Կարոլինա Բոնապարտ
Կարոլինա Բոնապարտ (Caroline Bonaparte, լրիվ անունը Maria Nunziata Carolina Buonaparte, մարտի 25, 1782[1][2][3], Այաչչո - մայիսի 18, 1839[4][1][2][…], Ֆլորենցիա, Իտալիա), Նապոլեոն Բոնապարտի քույրերից ամենափոքրը։
| Կարոլինա Բոնապարտ | |
_(A).jpg)
| |
| Մասնագիտություն՝ | Կոնսորտ թագուհի |
|---|---|
| Դավանանք | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի |
| Ծննդյան օր | մարտի 25, 1782[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Այաչչո |
| Վախճանի օր | մայիսի 18, 1839[4][1][2][…] (57 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Ֆլորենցիա, Իտալիա |
| Թաղված | Ognissanti Church |
| Դինաստիա | Արքայազն Մյուրատ և Բոնապարտներ |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆրանսիա
|
| Հայր | Կառլո Բուոնապարտ[5] |
| Մայր | Լետիցիա Ռամոլինո[5] |
| Ամուսին | Յոախիմ Մյուրատ[5] և Francesco Macdonald?[5] |
| Զավակներ | Արքայազն Աշիլ Մյուրատ[5], Լյուսիեն Մյուրատ, Luisa Rasponi Murat? և Letizia Murat?[2] |
| Ինքնագիր | 
|
| Պարգևներ |
 |
1800 թվականից Յոախիմ Մյուրատի կինը, 1808-1815 թվականներին Նեապոլի թագուհին։
Կենսագրություն խմբագրել
1793 թվականին ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Ֆրանսիա։ 1797 թվականի ամռանը՝ իր քրոջ՝ Էլիզա Բոնապարտի մեղրամսի ժամանակ, Իտալիայում Կարոլինան ծանոթացել է իր եղբոր բանակի գեներալի՝ 30-ամյա Յոախիմ Մյուրատի հետ և սիրահարվել նրան։ 1798 թվականին նրան ուղարկել են Մադամ Կամպանի պանսիոն՝ կրթություն ստանալու համար, որտեղ ընկերացել է Հորտենզիա Բոգարնեի հետ[6]։
Նապոլեոնը չի համաձայնել, որ իր քույրը ամուսնանա Մյուրատի հետ՝ ցանկանալով նրան ամուսնացնել գեներալ Ժան Վիկտոր Մորոյի հետ, սակայն երկար հորդորումներից հետո ստիպված էր համաձայնել։ 1800 թվականի հունվարի 18-ին ամբողջ ընտանիքի ներկայությամբ կնքվել է ամուսնական պայմանագիր, իսկ հունվարի 20-ին Մորտֆոնտենում տեղի է ունեցել հարսանիք։ Սկզբում ամուսիններն ապրել էին Փարիզի Բրիոն հյուրանոցում, հետո շատ ժամանակ են անցկացրել նաև Միլանում։ 1805 թվականին Կարոլինան Նապոլեոնից ստացել Է Ելիսեյան պալատը գնելու թույլտվություն և գումար։ Ամուսնու հետ նա վերականգնել է պալատը՝ լցնելով այն արվեստի ստեղծագործություններով, և այնտեղ սրահ է բացել։ Կոմսուհի Աննա Պոտոցկայայի խոսքերով[7]․
|
Հակառակ իր քույրերի՝ Կարոլինան չէր տարբերվում դասական գեղեցկությամբ։ Նա ուներ եռանդուն դեմք, մաշկի շլացուցիչ գույն` ինչպես շիկահերների մեծ մասը, անթերի կազմվածք և ձեռքեր, և, չնայած ազնվական ծնունդ ունենալուն, այնուամենայնիվ, ունեցել է թագավորական կեցվածք։ Թալեյրանը նրա մտքի մասին ասել է, որ գեղեցիկ կնոջ գլուխը հենված է պետական գործչի ուսերին: | 
|
Նապոլեոն Բոնապարտի սիրելի քույրը՝ փառասեր Կարոլինան, իշխանության է ձգտել ոչ պակաս, քան իր եղբայրը, և 1806 թվականին դարձել է Կլևրի և Բերգի մեծ դքսուհին, 1808 թվականին նշանակվել Նեապոլի թագուհի։ Կարոլինան օգնության համար իր մոտ է հրավիրել պետական գործիչներ Ժան-Անդոշ Յունոտին, Շառլ-Մորիս Թալեյրանին և Ժոզեֆ Ֆուշեին։
