կրեմնիցայի դրամահատարան,
Ֆինլանդիայի դրամահատարան:
ՀՀ հուշադրամների էսքիզների հեղինակներն են գլխավորապես հայ նկարիչ-դիզայներները՝ Էդուարդ Կուրղինյան, Հարություն Սամուելյան, Հրաչյա Ասլանյան, Վարդան Վարդանյան, Կարապետ Աբրահամյան, Արմեն Քյուրքչյան, ինչպես նաև՝ լեհ նկարիչ-դիզայներներ Ուրսուլա Վալեժակը և Ռոբերտ Կոտովիչը[ն 4]:
ՎիճակագրությունԽմբագրել
2019 թվականի նոյեմբերի դրությամբ թողարկվել են մետաղադրամների 416 տեսակներ, այդ թվում 4-ը՝ մելքիորից, 6-ը՝ արույրից, 11-ը՝ արույրապատ պողպատից, 296-ը՝ արծաթից, 99-ը՝ ոսկուց։
Մետաղադրամների թողարկման ամփոփ աղյուսակ ըստ տարեթվի և նյութի | |||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1994 | 1995 | 1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | Ընդամենը | |
Մելքիոր | 1 | 2 | 1 | 4 | |||||||||||||||||||||||
Արույր | 6 | 6 | |||||||||||||||||||||||||
Արույրապատ պողպատ | 11 | 11 | |||||||||||||||||||||||||
Արծաթ-925 | 1 | 1 | 1 | 1 | 3 | 1 | 4 | 2 | 1 | 1 | 5 | 8 | 9 | 19 | 3 | 10 | 13 | 13 | 4 | 5 | 6 | 9 | 7 | 31 | 7 | 165 | |
Արծաթ-999 | 5 | 5 | 1 | 1 | 5 | 5 | 1 | 1 | 4 | 3 | 7 | 47 | 11 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 131 | ||||||||
Ոսկի-585 | 1 | 2 | 3 | ||||||||||||||||||||||||
Ոսկի-900 | 1 | 2 | 3 | 2 | 4 | 8 | 8 | 2 | 2 | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 2 | 44 | |||||||||||
Ոսկի-999 | 2 | 1 | 2 | 1 | 1 | 1 | 39 | 1 | 4 | 52 | |||||||||||||||||
Ընդամենը | 6 | 6 | 3 | 5 | 11 | 8 | 1 | 4 | 4 | 2 | 3 | 7 | 11 | 13 | 28 | 12 | 16 | 21 | 34 | 91 | 23 | 13 | 18 | 22 | 38 | 16 | 416 |
Հայաստան և միջազգային հանրությունԽմբագրել
Միավորված ազգերի կազմակերպության 50-ամյակ | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայաստան-Սփյուռք 1-ին համաժողով | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայաստանի Հանրապետության 10-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ Եզերվում է կետերից շրջագծով։ | ||
Հայաստանը Եվրախորհրդի անդամ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ Եզերվում է կետերից շրջագծով։ | ||
Պետական բանկի 110-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Կենտրոնական բանկի շենքի պատկերը և անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), մետաղադրամի անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը,։ | ||
Հայաստանի Հանրապետության 15-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Վճռաբեկ դատարանի 10-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայաստանի Հանրապետության 20-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը և անվանական արժեքը, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» ու անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», և թողարկման տարեթիվը։ | ||
ՀԱՊ 20-ամյակ և ՀԱՊԿ 10-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ ՀԱՊԿ անդամ-պետությունների (ՀՀ, Բելառուս, Ղազախստան, Ղրղզստան, ՌԴ, Տաջիկստան, Ուզբեկստան[ն 5]) դրոշները, Արարատ լեռան խորհրդանշական պատկերը, ՀՀ զինանշանը, մետաղադրամի անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, եզրերով՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և «ՀԱՎԱՔԱԿԱՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳԻՐ» գրառումները։ | ||
Եվրասիական տնտեսական միություն | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, մետաղադրամի անվանական արժեքն ու թողարկման տարեթիվը, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» ու ռուս.՝ «РЕСПУБЛИКА АРМЕНИЯ»: | ||
Սահմանադրական դատարանի 20-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը և թողարկման տարեթիվը, ներքևում՝ անվանական արժեքը, վերևում՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ», աջ և ձախ մասերում՝ հայկական զարդանախշ։ | ||
Հայաստանի Հանրապետության 25-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Արարատ լեռան գրաֆիկական պատկերը, ՀՀ զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» ու անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», հուշադրամի անվանական արժեքն ու թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայաստանի Հանրապետության 25-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Արարատ լեռան գրաֆիկական պատկերը, ՀՀ զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» ու ռուս.՝ «РЕСПУБЛИКА АРМЕНИЯ», հուշադրամի անվանական արժեքն ու թողարկման տարեթիվը։ | ||
ՀԱՊ 25-ամյակ և ՀԱՊԿ 15-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ ՀԱՊԿ անդամ-պետությունների (ՀՀ, Բելառուս, Ղազախստան, Ղրղզստան, ՌԴ, Տաջիկստան) դրոշների ոճավորված պատկերները, ՀՀ զինանշանը, մետաղադրամի անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, եզրով վերևում՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և ռուս.՝ «РЕСПУБЛИКА АРМЕНИЯ»։ | ||
Հայաստանի՝ ԱՄՀ և ՀԲ անդամակցության 25-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը, անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» ու անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»։ | ||
Հայաստանի առաջին հանրապետության 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Հայաստանի առաջին հանրապետության և Հայաստանի երրորդ հանրապետության զինանշանները, հոբելյանական տարեթվերը (1918-2018), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» ու անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»։ |
Հայկական դրամներԽմբագրել
Հայկական առաջին թղթադրամների 75-ամյա տարելից | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Ազգային դրամի 5-ամյա տարելից | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Տիգրան Մեծ | ||
Դիմերեսը՝ Տիգրան Մեծ արքայի արծաթե դրամի դարձերեսի պատկերը և ՀՀ զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Տիգրան Մեծ | ||
Դիմերեսը՝ ՀՀ զինանշանը, «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» գրառումը, մետաղադրամի անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը՝ հին մետաղադրամի ոճավորման ֆոնին։ | ||
Ազգային դրամի 15-ամյա տարելից | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը՝ հայկական թագավորությունների զինանշաններով վահանով, որն ունի ոսկեզօծ պատվածք, եզրով՝ պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Ազգային դրամի 20-ամյա տարելից | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը և անվանական արժեքը՝ հայկական թղթադրամների պաշտպանական հատկանիշները (գիլյոշ և պաշտպանական ներգիծ) ներկայացնող պատկերների ֆոնին, թողարկման տարեթիվը և դրամի 20-ամյակի պատկերանիշը, եզրով՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»: | ||
Ազգային դրամի 25-ամյա տարելից | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը և անվանական արժեքը՝ դրամանիշերի հոլոգրաֆիկ պատկերի ֆոնին, եզրերով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և թողարկման տարեթիվը։ |
«Հայաստանի մարզեր և Երևան» շարքԽմբագրել
«Հայաստանի մարզեր և Երևան» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2012 թվականին 50 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են արույրապատ պողպատից UNC որակով։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ համապատասխան մարզի (և մայրաքաղաքի) տեսարժան վայրի կամ խորհրդանշանի տեսարանը և մետաղադրամի թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ թողարկող բանկի (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և մարզի անվանումները։
Դարձերեսը՝ անվանական արժեքը՝ եզերված զարդանախշային ձևավորմամբ։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 3.50 գ, տրամագիծը՝ 21.50 մմ։ Յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ 60 000 հատ[11][12]։ Էսքիզները՝ Էդուարդ Կուրղինյանի և Կարապետ Աբրահամյանի[11][13], մետաղադրամները հատվել են Ֆինլանդիայի դրամահատարանում[11][13]։ ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից բնորոշվում են որպես հիշատակային շրջանառու մետաղադրամներ։
2012 | ԵՐԵՎԱՆ Դիմերեսը՝ Սասունցի Դավթի արձանը՝ համանուն երկաթուղային կայարանի ֆոնին։ |
2012 | ԿՈՏԱՅՔԻ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ Գառնիի հեթանոսական տաճարը։ | |||
2012 | ԱՐԱԳԱԾՈՏՆԻ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ Բյուրականի աստղադիտարանը։ |
2012 | ՇԻՐԱԿԻ ՄԱՐԶ | |||
2012 | ԱՐԱՐԱՏԻ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ Արարատ լեռը և Խոր Վիրապի վանքը |
2012 | ՍՅՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ Սյունիքի դարպասները։ | |||
2012 | ԱՐՄԱՎԻՐԻ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ Սարդարապատի հուշահամալիրը։ |
2012 | ՎԱՅՈՑ ՁՈՐԻ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ քարայծ։ | |||
2012 | ԳԵՂԱՐՔՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ Սևանի թերակղզին և Սևանավանքը։ |
2012 | ՏԱՎՈՒՇԻ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ Տավուշի բերդը։ | |||
2012 | ԼՈՌՈՒ ՄԱՐԶ Դիմերեսը՝ Հաղպատավանքը։ |
Ազգային պատմությունԽմբագրել
Սպիտակի երկրաշարժի 10-ամյա տարելից | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայոց գրերի գյուտի 1600-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ հայոց այբուբենի տառերը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը (ՏԱՍԸ ՀԱԶԱՐ ԴՐԱՄ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Սահակ Պարթև | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը և անվանական արժեքը, եզրով՝ թողարկման տարեթիվը և թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ)։ | ||
Վռամշապուհ արքա | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը և անվանական արժեքը, եզրով՝ թողարկման տարեթիվը և թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ)։ | ||
