Սվեն Մագնուս Կառլսեն (նորվ.՝ Sven Magnus Øen Carlsen, նոյեմբերի 30, 1990(1990-11-30)[1][2], Տյոնսբերգ, Նորվեգիա[4]), նորվեգացի շախմատիստ, գրոսմայստեր, աշխարհի 16-րդ չեմպիոնը (2013-2023), աշխարհի շախմատիստների վարկանիշային աղյուսակում թիվ 1 շախմատիստը։ Նա աշխարհի ամենաերիտասարդ տարիքում գրոսմայստերի կոչման արժանացած հինգերորդ շախմատիստն է՝ Սերգեյ Կարյակինից, Ռամեշբաբու Պրագնանանդհայից[5], Նոդիրբեկ Աբդուսատտորովից և Փարիմարյան Նեգիից հետո[6]։ Նրա 2882 վարկանիշը ամենաբարձրն է եղել շախմատի ողջ պատմության ընթացքում։

Մագնուս Կառլսեն
Sven Magnus Øen Carlsen
Պետություն(ներ)Նորվեգիա Նորվեգիա
Անունը ծնվելիսբուկմոլ՝ Sven Magnus Øen Carlsen
Ծննդյան ամսաթիվնոյեմբերի 30, 1990(1990-11-30)[1][2] (33 տարեկան)
ԾննդավայրՏոնսբերգ, Նորվեգիա
Բնակության վայրՏյոնսբերգ, Բերում և Բրյուսել
ԿոչումԳրոսմայստեր (2004)
Առավելագույն վարկանիշ2882 (մայիս, 2014)
Ներկայիս վարկանիշ2830
ՖԻԴԵ համար1503014
365chessMagnus_Carlsen
Chesstempo համար33959
ICCF համար33959
Մասնակցել էԱշխարհի չեմպիոնի կոչման մրցախաղ 2013, Աշխարհի չեմպիոնի կոչման մրցախաղ 2014, Շախմատի հավակնորդների մրցաշար 2013, Աշխարհի չեմպիոնի կոչման մրցախաղ 2016, Tata Steel chess tournament 2019?, Շախմատի աշխարհի առաջնություն 2018, Շախմատային օլիմպիադա 2004[3], Շախմատային օլիմպիադա 2006[3], Շախմատային օլիմպիադա 2008[3], Շախմատային օլիմպիադա 2010[3], Շախմատային օլիմպիադա 2014[3], Շախմատային օլիմպիադա 2016, Tata Steel Chess Tournament?, Tata Steel Chess Tournament?, Tata Steel Chess Tournament? և Շախմատի աշխարհի առաջնություն 2021
Պարգևներ և մրցանակներ
Պաշտոնական կայք
 Magnus Carlsen Վիքիպահեստում

Ամենաերիտասարդ շախմատիստն է, որ հատել է 2700 և 2800 գործակիցները Էլոյի վարկանիշով։ Նորվեգիայի չեմպիոն 2006 թվականին։ Մեծ մրցաշարերի հաղթող է դարձել բազմիցս։ 2009 թվականի շախմատի բլիցի աշխարհի չեմպիոն։ 2007 և 2011 թվականների շախմատի հավակնորդների մրցաշարի մասնակից։ 2013 թվականին շախմատի հավակնորդների մրցաշարի[7] հաղթող[8][9]։ 2013 թվականից դասական շախմատի աշխարհի չեմպիոնն է։ 2014-2016 թվականներին եղել է արագ շախմատի աշխարհի չեմպիոն, 2014-2015 թվականներին՝ կայծակնային շախմատի աշխարհի չեմպիոն[10]։ Բազմաթիվ Շախմատային Օսկարների մրցանակակիր[11][12][13][14][15]։

2013 թվականին Թայմ ամսագիրը Մագնուս Կառլսենին ընդգրկել է «Հսկաների» անվանակարգում «Աշխարհի 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց» ցուցակում[16][17]։

Կենսագրություն խմբագրել

Մագնուսն ունի երեք քույր[18], մեծը Էլլեն է[19], իսկ փոքր քույրերը[20] Ինգրիդն (1994թ) ու Սիգնան (1996թ)[21]։ Հնգամյա Մագնուսին շախմատ խաղալ սովորեցրել է հայրը՝ նավթային ընկերության ինժեներ Հենրիկ Կառլսենը[22], որը ունեցել է մոտ 2100 Էլոյի վարկանիշ[22] և մասնակցել է տեղի մրցաշարերին։ Մագնուսը լրջորեն շախմատով զբաղվել է ութ տարեկանից, կարդացել է շախմատային գրքեր, մասնակցել է տեղի մրցաշարերին, օրվա ընթացքում երեքից չորս ժամ շախմատ խաղացել համացանցում[23]։ 2004 թվականին մասնագետները Մագնուսին համարում էին ապագա աշխարհի չեմպիոն[21]։

2013 թվականի շախմատի հավակնորդների մրցաշարում հաղթելուց հետո Մագնուսն ապրում է ծնողներից առանձին՝ ինքնուրույն[24]։

Հետաքրքրություններ և հոբբի խմբագրել

Մագնուսը շախմատից բացի զբաղվում է ֆուտբոլով[25], բասկետբոլով, թենիսով, սահում է դահուկներով, սիրում է կոմիքսներ[26]։ Երկրպագում է Մադրիդի Ռեալին։ Երկու անգամ, 2013 թվականին «Ռեալ» - «Վալյադոլիդ»[27] և 2014 թվականին «Ռեալ» -Սելտա Վիգո|«Սելտա»[28] խաղերից առաջ կատարել է առաջին խորհրդանշական հարվածները։

Կառլսենը գովազդում խմբագրել

Կառլսենը հաջողությամբ համատեղում է շախմատը նորաձևության հետ։ Նա ցուցադրում է հոլանդական «G-Star RAW» ընկերության նորաձև հագուստները, որտեղ նրա «կոլեգաներն» են Լիվ Թայլերն ու Ջեմմա Արթերթոնը։ 2012 թվականին Կառլսենը պայմանագիր է կնքել «Վերդենս գանգ» («Verdens Gang» կամ «VG»), նորվեգական օրաթերթի հետ։ Գովազդներից ստացած նրա եկամուտը կազմում է տարեկան մեկ միլիոն դոլլար[29]։

Միաժամանակ նա գովազդում է «Play Magnus»[30][31][32] շախմատային հավելվածը, որի մեջ 19 մակարդակների խաղերը սկսվում են Մագնուսի 5 տարեկանի մակարդակից, և որի բոլոր մակարդակների հաղթողը հնարավորություն է ունենում հանդիպելու Մագնուսի հետ[33]։

Խաղաոճն ու գնահատականը խմբագրել

Մագնուսը բազմակողմանի մտածող շախմատիստ է, նա ավելի ուժեղ է միջնախաղերի (միտտելշպիլ) և վերջնախաղերի (էնդշպիլ) ժամանակ, փոքր-ինչ անզգույշ է սկզնախաղերում (դեբյուտ)։ Նա գրեթե վրիպումներ թույլ չի տալիս։ Սերգեյ Կարյակինի խոսքերով՝ «Մագնուսը խաղում է կատարյալ»[34]։ Հոլանդացի գրոսմայստեր Լյուկ վան Վելին նշել է, որ «Մագնուսի ուժն այն է, որ երբ մյուսները ոչ մի ելք այլևս չեն տեսնում, Մագնուսը դեռ նոր սկսում է իր խաղը»[35]։ Կառլսենը զգում է հակառակորդի հոգեբանությունը, երբեք չի կորցնում հավատը հաղթանակի հանդեպ, այնքան՝ մինչև հակառակորդը սկսում է սխալներ թույլ տալ[36]։

Գրող, գրոսմայստեր Վիկտոր Կորչնոյը կարծում էր, որ «Մագնուսը օժտված չէ շախմատային ոչ մի հնարավորություններով։ Նա ընդամենը հիպնոսացնում է իր մրցակցին։ Անկախ բոլոր կարծիքներից ու մեկնաբանություններից Կառլսենն այսօր լավագույնն է։ 2011 թվականից նա աշխարհում ամենաբարձր վարկանիշ ունեցող շախմատիստն է։ Շախմատային աշխարհում Կառլսենից բացի կային ևս երկու շախմատիստներ, որոնք օժտված էին հիպնոսացնելու կարողությամբ։ Դրանք Միխայիլ Տալն ու էնրիկե Մեկինգն էին»[37]։

Ռուս գրոսմայստեր Յուրի Ռազուվաևը կարծում է, որ Մագնուսի մարտավարությունը շատ սովորական է, իսկ նրա դիրքային տաղանդը համեմատում է Տիգրան Պետրոսյանի և Անատոլի Կարպովի տաղանդի հետ[38]։

Մեկ այլ ռուս գրոսմայստեր Եվգենի Բարեևը նշում է, որ «Նա հաղթում է առաջատար շախմատիստներին այնպիսի դիրքերում, որ սովորաբար մնացածները ոչ-ոքի են համաձայնվում»։

Դեռևս 2012 թվականին Սերգեյ Կարյակինը պնդել է, որ Կառլսենը հիմա մրցակցությունից դուրս է, բայց կգա ժամանակ, որ մենք կմրցենք աշխահարհի թագի համար[39]։ Հետագայում՝ 2016 թվականին նրանք մրցել են աշխարհի թագի համար[40][41]։ Կանոնակարգի համաձայն մրցակիցները անց են կացրել դասական շախմատի 12 պարտիա, որն ավարտվել է 6-6 հաշվով։ Իր ծննդյան օրը՝ նոյեմբերի 30-ին լրացուցիչ մրցախաղերում Մագնուս Կառլսենը հաղթել է ռուս գրոսմայստերին և պահպանել չեմպիոնի տիտղոսը[42]։

Յուրի Վասիլևը հիշում է, որ Էլիստայում տեղի ունեցած հավակնորդների մրցամարտերում հարազրույց է ունեցել «Deep Junior» շախմատային հավելվածի ստեղծողներից մեկի՝ Շաեմ Բուշինսկիի հետ և հարցրել․ «Արդյոք հնարավոր է ինչ-որ ժամանակ, հնդկական ինչ-որ գյուղում հայտնվի մեկը, որը հաղթի հավելվածին»։ Շաեմ Բուշինսկիին պատասխանել է․ «Հնարավոր է, այդպիսի տղա արդեն հայտնվել է Նորվեգիայում, դա Մագնուս Կառլսենն է»[43][44][45]։

Մարզական արդյունքներ խմբագրել

Կոչումներ խմբագրել

Մարզումային գործընթացը խմբագրել

2000 թվականից Մագնուսը պարապվել է միջազգային վարպետ (այժմ՝ գրոսմայստեր) Խանսեն Ռինգդալ Տորբորնի (նորվ.՝ Torbjørn Ringdal Hansen) մոտ, որը երկար տարիներ եղել է Նորվեգիայի առաջատար շախմատիստ, շախմատի չեմպիոն Սիմեն Ագդեստեյնի (նորվ.՝ Simen Agdestein) աշակերտը։ 2002 թվականից արդեն Մագնուսին պարապել է Ագդեստեյնը։ Խանսենը Մագնուսին Մարկ Դվորեցկու և խմբագրությամբ շախմատային վերջնախաղերի դասագրքեր է հանձնել[46]։ Մագնուսի խոսքերով, մրցաշարերի ժամանակ նրան հաճախ է օգնել դանիացի գրոսմայստեր Պիտեր Հայնե Նիլսենը[47]։ 2009 թվականի մարտից Կառլսենը գաղտնի պարապվել է Գարրի Կասպարովի մոտ[48]։ Մի քանի ամիս անց հանրությանը արդեն պարզ դարձել այդ գաղտնիքը։ Կասպարովի շնորհիվ Կառլսենն ավելի շատ գիտելիքներ է ձեռք բերել։ Նրանց պարապմունքները տեղի են ունեցել դեմ առ դեմ, էլեկտրոնային փոստի և «Սկայպի» միջոցով[49]։ Մոտ մեկ տարի ակտիվ աշխատանքներից հետո պարապմունքները դադարեցվել են։

Վարկանիշի փոփոխության գրաֆիկ խմբագրել

 
Մագնուս Կառլսենի Էլոյի վարկանիշի փոփոխությունը 2001թվականիվ մինչև 2014 թվականը

Էլոյի վարկանիշ խմբագրել

2007 թվականի հուլիսին Մագնուս Կառլսենի Էլոյի վարկանիշը հասավ 2710 միավորի, և նա դարձավ 2700 միավորը հատած ամենաերիտասարդ շախմատիստը[50]։

