Համբարձում (տոն)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Համբարձում (այլ կիրառումներ)
Համբարձում (հուն․՝ Ανάληψις τοῦ Σωτήρος; լատ.՝ ascensio), քրիստոնեական տոն։ Սահմանվել է ի հիշատակ Հիսուս Քրիստոսի երկրային կյանքի վերջին օրերի (ըստ քրիստոնեական եկեղեցու ուսմունքի՝ Քրիստոսը խաչելությունից 3 օր անց հարություն է առել և իր աշակերտներին 40 օր այցելելուց հետո, համբարձվել երկինք)։ Համբարձումը պատկանում է շարժական տոների թվին, ունի 35 օրվա շարժականություն (ապրիլի վերջից մինչև հունիսի սկիզբը), տոնվում է Զատկի 40-րդ օրը, հինգշաբթի։ Ծագումով կապվում է նախաքրիստոնեական տոնացույցին (արտահայտել է մեռնող և հառնող Աստծու, բնության զարթոնքի, վերածնության գաղափարները)։
| Համբարձում | |
|---|---|
 Հիսուս Քրիստոսի համբարձումը | |
| Տեսակ | moveable feast?, պետական տոն և Քրիստոնեական տոն |
| Ենթադաս | Great Feasts of the Orthodox Church? |
| Ամսաթիվ | Easter + 39 days?[1] |
| Շաբաթվա օր | հինգշաբթի |
| Տոնվում է | Քրիստոնեական որոշ պետություններ |
| Հաստատված | Հիսուս Քրիստոսի համբարձման պատվին |
| Կրոն | քրիստոնեություն |
| Անվանված է | Հիսուսի համբառնալը |
| Ի հիշատակ | Հիսուսի համբառնալը |
| Կապված | Զատկի հետ |
ՀայաստանումԽմբագրել
Հայաստանում Համբարձումը վերածվել է ժողովրդական տոնակատարության. երիտասարդ տղաներն ու աղջիկները Համբարձման առթիվ հավաքում են 7 գույնի ծաղիկ, կժի մեջ լցնում 7 աղբյուրի ջուր, իրենց նշանները գցում ջրի մեջ և Համբարձման գիշերը «աստղունք» դնում, այսինքն՝ դրանք հանձնում աստղերի խորհրդին, որից հետո, ըստ այդ նշանների՝ կատարում գուշակություններ։ Համբարձման կիրակի օրը տոնականորեն զարդարված երիտասարդներն ու աղջիկները կազմակերպում են տոնախմբություններ՝ Համբարձմանը նվիրված երգերի, պարերի (հատկապես վերվերիների՝ որպես հասակի աճի հետ կապված հմայական պարերի), խաղերի ու մրցույթների զուգակցությամբ։
Հայ Առաքելական Ս. Եկեղեցին Քրիստոսի Համբարձման տոնի օրը հիշատակում է նաև 1441 թվականին Հայոց Կաթողիկոսական Աթոռը Սսից տեղափոխելու և Ս. Էջմիածնում վերահաստատելու պատմական դեպքը։
ՊատկերներԽմբագրել
Պիտրո Պերուժինյո 1496-1500
Ռեմբրանդտ վան Ռեյն, 1636
Անդրեյ Ռուբլով, 1408
Մակեդոնական սրբապատկեր
Դրոգո Սակրամենտարի, մոտ. 850
.jpg)
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Calendarium Romanum (լատ.): Ex decreto Sacrosancti Œcumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum. Editio typica — Civitas Vaticana: 1969. — P. 20.
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|