Անին մայրաքաղաք հռչակելու 1050-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ հովազի պատկերով և արևախաչով խորաքանդակ՝ Անիի համայնապատկերի ֆոնին, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեք և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Արտաշատի հիմնադրման 2800-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ մայրաքաղաքի հովանավոր Տիխե դիցուհու կիսանդրին՝ աշտարակաձև թագով, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեք և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելից | ||
Դիմերես․ Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը հավերժացնող հուշակոթողները՝ սգվոր մոր հուշարձանը Իժևսկում, Կոմիտասին նվիրված հուշարձանը Փարիզում, խաչքար-հուշարձանը Էջմիածնում, հուշասյուն-խաչքարը Գլենդելում, ներքևի շրջագծով՝ հատված Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրից։ Գրառումները՝ անգլ.՝ «ARMENIAN GENOCIDE», անվանական արժեքը, թողարկման տարեթիվը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»: | ||
Ալեքսանդր Մանթաշյանի ծննդյան 175-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ հայ բարերարի հավաքական կերպարը խորհրդանշող հուշակոթողը «Հայ բարերարների ճեմուղի» հուշահամալիրում՝ «ԵՐԱԽՏԱՊԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «GRATITUDE» մակագրություններով, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» ու անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Երևանի հիմնադրման 2200-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Երևանի զինանշանը, հատակագիծն ու քաղաքապետարանի շենքի՝ կենաց ծառի տեսքով ռելիեֆային պատկերը՝ անգլ.՝ «2800 YEREVAN» մակագրությամբ, եզրով՝ թողարկման տարեթիվը և թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ)։ |
Հայկական զինված ուժերԽմբագրել
Մարշալ Բաղրամյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Գարեգին Նժդեհ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ Եզերվում է կետերից շրջագծով։ | ||
Գարեգին Նժդեհ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ Եզերվում է կետերից շրջագծով։ | ||
Հայաստանի զինված ուժեր | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայաստանի զինված ուժեր | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Մարշալ Բաբաջանյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայոց բանակի կազմավորման 15-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Շուշիի ազատագրման 15-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ ճախրող արծիվ՝ հավերժության նշանի ֆոնին, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայոց բանակի կազմավորման 20-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայոց բանակի կազմավորման 20-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Շուշիի ազատագրման 20-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Շուշիի Ղազանչեցոց Մայր տաճար՝ հավերժության նշանի ֆոնին, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Անդրանիկ Օզանյանի ծննդյան 150-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը և անվանական արժեքը, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» ու անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA» և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Վարդան Մամիկոնյանի ծննդյան 1625-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ խաչ, թուր և զարդանախշ, անվանական արժեքը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Վարդան Մամիկոնյան | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Կարապետ Բերկրեցու «Ավարայրի ճակատամարտը» մանրանկարից, անվանական արժեքը (DRAM 200000 ԴՐԱՄ), թողարկման տարեթիվը, մետաղի հարգը (Au999,9) և հուշադրամի քաշը (100g), եզրերով՝ պետության անվանումը՝ անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA» և «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։ Եզերվում է եռանկյուններից շրջագծով։ | ||
Հայոց բանակի կազմավորման 25-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայոց բանակի կազմավորման 25-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Շուշիի ազատագրման 25-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Շուշի քաղաքի զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Սարդարապատի հերոսամարտի 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Սարդարապատի հուշահամալիրի զանգաշտարակը՝ ճակատամարտի քարտեզի ֆոնին, անվանական արժեքը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և թողարկման տարեթիվը։ |
«Հայոց պետականություն» շարքԽմբագրել
«Հայոց պետականություն» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 1995 թվականին 500 դրամ անվանական արժեքով և պատրաստված են 999 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը՝ Հայաստանի զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ)։
Դարձերեսը՝ շարքի անվանումը (ՀԱՅՈՑ ՊԵՏԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ), մետաղադրամի անվանումը, կենտրոնում՝ արքայատոհմի զինանշանը կամ նրա մի մասը («Ազգային ժողովի շենքը» հուշադրամի վրա՝ պետական կառույցի շինությունը)։ Եզերվում է կետերից շրջագծով։ Դրամաշուրթը՝ հարթ, գրառումով։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 155.5 գ, տրամագիծը՝ 63.00 մմ, յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ 300 հատ։ Էսքիզները՝ Հրաչյա Ասլանյանի, մետաղադրամները հատվել են ԱՄՆ «Լիալուսին» ընկերությունում։
1995 | ԱՐՏԱՇԵՍՅԱՆ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ Դարձերեսը՝ գլուխները շրջած երկու հանդիպակաց արծիվներ և ութաթև աստղ, ավելի ցած՝ յոթ աստղազարդ։ |
1995 | ԿԻԼԻԿՅԱՆ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ Դարձերեսը՝ թաթով խաչը բռնած առյուծ և աստղազարդեր՝ ձախից ինը, իսկ աջից՝ յոթ։ | |||
1995 | ԱՐՇԱԿՈՒՆՅԱՑ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ Դարձերեսը՝ երկգլխանի արծիվ, ավելի ցած՝ տասնմեկ աստղազարդ։ |
1995 | ԱԶԳԱՅԻՆ ԺՈՂՈՎԻ ՇԵՆՔԸ Դարձերեսը՝ ՀՀ Ազգային ժողովի շենքը։ | |||
1995 | ԲԱԳՐԱՏՈՒՆՅԱՑ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ |
Ճարտարապետական և բնական հուշարձաններԽմբագրել
Սարդարապատի հուշահամալիր | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, մետաղադրամի անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆ»։ | ||
Սասունցի Դավիթ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, մետաղադրամի անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։ | ||
Գառնիի տաճար | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, մետաղադրամի անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։ | ||
Արցախ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, մետաղադրամի անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։ | ||
Գանձասարի վանք | ||
Դիմերեսը՝ Գանձասարի վանքի քանդակներից մեկը՝ խաչի տեսքով, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ |
«Հայաստանում քրիստոնեության ընդունման 1700-ամյակ» շարքԽմբագրել
«Հայաստանում քրիստոնեության ընդունման 1700-ամյակ» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 1998-1999 թվականներին, նրանցից չորսը պատրաստված են 999 հարգի արծաթից, երեքը՝ 900 հարգի ոսկուց (proof որակով)։
Դիմերեսը՝ Հայաստանի զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ)։
Դարձերեսը՝ պատմական հուշարձանի պատկերը, տեղանքի անվանումը հայերեն ու անգլերեն, «ՔՐԻՍՏՈՆԵԱՅ ՀԱՅԱՍՏԱՆ» և անգլ.՝ «CHRISTIAN ARMENIA» գրառումները, հոբելյանական տարեթվերը (301-2001) և տարելիցը (1700)։ Եզերվում է կետերից շրջագծով։ Դրամաշուրթը՝ հարթ, համարակալումով։
Տեխնիկական բնութագրեր․ արծաթե մետաղադրամների քաշը՝ 31.10 գ, տրամագիծը՝ 38.00 մմ, ոսկե մետաղադրամների քաշը՝ 8.60 գ, տրամագիծը՝ 22.00 մմ։ Յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ 1700 հատ։ Էսքիզները՝ Հրաչյա Ասլանյանի, մետաղադրամները հատվել են Նիդերլանդների արքայական դրամահատարանում։
Արծաթե մետաղադրամներ | Ոսկե մետաղադրամներ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
1998 | ԱՆԻ անգլ.՝ ANI Դարձերեսը՝ Սուրբ Գրիգոր եկեղեցին։ |
1998 | ԱՆԻ անգլ.՝ ANI Դարձերեսը՝ Սուրբ Գրիգոր եկեղեցին։ | |||
1998 | ՀԱՂՊԱՏ անգլ.՝ HAGHPAT Դիմերեսը՝ խաչքար Հաղպատավանքից։ |
1998 | Ս. ԷՋՄԻԱԾԻՆ անգլ.՝ H. ETCHMIADZIN Դարձերեսը՝ Սուրբ Էջմիածնի Մայր տաճարը։ | |||
1998 | Ս. ԷՋՄԻԱԾԻՆ անգլ.՝ H. ETCHMIADZIN Դարձերեսը՝ Սուրբ Էջմիածնի Մայր տաճարը։ |
1999 | ԱԽԹԱՄԱՐ անգլ.՝ AKHTAMAR Դարձերեսը՝ Սուրբ Խաչ եկեղեցին։ | |||
1999 | ԱԽԹԱՄԱՐ անգլ.՝ AKHTAMAR Դարձերեսը՝ Սուրբ Խաչ եկեղեցին՝ Վանա լճի ֆոնին։ |
«Խաչքարեր» շարքԽմբագրել
«Խաչքարեր» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2011 թվականին 1000 դրամ անվանական արժեքով և պատրաստված են 925 հարգի արծաթից (մարմարե ներդիրով) antique finish որակով։
Դիմերեսը՝ Հայաստանի զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը (դրամ 1000 dram) և երկրի անվանումը անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», աջ մասում՝ անվանումը հայերեն՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։
Դարձերեսը․ կենտրոնում՝ խաչքարի մանրակերտը՝ զարդանախշի ֆոնին, վերևում՝ համապատասխան վանքի խորհրդանշական պատկերը, ներքևում՝ թողարկման տարեթիվը (2011), կողքերից՝ խաչքարի ստեղծման ժամանակաշրջանը և վանքի անվանումը հայերեն և անգլերեն։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 25.00 գ, ձևը՝ ուղղանկյուն, կլորացված եզրերով, 27.00×47.00 մմ չափերով, յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ մինչև 2500 հատ։ Էսքիզները՝ ռուսական «Ռեսուրս» ընկերության նկարիչների[20]։ Հուշադրամները հատվել են Գերմանիայի «Մայեր» դրամահատարանում, դրանց արտադրությունը և տարածումը նախաձեռնել է լիխտենշտայնյան «Քոին Ինվեսթ Թրասթ» ընկերությունը[16][21][22]։ «Դրամների համաստեղություն 2012» միջազգային մրցույթում այս շարքը զբաղեցրել է երկրորդ տեղը «Տարվա շարք» անվանակարգում[16][14][15]։
2011 | ԳՆԴԵՎԱՆՔ անգլ.՝ GNDEVANK MONASTERY |
2011 | ԿԵՉԱՌԻՍԻ ՎԱՆՔ անգլ.՝ KECHARIS MONASTERY | |||
2011 | ԳՈՇԱՎԱՆՔ անգլ.՝ GOSHAVANK MONASTERY |
2011 | ՆՈՐԱՎԱՆՔ անգլ.՝ NORAVANK MONASTERY | |||