2009 թվականին Նանկին 2009 միջազգային մրցաշարից հետո նրա Էլոյի վարկանիշը հասավ 2801 միավոր և նորից դարձավ 2800-ի սահմանները հատած բոլոր ժամանակների ամենաերիտասարդ շախմատիստը[51]։ Մինչ այդ 2800-ի սահմանը հատած ամենաերիտասարդ շախմատիստը համարվում էր Վլադիմիր Կրամնիկը։ Մինչ 2009 թվականը, Կառլսենից առաջ միայն Կասպարովին, Տոպալովին, Կրամնիկին և Անանդին էր հաջողվել հատել այդ շեմը։

2010 թվականի մարտին նրա վարկանիշը հասավ 2813 միավորի, իսկ 2012 թվականի նոյեմբերին՝ 2848 միավորի, շախմատի պատմության մեջ երկրորդը՝ Կասպարովից (2851 միավոր) հետո[52]։

Նույն թվականի դեկտեմբերի 4-ին Լոնդոնում կայացած London Chess Classic մրցաշարում 22 ամյա Կառլսենը դառնում է մրցաշարի հաղթող, իր վարկանշային միավորները հասցնում 2857,4-ի և գերազանցում Կասպարովի ռեկորդին[53][54]։

2013 թվականի հունվարին Վեյկ ան Զեի մրցաշարում նորվեգացի շախմատիստը 13 հնարավորից վաստակում է 10 միավոր և դառնում մրցաշարի հաղթող։ Այս մրցաշարից հետո նրա վարկանշային միավորները հասնում են 2872-ի։ Ամբողջ մրցաշարի հաղթանակների ընթացքում նրա վարկանշային միավորները աճում էին, իսկ խաղաղ ելքի ժամանակ՝ մի փոքր իջնում։ Իվան Սոկոլովի հետ, 6-րդ պարտիայից հետո նրա «կենդանի վարկանիշը» (ոչ պաշտոնական) հասել էր 2865,7 միավորի[55], 9-րդ տուրից հետո՝ 2870-ի[36], 12-րդ տուրից հետո՝ 2874-ի[56]։ Վերջին տուրում Անիշ Գիրիի հետ ոչ-ոքի խաղալուց հետո նրա վարկանիշը փոքր-ինչ նվազեց և հասավ 2872-ի[57][58]։

Վեյկ ան Զեի մասնակիցները խմբագրել

¹) Վարկանիշի միավորը 2013 թվականի հունվարի դրությամբ

Հավակնորդների մրցաշար 2011․ հրաժարում մրցաշարից խմբագրել

2011 թվականին հավակնորդների մրցաշարը ի սկզբանե պետք է տեղի ունենար Բաքվում, սակայն Լևոն Արոնյանը հրաժարվեց խաղալ Ադրբեջանի մայրաքաղաքում։ ՖԻԴԵ-ն այդ պատճառով մրցաշարը տեղափոխեց Կազան քաղաք։ Մրցաշարին պետք է մասնակցեին 8 ուժեղագույն շախմատիստներ՝ Մագնուս Կառլսենը, Լևոն Արոնյանը, Բորիս Գելֆանդը, Վեսելին Տոպալովը, Վլադիմիր Կրամնիկը, Գատա Կամսկին, Թեյմուր Ռաջաբովը և Շահրիյար Մամեդյարովը։ Հաղթողը 2012 թվականին պետք է մրցեր աշխարհի չեմպիոն Անանդի հետ։ Մրցաշարից մի քանի ամիս առաջ Մագնուս Կառլսենը նամակ է հղել ՖԻԴԵ-ի նախագահ Կիրսան Իլյումժինովին և նշել, որ հրաժարվում է մասնակցել հավակնորդների մրցաշարից, հավակնորդների այս ընտրական շրջանը չի ապահովում արդարացի պայմաններ։ Նորվեգացի շախմատիստը նաև նշել է, որ աշխարհի գործող չեմպիոնն էլ պետք է մասնակցի այս մրցաշարին[59][60][61][62]։

Հավակնորդների մրցաշար, 2013 խմբագրել

2013 թվականին Լոնդոնում կայացած հավակնորդների մրցաշարում, որտեղ մրցում էին Կառլսենը, Կրամնիկը, Արոնյանը, Սվիդլերը, Գրիշչուկը, Գելֆանդ, Իվանչուկն ու Ռաջաբովը[63], նորվեգացի գրոսմայստերն ու Կրամնիկը հավաքում են 8½ միավոր, և Կառլսենն ավելի շատ հաղթանակներ տանելու շնորհիվ զբաղեցնում է առաջին տեղը և իրավունք ստանում մրցելու աշխարհ գործող չեմպիոն Անանդի հետ[64]։

Հավակնորդների մրցաշարի աղյուսակը խմբագրել

Մասնակից Երկիր Էլոյի վարկանիծ 1 2 3 4 5 6 7 8 + = Միավոր Տեղ
1 Լևոն Արոնյան   Հայաստան 2809     1 0 1 1 ½ 0 ½ 0 ½ ½ 1 1 ½ ½ 5 3 6 8 4
2 Բորիս Գելֆանդ   Իսրայել 2740 0 1     ½ ½ ½ ½ ½ ½ ½ ½ ½ 1 0 0 2 3 9 5
3 Վասիլի Իվանչուկ   Ուկրաինա 2757 0 0 ½ ½     ½ 0 ½ 1 ½ 0 0 1 ½ 1 3 5 6 6 7
4 Պյոտր Սվիդլեր   Ռուսաստան 2747 ½ 1 ½ ½ ½ 1     ½ 0 ½ ½ 1 ½ 0 1 4 2 8 8 3
5 Վլադիմիր Կրամնիկ   Ռուսաստան 2810 ½ 1 ½ ½ ½ 0 ½ 1     ½ 1 ½ 1 ½ ½ 4 1 9 2
6 Ալեքսանդր Գրիշչուկ   Ռուսաստան 2764 ½ ½ ½ ½ ½ 1 ½ ½ ½ 0     ½ ½ 0 ½ 1 2 11 6
7 Թեյմուր Ռաջաբով   Ադրբեջան 2793 0 0 ½ 0 1 0 0 ½ ½ 0 ½ ½     ½ 0 1 6 7 4 8
8 Մագնուս Կառլսեն   Նորվեգիա 2872 ½ ½ 1 1 ½ 0 1 0 ½ ½ 1 ½ ½ 1     5 2 7 1

Պայքար աշխարհի չեմպիոնի կոչման համար (2013) խմբագրել

Գործող չեմպիոն Հավակնորդ
 
Viswanathan Anand
 
Magnus Carlsen
Վիշվանաթան Անանդ Մագնուս Կառլսեն
ծնվել է 1969 թվականի դեկտեմբերի 11-ին
43 տարեկան
ծնվել է 1990 թվականի նոյեմբերի 30-ին
22 տարեկան
Շախմատի աշխարհի առաջնության 2012 թվականի հաղթով Շախմատի աշխարհի առաջնության 2013 թվականի հաղթող
Վարկանիշ՝ 2775[65] Վարկանիշ՝ 2870[65]
Չեննայ, 2013, 1-ին պարտիա, Կառլսեն–Անանդ
Չեննայ, 2013,2-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Չեննայ, 2013,3-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Չեննայ, 2013, 4-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Չեննայ, 2013,5-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, 1–0
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Չեննայ, 2013, 6-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Չեննայ, 2013, 7-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Չեննայ, 2013, 8-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Չեննայ, 2013, 9-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, 1–0
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Չեննայ, 2013, 10-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh

2013 թվականի նոյեմբերի 7-ից Հնդկաստանի Չեննայ քաղաքում անց է կացվել շախմատի աշխարհի թագի համար մրցամարտը գործող չեմպիոն Վիշվանաթան Անանդի ու հավակնորդ Մագնուս Կառլսենի միջև։ Մրցաշարի գլխավոր մրցավարը եղել է հայաստանցի միջազգային մրցավար Աշոտ Վարդապետյանը[66][67][68][69]։ 10 -րդ պարտիան ոչ-ոքի ավարտելուց հետո Կառլսենը ժամանակից շուտ դառնում է շախմաատի աշխարհի 16-րդ չեմպիոնը։ Խաղի ընդհանուր հաշիվը եղել է Կառլսեն-6½- Անանդ-3½[70]։

Պարտիաներ խմբագրել

1-ին պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½ խմբագրել

1. Ձf3 d5 2. g3 g6 3. Փg2 Փg7 4. d4 c6 5. 0-0 Ձf6 6. b3 0-0 7. Փb2 Փf5 8. c4 Ձbd7 9. Ձc3 dxc4 10. bxc4 Ձb6 11. c5 Ձc4 12. Փc1 Ձd5 13. Թb3 (Գծապատկեր) Ձa5 14. Թa3 Ձc4 15. Թb3 Ձa5 16. Թa3 Ձc4 ½–½

2-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½ խմբագրել

1. e4 c6 2. d4 d5 3. Ձc3 dxe4 4. Ձxe4 Bf5 5. Ձg3 Փg6 6. h4 h6 7. Ձf3 e6 8. Ձe5 Bh7 9. Փd3 Փxd3 10. Թxd3 Ձd7 11. f4 Փb4+ 12. c3 Փe7 13. Փd2 Ձgf6 14. 0-0-0 0-0 15. Ձe4 Ձxe4 16. Թxe4 Ձxe5 17. fxe5 Թd5 (Գծապատկեր) 18. Թxd5 cxd5 19. h5 b5 20. Նh3 a5 21. Նf1 Նac8 22. Նg3 Աh7 23. Նgf3 Աg8 24. Նg3 Աh7 25. Նgf3 Աg8 ½–½

3-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½' խմբագրել

1. Ձf3 d5 2. g3 g6 3. c4 dxc4 4. Թa4+ Ձc6 5. Փg2 Փg7 6. Ձc3 e5 7. Թxc4 Ձge7 8. 0-0 0-0 9. d3 h6 10. Փd2 Ձd4 11. Ձxd4 exd4 12. Ձe4 c6 13. Փb4 Փe6 14. Թc1 Փd5 15. a4 b6 16. Փxe7 Թxe7 17. a5 Նab8 18. Նe1 Նfc8 19. axb6 axb6 20. Թf4 Նd8 21. h4 Աh7 22. Նd2 Փe5 23. Թg4 h5 24. Թh3 Փe6 25. Թh1 c5 26. Ձe4 Աg7 27. Ձg5 b5 28. e3 dxe3 29. Նxe3 (Գծապատկեր) Փd4 30. Նe2 c4 31. Ձxe6+ fxe6 32. Փe4 cxd3 33. Նd2 Թb4 34. Նad1 Փxb2 35. Թf3 Փf6 36. Նxd3 Նxd3 37. Նxd3 Նd8 38. Նxd8 Փxd8 39. Փd3 Թd4 40. Փxb5 Թf6 41. Թb7+ Փe7 42. Աg2 g5 43. hxg5 Աxg5 44. Փc4 h4 45. Թc7 hxg3 46. Թxg3 e5 47. Աf3 Թxg3+ 48. fxg3 Փc5 49. Աe4 Փd4 50. Աf5 Փf2 51. Աxe5 Փxg3+ ½–½

4-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½ խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. 0-0 Ձxe4 5. d4 Ձd6 6. Փxc6 dxc6 7. dxe5 Ձf5 8. Թxd8+ Աxd8 9. h3 Փd7 10. Նd1 Փe7 11.Ձc3 Աc8 12. Փg5 h6 13. Փxe7 Ձxe7 14. Նd2 c5 15. Նad1 Փe6 16. Ձe1 Ձg6 17. Ձd3 b6 18. Ձe2 Փxa2 19. b3 c4 20. Ձdc1 cxb3 21. cxb3 Փb1 22. f4 Աb7 23. Ձc3 Փf5 24. g4 Փc8 25. Ձd3 h5 26. f5 Ձe7 27. Ձb5 hxg4 28. hxg4 Նh4 29. Ձf2 Ձc6 30. Նc2 a5 31. Նc4 g6 32. Նdc1 Փd7 33. e6 fxe6 34. fxe6 Փe8 (Գծապատկեր) 35. Ձe4 Նxg4+ 36. Աf2 Նf4+ 37. Աe3 Նf8 38. Ձd4 Ձxd4 39. Նxc7+ Աa6 40. Աxd4 Նd8+ 41. Աc3 Նf3+ 42. Աb2 Նe3 43. Նc8 Նdd3 44. Նa8+ Աb7 45. Նxe8 Նxe4 46. e7 Նg3 47. Նc3 Նe2+ 48. Նc2 Նee3 49. Աa2 g5 50. Նd2 Նe5 51. Նd7+ Աc6 52. Նed8 Նge3 53. Նd6+ Աb7 54. Ն8d7+ Աa6 55. Նd5 Նe2+ 56. Աa3 Նe6 57. Նd8 g4 58. Նg5 Նxe7 59. Նa8+ Աb7 60. Նag8 a4 61. Նxg4 axb3 62. Ն8g7 Աa6 63. Նxe7 Նxe7 64. Աxb3 ½–½