1810 թվականին Կարոլինան եղբոր ցանկությամբ մեկնել է Մյունխեն՝ հանդիպելու Նապոլեոնի հարսնացուի՝ Մարիա-Լուիզայի հետ, և նրան ուղեկցել Փարիզ։ Նապոլեոն Բոնապարտի որդու՝ Նապոլեոն II-ի լույս աշխարհ գալը խորտակել է Կարոլինայի երազանքներն այն մասին, որ նրա ավագ որդին՝ Նապոլեոն-Աքիլես Մյուրատը, կդառնա իր եղբոր ժառանգորդը։ 1813 թվականին՝ Ռուսաստանի դեմ պատերազմում Նապոլեոնի կրած պարտությունից հետո, Կարոլինան քաղաքական և «սիրային» դաշինք է կնքել Նապոլեոնի թշնամի Կլեմենս Մետեռնիխի հետ, որը հարյուր օր փորձել է Մյուրատների թիկունքում պահել գահը, սակայն ապարդյուն։ Նապոլեոնը վստահ էր, որ Մյուրատը հենց «կնոջ պատճառով է անցել թշնամու կողմը»։
1815 թվականի հոկտեմբերի 13-ին Իտալիայի Կալաբրիա մարզում՝ Պիցոյում, Մյուրատին գնդակահարել են Ֆերդինանդ IV արքայի հրամանով։ Մյուրատ այրին՝ Կարոլինան, փախել է Ավստրիա։ Գրանցվելով կոմսուհի Լիպոնի անվան տակ՝ նա սկզբում բնակվել է Վիեննայի մոտ գտնվող Հայնբուրգ ամրոցում, ապա 1817 թվականից՝ Ֆրոսդորֆ կալվածքում։ 1824 թվականին նա բնակություն հաստատելու իրավունք է ստացել Տրիեստից ոչ հեռու՝ «Կամբո Մարցո» վիլլայում։ 1830 թվականին Լուի Ֆիլիպ I-ը Կարոլինային թույլ է տվել այցելել Ֆրանսիա[8]։
1831 թվականին Կարոլինան Ֆլորենցիայի Գրիֆոնի ապարանքում բնակություն հաստատելու թույլտվություն է ստացել, որտեղ, ըստ Կոմս Բուտուրլինի, ապրել է բաց տանը և իր շփման պարզությամբ և ջերմ բարեհամբույրությամբ վայելել համընդհանուր հարգանք և կապվածություն[9]։ Կարոլինա Բոնապարտը մահացել է 1839 թվականի մայիսին Ֆլորենցիայում և թաղվել Ամենայն Սրբերի եկեղեցում։ Նրա վախճանը համընդհանուր վիշտ է առաջացրել մի քաղաքում, որտեղ շատերը նրան ջերմորեն սիրել են։
Զավակներ խմբագրել
- Նապոլեոն-Աքիլես Մուրատ (1801—1847),
- Լետիցիա-Յոզեֆ Մյուրատ (1802—1859),
- Նապոլեոն Լյուսիեն Մյուրատ (1803—1878),
- Լուիզա-Ժյուլի Մյուրատ (1805—1889)։
Կերպարանքը ֆիլմում խմբագրել
- «Մադամ Սան-Ժեն» (համր, ԱՄՆ, 1925 թվական)՝ դերասանուհի Արլեթ Մարշալ
- «Նապոլեոն» (համր, Ֆրանսիա, 1927 թվական)՝ դերասանուհի Պյերետա Լուգանդ
- «Մադամ Սան-Ժեն» (Ֆրանսիա, 1941 թվական)՝ դերասանուհի Ջին Ռեյնհարտ
- «Մադամ Սան-Ժեն» (Արգենտինա, 1945 թվական)՝ դերասանուհի Դելֆի դե Օրտեգա
- «Դեզիրե․ Ֆրանսիայի կայսեր սերը» (ԱՄՆ, 1954 թվական)՝ դերասանուհի Ջուդի Լեսթեր
- «Նապոլեոն. ճանապարհ դեպի վեր» (Ֆրանսիա, Իտալիա, 1955 թվական)՝ դերասանուհի Աննա Ամենդոլա
- «Աուստերլիցի ճակատամարտը» (Ֆրանսիա, Իտալիա, Հարավսլավիա, 1960 թվական)՝ դերասանուհի Դանիելա Ռոկան
- «Մադամ Սան-Ժեն» (Ֆրանսիա, Իտալիա, Իսպանիա, 1961 թվական)՝ դերասանուհի Անալիա Գադե
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ 3,0 3,1 GeneaStar
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Kindred Britain
- ↑ Frances Mossiker "Napoleon and Joséphine, pp.282-84.
- ↑ А. Потоцкая. Мемуары графини Потоцкой, 1794—1820. — М.: Кучково поле, 2005. — 303 с.
- ↑ Caroline Bonaparte
- ↑ Записки графа М. Д. Бутурлина. Т. 1. — М.: Русская усадьба, 2006. — С. 473.
Գրականություն խմբագրել
- Сергей Нечаев Каролина Бонапарт. — АСТ-Пресс Книга, 2005. — 272 с. — (Знак судьбы). — 5000 экз. — ISBN 5-462-00400-1
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարոլինա Բոնապարտ» հոդվածին։ |