2011 | ՍՈՒՐԲ ԷՋՄԻԱԾՆԻ ՄԱՅՐ ՏԱՃԱՐ անգլ.՝ MOTHER CATHEDRAL OF HOLY ETCHMIADZIN |
2011 | ՍԱՆԱՀԻՆԻ ՎԱՆՔ անգլ.՝ SANAHIN MONASTERY |
«Վանքեր և եկեղեցիներ» շարքԽմբագրել
«Վանքեր և եկեղեցիներ» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2012 թվականին 1000 դրամ անվանական արժեքով և պատրաստված են 925 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը՝ Հայաստանի զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը (դրամ 1000 dram) և երկրի անվանումը անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», աջ մասում՝ անվանումը հայերեն՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։
Դարձերեսը․ կենտրոնում՝ եկեղեցական կառույցի պատկերը, ներքևում՝ զարդանախշը, վերին կեսի եզրերով՝ թողարկման տարեթիվը (2012) և վանքի անվանումը հայերեն ու անգլերեն լեզուներով։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 25.00 գ, ձևը՝ ուղղանկյուն, կլորացված եզրերով, 27.00×47.00 մմ չափերով, յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ մինչև 2500 հատ։ Հուշադրամները հատվել են Գերմանիայի «Մայեր» դրամահատարանում, դրանց արտադրությունը և տարածումը նախաձեռնել է լիխտենշտայնյան «Քոին Ինվեսթ Թրասթ» ընկերությունը[23][24][25]:
2012 | ԳՆԴԵՎԱՆՔ անգլ.՝ GNDEVANK MONASTERY |
2012 | ԿԵՉԱՌԻՍԻ ՎԱՆՔ անգլ.՝ KECHARIS MONASTERY | |||
2012 | ԳՈՇԱՎԱՆՔ անգլ.՝ GOSHAVANK MONASTERY |
2012 | ՆՈՐԱՎԱՆՔ անգլ.՝ NORAVANK MONASTERY | |||
2012 | ՍՈՒՐԲ ԷՋՄԻԱԾՆԻ ՄԱՅՐ ՏԱՃԱՐ անգլ.՝ MOTHER CATHEDRAL OF HOLY ETCHMIADZIN |
2012 | ՍԱՆԱՀԻՆԻ ՎԱՆՔ անգլ.՝ SANAHIN MONASTERY |
«Աշխարհի հնագույն ծառերը» շարքԽմբագրել
«Աշխարհի հնագույն ծառերը» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2014 թվականին 100 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են 999 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը, անվանական արժեքը (DRAM 100 ԴՐԱՄ) և թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ պետության անվանումը՝ անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA» և «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ», դրամահատարանի ապրանքանիշը և մետաղի հարգը (Ag999), ներքևում՝ համապատասխան ծառի տերևների և պտուղների պատկերումը․ յուրաքանչյուր մետաղադրամի վրա պտուղներից մեկը գունավորված է։
Դարձերեսը՝ ծառի ոճավորված պատկերը, աջ մասում՝ նրա տերևների և պտուղների խոշորացված պատկերը, ներքևում՝ ծառի անգլերեն անվանումը՝ նրա տերևներից գունավոր զարդանախշի ֆոնին։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 31.10 գ, տրամագիծը՝ 38.61 մմ։ Յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ մինչև 1500 հատ։ Էսքիզները՝ Ուրսուլա Վալեժակի, մետաղադրամները հատվել են Լեհաստանի դրամահատարանում։ «Դրամների համաստեղություն 2015» միջազգային մրցույթում այս շարքը զբաղեցրել է երրորդ տեղը «Տարվա շարք» անվանակարգում[26][27]։
2014 | Հրեշտակի կաղնի անգլ.՝ ANGEL OAK |
2014 | Հարյուրավոր ձիերի շագանակենի անգլ.՝ HUNDRED HORSE CHESTNUT | |||
2014 | Սխտորաշենի սոսի անգլ.՝ SKHTORASHEN PLATANUS |
2014 | Գեներալ Շերմանի ծառ անգլ.՝ GENERAL SHERMAN TREE |
«Աշխարհի լաբիրինթոսները» շարքԽմբագրել
«Աշխարհի լաբիրինթոսները» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2016-2017 թվականներին 5000 դրամ անվանական արժեքով և պատրաստված են 925 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը՝ համապատասխան լաբիրինթոսը խորհրդանշող պատկերներ, վերևում՝ մետաղադրամի դարձերեսի համալիր տեսքով պետական զինանշանը, անվանական արժեքը (DRAM 5000 ԴՐԱՄ), թողարկման տարեթիվը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», Հայաստանի զինանշանը, եզրերով՝ լաբիրինթոսի տեղակայման վայրի և պետության անվանումները հայերեն ու անգլերեն լեզուներով։
Դարձերեսը՝ լաբիրինթոսի գծապատկերը՝ իր առանձնահատուկ օբյեկտներով (ոսկեզօծ պատվածքով), եզրերով՝ «ԱՇԽԱՐՀԻ ԼԱԲԻՐԻՆԹՈՍՆԵՐԸ» և անգլ.՝ «LABYRINTHS OF THE WORLD» գրառումները։ Մետաղադրամների վրա առկա է ներդիր՝ լաբիրինթոսի արահետներով գլորվող ոսկեզօծ գնդիկ։ Դրամաշուրթը՝ հարթ։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 62.20 գ, ձևը՝ անհատական։ Էսքիզները՝ Գիեդրյուս Պաուլաուսկիսի։ Հուշադրամները հատվել են Լիտվայի դրամահատարանում։
Բոստոնի լաբիրինթոս | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ Բոստոնի «Հայկական ժառանգության այգի» հուշահամալիրը և քաղաքի համայնապատկերը, եզրով ներքում՝ «ԱՄՆ • ԲՈՍՏՈՆ» և անգլ.՝ «BOSTON • USA» գրառումները։ | ||
Վաալսի լաբիրինթոս | ||
Դիմերեսը՝ Վաալսի «Երեք երկրների սահմանակետ» լաբիրինթոսը, Բելգիայի, Նիդերլանդների ու Գերմանիայի սահմանասյուները, եզրերով՝ «ՆԻԴԵՌԼԱՆԴՆԵՐ • ՎԱԱԼՍ» և անգլ.՝ «VAALS • NETHERLANDS» գրառումները։ | ||
Բարսելոնայի լաբիրինթոս | ||
Դիմերեսը՝ «Օրտայի լաբիրինթոս» զբոսայգին՝ Բարսելոնայի կառավարական շենքերի ֆոնին, հին հունական սիրո աստված Էրոսի արձանը, եզրերով՝ «ԻՍՊԱՆԻԱ • ԲԱՐՍԵԼՈՆԱ» և անգլ.՝ «BARCELONA • SPAIN» գրառումները։ | ||
Մազոնեի լաբիրինթոս | ||
Դիմերեսը՝ Անտոնիո Ֆիլարետեի «Իդեալական քաղաքի նախագծով» կառուցված Մազոնեի[ն 8] լաբիրինթոսը՝ դաշտերի ֆոնին, կենտրոնում՝ բրգաձև մատուռը, եզրով ներքում՝ «ԻՏԱԼԻԱ • ՄԱԶՈՆԵ» և անգլ.՝ «MASONE • ITALY» գրառումները։ |
Կրոն և դիցաբանությունԽմբագրել
Անահիտ դիցուհի | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Համարժեք տեխնիկական բնութագրերով և համանման դիզայնով (հարթ դրամաշուրթով) հատվել է 500 հատ հուշադրամ՝ BU որակով։ | ||
Նոյի վայրէջքը Արարատից | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Նոր հազարամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
2007 | ||
Դիմերեսը՝ Օրիոն կամ Հայկ համաստեղությունը, ՀՀ զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը | ||
20-րդ դարի հայոց կաթողիկոսներ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Սուրբ Սարգիս | ||
Դիմերեսը՝ խաչերով ձևավորված զարդանախշ, թողարկող բանկի անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ |
«Կենդանակերպի նշանները» շարքԽմբագրել
«Կենդանակերպի նշանները» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2007-2008 թվականներին 100 դրամ անվանական արժեքով՝ պատրաստված 925 հարգի արծաթից, և 2008-2009 թվականներին 10 000 դրամ անվանական արժեքով՝ պատրաստված 900 հարգի ոսկուց (BU որակով)։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ Հայաստանի զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը՝ «DRAM 100 ԴՐԱՄ» կամ «DRAM 10000 ԴՐԱՄ», զինանշանից վերև՝ թողարկման տարեթիվը, նրանց շուրջ՝ կենդանակերպի 12 նշանների խորհրդանիշների պատկերներով օղակ, իսկ մետաղադրամի եզրերով՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»:
Դարձերեսը՝ կենդանակերպի համապատասխան նշանի ոճավորված պատկերը և խորհրդանիշը՝ աստղազարդ երկնքի ֆոնին, կենդանակերպի նշանի լատիներեն և ռուսերեն անվանումները (հայերեն անվանումները բացակայում են)։ Արծաթե մետաղադրամների վրա առկա է նաև որոշակի գույնի աստղի տեսքով ցիրկոնե ներդիր, որը խորհրդանշում է համապատասխան կենդանակերպի նշանի թալիսման-քարը։ Դրամաշուրթ․ արծաթե դրամներ՝ հարթ, ոսկե դրամներ՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ արծաթե մետաղադրամների քաշը՝ 28.28 գ, տրամագիծը՝ 38.61 մմ, ոսկե մետաղադրամների քաշը՝ 8.60 գ, տրամագիծը՝ 22.00 մմ։ Յուրաքանչյուրի հատված քանակը․ արծաթե դրամներ՝ մինչև 12 000 հատ, ոսկե դրամներ՝ մինչև 10 000 հատ։ Էսքիզները՝ Ուրսուլա Վալեժակի, մետաղադրամները հատվել են Լեհաստանի դրամահատարանում։
Արծաթե մետաղադրամներ | Ոսկե մետաղադրամներ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
2007 | Այծեղջյուր |
2008 | Կշեռք | |||
2007 | Ջրհոս |
2008 | Կարիճ | |||
2007 | Ձկներ |
2008 | Աղեղնավոր | |||
2008 | Խոյ |
2008 | Այծեղջյուր | |||
2008 | Ցուլ |
2008 | Ջրհոս | |||
2008 | Երկվորյակներ |
2008 | Ձկներ | |||
2008 | Խեցգետին |
2009 | Խոյ | |||
2008 | Առյուծ |
2009 | Ցուլ | |||
2008 | Կույս |
2009 | Երկվորյակներ | |||
2008 | Կշեռք |
2009 | Խեցգետին | |||
2008 | Կարիճ |
2009 | Առյուծ | |||
2008 | Աղեղնավոր |
2009 | Կույս |
«Նոյյան տապան» շարքԽմբագրել
ՀՀ Կենտրոնական բանկը «Նոյյան տապան» ներդրումային մետաղադրամների շարքը[ն 3] սկսել է թողարկել 2011 թվականից․ և դրանք թողարկվում են յուրաքանչյուր տարի մինչև այժմ (2019)։ «Նոյյան տապան» ներդրումային դրամները թողարկվում են յոթ քաշային տարբերակներով և համապատասխանաբար յոթ անվանական արժեքներով, պատրաստված են 999 հարգի արծաթից UNC որակով։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը, նրանից ցած՝ անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, աջ մասում՝ մետաղադրամի քաշը տրոյական ունցիայով կամ կգ-ով, մետաղի հարգը (Ag999), ձախ մասում՝ դրամահատարանի ապրանքանիշը, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA» և «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։
Դարձերեսը՝ ձիթենու ճյուղը կտուցին աղավնին՝ Նոյյան տապանի, Արարատ լեռան և արևածագի ոճավորված պատկերների ֆոնին, եզրերով՝ «ՆՈՅՅԱՆ ՏԱՊԱՆ» և անգլ.՝ «NOAH'S ARK» գրառումները։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Էսքիզները՝ Էդուարդ Կուրղինյանի։ Մետաղադրամները հատվել են Գերմանիայի «Գայգեր Էդելմետալե» ընկերության «Լայպցիգեր Էդելմետալֆերարբայտունգ» դրամահատարանում[ն 9]: Շարքի դրամների հատման իրավունքից բացի, ՀՀ Կենտրոնական բանկը գերմանական «Գայգեր Էդելմետալե» ընկերությանը տվել է նաև դրանց գովազդման, տարածման և վաճառքի իրավունքը։
2012 թվականին 100, 200 և 500 դրամ անվանական արժեքներով թողարկվել են ներդրումային դրամներին համարժեք տեխնիկական բնութագրերով (մետաղ, հարգ, քաշ, տրամագիծ) և համանման դիզայնով հուշադրամներ։ Ներդրումային մետաղադրամներից տարբերվում են միայն ընդհատվող ատամնավոր, համարակալումով դրամաշուրթով և պատրաստման proof որակով։ Յուրաքանչյուրից հատվել է 2000 հատ։
2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | ||||||||||
Անվանական արժեքը՝ 100 դրամ։ Քաշը՝ 7.77 գ (1/4 OZ)։ Տրամագիծը՝ 20.18 մմ։ | ||||||||||||||||||