5-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, 1–0 խմբագրել

1. c4 e6 2. d4 d5 3. Ձc3 c6 4. e4 dxe4 5. Ձxe4 Փb4+ 6. Ձc3 c5 7. a3 Փa5 8. Ձf3 Ձf6 9. Փe3 Ձc6 10. Թd3 cxd4 11. Ձxd4 Ձg4 12. 0-0-0 Ձxe3 13. fxe3 Փc7 14. Ձxc6 bxc6 15. Թxd8+ Փxd8 16. Փe2 Աe7 17. Փf3 Փd7 18. Ձe4 Փb6 19. c5 f5 20. cxb6 fxe4 21. b7 Նab8 22. Փxe4 Նxb7 23. Նhf1 Նb5 24. Նf4 g5 25. Նf3 h5 26. Նdf1 Փe8 27. Փc2 Նc5 28. Նf6 h4 29. e4 a5 30. Աd2 Նb5 31. b3 Փh5 32. Աc3 Նc5+ 33. Աb2 Նd8 34. Ն1f2 Նd4 35. Նh6 Փd1 36. Փb1 Նb5 37. Աc3 c5 38. Նb2 e5 39. Նg6 a4 40. Նxg5 Նxb3+ 41. Նxb3 Փxb3 42. Նxe5+ Աd6 43. Նh5 Նd1 44. e5+ Աd5 45. Փh7 (Գծապատկեր) Նc1+ 46. Աb2 Նg1 47. Փg8+ Աc6 48. Նh6+ Աd7 49. Փxb3 axb3 50. Աxb3 Նxg2 51. Նxh4 Աe6 52. a4 Աxe5 53. a5 Աd6 54. Նh7 Աd5 55. a6 c4+ 56. Աc3 Նa2 57. a7 Աc5 58. h4 1–0

6-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½ խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. d3 Փc5 5. c3 0-0 6. 0-0 Նe8 7. Նe1 a6 8. Փa4 b5 9. Փb3 d6 10. Փg5 Փe6 11. Ձbd2 h6 12. Փh4 Փxb3 13. axb3 Ձb8 14. h3 Ձbd7 15. Ձh2 Թe7 16. Ձdf1 Փb6 17. Ձe3 Թe6 18. b4 a5 19. bxa5 Փxa5 20. Ձhg4 Փb6 21. Փxf6 Ձxf6 22. Ձxf6+ Թxf6 23. Թg4 Փxe3 24. fxe3 Թe7 25. Նf1 c5 26. Աh2 c4 27. d4 Նxa1 28. Նxa1 Թb7 29. Նd1 Թc6 30. Թf5 exd4 31. Նxd4 Նe5 32. Թf3 Թc7 33. Աh1 Թe7 34. Թg4 Աh7 35. Թf4 g6 36. Աh2 Աg7 37. Թf3 Նe6 38. Թg3 Նxe4 39. Թxd6 Նxe3 40. Թxe7 Նxe7 41. Նd5 Նb7 42. Նd6 f6 43. h4 Աf7 44. h5 gxh5 45. Նd5 Աg6 46. Աg3 Նb6 47. Նc5 f5 48. Աh4 Նe6 49. Նxb5 Նe4+ 50. Աh3 Թg5 51. Նb8 h4 52. Նg8+ Աh5 53. Նf8 Նf4 54. Նc8 Նg4 55. Նf8 Նg3+ 56. Աh2 Աg5 57. Նg8+ Աf4 58. Նc8 Աe3 59. Նxc4 f4 (Գծապատկեր) 60. Նa4 h3 61. gxh3 Նg6 62. c4 f3 63. Նa3+ Աe2 64. b4 f2 65. Նa2+ Աf3 66. Նa3+ Աf4 67. Նa8 Նg1 0–1

7-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½ խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. d3 Փc5 5.Փxc6 dxc6 6. Ձbd2 Փg4 7. h3 Փh5 8. Ձf1 ՁՁd7 9. Ձg3 Փxf3 10. Թxf3 g6 11. Փe3 Թe7 12. 0-0-0 0-0-0 13. Ձe2 Նhe8 14. Աb1 b6 15. h4 Աb7 16. h5 Փxe3 17. Թxe3 Ձc5 18. hxg6 hxg6 19. g3 a5 20. Նh7 Նh8 21. Նdh1 Նxh7 22. Նxh7 Թf6 23. f4 Նh8 24. Նxh8 Թxh8 25. fxe5 Թxe5 26. Թf3 f5 27. exf5 gxf5 28. c3 Ձe6 29. Աc2 (Գծապատկեր) Ձg5 30. Թf2 Ձe6 31. Թf3 Ձg5 32. Թf2 Ձe6 ½–½

8-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½ խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. 0-0 Ձxe4 5. Նe1 Ձd6 6. Ձxe5 Փe7 7. Փf1 Ձxe5 8. Նxe5 0-0 9. d4 Փf6 10. Նe1 Նe8 11. c3 Նxe1 12. Թxe1 Ձe8 13. Փf4 d5 14. Փd3 g6 15. Ձd2 Ձg7 16. Թe2 c6 17. Նe1 Փf5 18. Փxf5 Ձxf5 19. Ձf3 Ձg7 20. Փe5 Ձe6 21. Փxf6 Թxf6 22. Ձe5 Նe8 23. Ձg4 Թd8 24. Թe5 Ձg7 25. Թxe8+ Ձxe8 26. Նxe8+ Թxe8 27. Ձf6+ Աf8 28. Ձxe8 Աxe8 29. f4 f5 30. Աf2 b5 31. b4 Աf7 32. h3 h6 33. h4 h5 (Գծապատկեր) ½–½

9-րդ պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, 1–0 խմբագրել

1. d4 Ձf6 2. c4 e6 3. Ձc3 Փb4 4. f3 d5 5. a3 Փxc3+ 6. bxc3 c5 7. cxd5 exd5 8. e3 c4 9. Ձe2 Ձc6 10. g4 0-0 11. Փg2 Ձa5 12. 0-0 Ձb3 13. Նa2 b5 14. Ձg3 a5 15. g5 Ձe8 16. e4 Ձxc1 17. Թxc1 Նa6 18. e5 Ձc7 19. f4 b4 20. axb4 axb4 21. Նxa6 Ձxa6 22. f5 b3 23. Թf4 Ձc7 24. f6 g6 25. Թh4 Ձe8 26. Թh6 b2 27. Նf4 b1=Թ+ (Գծապատկեր) 28. Ձf1 Թe1 0–1

10-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½ խմբագրել

1. e4 c5 2. Ձf3 d6 3. Փb5+ Ձd7 4. d4 cxd4 5. Թxd4 a6 6. Փxd7+ Փxd7 7. c4 Ձf6 8. Փg5 e6 9. Ձc3 Փe7 10. 0-0 Փc6 11. Թd3 0-0 12. Ձd4 Նc8 13. b3 Թc7 14. Ձxc6 Թxc6 15. Նac1 h6 16. Փe3 Ձd7 17. Փd4 Նfd8 18. h3 Թc7 19. Նfd1 Թa5 20. Թd2 Աf8 21. Թb2 Աg8 22. a4 Թh5 23. Ձe2 Փf6 24. Նc3 Փxd4 25. Նxd4 Թe5 26. Թd2 Ձf6 27. Նe3 Նd7 28. a5 Թg5 29. e5 Ձe8 (Գծապատկեր) 30. exd6 Նc6 31. f4 Թd8 32. Նed3 Նcxd6 33. Նxd6 Նxd6 34. Նxd6 Թxd6 35. Թxd6 Ձxd6 36. Աf2 Աf8 37. Աe3 Աe7 38. Աd4 Աd7 39. Աc5 Աc7 40. Ձc3 Ձf5 41. Ձe4 Ձe3 42. g3 f5 43. Ձd6 g5 44. Ձe8+ Աd7 45. Ձf6+ Աe7 46. Ձg8+ Աf8 47. Ձxh6 gxf4 48. gxf4 Աg7 49. Ձxf5+ exf5 50. Աb6 Ձg2 51. Աxb7 Ձxf4 52. Աxa6 Ձe6 53. Աb6 f4 54. a6 f3 55. a7 f2 56. a8=Թ f1=Թ 57. Թd5 Թe1 58. Թd6 Թe3+ 59. Աa6 Ձc5+ 60. Աb5 Ձxb3 61. Թc7+ Աh6 62. Թb6+ Թxb6+ 63. Աxb6 Աh5 64. h4 Աxh4 65. c5 Ձxc5 ½–½

Պայքար աշխարհի չեմպիոնի կոչման համար (2014) խմբագրել

 
Մրցաշարի փակման արարողության ժամանակ
Սոչի, 2014,1-ին պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,2-րդ պարտիա Կառլսեն–Անանդ, 1–0
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,3-րդ պարտիա Անանդ–Կառլսեն,1–0
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,4-րդ պարտիա Կառլսեն–Անանդ,½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,5-րդ պարտիա Անանդ- Կառլսեն,½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,6-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, 1–0
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014, 7-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ,½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,8-րդ պարտիա Անանդ–Կառլսեն, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,9-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,10-րդ պարտիա Անանդ–Կառլսեն, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Սոչի, 2014,11-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, 1–0
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh

2014 թվականի մարտի 11-ից մինչև ապրիլի 1-ը Ռուսաստանի Խանտի-Մանսիյսկ քաղաքում անց է կացվել շախմատի հավակնորդների մրցաշար։ Մրցաշարին մասնակցել են Վիշվանաթան Անանդ, (Հնդկաստան, 8½ միավոր), Սերգեյ Կարյակինը, (Ռուսաստան, 7½ միավոր), Վլադիմիր Կրամնիկը, (Ռուսաստան, 7 միավոր), Շահրիար Մամեդյարովը, (Ադրբեջան, 7 միավոր), Դմիտրի Անդրեյկինը, (Ռուսաստան, 7 միավոր), Լևոն Արոնյանը, (Հայաստան, 6½ միավոր), Պյոտր Սվիդլերը, (Ռուսաստան, 6½ միավոր) և Վեսելին Տոպալովը, (Բուլղարիա, 6 միավոր)[71][72][73]։ Մրցաշարի հաղթող Վիշվանաթան Անանդը իրավունք է ձեռք բերել մասնակցելու աշխարհի չեմպիոնի մրցաշարին, որը տեղի է ունեցել նույն թվականի նոյեմբերին Ռուսաստանի Սոչի քաղաքում[74]։ Մրցաշարի գլխավոր մրցավարը եղել է լեհաստանցի միջազգային վարպետ Անջեյ Ֆիլիպովիչը։ Մրցանակային ֆոնդը կազմել է մեկ միլիոն եվրո[75]։ Մրցաշարն ավարտվել է 11-րդ պարտիաից հետո, և կրկին հաղթող է դարձել Կառլսենը՝ 6½ - 4½ հաշվով[76][77]։

Պարտիաներ խմբագրել

1-ին պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½ խմբագրել

1. d4 Ձf6 2. c4 g6 3. Ձc3 d5 4. cxd5 Ձxd5 5. Փd2 Փg7 6. e4 Ձxc3 7. Փxc3 0-0 8. Թd2 Ձc6 9. Ձf3 Փg4 10. d5 Փxf3 11. Փxg7 Աxg7 12. gxf3 Ձe5 13. 0-0-0 c6 14. Թc3 f6 15. Փh3 cxd5 16. exd5 Ձf7 17. f4 Թd6 18. Թd4 Նad8 19. Փe6 Թb6 20. Թd2 Նd6 21. Նhe1 Ձd8 22. f5 Ձxe6 23. Նxe6 Թc7+ 24. Աb1 Նc8 25. Նde1 Նxe6 26. Նxe6 Նd8 27. Թe3 Նd7 28. d6 exd6 29. Թd4 Նf7 30. fxg6 hxg6 31. Նxd6 a6 32. a3 Թa5 33. f4 Թh5 34. Թd2 Թc5 35. Նd5 Թc4 36. Նd7 Թc6 37. Նd6 Թe4+ 38. Աa2 Նe7 39. Թc1 a5 40. Թf1 a4 41. Նd1 Թc2 42. Նd4 (Գծապատկեր) Նe2 43. Նb4 b5 44. Թh1 Նe7 45. Թd5 Նe1 46. Թd7+ Աh6 47. Թh3+ Աg7 48. Թd7+ ½–½

