Համազասպ Հարությունյան

հայ տնտեսագետ

Համազասպ Հովակիմի Հարությունունյան (հոկտեմբերի 14, 1902(1902-10-14)[1][2], Բաքու, Ռուսական կայսրություն[1][2] - ապրիլի 2, 1971(1971-04-02)[1][2], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1][2]), խորհրդային դիվանագետ, տնտեսագետ[3]։ Ունեցել է արտակարգ և լիազոր դեսպանի աստիճան։ Տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր (1942)։

Համազասպ Հարությունյան
Ծնվել էհոկտեմբերի 14, 1902(1902-10-14)[1][2]
ԾննդավայրԲաքու, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Մահացել էապրիլի 2, 1971(1971-04-02)[1][2] (68 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ[1][2]
ԳերեզմանՆովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՄոսկվայի պետական համալսարան (1928)[1] և Մինեսոտայի համալսարան (1930)[1]
Կոչումպրոֆեսոր[1]
Գիտական աստիճանտնտեսագիտության դոկտոր[1]
Մասնագիտությունդիվանագետ և տնտեսագետ
ԱշխատավայրՌԳԱ տնտեսագիտության ինստիտուտ[1] և ԽՍՀՄ Արտաքին գործերի նախարարություն[1]
Զբաղեցրած պաշտոններԽՍՀՄ դեսպան Կանադայում
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]
Պարգևներ և
մրցանակներ
Լենինի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալ և Մոսկվայի 800-րդ ամյակին նվիրված մեդալ

Գործունեություն խմբագրել

Համազասպ Հարությունյանը ծնվել է Բաքվում։ 1922 թվականին գործուղվել է Հայաստան՝ կոմերիտական ղեկավար աշխատանքի։ 1923-1928 թվականներին սովորել է Մոսկվայի համալսարանում, որն ավարտելուց հետո մեկ տարով ուսումնառության է մեկնել ԱՄՆ՝ Մինեսոտայի համալսարան։ 1930-1943 թվականներին աշխատել է ԽՍՀՄ ԳԱ տնտեսագիտության ինստիտուտում։ 1943 թվականից անցել է դիվանագիտական աշխատանքի։ 1944-1954 թվականներին եղել է ԽՍՀՄ արտգործմինիստրության տնտեսության բաժնի վարիչի տեղակալ, վարիչ, ԽՍՀՄ ներկայացուցիչ ՄԱԿ-ի տնտեսական և սոցիալական խորհրդում և ՄԱԿ-ի եվրոպական տնտեսական հանձնաժողովում, 1948-1953 թվականներին՝ ԽՍՀՄ արտգործմինիստրության կոլեգիայի անդամ, 1954-1955 թվականներին՝ նույն մինիստրության խորհրդական, 1955-1958 թվականներին՝ մինիստրության եվրոպական բաժնի վարիչ, ՍՍՀՄ ներկայացուցիչ՝ Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության ադմինիստրատիվ խորհրդում, 1958-1963 թվականներին՝ ԽՍՀՄ դեսպան Կանադայում, 1963-1970 թվականներին՝ պատասխանատու աշխատող ԽՍՀՄ արտգործմինիստրության կենտրոնական ապարատում։ Հարությունյանը մասնակցել է հակահիտլերյան կոալիցիայի մեծ տերությունների Թեհրանի, Ղրիմի, Պոտսդամի կոնֆերանսներին, Փարիզի խաղաղության կոնֆերանսին, ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայի նստաշրջաններին և միջազգային այլ խորհրդակցությունների։ Կյանքի վերջին տարիներին դասավանդել է Մոսկվայի պետական համալսարանում և միջազգային հարաբերությունների ինստիտուտում։

Հարությունյանի աշխատությունները նվիրված են ժամանակակից բուրժուական տնտեսագիտական մտքի և քաղաքատնտեսության քննադատությանը, համաշխարհային էկոնոմիկայի (տնտեսական ճգնաժամեր, ցիկլերի պարբերականություն, զբաղվածություն, սպառում) և միջազգային տնտեսական հարաբերությունների զարգացման տենդենցներին, ԽՍՀՄ արտաքին քաղաքականության և ժողտնտեսության զարգացման հարցերին։

Պարգևներ խմբագրել

Պարգևատրվել է Լենինի, Աշխատանքային կարմիր դրոշի 2, «Պատվո նշան» շքանշաններով։

Գրականություն խմբագրել

  • «Дипломатический словарь» под ред. А. А. Громыко, А. Г. Ковалева, П. П. Севостьянова, С. Л. Тихвинского в 3-х томах, М., «Наука», 1985-1986. - Т. 1, с. 97-98.
  • Կիրակոսյան Ջ., Սովետական երևելի դիվանագետը (Համազասպ Հարությունյան), Երևան, 1982։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 3.
  3. Հենրիկ Լիլոյան (1979 թ). «Արտակարգ և լիազոր դեսպանը». Սովետական Հայաստան. Թիվ 2: 4–6.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 320