17 068 | 173 696 | 124 713 | 113 723 | 183 622 | 292 562 | 388 501 | մինչև 2 մլն[39] | մինչև 2 մլն | ||||||||||
Անվանական արժեքը՝ 200 դրամ։ Քաշը՝ 15.55 գ (1/2 OZ)։ Տրամագիծը՝ 27.66 մմ։ | ||||||||||||||||||
15 533 | 102 028 | 90 204 | 87 563 | 139 722 | 156 002 | 81 701 | մինչև 2 մլն | մինչև 2 մլն | ||||||||||
Անվանական արժեքը՝ 500 դրամ։ Քաշը՝ 31.10 գ (1 OZ)։ Տրամագիծը՝ 38.50 մմ։ | ||||||||||||||||||
268 325 | 457 576 | 581 800 | 556 323 | 960 182 | 529 202 | 479 551 | մինչև 8 մլն | մինչև 8 մլն | ||||||||||
Դարձերեսը |
Անվանական արժեքը՝ 1000 դրամ։ Քաշը՝ 155.5 գ (5 OZ)։ Տրամագիծը՝ 60.15 մմ։ | |||||||||||||||||
3550 | 2436 | 4535 | 3348 | 4123 | 2559 | մինչև 500 000 | մինչև 500 000 | |||||||||||
Անվանական արժեքը՝ 5000 դրամ։ Քաշը՝ 311.0 գ (10 OZ)։ Տրամագիծը՝ 75.50 մմ։ | ||||||||||||||||||
2003 | 1992 | 3645 | 4065 | 4562 | 2360 | մինչև 500 000 | մինչև 500 000 | |||||||||||
Անվանական արժեքը՝ 10 000 դրամ։ Քաշը՝ 1 կգ։ Տրամագիծը՝ 100.0 մմ։ | ||||||||||||||||||
2449 | 2826 | 2590 | 2485 | 3606 | 1507 | մինչև 500 000 | մինչև 500 000 | |||||||||||
Անվանական արժեքը՝ 20 000 դրամ։ Քաշը՝ 5 կգ։ Տրամագիծը՝ 149.62 մմ։ | ||||||||||||||||||
Քանակը[6][34][37] | 163 | 171 | 476 | 473 | 449 | 332 | մինչև 50 000 | մինչև 50 000 |
«Նոյյան տապան» շարքի ոսկե հուշադրամները թողարկվել են 2017 թվականին չորս քաշային տարբերակներով և համապատասխանաբար չորս անվանական արժեքներով, պատրաստված են 999 հարգի ոսկուց proof որակով։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ պետական զինանշանը, նրանից ցած՝ անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, նրանից վեր՝ մետաղադրամի եզակի հերթական համարն[40] ու ընդհանուր հատված քանակը, աջ մասում՝ մետաղադրամի քաշը գ-ով կամ տրոյական ունցիայով, մետաղի հարգը (Au999,9), ձախ մասում՝ դրամահատարանի ապրանքանիշը, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA» և «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։
Դարձերեսը՝ ձիթենու ճյուղը կտուցին աղավնին՝ Նոյյան տապանի, Արարատ լեռան և արևածագի ոճավորված պատկերների ֆոնին, եզրերով՝ «ՆՈՅՅԱՆ ՏԱՊԱՆ» և անգլ.՝ «NOAH'S ARK» գրառումները։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Էսքիզները՝ Էդուարդ Կուրղինյանի։ Մետաղադրամները հատվել են Գերմանիայի «Գայգեր Էդելմետալե» ընկերության «Լայպցիգեր Էդելմետալֆերարբայտունգ» դրամահատարանում։ Շարքի դրամների հատման իրավունքից բացի, ՀՀ Կենտրոնական բանկը գերմանական «Գայգեր Էդելմետալե» ընկերությանը տվել է նաև դրանց գովազդման, տարածման և վաճառքի իրավունքը[40]։
«Սուրբ Էջմիածնի սրբազան գանձերը» շարքԽմբագրել
«Սուրբ Էջմիածնի սրբազան գանձերը» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2013-2016 թվականներին 1000 դրամ անվանական արժեքով և պատրաստված են 925 հարգի արծաթից (ոսկեզօծ պատվածքով) proof որակով։
Դիմերեսը՝ Հայաստանի զինանշանը, նրանից ցած՝ անվանական արժեքը (դրամ 1000 dram) և երկրի անվանումը անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», իսկ աջից՝ անվանումը հայերեն՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ»։
Դարձերեսը՝ սրբազան գանձի պատկերը և անվանումը հայերեն ու անգլերեն լեզուներով, «ՍՈՒՐԲ ԷՋՄԻԱԾԻՆ» և անգլ.՝ «HOLY ETCHMIADZIN» գրառումները, և Էջմիածնի նշանը՝ մեծատառ «Է», թողարկման տարեթիվը արաբական թվանշաններով և հայոց այբուբենի տառերով՝ «2013 ՌՆԿԲ», «2014 ՌՆԿԳ» կամ «2016 ՌՆԿԵ»։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 25.00 գ, ձևը՝ ուղղանկյուն, կլորացված եզրերով, 27.00×47.00 մմ չափերով, յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ մինչև 2500 հատ։ 2013-2014 թվականների մետաղադրամների էսքիզները՝ ռուսական «Ռեսուրս» ընկերության նկարիչների[41], 2016 թվականի մետաղադրամներինը՝ լիխտենշտայնյան «Քոին Ինվեսթ Թրասթ» ընկերության նկարիչների[42], դրանց մշակման հարցում աջակցություն է ցուցաբերել Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը։ Հուշադրամները հատվել են Գերմանիայի «Մայեր» դրամահատարանում, դրանց արտադրությունը և տարածումը նախաձեռնել է լիխտենշտայնյան «Քոին Ինվեսթ Թրասթ» ընկերությունը[43][44][45][46]։
2013 | ՍՈՒՐԲ ԳԵՂԱՐԴ անգլ.՝ HOLY LANCE Դարձերեսը՝ Սուրբ Գեղարդը արծաթե պահարանում։ |
2016 | ԽՈՏԱԿԵՐԱՑ ՍՈՒՐԲ ՆՇԱՆ անգլ.՝ KHOTAKERATS SOURB NSHAN Դարձերեսը՝ Խոտակերաց Սուրբ Նշան մասունքարանը։ | |||
2014 | ՍՈՒՐԲ ԳՐԻԳՈՐ ԼՈւՍԱՎՈՐՉԻ ԱՋԸ անգլ.՝ THE RIGHT HAND OF SAINT GREGORY THE ILLUMINATOR Դարձերեսը՝ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի գեղարվեստական կերպարը և նրա աջը մասունքներով։ |
2016 | ՍՈՒՐԲ ԳԵՎՈՐԳԻ ՄԱՍՈՒՆՔՈՎ ԽԱՉ անգլ.՝ CROSS WITH THE RELICS OF SAINT GEORGE Դարձերեսը՝ Սուրբ Գևորգի մասունքով խաչ-մասունքարանը։ | |||
2014 | ՍՐԲԱԼՈՒՅՍ ՄՅՈՒՌՈՆԻ ԿԱԹՍԱ անգլ.՝ CAULDRON FOR HOLY CHRISM Դարձերեսը՝ մյուռոնի արծաթե անոթը։ |
2016 | ՍՈՒՐԲ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՄԿՐՏՉԻ ՄԱՍՈՒՆՔՈՎ ԽԱՉ անգլ.՝ CROSS WITH THE RELICS OF SAINT JOHN THE BAPTIST Դարձերեսը՝ Սուրբ Հովհաննես Մկրտչի մասունքով խաչ-մասունքարանը։ |
Գիր և գրականությունԽմբագրել
Եղիշե Չարենցի ծննդյան 100-ամյակ | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Ալեքսանդր Պուշկինի ծննդյան 200-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Գրիգոր Նարեկացու «Մատյան Ողբերգության» պոեմի 1000-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ բացված գրքի պատկեր, «1000ԱՄՅԱԿ» գրառումը և մետաղադրամի թողարկման տարեթիվը, եզրերով՝ պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ) և անվանական արժեքը (ՀԱՐՅՈՒՐ ԴՐԱՄ)։ | ||
Ուիլյամ Սարոյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ արև և լեռներ, «Իմ սիրտը լեռներում է» գրառումը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Խաչատուր Աբովյանի ծննդյան 200-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Աբովյանի «ՇՈՒՆՉԴ ՏՈ՛ՒՐ, ՀՈԳԻԴ, ԲԱՅՑ ՔՈ ՀԱՅՐԵՆԻՔ ՄԻ ՏՈՒՐ ԹՇՆԱՄՅԱՑ...» պատգամը և ինքնագիրը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Րաֆֆու ծննդյան 175-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ փետրագրիչ և Րաֆֆու ինքնագիրը՝ «Ձայն տուր, ով ծովակ» բանաստեղծության ձեռագրի ֆոնին, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Վահան Տերյանի ծննդյան 125-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ աշնանային տեսարան, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Միսաք Մեծարենցի ծննդյան 125-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ աստղեր, լուսին և գրչածայր (Միսաք Մեծարենցի «Սիրերգ» բանաստեղծության մեկնաբանությունն է), թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հովհաննես Շիրազի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Շիրազի «Կտակ» բանաստեղծությունից տողեր՝ Մեծ Մասիսի և պոետի ինքնագրի ֆոնին, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ |
«Հայոց այբուբենի տառերը» շարքԽմբագրել
«Հայոց այբուբենի տառերը» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2013 թվականին 500 դրամ անվանական արժեքով՝ պատրաստված 999 հարգի արծաթից, և 5000 դրամ անվանական արժեքով՝ պատրաստված 999 հարգի ոսկուց (BU և proof որակներով)։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ Հայաստանի զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը, եզրով՝ թողարկման տարեթիվը, մետաղի հարգը և պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»:
Դարձերեսը․ կենտրոնում՝ համապատասխան մեծատառի գեղարվեստական պատկերը, եզրով՝ հայոց այբուբենը։ Դրամաշուրթը․ BU որակով հուշադրամներ՝ ատամնավոր, proof որակով հուշադրամներ՝ ընդհատվող ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ արծաթե մետաղադրամների քաշը՝ 15.55 գ, տրամագիծը՝ 30.00 մմ, ոսկե մետաղադրամների քաշը՝ 3.89 գ, տրամագիծը՝ 20.00 մմ։ Էսքիզները՝ Արմեն Քյուրքչյանի, մետաղադրամները հատվել են Նիդերլանդների արքայական դրամահատարանում, դրանց արտադրությունը և տարածումը նախաձեռնել է շվեյցարական «Ինտերնեյշնլ Քոին Հաուս» ընկերությունը[48][49]։ «Դրամների համաստեղություն 2014» միջազգային մրցույթում արծաթե հուշադրամների շարքը արժանացել է «Կազմկոմիտեի հատուկ մրցանակին»[50][51]։
Արծաթե մետաղադրամներ | Ոսկե մետաղադրամներ | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Դիմ․ | Ժ | Մ | Վ | Դիմ․ | Ժ | Մ | Վ | |||||||||||||||
Հատված քանակը | 2000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | Հատված քանակը | 1500 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Ա | Ի | Յ | Տ | Ա | Ի | Յ | Տ | |||||||||||||||
8000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Բ | Լ | Ն | Ր | Բ | Լ | Ն | Ր | |||||||||||||||
8000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Գ | Խ | Շ | Ց | Գ | Խ | Շ | Ց | |||||||||||||||
8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Դ | Ծ | Ո | Ու | Դ | Ծ | Ո | Ու | |||||||||||||||
2000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Ե | Կ | Չ | Փ | Ե | Կ | Չ | Փ | |||||||||||||||
8000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Զ | Հ | Պ | Ք | Զ | Հ | Պ | Ք | |||||||||||||||
8000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Է | Ձ | Ջ | և | Է | Ձ | Ջ | և | |||||||||||||||
8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Ը | Ղ | Ռ | Օ | Ը | Ղ | Ռ | Օ | |||||||||||||||
2000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | |||||||||||||||
Թ | Ճ | Ս | Ֆ | Թ | Ճ | Ս | Ֆ | |||||||||||||||
8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 8000 BU + 200 proof | 2000 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof | 5000 BU + 200 proof | 1500 BU + 200 proof |
ԱրվեստԽմբագրել