2-րդ պարտիա Կառլսեն–Անանդ, 1–0 խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. d3 Փc5 5. 0-0 d6 6. Նe1 0-0 7. Փxc6 bxc6 8. h3 Նe8 9. Ձbd2 Ձd7 10. Ձc4 Փb6 11. a4 a5 12. Ձxb6 cxb6 13. d4 Թc7 14. Նa3 Ձf8 15. dxe5 dxe5 16. Ձh4 Նd8 17. Թh5 f6 18. Ձf5 Փe6 19. Նg3 Ձg6 20. h4 Փxf5 21. exf5 Ձf4 22. Փxf4 exf4 23. Նc3 c5 24. Նe6 Նab8 25. Նc4 Թd7 26. Աh2 Նf8 27. Նce4 Նb7 28. Թe2 b5 29. b3 bxa4 30. bxa4 Նb4 31. Նe7 Թd6 32. Թf3 Նxe4 33. Թxe4 f3+ 34. g3 (Գծապատկեր) h5 35. Թb7 1–0

3-րդ պարտիա Անանդ-Կառլսեն, 1–0 խմբագրել

1. d4 Ձf6 2. c4 e6 3. Ձf3 d5 4. Ձc3 Փe7 5. Փf4 0-0 6. e3 Ձbd7 7. c5 c6 8. Փd3 b6 9. b4 a5 10. a3 Փa6 11. Փxa6 Նxa6 12. b5 cxb5 13. c6 Թc8 14. c7 b4 15. Ձb5 a4 16. Նc1 Ձe4 17. Ձg5 Ձdf6 18. Ձxe4 Ձxe4 19. f3 Նa5 20. fxe4 Նxb5 21. Թxa4 Նa5 22. Թc6 bxa3 23. exd5 Նxd5 24. Թxb6 Թd7 25. 0-0 Նc8 26. Նc6 g5 27. Փg3 Փb4 28. Նa1 (Գծապատկեր) Փa5 29. Թa6 Փxc7 30. Թc4 e5 31. Փxe5 Նxe5 32. dxe5 Թe7 33. e6 Աf8 34. Նc1 1–0

4-րդ պարտիա Կառլսեն-Անանդ, ½–½ խմբագրել

1. e4 c5 2. Ձf3 e6 3. g3 Ձc6 4. Փg2 d5 5. exd5 exd5 6. 0-0 Ձf6 7. d4 Փe7 8. Փe3 cxd4 9. Ձxd4 Փg4 10. Թd3 Թd7 11. Ձd2 0-0 12. Ձ2f3 Նfe8 13. Նfe1 Փd6 14. c3 h6 15. Թf1 Փh5 16. h3 Փg6 17. Նad1 Նad8 18. Ձxc6 bxc6 19. c4 Be4 20. Փd4 Ձh7 21. cxd5 Փxd5 22. Նxe8+ Նxe8 23. Թd3 Ձf8 24. Ձh4 Փe5 25. Փxd5 Թxd5 26. Bxe5 Թxe5 27. b3 Ձe6 28. Ձf3 Թf6 29. Աg2 Նd8 30. Թe2 Նd5 31. Նxd5 cxd5 32. Ձe5 Թf5 33. Ձd3 Ձd4 34. g4 (Գծապատկեր) Թd7 35. Թe5 Ձe6 36. Աg3 Թb5 37. Ձf4 Ձxf4 38. Աxf4 Թb4+ 39. Աf3 d4 40. Թe8+ Աh7 41. Թxf7 Թd2 42. Թf5+ Աh8 43. h4 Թxa2 44. Թe6 Թd2 45. Թe8+ Աh7 46. Թe4+ Աh8 47. Թe8+ Աh7 ½–½

5-ին պարտիա, Անանդ–Կառլսեն, ½–½ խմբագրել

1. d4 Ձf6 2. c4 e6 3. Ձf3 b6 4. g3 Փb4+ 5. Փd2 Be7 6. Ձc3 Փb7 7. Փg2 c6 8. e4 d5 9. exd5 cxd5 10. Ձe5 0-0 11. 0-0 Ձc6 12. cxd5 Ձxe5 13. d6 Ձc6 14. dxe7 Թxe7 15. Փg5 h6 16. d5 Ձa5 17. Փxf6 Թxf6 18. dxe6 Թxe6 19. Նe1 Թf6 20. Ձd5 Փxd5 21. Փxd5 Նad8 22. Թf3 (Գծապատկեր) Թxb2 23. Նad1 Թf6 24. Թxf6 gxf6 25. Նe7 Աg7 26. Նxa7 Ձc6 27. Նb7 Ձb4 28. Փb3 Նxd1+ 29.Փxd1 Ձxa2 30. Նxb6 Ձc3 31. Փf3 f5 32. Աg2 Նd8 33. Նc6 Ձe4 34. Փxe4 fxe4 35. Նc4 f5 36. g4 Նd2 37. gxf5 e3 38. Նe4 Նxf2+ 39. Աg3 Նxf5 ½–½

6-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, 1–0 խմբագրել

1. e4 c5 2. Ձf3 e6 3. d4 cxd4 4. Ձxd4 a6 5. c4 Ձf6 6. Ձc3 Փb4 7. Թd3 Ձc6 8. Ձxc6 dxc6 9. Թxd8+ Աxd8 10. e5 Ձd7 11. Փf4 Փxc3+ 12. bxc3 Աc7 13. h4 b6 14. h5 h6 15. 0-0-0 Փb7 16. Նd3 c5 17. Նg3 Նag8 18. Փd3 Ձf8 19. Փe3 g6 20. hxg6 Ձxg6 21. Նh5 Փc6 22. Փc2 Աb7 23. Նg4 a5 24. Փd1 Նd8 25. Փc2 Նdg8 26. Աd2 (Գծապատկեր) a4 27. Աe2 a3 28. f3 Նd8 29. Աe1 Նd7 30. Փc1 Նa8 31. Աe2 Փa4 32. Փe4+ Փc6 33. Փxg6 fxg6 34. Նxg6 Փa4 35. Նxe6 Նd1 36. Փxa3 Նa1 37. Աe3 Փc2 38. Նe7+ 1–0

7-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½ խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. 0-0 Ձxe4 5. d4 Ձd6 6. Փxc6 dxc6 7. dxe5 Ձf5 8. Թxd8+ Աxd8 9. h3 Աe8 10. Ձc3 h5 11. Փf4 Փe7 12. Նad1 Փe6 13. Ձg5 Նh6 14. g3 Փxg5 15. Փxg5 Նg6 16. h4 f6 17. exf6 gxf6 18. Փf4 Ձxh4 19. f3 Նd8 20. Աf2 Նxd1 21. Ձxd1 Ձf5 22. Նh1 Փxa2 23. Նxh5 Փe6 24. g4 Ձd6 25. Նh7 Ձf7 26. Ձe3 Աd8 27. Ձf5 c5 28. Ձg3 Ձe5 29. Նh8+ Նg8 30. Փxe5 fxe5 31. Նh5 (Գծապատկեր) Փxg4 32. fxg4 Նxg4 33. Նxe5 b6 34. Ձe4 Նh4 35. Աe2 Նh6 36. b3 Աd7 37. Աd2 Աc6 38. Ձc3 a6 39. Նe4 Նh2+ 40. Աc1 Նh1+ 41. Աb2 Նh6 42. Ձd1 Նg6 43. Ձe3 Նh6 44. Նe7 Նh2 45. Նe6+ Աb7 46. Աc3 Նh4 47. Աb2 Նh2 48. Ձd5 Նd2 49. Ձf6 Նf2 50. Աc3 Նf4 51. Ձe4 Նh4 52. Ձf2 Նh2 53. Նf6 Նh7 54. Ձd3 Նh3 55. Աd2 Նh2+ 56. Նf2 Նh4 57. c4 Նh3 58. Աc2 Նh7 59. Ձb2 Նh5 60. Նe2 Նg5 61. Ձd1 b5 62. Ձc3 c6 63. Ձe4 Նh5 64. Ձf6 Նg5 65. Նe7+ Աb6 66. Ձd7+ Աa5 67. Նe4 Նg2+ 68. Աc1 Նg1+ 69. Աd2 Նg2+ 70. Աe1 bxc4 71. Նxc4 Նg3 72. Ձxc5 Աb5 73. Նc2 a5 74. Աf2 Նh3 75. Նc1 Աb4 76. Աe2 Նc3 77. Ձd3+ Աxb3 78. Նa1 Աc4 79. Ձf2 Աb5 80. Նb1+ Աc4 81. Ձe4 Նa3 82. Ձd2+ Աd5 83. Նh1 a4 84. Նh5+ Աd4 85. Նh4+ Աc5 86. Աd1 Աb5 87. Աc2 Նg3 88. Ձe4 Նg2+ 89. Աd3 a3 90. Ձc3+ Աb6 91. Նa4 a2 92. Ձxa2 Նg3+ 93. Աc2 Նg2+ 94. Աb3 Նg3+ 95. Ձc3 Նh3 96. Նb4+ Աc7 97. Նg4 Նh7 98. Աc4 Նf7 99. Նg5 Աb6 100. Ձa4+ Աc7 101. Աc5 Աd7 102. Աb6 Նf1 103. Ձc5+ Աe7 104. Աxc6 Նd1 105. Նg6 Աf7 106. Նh6 Նg1 107. Աd5 Նg5+ 108. Աd4 Նg6 109. Նh1 Նg2 110. Ձe4 Նa2 111. Նf1+ Աe7 112. Ձc3 Նh2 113. Ձd5+ Աd6 114. Նf6+ Աd7 115. Ձf4 Նh1 116. Նg6 Նd1+ 117. Ձd3 Աe7 118. Նa6 Աd7 119. Աe4 Աe7 120. Նc6 Աd7 121. Նc1 Նxc1 122. Ձxc1 ½–½

8-րդ պարտիա Անանդ–Կառլսեն, ½–½ խմբագրել

1. d4 Ձf6 2. c4 e6 3. Ձf3 d5 4. Ձc3 Փe7 5. Փf4 0-0 6. e3 c5 7. dxc5 Փxc5 8. a3 Ձc6 9. Թc2 Նe8 10. Փg5 Փe7 11. Նd1 Թa5 12. Փd3 h6 13. Փh4 dxc4 14. Փxc4 a6 15. 0-0 b5 16. Փa2 Փb7 17. Փb1 Նad8 18. Փxf6 Փxf6 19. Ձe4 Փe7 20. Ձc5 (Գծապատկեր) Փxc5 21. Թxc5 b4 22. Նc1 bxa3 23. bxa3 Թxc5 24. Նxc5 Ձe7 25. Նfc1 Նc8 26. Փd3 Նed8 27. Նxc8 Նxc8 28. Նxc8+ Ձxc8 29. Ձd2 Ձb6 30. Ձb3 Ձd7 31. Ձa5 Փc8 32. Աf1 Աf8 33. Աe1 Աe7 34. Աd2 Աd6 35. Աc3 Ձe5 36. Փe2 Աc5 37. f4 Ձc6 38. Ձxc6 Աxc6 39. Աd4 f6 40. e4 Աd6 41. e5+ ½–½

9-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, ½–½ խմբագրել

1.e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. 0-0 Ձxe4 5. d4 Ձd6 6. Փxc6 dxc6 7. dxe5 Ձf5 8. Թxd8+ Աxd8 9. h3 Աe8 10. Ձc3 h5 11. Ձe2 b6 12. Նd1 Փa6 13. Ձf4 Փb7 14. e6 Փd6 15. exf7+ Աxf7 16. Ձg5+ (Գծապատկեր) Աf6 17. Ձe4+ Աf7 18. Ձg5+ Աf6 19. Ձe4+ Աf7 20. Ձg5+ ½–½

10-րդ պարտիա Անանդ–Կառլսեն, ½–½ խմբագրել

1. d4 Ձf6 2. c4 g6 3. Ձc3 d5 4. Ձf3 Փg7 5. Թb3 dxc4 6. Թxc4 0-0 7. e4 Ձa6 8. Փe2 c5 9. d5 e6 10. 0-0 exd5 11. exd5 Նe8 12. Փg5 h6 13. Փe3 Փf5 14. Նad1 Ձe4 15. Ձxe4 Փxe4 16. Թc1 Թf6 17. Փxh6 Թxb2 18. Թxb2 Փxb2 19. Ձg5 Bd4 20. Ձxe4 Նxe4 21. Փf3 Նe7 22. d6 Նd7 23. Փf4 Ձb4 24. Նd2 Նe8 25. Նc1 Նe6 26. h4 Փe5 27. Փxe5 Նxe5 (Գծապատկեր) 28. Փxb7 Նxb7 29. d7 Ձc6 30. d8=Թ+ Ձxd8 31. Նxd8+ Աg7 32. Նd2 ½–½

11-րդ պարտիա, Կառլսեն–Անանդ, 1–0 խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. 0-0 Ձxe4 5. d4 Ձd6 6. Bxc6 dxc6 7. dxe5 Ձf5 8. Թxd8+ Աxd8 9. h3 Փd7 10. Ձc3 h6 11. b3 Աc8 12. Փb2 c5 13. Նad1 b6 14. Նfe1 Փe6 15. Ձd5 g5 16. c4 Աb7 17. Աh2 a5 18. a4 Ձe7 19. g4 Ձg6 20. Աg3 Փe7 21. Ձd2 Նhd8 22. Ձe4 Փf8 23. Ձef6 b5 24. Փc3 bxa4 25. bxa4 Աc6 26. Աf3 Նdb8 27. Աe4 (Գծապատկեր) Նb4 28. Փxb4 cxb4 29. Ձh5 Աb7 30. f4 gxf4 31. Ձhxf4 Ձxf4 32. Ձxf4 Փxc4 33. Նd7 Նa6 34. Ձd5 Նc6 35. Նxf7 Փc5 36. Նxc7+ Նxc7 37. Ձxc7 Աc6 38. Ձb5 Փxb5 39. axb5+ Աxb5 40. e6 b3 41. Աd3 Փe7 42. h4 a4 43. g5 hxg5 44. hxg5 a3 45. Աc3 1–0

Պայքար աշխարհի չեմպիոնի կոչման համար խմբագրել

Գործող չեմպիոն Հավակնորդ
 
Магнус Карлсен
 
Սերգեյ Կարյակին
Մագնուս Կառլսեն Սերգեկ Կարյակին
6 (3) 6 (1)
Ծնվել է 1990 թվականի նոյեմբերի 30-ին
26 տարեկան
Ծնվել է 1990 թվականի հունվարի 12-ին
26 տարեկան
Շախմատի աշխարհի առաջնության 2014 թվականի հաղթող 2016 թվականի հավակնորդների մրցաշարի հաղթող[78]
Էլոյի գործկից 2853 (մրցաշարից առաջ) Էլոյի գործկից 2772 (մրցաշարից առաջ)
1-ին պարտիա, Կառլսեն–Կարյակին, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
2-րդ պարտիա, Կարյակին-Կառլսեն, ½–½,
3-րդ պարտիա, Կառլսեն–Կարյակին, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
4-րդ պարտիա, Կարյակին-Կառլսեն, ½–½,
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
5-րդ պարտիա, Կառլսեն–Կարյակին, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
6-րդ պարտիա, Կարյակին-Կառլսեն, ½–½,
7-րդ պարտիա, Կարյակին-Կառլսեն, ½–½,
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
8-րդ պարտիա, Կառլսեն–Կարյակին, 0–1
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
9-րդ պարտիա, Կարյակին-Կառլսեն, ½–½,
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
10-րդ պարտիա, Կառլսեն–Կարյակին, 1–0
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
11-րդ պարտիա, Կարյակին-Կառլսեն, ½–½,
12-րդ պարտիա, Կառլսեն–Կարյակին, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Թայ–բրեք 1-ին պարտիա, Կարյակին-Կառլսեն, ½–½,
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Թայ–բրեք 2-րդ պարտիա, Կառլսեն–Կարյակին, ½–½
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Թայ–բրեք 3-րդ պարտիա, Կարյակին-Կառլսեն, 0–1,
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Թայ–բրեք, 4-րդ պարտիա, Կառլսեն–Կարյակին, 1–0
abcdefgh
88
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh

2016 թվականի գարնանը Մոսկվայում տեղի է ունեցել շախմատի հավակնորդների մրցաշար, որին մասնակցել են Սերգեյ Կարյակինը (8½ միավոր), Ֆաբիանո Կարուանան ( 7½ միավոր) Վիշվանաթան Անանդը – (7½ միավոր), Պյոտր Սվիդլերը (7 միավոր), Լևոն Արոնյանը (7 միավոր), Անիշ Գիրին (7 միավոր), Հիկարու Նակամուրան (7 միավոր) և Վասելին Տոպալովը (4½ միավոր)։ Վերջին՝ 14-րդ տուրում, Սերգեյ Կարյակինը սպիտակ խաղաքարերով 42-րդ քայլում հաղթել է ամերիկացի գրոսմայստեր Ֆաբիանո Կարուանային, 8½ միավորով դարձել հավակնորդների մրցաշարի հաղթող և իրավունք ստացել մասնակցելու աշխարհի առաջնությանը, որը տեղի է ունեցել նույն թվականի աշնանը Նյու Յորքում[79]։ Սա եղել է շախմատի պատմության մեջ թվով 55-րդ աշխարհի առաջնությունը։ Մրցանակային ֆոնդը կազմել է մեկ միլիոն եվրո[80]։ Ըստ կանոնակարգի մրցակիցները պետք է անց կացնեն դասական շախմատի 12 պարտիա։ 6½ միավոր հավաքած շախմատիստը դառնում է աշխարհի չեմպիոն։ 6-6 հաշվի դեպքում խաղը տեղափոխվում է թայ-բրեք։

Կառլսեն-Կարյակին մրցավեճի հիմնական պարտիաներն ավարտվել է 6-6 հաշվով։ Խաղացողները տոնել են մեկական հաղթանակ, իսկ մնացած 10 պարտիաներն ավարտվել է ոչ-ոքի։ Մրցավեճի ելքը որոշվել է թայ-բրեքի միջոցով։ 4 արագ շախմատի անցկացրած պարտիաներից երեքը հաղթել է Կառլսենը և պահպանել չեմպիոնի իր տիտղոսը։

Խաղի պաշտոնական մեկնաբանները եղել են հունգարացի շախմատիստուհի, գրոսմայստեր Յուդիթ Պոլգարը (անգլերեն լեզվով) և գրոսմայստեր, գրող, շախմատային տեսաբան Սերգեյ Շիպովը (ռուսերեն լեզվով)։

Պարտիաներ խմբագրել

1-ին պարտիա խմբագրել

1. d4 Ձf6 2. Փg5 d5 3. e3 c5 4. Փxf6 gxf6 5. dxc5 Ձc6 6. Փb5 e6 7. c4 dxc4 8. Ձd2 Փxc5 9. Ձgf3 0-0 10. 0-0 Ձa5 11. Նc1 Փe7 12. Թc2 Փd7 13. Փxd7 Թxd7 14. Թc3 Թd5 15. Ձxc4 Ձxc4 16. Թxc4 Թxc4 17. Նxc4 Նfc8 18. Նfc1 Նxc4 19. Նxc4 (Գծապատկեր) Նd8 20. g3 Նd7 21. Աf1 f5 22. Աe2 Փf6 23. b3 Աf8 24. h3 h6 25. Ձe1 Աe7 26. Ձd3 Աd8 27. f4 h5 28. a4 Նd5 29. Ձc5 b6 30. Ձa6 Փe7 31. Ձb8 a5 32. Ձc6+ Աe8 33. Ձe5 Փc5 34. Նc3 Աe7 35. Նd3 Նxd3 36. Աxd3 f6 37. Ձc6+ Աd6 38. Ձd4 Աd5 39. Ձb5 Աc6 40. Ձd4+ Աd6 41. Ձb5+ Աd7 42. Ձd4 Աd6 ½–½

2-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 a6 4. Փa4 Ձf6 5. 0-0 Փe7 6. d3 b5 7. Փb3 d6 8. a3 0-0 9. Ձc3 Ձa5 10. Փa2 Փe6 11. d4 Փxa2 12. Նxa2 Նe8 13. Նa1 Ձc4 14. Նe1 Նc8 15. h3 h6 16. b3 Ձb6 17. Փb2 Փf8 (Գծապատկեր) 18. dxe5 dxe5 19. a4 c6 20. Թxd8 Նcxd8 21. axb5 axb5 22. Ձe2 Փb4 23. Փc3 Փxc3 24. Ձxc3 Ձbd7 25. Նa6 Նc8 26. b4 Նe6 27. Նb1 c5 28. Նxe6 fxe6 29. Ձxb5 cxb4 30. Նxb4 Նxc2 31. Ձd6 Նc1+ 32. Աh2 Նc2 33. Աg1 ½–½

3-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. 0-0 Ձxe4 5. Նe1 Ձd6 6. Ձxe5 Փe7 7. Փf1 Ձxe5 8. Նxe5 0-0 9. d4 Փf6 10. Նe2 b6 11. Նe1 Նe8 12. Փf4 Նxe1 13. Թxe1 Թe7 14. Ձc3 Փb7 15. Թxe7 Փxe7 16. a4 a6 17. g3 g5 18. Փxd6 Փxd6 19. Փg2 Փxg2 20. Աxg2 f5 21. Ձd5 Աf7 22. Ձe3 Աf6 23. Ձc4 Փf8 24. Նe1 Նd8 25. f4 gxf4 26. gxf4 b5 27. axb5 axb5 28. Ձe3 c6 29. Աf3 Նa8 30. Նg1 Նa2 31. b3 c5 32. Նg8 Աf7 33. Նg2 cxd4 34. Ձxf5 d3 35. cxd3 Նa1 36. Ձd4 b4 37. Նg5 Նb1 38. Նf5+ Աe8 39. Նb5 Նf1+ 40. Աe4 Նe1+ 41. Աf5 Նd1 42. Նe5+ Աf7 43. Նd5 Նxd3 44. Նxd7+ Աe8 45. Նd5 Նh3 46. Նe5+ Աf7 47. Նe2 Փg7 48. Ձc6 Նh5+ 49. Աg4 Նc5 50. Ձd8+ Աg6 51. Ձe6 h5+ 52. Աf3 Նc3+ 53. Աe4 Bf6 54. Նe3 h4 55. h3 Նc1 56. Ձf8+ Աf7 57. Ձd7 Աe6 58. Ձb6 Նd1 59. f5+ Աf7 60. Ձc4 Նd4+ 61. Աf3 Փg5 62. Նe4 Նd3+ 63. Աg4 Նg3+ 64. Աh5 Be7 65. Ձe5+ Աf6 66. Ձg4+ Աf7 67. Նe6 Նxh3 68. Ձe5+ Աg7 69. Նxe7+ Աf6 (Գծապատկեր) 70. Ձc6 Աxf5 71. Ձa5 Նh1 72. Նb7 Նa1 73. Նb5+ Աf4 74. Նxb4+ Աg3 75. Նg4+ Աf2 76. Ձc4 h3 77. Նh4 Աg3 78. Նg4+ Աf2 ½–½