Արամ Խաչատրյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Արամ Խաչատրյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Արշիլ Գորկու ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Արշիլ Գորկու «Նկարիչն ու իր մայրը» կտավից մի դրվագ, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Մարտիրոս Սարյանի ծննդյան 125-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Սարյանի կտավից մի դրվագ՝ Արարատյան դաշտը՝ Արարատ լեռան ֆոնին, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հակոբ Գյուրջյանի ծննդյան 125-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Գյուրջյանի «Սալոմե» քանդակի պատկերը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Կոմիտաս | ||
Դիմերեսը՝ ժամանակակից նոտաները և խազերը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Ժան Գառզուի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Գառզուի «Վանք» կտավը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի թատրոնի հիմնադրման 75-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ Ալեքսանդր Սպենդիարյանի արձանը՝ օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի շենքի ֆոնին, մետաղադրամի անվանական արժեքը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Լեոնիդ Ենգիբարյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Ենգիբարյանի ամենահայտնի ծիծաղաշարժ համարի գործողության փուլերը, աջ մասում՝ թողարկման տարեթիվը, եզրերով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և անվանական արժեքը։ | ||
Ջազ | ||
Դիմերեսը՝ ջազային նվագախումբ և ջազային գործիքների ոճավորված պատկերներ, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Թորոս Ռոսլինի ծննդյան 800-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Թորոս Ռոսլինի մանրանկարից դրվագ՝ տեսարան Ավետարանից, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը (ՏԱՍԸ ՀԱԶԱՐ ԴՐԱՄ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Սայաթ-Նովայի ծննդյան 300-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ նուռ, որը խորհրդանշում է ռեժիսոր Սերգեյ Փարաջանովի՝ Սայաթ-Նովային նվիրված «Նռան գույնը» կինոնկարը, քամանչա, գիրք և փետրագրիչ, թողարկող բանկի անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ» և անգլ.՝ «CENTRAL BANK OF ARMENIA», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Վահրամ Փափազյանի ծննդյան 125-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ թատրոնը խորհրդանշող դիմակներ, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հովհաննես Այվազովսկու ծննդյան 200-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Այվազովսկու «Իններորդ ալիք» նկարից, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ |
«Հայ գեղանկարիչներ» շարքԽմբագրել
«Հայ գեղանկարիչներ» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են՝ սկսած 2006 թվականից, 100 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են 925 հարգի արծաթից BU կամ proof որակով։
Դիմերեսը՝ դրվագ համապատասխան արվեստագետի ստեղծագործությունից։
Դարձերեսը՝ համապատասխան արվեստագետի կերպարը և այլ խորհրդանշական պատկերներ։ Դրամաշուրթը՝ հարթ։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 28.28 գ, ձևը՝ ուղղանկյուն, կլորացված եզրերով, 40.00×28.00 մմ չափերով։
Հովհաննես Այվազովսկի | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ դրվագ Այվազովսկու «Փոթորիկ» նկարից, ՀՀ զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը (DRAM 100 ԴՐԱՄ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Թեոդոր Աքսենտովիչ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Թեոդոր Աքսենտովիչի՝ կնոջ դիմանկար պատկերող պաստառից, ՀՀ զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը (DRAM 100 ԴՐԱՄ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Վարդգես Սուրենյանցի ծննդյան 150-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Սուրենյանցի «Տիրամայրը մանկան հետ» կտավից, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Սերգեյ Փարաջանով | ||
Դիմերեսը՝ հատված Սերգեյ Փարաջանովի կոլաժից, նրա լուսանկարը, կինոխցիկը եռոտանիով, նռան բացված պտուղ, ՀՀ զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», հուշադրամի անվանական արժեքը, թողարկման տարեթիվը, մետաղի հարգը (Ag925) և դրամահատարանի ապրանքանիշը։ | ||
Ստեփան Աղաջանյանի ծննդյան 150-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ «Գասպարյան Վարդիթերի դիմանկարը» կտավից և նույն դրվագի գծանկարը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Արա Բեքարյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Արա Բեքարյանի «Աշտարակ» կտավից, ՀՀ զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Էդուարդ Իսաբեկյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Էդուարդ Իսաբեկյանի «Պատանի Դավիթ» կտավից, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Փանոս Թերլեմեզյանի ծննդյան 150-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Թերլեմեզյանի «Վանա լիճը և Սիփան սարը Կտուց կղզուց» կտավից, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Արշակ Ֆեթվաճյանի ծննդյան 150-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Ֆեթվաճյանի «Էրզրումի հայուհին» կտավից, ՀՀ զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Ալեքսանդր Բաժբեուկ-Մելիքյանի ծննդյան 125-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Բաժբեուկ-Մելիքյանի «Լիդան բարձրացրած ձեռքերով» կտավը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Համո Բեկնազարյանի ծննդյան 125-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ «Պեպո» ֆիլմի պաստառից, կինոժապավեն, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հովհաննես Զարդարյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ դրվագ Զարդարյանի «Գարուն» կտավից, ՀՀ զինանշանը, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ |
«Հայկական մանրանկարչություն» շարքԽմբագրել
«Հայկական մանրանկարչություն» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2010 թվականին 1000 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են 999 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը․ աջ վերին անկյունում՝ ՀՀ զինանշանը, կենտրոնում՝ «Ավետում», «Մոգերի երկրպագությունը», «Մուտք Երուսաղեմ» և «Համբարձում» տեսարանների խորհրդանշական պատկերները՝ ավետաբեր Աղավնին, նորածին Հիսուսը, արմավենու ճյուղերով շրջապատված Հիսուսը և Հիսուսը համբարձվելիս, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ «Հայաստանի Հանրապետություն» և անգլ.՝ «Republic of Armenia», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։
Դարձերեսը՝ համապատասխան տեսարանի պատկերով մանրանկարը, անվանումը հայերեն և անգլերեն։ Դրամաշուրթը՝ հարթ։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 31.10 գ, ձևը՝ քառակուսի, կլորացված եզրերով, 32.00×32.00 մմ չափերով, յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ մինչև 6000 հատ։ Էսքիզները՝ Հարություն Սամուելյանի։ Մետաղադրամները հատվել են Ֆինլանդիայի դրամահատարանում։
2010 | Ավետում անգլ.՝ Annunciation |
2010 | Մուտք Երուսաղեմ անգլ.՝ Entry into Jerusalem | |||
2010 | Մոգերի երկրպագությունը անգլ.՝ Adoration of the Magi |
2010 | Համբարձում անգլ.՝ Ascension |
ԳիտությունԽմբագրել
Արտեմ Միկոյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ ՄիԳ-25, ՄիԳ-19 և ՄիԳ-3 ինքնաթիռները, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Անանիա Շիրակացու ծննդյան 1400-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ տիեզերքի խորհրդանշական պատկերը՝ Երկիր մոլորակով և աստղերով, մետաղադրամի անվանական արժեքը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Միջազգային բևեռային տարի | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, անվանական արժեքը (DRAM 100 ԴՐԱՄ) և թողարկման տարեթիվը, եզրերով՝ պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»: | ||
Մատենադարանի հիմնադրման 50-ամյակ | ||
Դիմերես. կենտրոնում՝ պետական զինանշանը և Մատենադարանի շքամուտքի դռան զարդանախշից մի հատված, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Վիկտոր Համբարձումյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ աստղադիտակ և տիեզերքի խորհրդանշական պատկերը, անվանական արժեքն ու թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ)։ | ||
Մխիթար Գոշի «Գիրք դատաստանի» աշխատության 825-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Մխիթար Գոշի դիմաքանդակը, անվան գրառումը, մետաղադրամի անվանական արժեքը։ | ||
Գլաձորի համալսարանի հիմնադրման 725-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ Աղբերց վանքի պատկերը, անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ)։ | ||
Մովսես Խորենացու ծննդյան 1600-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ խորան, դրվագ Խորենացու «Պատմություն Հայոց» աշխատությունից, մետաղադրամի անվանական արժեքը, աջ մասում՝ զարդանախշ և թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ)։ | ||
Լեոյի ծննդյան 150-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Արարատ լեռը, Լեոյի աշխատություններից մեկի անվանումը՝ «Հայ Ժողովրդի պատմություն» և հատված նրանից, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Վիեննայի Մխիթարյան միաբանության հիմնադրման 200-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Վիեննայի միաբանության գրապահոցը և գերմանական կայսրուհի Մարիա Թերեզայի կողմից տրված հատուկ արտոնագիրը[ն 10], թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հովսեփ Օրբելու ծննդյան 125-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Հովսեփ Օրբելու հնագիտական պեղումների չափագրումներից գծագիր, Էրմիտաժի արծաթյա ցուցանմուշներ և գրառումով քարե սալիկ՝ Աղթամար կղզուց, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայ գրքի տպագրության 500-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ «Երևանը՝ գրքի համաշխարհային մայրաքաղաք» միջոցառումների պատկերանիշը և հուշադրամի անվանական արժեքը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ»։ | ||