4-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 a6 4. Փa4 Ձf6 5. 0-0 Փe7 6. Նe1 b5 7. Փb3 0-0 8. h3 Փb7 9. d3 d6 10. a3 Թd7 11. Ձbd2 Նfe8 12. c3 Փf8 13. Ձf1 h6 14. Ձ3h2 d5 15. Թf3 Ձa5 16. Փa2 dxe4 17. dxe4 Ձc4 18. Փxh6 Թc6 19. Փxc4 bxc4 20. Փe3 Ձxe4 21. Ձg3 Ձd6 22. Նad1 Նab8 23. Փc1 f6 24. Թxc6 Փxc6 25. Ձg4 Նb5 26. f3 f5 27. Ձf2 Փe7 28. f4 Փh4 29. fxe5 Փxg3 30. exd6 Նxe1+ 31. Նxe1 cxd6 32. Նd1 Աf7 33. Նd4 Նe5 34. Աf1 Նd5 35. Նxd5 Փxd5 36. Փg5 Աg6 37. h4 Աh5 38. Ձh3 Փf7 39. Փe7 Փxh4 40. Փxd6 Փd8 41. Աe2 g5 42. Ձf2 Աg6 43. g4 Փb6 44. Փe5 a5 45. Ձd1 (Գծապատկեր) f4 46. Փd4 Փc7 47. Ձf2 Փe6 48. Աf3 Փd5+ 49. Աe2 Փg2 50. Աd2 Աf7 51. Աc2 Փd5 52. Աd2 Փd8 53. Աc2 Աe6 54. Աd2 Աd7 55. Աc2 Աc6 56. Աd2 Աb5 57. Աc1 Աa4 58. Աc2 Փf7 59. Աc1 Փg6 60. Աd2 Աb3 61. Աc1 Փd3 62. Ձh3 Աa2 63. Փc5 Փe2 64. Ձf2 Փf3 65. Աc2 Փc6 66. Փd4 Փd7 67. Փc5 Փc7 68. Փd4 Փe6 69. Փc5 f3 70. Փe3 Փd7 71. Աc1 Փc8 72. Աc2 Փd7 73. Աc1 Փf4 74. Փxf4 gxf4 75. Աc2 Փe6 76. Աc1 Փc8 77. Աc2 Փe6 78. Աc1 Աb3 79. Աb1 Աa4 80. Աc2 Աb5 81. Աd2 Աc6 82. Աe1 Աd5 83. Աf1 Աe5 84. Աg1 Աf6 85. Ձe4+ Աg6 86. Աf2 Փxg4 87. Ձd2 Փe6 88. Աxf3 Աf5 89. a4 Փd5+ 90. Աf2 Աg4 91. Ձf1 Աg5 92. Ձd2 Աf5 93. Աe2 Աg4 94. Աf2 ½–½

5-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փc4 Փc5 4. 0-0 Ձf6 5. d3 0-0 6. a4 d6 7. c3 a6 8. b4 Փa7 9. Նe1 Ձe7 10. Ձbd2 Ձg6 11. d4 c6 12. h3 exd4 13. cxd4 Ձxe4 14. Փxf7+ Նxf7 15. Ձxe4 d5 16. Ձc5 h6 17. Նa3 Փf5 18. Ձe5 Ձxe5 19. dxe5 Թh4 20. Նf3 Փxc5 21. bxc5 Նe8 22. Նf4 Թe7 23. Թd4 Նef8 24. Նf3 Փe4 25. Նxf7 Թxf7 26. f3 Փf5 27. Աh2 Փe6 28. Նe2 Թg6 29. Փe3 Նf7 30. Նf2 Թb1 31. Նb2 Թf5 32. a5 Աf8 33. Թc3 Աe8 34. Նb4 g5 35. Նb2 Աd8 36. Նf2 Աc8 37. Թd4 Թg6 38. g4 h5 39. Թd2 Նg7 40. Աg3 Նg8 41. Աg2 (Գծապատկեր) 42. hxg4 d4 43. Թxd4 Փd5 44. e6 Թxe6 45. Աg3 Թe7 46. Նh2 Թf7 47. f4 gxf4+ 48. Թxf4 Թe7 49. Նh5 Նf8 50. Նh7 Նxf4 51. Նxe7 Նe4 ½–½

6-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 a6 4. Փa4 Ձf6 5. 0-0 Փe7 6. Նe1 b5 7. Փb3 0-0 8. h3 Փb7 9. d3 d5 10. exd5 Ձxd5 11. Ձxe5 Ձd4 12. Ձc3 Ձb4 13. Փf4 Ձxb3 14. axb3 c5 15. Ձe4 f6 16. Ձf3 f5 (Գծապատկեր) 17. Ձeg5 Փxg5 18. Ձxg5 h6 19. Ձe6 Թd5 20. f3 Նfe8 21. Նe5 Թd6 22. c3 Նxe6 23. Նxe6 Թxe6 24. cxb4 cxb4 25. Նc1 Նc8 26. Նxc8+ Թxc8 27. Թe1 Թd7 28. Աh2 a5 29. Թe3 Փd5 30. Թb6 Փxb3 31. Թxa5 Թxd3 32. Թxb4 Փe6 ½–½

7-րդ պարտիա խմբագրել

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Ձc3 Ձf6 4. e3 a6 5. Փd3 dxc4 6. Փxc4 e6 7. Ձf3 c5 8. 0-0 b5 9. Փe2 Փb7 10. dxc5 Ձc6 11. Ձd2 Փxc5 12. Ձde4 Ձxe4 13. Ձxe4 Փe7 14. b3 Ձb4 15. Փf3 0-0 16. Փa3 Նc8 (Գծապատկեր) 17. Ձf6 Փxf6 18. Փxb7 Bxa1 19. Փxb4 Փf6 20. Փxf8 Թxd1 21. Նxd1 Նxf8 22. Փxa6 b4 23. Նc1 g6 24. Նc2 Նa8 25. Փd3 Նd8 26. Փe2 Աf8 27. Աf1 Նa8 28. Փc4 Նc8 29. Աe2 Աe7 30. f4 h6 31. Աf3 Նc7 32. g4 g5 33. Աe4 Նc8 ½–½

8-րդ պարտիա խմբագրել

1. d4 Ձf6 2. Ձf3 d5 3. e3 e6 4. Փd3 c5 5. b3 Փe7 6. 0-0 0-0 7. Փb2 b6 8. dxc5 Փxc5 9. Ձbd2 Փb7 10. Թe2 Ձbd7 11. c4 dxc4 12. Ձxc4 Թe7 13. a3 a5 14. Ձd4 Նfd8 15. Նfd1 Նac8 16. Նac1 Ձf8 17. Թe1 Ձg6 18. Փf1 Ձg4 19. Ձb5 Փc6 20. a4 Փd5 21. Փd4 Փxc4 22. Նxc4 Փxd4 23. Նdxd4 Նxc4 24. bxc4 Ձf6 25. Թd2 Նb8 26. g3 Ձe5 27. Փg2 h6 28. f4 Ձed7 29. Ձa7 Թa3 30. Ձc6 Նf8 31. h3 Ձc5 32. Աh2 Ձxa4 33. Նd8 g6 34. Թd4 Աg7 35. c5 Նxd8 36. Ձxd8 Ձxc5 37. Թd6 Թd3 38. Ձxe6+ fxe6 39. Թe7+ Աg8 40. Թxf6 a4 41. e4 Թd7 42. Թxg6+ Թg7 43. Թe8+ Թf8 44. Թc6 Թd8 45. f5 a3 46. fxe6 Աg7 47. e7 Թxe7 48. Թxb6 Ձd3 (Գծապատկեր) 49. Թa5 Թc5 50. Թa6 Ձe5 51. Թe6 h5 52. h4 a2 0–1

9-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 a6 4. Փa4 Ձf6 5. 0-0 b5 6. Փb3 Bc5 7. a4 Նb8 8. c3 d6 9. d4 Փb6 10. axb5 axb5 11. Ձa3 0-0 12. Ձxb5 Փg4 13. Փc2 exd4 14. Ձbxd4 Ձxd4 15. cxd4 Փxf3 16. gxf3 Ձh5 17. Աh1 Թf6 18. Փe3 c5 19. e5 Թe6 20. exd6 c4 21. b3 cxb3 22. Փxb3 Թxd6 23. Նa6 Նfd8 24. Նg1 Թd7 25. Նg4 Ձf6 26. Նh4 Թb5 27. Նa1 g6 28. Նb1 Թd7 29. Թd3 Ձd5 30. Նg1 Փc7 31. Փg5 Նe8 32. Թc4 Նb5 33. Թc2 Նa8 34. Փc4 Նba5 35. Փd2 Նa4 36. Թd3 Նa1 37. Նxa1 Նxa1+ 38. Աg2 Ձe7 (Գծապատկեր) 39. Փxf7+ Աxf7 40. Թc4+ Աg7 41. d5 Ձf5 42. Փc3+ Աf8 43. Փxa1 Ձxh4+ 44. Թxh4 Թxd5 45. Թf6+ Թf7 46. Թd4 Աe8 47. Թe4+ Թe7 48. Թd5 Փd8 49. Աf1 Թf7 50. Թe4+ Թe7 51. Փe5 Թe6 52. Աg2 Փe7 53. Թa8+ Աf7 54. Թh8 h5 55. Թg7+ Աe8 56. Փf4 Թf7 57. Թh8+ Թf8 58. Թd4 Թf5 59. Թc4 Աd7 60. Փd2 Թe6 61. Թa4+ Թc6 62. Թa7+ Թc7 63. Թa2 Թd6 64. Փe3 Թe6 65. Թa7+ e8 66. Փc5 Փd8 67. h3 Թd5 68. Փe3 Փe7 69. Թb8+ Աf7 70. Թh8 Թe6 71. Փf4 Թf6 72. Թb8 Թe6 73. Թb7 Աg8 74. Թb5 Փf6 ½–½

10-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 Nf6 4. d3 Bc5 5. c3 0-0 6. Bg5 h6 7. Bh4 Be7 8. 0-0 d6 9. Nbd2 Nh5 10. Bxe7 Qxe7 11. Nc4 Nf4 12. Ne3 Qf6 13. g3 Nh3+ 14. Kh1 Ne7 15. Bc4 c6 16. Bb3 Ng6 17. Qe2 a5 18. a4 Be6 19. Bxe6 fxe6 20. Nd2 21. Qh5 Ng5 22. h4 Nf3 23. Nxf3 Qxf3+ 24. Qxf3 Rxf3 25. Kg2 Rf7 26. Rfe1 h5 27. Nf1 Kf8 28. Nd2 Ke7 29. Re2 Kd6 30. Nf3 Raf8 31. Ng5 Re7 32. Rae1 Rfe8 33. Nf3 Nh8 34. d4 exd4 35. Nxd4 g6 36. Re3 Nf7 37. e5+ Kd7 38. Rf3 Nh6 39. Rf6 Rg7 40. b4 axb4 41. cxb4 Ng8 42. Rf3 Nh6 43. a5 Nf5 44. Nb3 Kc7 45. Nc5 Kb8 46. Rb1 Ka7 47. Rd3 Rc7 48. Ra3 Nd4 49. Rd1 Nf5 50. Kh3 Nh6 51. f3 Rf7 52. Rd4 Nf5 53. Rd2 Rh7 54. Rb3 Ree7 55. Rdd3 Rh8 56. Rb1 (Գծապատկեր) Rhh7 57. b5 cxb5 58. Rxb5 d4 59. Rb6 Rc7 60. Nxe6 Rc3 61. Nf4 Rhc7 62. Nd5 Rxd3 63. Nxc7 Kb8 64. Nb5 Kc8 65. Rxg6 Rxf3 66. Kg2 Rb3 67. Nd6+ Nxd6 68. Rxd6 Re3 69. e6 Kc7 70. Rxd4 Rxe6 71. Rd5 Rh6 72. Kf3 Kb8 73. Kf4 Ka7 74. Kg5 Rh8 75. Kf6 1–0

11-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Nf6 5. 0-0 Be7 6. d3 b5 7. Bb3 d6 8. a3 0-0 9. Nc3 Be6 10. Nd5 Nd4 11. Nxd4 exd4 12. Nxf6+ Bxf6 13. Bxe6 fxe6 14. f4 c5 15. Qg4 Qd7 16. f5 Rae8 17. Bd2 c4 18. h3 c3 (Գծապատկեր) 19. bxc3 d5 20. Bg5 Bxg5 21. Qxg5 dxe4 22. fxe6 Rxf1+ 23. Rxf1 Qxe6 24. cxd4 e3 25. Re1 h6 26. Qh5 e2 27. Qf3 a5 28. c3 Qa2 29. Qc6 Re6 30. Qc8+ Kh7 31. c4 Qd2 32. Qxe6 Qxe1+ 33. Kh2 Qf2 34. Qe4+ ½–½

12-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Ձf3 Ձc6 3. Փb5 Ձf6 4. 0-0 Ձxe4 5. Նe1 Ձd6 6. Ձxe5 Փe7 7. Փf1 Ձxe5 8. Նxe5 0-0 9. d4 Փf6 10. Նe1 Նe8 11. Փf4 Նxe1 12. Թxe1 Ձe8 13. c3 d5 14. Փd3 g6 15. Ձa3 c6 16. Ձc2 Ձg7 17. Թd2 Փf5 18. Փxf5 Ձxf5 19. Ձe3 Ձxe3 20. Թxe3 Թe7 21. Թxe7 Փxe7 22. Նe1 Փf8 23. Աf1 f6 24. g4 Աf7 25. h3 Նe8 26. Նxe8 Աxe8 27. Աe2 Աd7 28. Աd3 Աe6 29. a4 a6 30. f3 Փe7 (Գծապատկեր) ½–½

Թայ–բրեք խմբագրել

1-ին պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Nf6 5. 0-0 Be7 6. d3 b5 7. Bb3 d6 8. a3 0-0 9. Nc3 Nb8 10. Ne2 c5 11. Ng3 Nc6 12. c3 Rb8 13. h3 a5 14. a4 b4 15. Re1 Be6 16. Bc4 h6 17. Be3 Qc8 18. Qe2 Rd8 19. Bxe6 fxe6 20. d4 bxc3 21. bxc3 cxd4 22. cxd4 exd4 23. Nxd4 Nxd4 24. Bxd4 Rb4 25. Rec1 Qd7 26. Bc3 Rxa4 27. Bxa5 Rxa1 28. Rxa1 Ra8 29. Bc3 Rxa1+ 30. Bxa1 Qc6 31. Kh2 Kf7 32. Bb2 Qc5 33. f4 Bd8 34. e5 dxe5 35. Bxe5 Bb6 36. Qd1 Qd5 37. Qxd5 Nxd5(Գծապատկեր)½–½

2-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bc4 Bc5 4. 0-0 Nf6 5. d3 0-0 6. a4 a6 7. c3 d6 8. Re1 Ba7 9. h3 Ne7 10. d4 Ng6 11. Nbd2 c6 12. Bf1 a5 13. dxe5 dxe5 14. Qc2 Be6 15. Nc4 Qc7 16. b4 axb4 17. cxb4 b5 18. Ne3 bxa4 19. Rxa4 Bxe3 20. Bxe3 Rxa4 21. Qxa4 Nxe4 22. Rc1 Bd5 23. b5 cxb5 24. Qxe4 Qxc1 25. Qxd5 Qc7 26. Qxb5 Rb8 27. Qd5 Rd8 28. Qb3 Rb8 29. Qa2 h6 30. Qd5 Qe7 31. Qe4 Qf6 32. g3 Rc8 33. Bd3 Qc6 34. Qf5 Re8 35. Be4 Qe6 36. Qh5 Ne7 37. Qxe5 Qxe5 38. Nxe5 Ng6 39. Bxg6 Rxe5 40. Bd3 f6 41. Kg2 Kh8 42. Kf3 Rd5 43. Bg6 Ra5 44. Ke4 Rb5 45. h4 Re5+ 46. Kd4 Ra5 47. Kc4 Re5 48. Bd4 Ra5 49. Bc5 Kg8 50. Kd5 Rb5 51. Kd6 Ra5 52. Be3 Re5 53. Bf4 Ra5 54. Bd3 Ra7 55. Ke6 Rb7 56. Kf5 Rd7 57. Bc2 Rb7 58. Kg6 Rb2 59. Bf5 Rxf2 60. Be6+ Kh8 61. Bd6 Re2 62. Bg4 Re8 63. Bf5 Kg8 64. Bc2 Re3 65. Bb1 Kh8 66. Kf7 Rb3 67. Be4 Re3 68. Bf5 Rc3 69. g4 Rc6 70. Bf8 Rc7+ 71. Kg6 Kg8 72. Bb4 Rb7 73. Bd6 Kh8 74. Bf8 Kg8 75. Ba3 Kh8 76. Be6 Rb6 77. Kf7 Rb7+ 78. Be7 h5 79. gxh5 f5 80. Bxf5 Rxe7+ 81. Kxe7 Kg8 82. Bd3 Kh8 83. Kf8 g5 84. hxg6 ½–½ (Վերջնական դիրքը ոչ-ոքի է պատի պատճառով։)

3-րդ պարտիա խմբագրել

1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 4. Ba4 Nf6 5. 0-0 Be7 6. d3 b5 7. Bb3 d6 8. a3 0-0 9. Nc3 Na5 10. Ba2 Be6 11. b4 Nc6 12. Nd5 Nd4 13. Ng5 Bxd5 14. exd5 Nd7 15. Ne4 f5 16. Nd2 f4 17. c3 Nf5 18. Ne4 Qe8 19. Bb3 Qg6 20. f3 Bh4 21. a4 Nf6 22. Qe2 a5 23. axb5 axb4 24. Bd2 bxc3 25. Bxc3 Ne3 26. Rfc1 Rxa1 27. Rxa1 Qe8 28. Bc4 Kh8 29. Nxf6 Bxf6 30. Ra3 e4 31. dxe4 Bxc3 32. Rxc3 Qe5 33. Rc1 Ra8 34. h3 h6 35. Kh2 Qd4 36. Qe1 Qb2 37. Bf1 Ra2 38. Rxc7? Ra1 0-1

4-րդ պարտիա խմբագրել

1.e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. f3 e5 6. Nb3 Be7 7. c4 a5 8. Be3 a4 9. Nc1 0-0 10. Nc3 Qa5 11. Qd2 Na6 12. Be2 Nc5 13. 0-0 Bd7 14. Rb1 Rfc8 15. b4 axb3 16. axb3 Qd8 17. Nd3 Ne6 18. Nb4 Bc6 19. Rfd1 h5 20. Bf1 h4 21. Qf2 Nd7 22. g3 Ra3 23. Bh3 Rca8 24. Nc2 R3a6 25. Nb4 Ra5 26. Nc2 b6 27. Rd2 Qc7 28. Rbd1 Bf8 29. gxh4 Nf4 30. Bxf4 exf4 31. Bxd7 Qxd7 32. Nb4 Ra3 33. Nxc6 Qxc6 34. Nb5 Rxb3 35. Nd4 Qxc4 36. Nxb3 Qxb3 37. Qe2 Be7 38. Kg2 Qe6 39. h5 Ra3 40. Rd3 Ra2 41. R3d2 Ra3 42. Rd3 Ra7 43. Rd5 Rc7 44. Qd2 Qf6 45. Rf5 Qh4 46. Rc1 Ra7 47. Qxf4 Ra2+ 48. Kh1 Qf2 49. Rc8+ Kh7 50. Qh6+!! 1-0

Հարցազրույց «Մատչ ՏՎ» ալիքով Պարտիաների տեսություն

Շախմատային կարիերան խմբագրել

2001 թվական խմբագրել

Ապրիլին Մագնուսը Gausdal Classics-ի մրցաշարում գրավել է 8-րդ տեղը։ Մրցաշարին մասնակցել են 10 շախմատիստներ, 2237 միջին գործակցով[81]։

2002 թվական խմբագրել

Հոկտեմբերին իսպանական Պենիսկոլա քաղաքում տեղի ունեցած մինչև 12 տարեկան պատանիների մրցաշարում, որին մասնակցել են 59 պատանի շախմատիստներ, 12 ամյա Մագնուսը 6 միավորով բաժանել է մրցաշարային աղյուսակի 6-11-րդ տեղերը[82]։

2003 թվական խմբագրել

Ապրիլին Մագնուսը անհաջող խաղ է ցուցադրել Գյոուսդալ քաղաքում տեղի ունեցած Gausdal Classics մրցաշարում՝ բաժանելով իռլանդացի վարպետ Կոլմ Դելիի հետ 11-12-րդ տեղերը[83][84]։

Հուլիսին Կոպենհագենում տեղի ունեցած 25-րդ Politiken Cup մրցաշարի ժամանակ Կառլսենը 11 հնարավորից վաստակել է 8 միավոր և 3-րդ անգամ լրացրել միջազգային վարպետի նորման[85]։

Չեռնոգորիայի Բուդվա քաղաքում կայացած Եվրոպայի պատանիների առաջնությունում արժանացել է բրոնզե մրցանակի՝ Զավեն Անդրիասյանի, Մաքսիմ Ռոդշտեյնի և Յան Նեպոմնյաշչիի հետ կիսելով 3-6-րդ տեղը։

Հունիսին Ալթայում տեղի ունեցած Բալթիկայի առաջնությանը 1-ին և 2-րդ տեղերը կիսել է նորվեգացի գրոսմայստեր Սիմեն Ագդեստեյնի հետ[86][87] (ՖԻԴԵ-ի արխիվում նշված է սխալ թիվ՝ 3-րդ տեղ[88])։ Այդ նույն առաջնությանը մասնակցել է նաև Մագնուսի հայրը, որը կիսել է 6-12-րդ տեղերը։

Նույն ամսում Նորվեգիայի առաջնությունում (4 կատեգորիա, միջին վարկանիշը 2338,5) 20 շախմատիստների մեջ Մագնուսը կիսել է 3-7-րդ տեղը[89][90][91]։

Օգոստոսին Schwarzach open-ի մրցաշարում նորվեգացին կիսել է 2-8-րդ տեղը (մեկ ուրիշ տվյալով 4-10-րդ[92])[93][94]։

Սեպտեմբերի 19-ին Շախմատի Եվրոպայի ակումբային գավաթի մրցաշարում առաջին խաղատախտակի վրա խաղացող Մագնուսը ցույց է տվել 50 % արդյունք՝ հավաքելով 7 հնարավորից 3½ միավոր և զբաղեցրել 20-րդ տեղը (մրցաշարին մասնակցել են 45 շախմատիստներ), իսկ նրա թիմը Ասքեր ՍԿ-ն (նորվ.՝ Asker SK) զբաղեցրել է 31-րդ տեղը[95][96]։ Այդ թիմում էր հանդես գալիս նաև նրա հայրը[97]։

Հոկտեմբերի Խալկիդիկիում կայացած աշխարհի պատանիների առաջնությանը, որին մասնակցել են (մինչև 14 տարեկան) 116 պատանի շախմատիստներ, Կառլսենը 9-13-րդ տեղը կիսել է Զավեն Անդրեասյանի, Նգուեն Լի Խոնոմի, Անդրե Դիամանտի և Ռինատ Ջումաբաևի հետ[98][99]։

Նոյեմբերին իտալական Տաորմինա քաղաքում կայացած «Claude Pècaut» մրցաշարում (7 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2406, 10 մասնակից) Կառլսենը 2-5-րդ տեղը կիսել է Կարեն Մովսիսյանի, Լեքսի Օրտեգայի և Վլադ Տոմեսկիի հետ[100][101]։

Դեկտեմբերին Բուդապեշտում տեղի ունեցած մրցաշարում (8 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2436[102]) Մագնուսը կիսել է 4-5-րդ։

2004 թվական խմբագրել

 
2004 թվական, Նիդեռլանդներ, Իվան Սոկոլովի հետ խաղի ժամանակ

Հունվարին Վեյկ ան Զեի մրցաշարում (C մրցաշար, կատեգորիա 9, 2453,6 միջին վարկանիշ) Մագնուս Կառլսենը 13 հնարավորց վաստակել է 10½ միավոր և նվաճել առաջին տեղը՝ Էլոյի վարկանիշային միավորները հասցնելով 2702 միավոր[103][104]։ Մրցաշարից առաջ Կառլսենը 2484 վարկանշային միավորով եղել է աշխարհում 726-րդը[105]։

Փետրվարին Մոսկվայում կայացած «Աերոֆլոտ Օփեն» մրցաշարում Կառլսենը (203 մասնակից) բաժանել է 30-51-րդ տեղերը[106]։

Ապրիլին Կառլսենը բաժանել է 2-13-րդ տեղերը «Դուբայ Օփենի» մրցաշարում՝ հավաքելով 9 հնարավորից 6½ միավոր։ Այս մրցաշարի ժամանակ Մագնուս Կառլսենը 3-րդ անգամ լրացնում է գրոսմայստերի նորման և դառնում այդ ժամանակվա երկրորդ ամենաերիտասարդ գրոսմայստերը Կարյակինից հետո (Կարյակինը գրոստմայստեր է դառել 12 տարեկան և 211 օրականում, իսկ Կառլսենը՝ 13 տարեկան և 147 օրականում։ Հետագայում Կառլսենի նորմային գերազանցել է հնդիկ շախմատիստ Փարիմարյան Նեգին։ Նա գրոսմայստերի նորման լրացրել է 13 տարեկան և 142 օրականում[107])[108][109][110]։

«Դուբայ Օփենի» մրցաշարից մի քանի օր անց 12-րդ Sigeman & Co Chess Tournament մրցաշարում (13 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2566,9, 10 մասնակից) Կառլսենը գրավում է 3-րդ տեղը և 4-րդ անգամ լրացնում է գրոսմայստերի նորման[111][112][113]։