Բենիամին Մարգարյանի ծննդյան 100-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ տիեզերքի և գալակտիկաների խորհրդանշական պատկերներ, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Ոսկան Երևանցու ծննդյան 400-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ «Շարակնոց» ժողովածուից մի էջ և առաջին հայերեն տպագիր «Աստվածաշունչը» արծաթյա կազմով, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Լազարյան ճեմարանի հիմնադրման 200-ամյակ | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ Հովհաննես Լազարյանի դիմապատկերը, ճեմարանի շենքի աջ թևը և ճեմարանն ավարտողներին տրվող կրծքանշանը, հուշադրամի անվանական արժեքն ու թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ»։ | ||
Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության հիմնադրման 300-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ Վենետիկի միաբանության զինանշանը և հիմնադրման տարեթիվը (1717), Սուրբ Ղազար կղզու պատկերը և անվան գրառումը՝ «ՍԲ ՂԱԶԱՐ ԿՂԶԻ» ու իտալ.՝ «SAN LAZZARO DEGLI ARMENI», Վենետիկի խորհրդանիշը՝ առյուծի տեսքով, «ՎԵՆԵՏԻԿ» և իտալ.՝ «VENEZIA» գրառումները, թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ |
ՍպորտԽմբագրել
32-րդ շախմատային օլիմպիադա | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
32-րդ շախմատային օլիմպիադա | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Համարժեք տեխնիկական բնութագրերով և համանման դիզայնով հատվել է 2000 հատ հուշադրամ՝ proof որակով։ | ||
32-րդ շախմատային օլիմպիադա | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
1998 թ․ ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
18-րդ ձմեռային օլիմպիական խաղեր | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
1-ին համահայկական խաղեր | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Տիգրան Պետրոսյանի ծննդյան 70-ամյակ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
2006 թ․ ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը՝ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ և անգլ.՝ REPUBLIC OF ARMENIA, անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
37-րդ շախմատային օլիմպիադա | ||
Դիմերեսը՝ պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը, թողարկման տարեթիվ, օլիմպիադայի տարբերանշանը և իտալ.՝ «OLIMPIADI degli Scacchi TORINO 2006» գրառումը։ | ||
2014 թ․ ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը, թողարկման տարեթիվը և դրամահատարանի ապրանքանիշը։ | ||
2018 թ․ ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA», անվանական արժեքը, թողարկման տարեթիվը և դրամահատարանի ապրանքանիշը։ |
«Ֆուտբոլի արքաներ» շարքԽմբագրել
«Ֆուտբոլի արքաներ» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2008-2011 թվականներին 100 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են 925 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ շարքի տարբերանշանը՝ անգլ.՝ «KINGS OF FOOTBALL» մակագրությամբ եզրապատված արքայական թագի և այն պահպանող երկու առյուծների տեսքով, նրանից ցած՝ անվանական արժեքը, թողարկման տարեթիվը և պետական զինանշանը, եզրերով՝ երկրի անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»:
Դարձերեսը․ կենտրոնում՝ ֆուտբոլիստի կիսանդրին՝ ազգային դրոշի գույներով արված վառ տափանի և թռչող գնդակի ֆոնին, եզրով վերևում՝ մականունը կամ անուն-ազգանունը անգլերենով, ներքևում՝ ֆուտբոլիստի ինքնագիրը։ Դրամաշուրթը՝ հարթ։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 28.28 գ, տրամագիծը՝ 38.61 մմ։ Հատված քանակը՝ «Պելե», «Էյսեբիո», «Լև Յաշին», «Ֆրանց Բեկենբաուեր» մետաղադրամներ՝ մինչև 200 000 հատ, «Զբիգնև Բոնեկ» մետաղադրամ՝ մինչև 50 000 հատ, «Յոհան Կրոյֆ», «Մարիո Կեմպես», «Միշել Պլատինի» մետաղադրամներ՝ մինչև 20 000 հատ։ Էսքիզները՝ Ռոբերտ Կոտովիչի, մետաղադրամները հատվել են Լեհաստանի դրամահատարանում։
2008 | Պելե անգլ.՝ PELÉ |
2009 | Զբիգնև Բոնեկ անգլ.՝ ZBIGNEW BONIEK | |||
2008 | Էյսեբիո անգլ.՝ Eusébio |
2010 | Յոհան Կրոյֆ անգլ.՝ JOHAN CRUYFF | |||
2008 | Լև Յաշին անգլ.՝ LEV YASHIN |
2010 | Մարիո Կեմպես անգլ.՝ MARIO KEMPES | |||
2009 | Ֆրանց Բեկենբաուեր անգլ.՝ FRANZ BECKENBAUER |
2011 | Միշել Պլատինի անգլ.՝ MICHEL PLATINI |
«Մենամարտի արվեստը» շարքԽմբագրել
«Մենամարտի արվեստը» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2011-2012 թվականներին 1000 դրամ անվանական արժեքով և պատրաստված են 925 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ այն վայրի պատկերը «պոզիտիվ» և «նեգատիվ» տարբերակներով, որտեղ առաջացել է այս կան այն մարտաձևը, պետության անվանումը և անվանական արժեքը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ 1000 ԴՐԱՄ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA 1000 DRAM», թողարկման տարեթիվը։
Դարձերեսը՝ մարտիկների պատկերը՝ բնապատկերի ֆոնին, մարտարվեստի անվանումը հայերեն և անգլերեն, մետաղի հարգը (Ag925)։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 28.28 գ, տրամագիծը՝ 38․61 մմ, յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ մինչև 5000 հատ։ Էսքիզները՝ Էդուարդ Կուրղինյանի, մետաղադրամները հատվել են Գերմանիայի «Մայեր» դրամահատարանում, դրանց արտադրությունը և տարածումը նախաձեռնել է շվեյցարական «Ինտերնեյշնլ Քոին Հաուս» ընկերությունը[59][60]։
2011 | ՁՅՈՒԴՈ անգլ.՝ JUDO Դիմերեսը՝ Տոկիոյի կայսերական պալատը։ |
2012 | ԿԱՐԱՏԵ անգլ.՝ KARATE Դիմերեսը՝ Սյուրի ամրոցի արարողական դարպասները։ | |||
2011 | ՈՒՇՈՒ անգլ.՝ WUSHU Դիմերեսը՝ Շաոլինի վանքը։ |
2012 | ԿՈԽ անգլ.՝ KOKH Դիմերեսը՝ Սևանավանքը։ |
Բուսական և կենդանական աշխարհԽմբագրել
Ծիրան | ||
---|---|---|
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ), անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը։ | ||
Հայկական խաղող | ||
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ երկրի զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, դրանց շուրջը՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ), եզրով՝ խաղողի տերևների և ողկույզների տեսքով կրկնվող զարդանախշ։ | ||
Նուռ | ||
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»: |
«Բնության պահպանության ՎԲՀՀ ծրագիր» շարքԽմբագրել
«Բնության պահպանության ՎԲՀՀ ծրագիր» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 1997-1998 թվականներին 100 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են համանման դիզայնի երկու տարբերակով՝ մելքիորից UNC որակով և 925 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը՝ պետական զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը և թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ պետության անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ)։ Դարձերեսը՝ կենդանու պատկերը, եզրով ներքևում՝ կենդանու անվանումը հայերեն և լատիներեն, եզրով վերևում՝ ծրագրի անվանումը ըստ տարեթվի՝ անգլ.՝ «WWF CONSERVING NATURE '97» կամ «WWF CONSERVING NATURE '98»: Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 28.28 գ, տրամագիծը՝ 38.61 մմ։ Յուրաքանչյուրի հատված քանակը․ մելքիորե դրամներ՝ մինչև 50 000 հատ, արծաթե դրամներ՝ մինչև 15 000 հատ։ «Կովկասյան ջրասամույր» մետաղադրամների էսքիզները՝ Ռուբեն Արուտչյանի, «Հայկական որոր» մետաղադրամներինը՝ Հրաչյա Ասլանյանի։ Հատվել են Մեծ Բրիտանիայի արքայական դրամահատարանում։
Մելքիորե մետաղադրամներ | Արծաթե մետաղադրամներ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
1997 | ԿՈՎԿԱՍՅԱՆ ՋՐԱՍԱՄՈՒՅՐ անգլ.՝ CAUCASIAN OTTER |
1997 | ԿՈՎԿԱՍՅԱՆ ՋՐԱՍԱՄՈՒՅՐ անգլ.՝ CAUCASIAN OTTER | |||
1998 | ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՈՐՈՐ անգլ.՝ ARMENIAN GULL |
1998 | ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՈՐՈՐ անգլ.՝ ARMENIAN GULL |
«Հայաստանի Կարմիր գիրք» շարքԽմբագրել
«Հայաստանի Կարմիր գիրք» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2006-2008 թվականներին 100 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են 925 հարգի արծաթից BU որակով։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ Հայաստանի զինանշանը, նրա տակ՝ անվանական արժեքը (DRAM 100 ԴՐԱՄ), վերևում՝ թողարկման տարեթիվը։ Եզրով՝ երկրի անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»:
Դարձերեսը․ կենտրոնում՝ կենդանու պատկերը, եզրով վերևում՝ նրա լատիներեն, ներքևում՝ հայերեն անվանումը։ Անվանումները մետաղադրամի ներսի կողմից եզերվում են կարմիր գծերով։ Դրամաշուրթը՝ հարթ։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 28.28 գ, տրամագիծը՝ 38.61 մմ, յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ 3000 հատ։ Էսքիզները՝ Անդժեյ Նովակովսցիի և Ռոուսանա Նովակովսցիի, մետաղադրամները հատվել են Լեհաստանի դրամահատարանում։
2006 | ԱՆԴՐԿՈՎԿԱՍՅԱՆ ԳՈՐՇ ԱՐՋ լատ.՝ Ursus arctos syriacus |
2007 | ԻՇԽԱՆ լատ.՝ Salmo ischchan | |||
2006 | ԿՈՎԿԱՍՅԱՆ ԱՆՏԱՌԱԿԱՏՈՒ լատ.՝ Felis silvestris caucasica |
2007 | ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԻԺ լատ.՝ Montivipera raddei | |||
2006 | ԼԱՅՆԱԿԱՆՋ ՈԶՆԻ լատ.՝ Erinaceus (Hemiechinus) auritus[վ 1] |
2008 | ԲԵԶՈԱՐՅԱՆ ԱՅԾ լատ.՝ Capra aegagrus | |||
2006 | ՄԻՋԵՐԿՐԱԾՈՎԱՅԻՆ ԿՐԻԱ[վ 2] լատ.՝ Testudo graeca |
2008 | ԿՈՎԿԱՍՅԱՆ ԹԱՎՈՏՆ ԲՎԻԿ լատ.՝ Aegolius funereus caucasicus | |||
2007 | ԼԱՅՆԱՔԻԹ ԲԱԴ լատ.՝ Anas clypeata Linnaeus[վ 3] |
2008 | ԱՆԴՐԿՈՎԿԱՍՅԱՆ ՏԱԿԻՐՅԱՆ ԿՈՐԱԳԼՈՒԽ[վ 4] լատ.՝ Phrynocephalus helioscopus persikus[վ 5] | |||
2007 | ԱՌԱՋԱՎՈՐԱՍԻԱԿԱՆ ԸՆՁԱՌՅՈՒԾ լատ.՝ Panthera pardus tullianus[վ 6] |
2008 | ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՄՈՒՖԼՈՆ լատ.՝ Ovis ammon gmelin[վ 7] |
«Ծաղիկների գեղեցկությունը» շարքԽմբագրել
«Ծաղիկների գեղեցկությունը» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2010-2011 թվականներին 1000 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են 925 հարգի արծաթից proof որակով։
Դիմերեսը՝ բույսերի մասերի և մի քանի գունավոր շերտերի պատկերը, անվանական արժեքը, թողարկման տարեթիվը, պետության անվանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ» և անգլ.՝ «REPUBLIC OF ARMENIA»:
Դարձերեսը՝ բույսի պատկերը և նրա անվանումը հայերեն ու լատիներեն, մետաղի հարգը (Ag925)։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 28.28 գ, տրամագիծը՝ 38.61 մմ, յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ մինչև 10 000 հատ։ Էսքիզները՝ Էդուարդ Կուրղինյանի, հուշադրամները հատվել են Գերմանիայի «Մայեր» դրամահատարանում, դրանց արտադրությունը և տարածումը նախաձեռնել է շվեյցարական «Ինտերնեյշնլ Քոին Հաուս» ընկերությունը[59]: «Դրամների համաստեղություն 2011» միջազգային մրցույթում «Լվածաղիկ Զանգեզուրի» հուշադրամը զբաղեցրել է երրորդ տեղը «Հուշանվերային մետաղադրամ» անվանակարգում[14][53]։
2010 | ԳԱԼԱՆՏՈՒՍ ԱՐՏՅՈՒՇԵՆԿՈՅԻ լատ.՝ Galanthus artjuschenkoae |
2011 | ՔՐՔՈՒՄ ԱԴԱՄԻ լատ.՝ Crocus adamii | |||
2010 | ԼՎԱԾԱՂԻԿ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐԻ լատ.՝ Tanacetum zangezuricum |
2011 | ԱՐՈՍԵՆԻ ՀԱՅԱՍՏԱՆՅԱՆ լատ.՝ Sorbus hajastana |
«Հայաստանի վայրի ծառերը» շարքԽմբագրել
«Հայաստանի վայրի ծառերը» շարքի մետաղադրամները թողարկվել են 2014 թվականին 200 դրամ անվանական արժեքով, պատրաստված են արույրից UNC որակով։
Դիմերեսը․ կենտրոնում՝ համապատասխան ծառի ճյուղի պատկեևը, նրա լատիներեն անվանումը և մետաղադրամի թողարկման տարեթիվը, եզրով՝ թողարկող բանկի անվանումը (ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ) և ծառի հայերեն համառոտ անվանումը։
Դարձերեսը՝ անվանական արժեքը՝ եզերված զարդանախշային ձևավորմամբ։ Դրամաշուրթը՝ ատամնավոր։
Տեխնիկական բնութագրեր․ քաշը՝ 4.50 գ, տրամագիծը՝ 24.00 մմ։ Յուրաքանչյուրի հատված քանակը՝ 200 000 հատ[84]։ Էսքիզները՝ Էդուարդ Կուրղինյանի և Կարապետ Աբրահամյանի[26][84][85], մետաղադրամները հատվել են Սլովակիայի Կրեմնիցայի դրամահատարանում[26][84][85]։ ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից բնորոշվում են որպես հիշատակային շրջանառու մետաղադրամներ։ Արժութային հարցերով միջազգային ասոցիացիայի կողմից կազմակերպված 2015 թվականի միջազգային մրցույթում այս շարքը հաղթել է «Լավագույն հիշատակային շրջանառու մետաղադրամ» անվանակարգում[26][85]։
2014 | ԿԱՂՆԻ լատ.՝ Quercus araxina |
2014 | ՀԱՃԱՐԵՆԻ լատ.՝ Fagus orientalis | |||
2014 | ՈՒՌԵՆԻ լատ.՝ Salix babylonica |
2014 | ՍՈՍԻ լատ.՝ Platanus orientalis | |||
2014 | ՍՈՃԻ լատ.՝ Pinus kochiana |
2014 | ԲԱՐԴԻ լատ.՝ Populus tremula |
Տես նաևԽմբագրել
ՆշումներԽմբագրել
- ↑ ՀՀ Կենտրոնական բանկի սահմանմամբ Հայաստանի դրամաշրջանառության մեջ են գտնվում մետաղադրամների հետևյալ տեսակները՝ շրջանառու մետաղադրամները, հիշատակային և հոբելյանական շրջանառու մետաղադրամները, հուշադրամները, ներդրումային դրամները։ Հուշադրամները, ի տարբերություն մյուս տեսակների, ենթակա չեն վերաթողարկման[1]։
- ↑ Հուշադրամները հիմնականում թանկարժեք մետաղներից պատրաստված դրամներ են, որոնք առանձնանում են պատրաստման բարձր որակով և թողարկվում են ազգային, միջազգային, պատմամշակութային, հոգևոր և այլ արժեքները այս կերպ հավերժացնելու, հասարակությանը ներկայացնելու և դրամագիտական շուկայի պահանջարկը բավարարելու համար։ Նրանք կարող են օգտագործվել որպես օրինական վճարամիջոց[2][3]։
- ↑ 3,0 3,1 Ներդրումային դրամները բարձր հարգի թանկարժեք մետաղներից պատրաստված դրամներ են, որոնց շրջանառության կարևորագույն առանձնահատկությունն այն է, որ շատ երկրներում դրանց առք ու վաճառքի ժամանակ վերջիններս չեն հարկվում ավելացված արժեքի հարկով։ Այդ պատճառով նեդրումային մետաղադրամներն ունեն պարունակվող թանկարժեք մետաղի գնին մոտ վաճառքի գին, որը ձևավորվում է թանկարժեք մետաղների իրացման միջազգային շուկաներում։ ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից թողարկված առաջին և առայժմ միակ ներդրումային դրամը «Նոյյան տապան» շարքն է։ Շարքի թողարկման նպատակն է բնակչությանը հնարավորություն տալ ազատ միջոցները ներդնել արծաթե դրամներում, ինչպես նաև Հայաստանի պատմության ճանաչումն ու մշակութային արժեքների տարածումը[4][5][6][7]։
- ↑ Էսքիզների մշակմանը մասնակցել են նաև հետևյալ հեղինակները՝ Անդժեյ Նովակովսցի (Լեհաստան), Ռոուսանա Նովակովսցի (Լեհաստան), Լուսինե Լալայան, Գիեդրյուս Պաուլաուսկիս (Լիտվա), Աննա Արուտչյան, Ռուբեն Արուտչյան, Աշոտ Մանուկյան, Արամ Ուռուտյան, Կարեն Կոջոյան, Տիգրան Չոբանյան, Մկրտիչ Մաթևոսյան, Գառնիկ Վարդանյան, Աշոտ Ադամյան, Սուսաննա Պետրոսյան, Սուրեն Սիմոնյան, Մարինա Մակարյան, Դավիթ Դովլաթյան, ինչպես նաև՝ ռուսական «Ռեսուրս» ընկերության, լիխտենշտայնյան «Քոին Ինվեսթ Թրասթ» ընկերության, գերմանական «ՄԴՄ» ընկերության և Ավստրիայի դրամահատարանի նկարիչները, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի ներկայացուցիչները։
- ↑ 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին պաշտոնապես դադարեցվել է Ուզբեկստանի անդամակցությունը ՀԱՊԿ-ին[10]։
- ↑ Հայաստանի Հանրապետություն՝ նարնջագույն, Ղազախստան՝ երկնագույն, Բելառուս՝ կանաչ, Ղրղզստան՝ կարմիր, Ռուսաստանի Դաշնություն՝ կապույտ։
- ↑ Տվյալ մետաղադրամների որոշ տեխնիկական բնութագրեր ՀՀ Կենտրոնական բանկի կայքում և այլ հայտնի աղբյուրներում նշված չեն։
- ↑ Լաբիրինթոսը գտնվում է ոչ թե Մազոնե բնակավայրում, այլ տեղակայված է Պարմայի արվարձան Ֆոնտանելատո քաղաքի Մազոնե թաղամասում[30][31]։
- ↑ ՀՀ Կենտրոնական բանկի կայքում որպես դրամահատարան նշված է «Գայգեր Էդելմետալե» ընկերությունը, սակայն իրականում «Նոյյան տապան» մետաղադրամները հատվել են այդ ընկերության «Լայպցիգեր Էդելմետալֆերարբայտունգ» դրամահատարանում[34][35][36], և դրամների վրա առկա է հենց այս դրամահատարանի ապրանքանիշը՝ «LEV»[37][38]:
- ↑ 1775 թ. մայիսի 30-ին տրված արտոնագրով ճանաչվել է Մխիթարյան միաբանության կրոնական կարգը և թույլ է տրվել բացել տպարան[55]։
- ↑ 11,0 11,1 ՀՀ Կենտրոնական բանկի կայքում որպես դրամահատարան նշված է «Գայգեր Էդելմետալե» ընկերությունը, սակայն հուշադրամները հատվել են այդ ընկերության «Լայպցիգեր Էդելմետալֆերարբայտունգ» դրամահատարանում, և մետաղադրամների վրա առկա է հենց նրա ապրանքանիշը՝ «LEV»[38]:
Վրիպակներ և անհամապատասխանություններԽմբագրել
- ↑ Լայնականջ ոզնու պատկերով մետաղադրամի վրա լատիներեն անվանման մեջ նշված է ոչ արդիական հոմանիշ՝ «Erinaceus»[61][62][63]․ այն հանդիսանում է Հայաստանում հանդիպող սպիտակափոր ոզնու (Erinaceus concolor) ցեղային անվանումը[64][65][66]։
- ↑ Գրականության մեջ ընդունված է ջրաբանական օբյեկտների անվանումների դեպքում օգտագործվել «յան» և «ական» վերջավորությունները (ծովային - սևծովյան, օվկիանոսային - խաղաղօվկիանոսյան), և ըստ այդ սկբունքի մետաղադրամի դարձերեսին պիտի գրառվեր «ՄԻՋԵՐԿՐԱԾՈՎՅԱՆ» ձևով։
- ↑ Լայնաքիթ բադի լատիներեն անվանման մեջ հավելյալ նշված է նրա հեղինակի ազգանունը՝ «Linnaeus»[67][68][69]:
- ↑ Ռելիեֆին կամ լանդշաֆտին վերաբերվող ածականների դեպքում օգտագործվում է «ային» վերջավորությունը (անապատային, տափաստանային․ մարգագետնային, անտառային և այլն), իսկ տակիրը կամ թակիրը ռելիեֆի ձև է, և ըստ այս սկզբունքի մետաղադրամի դարձերեսին պիտի գրառվեր «ՏԱԿԻՐԱՅԻՆ/ԹԱԿԻՐԱՅԻՆ» ձևով[70]։ Բացի այդ, օգտագործվում է «կորագլուխ» տերմինը, որը վերաբերվում է կլոր որդերի ներկայացուցիչներին։
- ↑ Հուշադրամի թողարկման տարեթվի՝ 2008 թվականի դրությամբ սողունի արդիական լատիներեն անվանման «Phrynocephalus helioscopus horvathi» (կամ նրա հոմանիշ «Phrynocephalus persicus horvathi») ձևի փոխարեն նշված է ոչ արդիական հոմանիշը՝ «Phrynocephalus helioscopus persikus», ընդ որում՝ քերականորեն սխալ՝ «persikus» ձևով, «persicus» ձևի փոխարեն[71][72][73]։ Նույն 2008 թվականին անդրկովկասյան տակիրային կլորագլուխն ստացել է տեսակի կարգավիճակ՝ «Phrynocephalus horvathi»[71][72][74]:
- ↑ Առաջավորասիական ընձառյուծի պատկերով հուշադրամի վրա լատ.՝ «Panthera pardus saxicolor» ձևի փոխարեն նշված է նրա հոմանիշը՝ «Panthera pardus tullianus», ընդ որում՝ քերականորեն սխալ՝ «tullianus» ձևով, «tulliana» ձևի փոխարեն[75][76][77]։
- ↑ Հայկական մուֆլոնի պատկերով մետաղադրամի վրա «Ovis orientalis gmelinii» ձևի փոխարեն նշված է նրա ոչ արդիական հոմանիշը՝ «Ovis ammon gmelin», ընդ որում՝ քերականորեն սխալ՝ «gmelin» ձևով, «gmelinii» ձևի փոխարեն[78][79][80]․ «Ovis ammon» անվանումը հանդիսանում է արխարի տեսակային անվանումը[81][82][83]։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Ճանաչիր քո դրամը; ՀՀ ԿԲ կայք, էջ 16-20
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամները; ՀՀ ԿԲ կայք
- ↑ Որոշում Հայաստանի Հանրապետության Կենտրոնական Բանկում դրամագիտական արժեքների թողարկման և հաշվառման կարգը հաստատելու մասին; arlis.am։ Վերցված է 2017-04-30
- ↑ ՀՀ ներդրումային դրամներ; ՀՀ ԿԲ կայք։ Վերցված է 2015-10-23
- ↑ Հայկական դրամի պատմությունից. Ներդրումային մետաղադրամները; panarmenian.net։ Վերցված է 2015-11-08
- ↑ 6,0 6,1 Noah´s Ark Silver Bullion Coin; geiger-edelmetalle.de (անգլ.)։ Վերցված է 2018-08-18
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը, էջ 7
- ↑ В Армении представили монету в честь героической битвы; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2018-05-28
- ↑ Монета «Сардарапатское сражение»; ehobbex.com (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-19
- ↑ Главы государств-членов ОДКБ на сессии Совета коллективной безопасности приняли решения о развитии военной составляющей до 2020 года, о системе коллективного реагирования на чрезвычайные ситуации, а также приостановили членство Узбекистана в Организации; ՀԱՊԿ կայք (ռուս.)։ Վերցված է 2015-10-25
- ↑ 11,0 11,1 11,2 Որոշում հիսուն դրամ անվանական արժեքով՝ Հայաստանի Հանրապետության մարզերին և Երևանին նվիրված 2012 թվականի նմուշի Հայաստանի Հանրապետության շրջանառու հիշատակային մետաղադրամները շրջանառության մեջ դնելու մասին; arlis.am։ Վերցված է 2015-11-12
- ↑ Standard Catalog of World Coins 2001-Date, 2017, էջ 44-45
- ↑ 13,0 13,1 Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը, էջ 58-61
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը, էջ 212-217
- ↑ 15,0 15,1 Итоги конкурса «Монетное созвездие - 2012»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-08
- ↑ 16,0 16,1 16,2 Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2012, էջ 34-35
- ↑ Итоги конкурса «Монетное созвездие - 2016»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2016-11-01
- ↑ «Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելից» արծաթե հուշադրամը «Տարվա հուշադրամը» անվանակարգում զբաղեցրել է առաջին տեղը; ՀՀ ԿԲ կայք(չաշխատող հղում) ։ Վերցված է 2016-11-01
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2016, էջ 35-36
- ↑ Сколько монет, столько и мнений; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2017-01-22
- ↑ Coins «Gndevank Cross-Stone», «Goshavank Cross-Stone», «Etchmiadzin Cross-Stone», «Kecharis Cross-Stone», «Noravank Cross-Stone», «Sanahin Cross-Stone»; coin-invest.li (անգլ.)։ Վերցված է 2017-01-22
- ↑ Որոշում 2010-2011 թվականների հուշադրամների թողարկման ծրագրով նախատեսված հուշադրամները շրջանառության մեջ դնելու և դրանց նկարագրությունը հաստատելու մասին; arlis.am։ Վերցված է 2016-01-27
- ↑ Coins «Gndevank Monastery», «Goshavank Monastery», «Etchmiadzin Monastery», «Kecharis Monastery», «Noravank Monastery», «Sanahin Monastery»; coin-invest.li (անգլ.)։ Վերցված է 2017-01-22
- ↑ ԿԲ-ն թողարկել է հայկական վանքերին եւ եկեղեցիներին նվիրված հուշադրամներ (լուսանկարներ); banks.am։ Վերցված է 2017-06-24
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2012, էջ 18-21
- ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2015, էջ 34-37
- ↑ Итоги конкурса «Монетное созвездие - 2015»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-15
- ↑ Монета «Лабиринт Бостона»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2017-06-06
- ↑ Монета «Лабиринт Ваалса»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2017-06-06
- ↑ В Италии строится самый большой лабиринт; traveling.by (ռուս.)։ Վերցված է 2017-05-31
- ↑ Labirinto della Masone: Contatti; labirintodifrancomariaricci.it (իտալ.)։ Վերցված է 2017-05-31
- ↑ Монета «Лабиринт Мазоне»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2018-06-30
- ↑ Coin «Goddess Anahit»; colnect.com (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-15
- ↑ 34,0 34,1 Armenian Noah's Ark by Geiger Edelmetalle; agaunews.com (անգլ.)։ Վերցված է 2019-06-28
- ↑ A Silver coin from the Central Bank of Armenia; armenianstamps.com (անգլ.)
- ↑ Arche Noah Silber; goldpreis.de (գերմ.)։ Վերցված է 2017-06-15
- ↑ 37,0 37,1 Arche Noah Silber; gold.de (գերմ.)։ Վերցված է 2019-06-28
- ↑ 38,0 38,1 Leipzig Precious Metals Factory (LEV); bleyerbullion.co.uk (անգլ.)։ Վերցված է 2016-12-06
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը, էջ 63-67
- ↑ 40,0 40,1 Noah's Ark Gold Proof Coin; geiger-edelmetalle.de (անգլ.)։ Վերցված է 2017-06-19
- ↑ Монеты «Святое Копье», «Десница Св. Григория Просветителя», «Священная Мирница»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2016-12-05
- ↑ Монеты «Крест с мощами Святого Георгия», «Хотакерац Сурб Ншан», «Крест с мощами Святого Иоанна Крестителя»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2017-06-06
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2013, էջ 26
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2014, էջ 26
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2016, էջ 35
- ↑ Coins «Relics of Nshan», «Relics of Saint John the Baptist», «Relics of Saint George»; coin-invest.li (անգլ.)։ Վերցված է 2017-07-05
- ↑ 47,0 47,1 Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը, էջ 56
- ↑ 48,0 48,1 Silver coin - single issues; intercoinhouse.eu (անգլ.)։ Վերցված է 2016-01-26
- ↑ Gold coins; intercoinhouse.eu (անգլ.)։ Վերցված է 2016-01-26
- ↑ Итоги конкурса «Монетное созвездие - 2014»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-08
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2014, էջ 28-30
- ↑ Монета «Джаз»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2017-05-01
- ↑ 53,0 53,1 53,2 Итоги конкурса «Монетное созвездие - 2011»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-08
- ↑ Итоги конкурса «Монетное созвездие - 2007»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-08
- ↑ Վիեննայի Մխիթարյանները գիտության և մշակույթի ջահակիրներ (Միաբանության 200-ամյակի առթիվ); hpj.asj-oa.am, էջ 29
- ↑ Армянская памятная монета признана лучшей на международном конкурсе «Виченца Нумизматика»; gold10.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-08
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2013, էջ 27
- ↑ Coin «XXXII Chess Olympiad» (copper-nickel); colnect.com (անգլ.)։ Վերցված է 2017-06-09
- ↑ 59,0 59,1 Silver coin - series; intercoinhouse.eu (անգլ.)։ Վերցված է 2016-01-26
- ↑ Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2012, էջ 22-23
- ↑ Genus Hemiechinus; departments.bucknell.edu (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-14
- ↑ Hemiechinus auritus Gmelin 1770 - Ёж ушастый; sevin.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-14
- ↑ Hemiechinus auritus; iucnredlist.org (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-14
- ↑ Սպիտակափոր ոզնի; Հայերեն վիքիդարան, էջ 517
- ↑ Белобрюхий еж (Erinaceus concolor); zooclub.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-14
- ↑ Erinaceus concolor Martin 1838 - Ёж белогрудый; sevin.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-14
- ↑ Species summary for Anas clypeata; animalbase.uni-goettingen.de (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-11
- ↑ Широконоска · Anas clypeata · Linnaeus, 1758; xeno-canto.org (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-11
- ↑ Anas clypeata Linnaeus, 1758 - Широконоска; sevin.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-12
- ↑ Անդրկովկասյան տակիրային կլորագլուխ; mnp.am։ Վերցված է 208-08-19
- ↑ 71,0 71,1 Phrynocephalus horvathi; iucnredlist.org (անգլ.): Վերցված է 2018-02-24
- ↑ 72,0 72,1 История изучения и таксономический статус персидской круглоголовки Phrynocephalus persicus De Filippi, 1863 и такырной круглоголовки Хорвата Phrynocephalus helioscopus horvathi Mehely, 1894; zin.ru (ռուս.), էջ 286-297
- ↑ Phrynocephalus persicus De Filippi, 1863; reptarium.cz (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-14
- ↑ Horvath's toadhead agama - Phrynocephalus horvathi (Mehely, 1894); mnp.am (անգլ.)։ Վերցված է 2018-08-19
- ↑ Кошачья энциклопедия: Леопард (Panthera pardus); 33cats.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-11
- ↑ Leopard; newworldencyclopedia.org (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-11
- ↑ Panthera pardus ssp. saxicolor; iucnredlist.org (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-12
- ↑ Ovis orientalis; iucnredlist.org (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-12
- ↑ Armenian mouflon - Ovis orientalis gmelinii (Blyth, 1841); mnp.am (անգլ.)։ Վերցված է 2018-09-09
- ↑ Զանգեզուր արգելավայր; helpme.am։ Վերցված է 2015-11-12
- ↑ Ovis ammon; iucnredlist.org (անգլ.)։ Վերցված է 2015-11-12
- ↑ Архар, или аргали, или аркар, или качкар (Ovis ammon); zooclub.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-12
- ↑ Ovis ammon Linnaeus, 1758 - Архар; sevin.ru (ռուս.)։ Վերցված է 2015-11-12
- ↑ 84,0 84,1 84,2 Որոշում երկու հարյուր դրամ անվանական արժեքով՝ 2014 թվականի նմուշի Հայաստանի Հանրապետության շրջանառու հիշատակային մետաղադրամները շրջանառության մեջ դնելու և դրանց նկարագրությունը հաստատելու մասին; arlis.am։ Վերցված է 2017-07-05
- ↑ 85,0 85,1 85,2 Մամլո հաղորդագրություն «Հայաստանի վայրի ծառերը» շրջանառու հիշատակային մետաղադրամների վերաբերյալ; ՀՀ ԿԲ կայք Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine.
ԳրականությունԽմբագրել
- Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը, ՀՀ Կենտրոնական բանկ, Երևան, «Տիգրան Մեծ», 2013 — 220 էջ։
- Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2012, ՀՀ Կենտրոնական բանկ, Երևան, 2013 — 36 էջ։
- Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2013, ՀՀ Կենտրոնական բանկ, Երևան, 2014 — 28 էջ։
- Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2014, ՀՀ Կենտրոնական բանկ, Երևան, 2015 — 32 էջ։
- Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2015, ՀՀ Կենտրոնական բանկ, Երևան, 2016 — 41 էջ։
- Հայաստանի Հանրապետության հուշադրամներ 2016, ՀՀ Կենտրոնական բանկ, Երևան, 2017 — 41 էջ։
- Cuhaj G.S., Michael T., 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000 (45th Ed.), Iola, «Krause Publications», 2017, էջ 83-87 — 2384 էջ, ISBN 978-1-4402-4797-2։
- Cuhaj G.S., Michael T., 2018 Standard Catalog of World Coins 2001-Date (12th Ed.), Iola, «Krause Publications», 2017, էջ 44-51 — 1488 էջ, ISBN 978-1-4402-4798-9։
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- ՀՀ հուշադրամներ; ՀՀ ԿԲ կայք
- ՀՀ հիշատակային և հոբելյանական շրջանառու մետաղադրամներ; ՀՀ ԿԲ կայք
- ՀՀ ներդրումային դրամներ; ՀՀ ԿԲ կայք
- Հայաստանի մետաղադրամների կատալոգ; ehobbex.com (ռուս.)
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Հայաստանի հուշադրամներ կատեգորիայում։ |
Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի օրվա հոդված: |
Այս էջը ներառված է Հայերեն Վիքիպեդիայի ընտրյալ ցանկերի և պորտալների ցանկում |
Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի՝ 2015 թվականի Տարվա հոդված |