Հուլիսի սկզբին Մոլդե քաղաքում տեղի ունեցած Նորվեգիայի առաջնությունում (6 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2379,1) Բերգե Էստենստադի հետ կիսել է 1-2-րդ տեղերը[114][115]։

Հուլիսի վերջին Կոպենհագենում կայացած Politiken Cup մրցաշարում նա բաժանել է 4-13-րդ տեղերը (ՖԻԴԵ-Ի արխիվում նշված է 2-9-րդ տեղերը[116])[117][118]։

Սեպտեմբերին Լոզանում տեղի ունեցած ապատանիների առաջնությունում 5-6 րդ տեղը կիսել է ուկրաինացի շախմատիստուհի, գրոսմայստեր Եկատերինա Լագնոյի հետ[119]։

Հոկտեմբերին Նիդերլանդների Հոխեվեյն քաղաքում կայացած մրցաշարում Կառլսենը զբաղեցրել է վերջին տեղը՝ իրենից առաջ թողնելով Իվան Սոկոլովին, Նայջել Շորտին, Դանիել Ստելվագենին[120][121]։

2004 թվականի դեկտեմբերից մինչև 2005 թվականի հունվարը մասնակցել է Smart Fish Chess Masters մրցաշարին (10 շախմատիստ, շրջանային մրցաշար), որտեղ 7-րդ տուրում հաղթել է մրցաշրջանի նախորդ հաղթող Ալեքսեյ Շիրովին[122], բայց արդյունքում կիսել է վերջին տեղերը բուլղարացի շախմատիստուհի Անտոանետա Ստեֆանովայի հետ և ստացել 1500 նորվեգական կրոն։

2005 թվական խմբագրել

 
Մագնուս Կառլսենը 2005 թվականի հունիսին, Վարշավայում՝ շախմատի Եվրոպայի 6-րդ առաջնությանը։

Վեյկ ան Զեի մրցաշարում (մրցաշրջան В, 13-կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2564, 14 մասնակից) Մագնուսը գրավել է 7-րդ տեղը[123]։

Հունիսի սկզբին Ալեքսեյ Շիրովի հետ կիսել է վերջին երկու տեղերը իսպանական Լեոն քաղաքում կայացած XVIII Magistral «Ciudad de Leon» արագ շախմատի մրցաշարում[124][125][126] (կիսաեզրափակչում պարտվել է Անանդին[127]), իսկ հունիսի վերջին մասնակցել է Եվրոպայի 6-րդ առաջնությանը և կիսել է 13-43-րդ տեղերը[128][129]։

Հուլիսի սկզբին Նորվեգիայի առաջնությունում (6 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2386,4) կիսել է 1-2-րդ տեղերը իր մարզչի՝ Սիմեն Ագդեստեյնի հետ[130]։ Հետագայում լրացուցիր պարտիաների ընթացքում զիջել է Ագդեստեյնին[131][132][133][134]։

Հուլիսին Բիլի շախմատային փառատոնում (16 կատեգորիա, միջին գործակիցը՝ 2637,8, 6 մասնակից) առանց հաղթանակի զբաղեցրել է վերջին տեղը[135]*[136]։

Հոկտեմբերին Գյոուսդալ քաղաքում կայացած Gausdal Bygger’n Masters մրցաշարում ցույց է տվել փայլուն արդյունք՝ 9 հնարավորից վաստակելով 8 միավոր[137]։ Այս հաղթանակի համար նա ստացել է տրոլ խաղաքար և 8000 նորվեգական կրոն։

Տարեվերջին Խանտի-Մանսիյսկում կայացած ՖԻԴԵ աշխարհի առաջնությունում (առաջնության առաջին օրը լրացել էր նրա 15-ամյակը) 128 մրցակիցների[138] պայքարում գրավել է 10-րդ տեղը։

2006 թվական խմբագրել

Մարտին Կառլսենը մասնակցել է Ռեյկյավիկում տեղի ունեցած Glitnir Blitz կայծակնային մրցաշարին և հաղթել է այնպիսի ուժեղագույն շախմատիստների, ինչպիսիք են Սերգեյ Էրենբուրգը, Յուդիթ Պոլգարը, Վիշվանաթան Անանդը[139][140]։

Հուլիսին Բիլի շախմատային փառատոնում (17 մասնակից, միջին գործակիցը՝ 2674, 6 մասնակից) 2-3-րդ տեղերը կիսել է Թեյմուր Ռաջաբովի հետ[141]։

2007 թվական խմբագրել

 
Մագնուս Կառլսեն- Լևոն Արոնյան, Լինարես-2007 ( մարտի 3,2007 թվական, 9-րդ տուր)

Հունվարին Վեյկ ան Զեյի մրցաշարում Մագնուսը անհաջող խաղ է ցուցադրել՝ 13 հնարավորից վաստակել է 4½ միավոր և Ալեքսեյ Շիրովի հետ կիսել վերջին երկու տեղերը[142]։

«Լինարես 2007» շախմատի միջազգային մրցաշարի (մասնակցել են Վեսելին Թոփալովը, Վիշվանաթան Անանդը, Պետեր Լեկոն, Ալեքսանդր Մորոզևիչը, Թեմուր Ռաջաբովը, Պետեր Սվիդլերը, Մագնուս Կառլսենը) առաջին տուրում, որն անց է կացվել Մոնրեալում, Կառլսենը կիսել է 1-2-րդ տեղերը Անանդի հետ, հավաքելով 7 հնարավորից 4½ միավոր, իսկ երկրորդ տուրում, որն անց է կացվել Լինարես քաղաքում, հավաքել է 7 հնարավորից 3 միավոր և կիսել 2-3-րդ տեղերը Ալեքսանդր Մորոզևիչի հետ և լրացուցիչ ցուցանիշներով գրավել 3-րդ տեղը[143]։

Մայիսի 18-ին Ֆրանսիայի Պորտո Վեքիո քաղաքում կայացած «Match des Espoirs» մրցաշարում 16-ամյա նորվեգացին մրցել է 20-ամյա Թեյմուր Ռաջաբովի հետ։ Նրանք խաղացել են արագ շախմատի (10 րոպե + 3 վայրկյան յուրաքանչյուր քայլի համար) 2 պարտիա։ Մրցակիցները հաղթել են մեկական պարտիա, բլից շախմատի համակարգով անցկացրած 2 պարտիաներն ավարտվել է ոչ- ոքի, իսկ «մահվան» պարտիա համակարգով խաղացած վերջին պարտիայում հաղթել է սևերով խաղացող Ռաջաբովը[144][145]։

Մայիսի 26-ին Էլստայում մեկնարկած աշխարհի չեմպիոնի կոչման հավակնորդների մրցամարտի որակավորման փուլի (16 հավակնորդ, ընդհանուր մրցանակային ֆոնդը 480․000 դոլլար) առաջին շրջանում Կառլսենի մրցակիցը եղել է Լևոն Արոնյանը։ 6 դասական պարտիայից հետո հաշիվը հավասար է եղել, ինչից հետո խաղը տեղափոխվել է թայ- բրեկ՝ արագ շախմատի 4 պարտիա, բլից շախմատի 2 պարտիա և մահվան պարտիա։ Բլից համակարգով անցկացրած երկու պարտիաներում Լևոն Արոնյանը հաղթել է 2-0 հաշվով[146]։

Դորտմունդի մրցաշարում (20 կատեգորիա, 8 մասնակից, միջին վարկանիշը՝ 2727), Մագնուսը գրավել է 6-րդ տեղը[147][148]։

Հոկտեմբերին Sluttresultat Glitnir Blitz Oslo 2007 բլից մրցաշարում զբաղեցրել է 2-րդ տեղը, իրենից առաջ թողնելով Ալեքսանդր Գրիշչուկին[149]։

Նոյեմբերին՝ Շախմատի աշխարհի գավաթի առաջնությունից առաջ Մոսկվայում մասնակցել է Միխայիլ Տալի անվան 2-րդ հուշամրցաշարին (20 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2744) և կիսել 3-6-րդ տեղերը Դմիտրի Յակովենկոյի, Բորիս Գելֆանդի և Պետեր Լեկոյի հետ[150]։

2008 թվական խմբագրել

Հունվարին Վեյկ ան Զեյի 2008 թվականի առաջնությանը (20 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2742) Լևոն Արոնյանի հետ բաժանեց 1-2-րդ տեղերը։ Վերջինս հաղթողը ճանաչվեց լրացուցիչ ցուցանիշներով և իրավունք ստացավ մասնակցելու «Մեծ սաղավարտի» եզրափակչին[151]։

Լինարեսի սուպերմրցաշարում (21 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2755,6) գրավել է երկրորդ տեղը՝ զիջելով Անանդին[152][153]։

6 մրցաշրջանից բաղկացած «Գրան Պրիի» 2008/2009 թվականների առաջին մրցաշրջանում, որն անց է կացվել Բաքու քաղաքում, Մագնուսը կիսել է 1-3-րդ տեղերը Վուգար Հաշիմովի և Վան Յուեի հետ[154]։

Սեպտեմբերին Բիլբաոյի սուպերմրցաշարին (20 կատեգորիա) Կառլսենը Լևոն Արոնյանի հետ կիսել է 2-3-րդ տեղերը[155]։

2009 թվական խմբագրել

 
Մագնուսը բլից շախմատի աշխարհի առաջնության ժամանակ, նոյեմբեր, 2009 թվական

Վեյկ ան Զեյի մրցաշարում նա կիսել է (19 կատեգորիա, միջին գործակիցը՝ 2716) 5-6-րդ տեղերը Լենիեր Դոմինգեսի հետ[156]։

Լինարեսի րմրցաշարում (21 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2754) Մագնուսը գրավել է երրորդ տեղը՝ զիջելով Ալեքսանդր Գրիշչուկին և Վասիլի Իվանչուկին[157]։

«Ամբեր-2009»-ի արագ շախմատի մրցաշարում գրավել է 4-րդ տեղը, իրենից առաջ թողնելով Արոնյանին, Կրամնիկին և Անանդին[158]։

Մայիսին Սոֆիայում կայացած M-Tel Masters մրցաշարի (21 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2755,33) ամբողջ ընթացքում լինելով առաջատար, վերջին տուրում խաղը տանուլ է տալիս Շիրովին և 2-3-րդ տեղերը կիսում Տոպալովի հետ, սակայն լրացուցիչ ցուցանիշներով առաջ անցնում Տոպալովից[159]։ Մրցաշրջանի ընթացքում շախմատիստները ընկերական ֆուտբոլային խաղ են ունեցել տեղի «Լևսկի» ֆուտբոլային ակումբի հետ։ Խաղի ընթացքում Կառլսենը 11-րդ րոպեին դարձել է գոլի հեղինակ[160]։

Սեպտեմբերին Չինաստանի Նանկին քաղաքում տեղի ունեցած Nanjing Pearl Spring մրցաշարում (21 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2763,67) Մագնուսը ժամանակից շուտ ապահովում է մրցաշարի հաղթողի կոչումը։ Այդ մրցաշարից հետո նրա վարկանիշը հատում է 2800 միավորի սահմանը[51][161]։

Տարեվերջին London Chess Classic 2009 սուպերմրցաշարում դարձել է հաղթող[162][163]։ Այս հաղթանակից հետո նրա վարկանիշը 2801 միավորից հասել է 2810 միավորի[164]։

2010 թվական խմբագրել

Հունվարին Վեյկ ան Զեյի մրցաշարում 8½ միավորով գրավել է առաջին տեղը[165][166]։

«Amber 2010»-ի մրցաշարում 1-2-րդ տեղերը կիսել է Իվանչուկի հետ[167]։

Օգոստոսին Նորվեգիայում մասնակցել է Arctic Securities Chess Stars (4 մասնակից, Վիշվանաթան Անանդ,Մագնուս Կառլսեն, Ջոն Լյուդվիգ Համմեր, Յուդիթ Պոլգար)[168][169]), որտեղ որակավորման փուլում 6 հնարաորից հավաքել է 3½ միավոր,դուրս եկել, եզրափակիչ և եզրափակչում հաղթել Անանդին[170]։

Նոյեմբերին Շախմատի աշխարհի բլից առաջնությունում Կառլսենը հավաքել է (23,½ միավոր) և նվաճել բրոնզե մրցանակ, իրենից առաջ թողնելով Արոնյանին (24,½ միավոր) և Ռաջաբովին (23,3 միավոր)[171]։

Տարեվերջին London Chess Classic լոնդոնյան մրցաշարում հավաքել է 13 միավոր և դարձել մրցաշարի հաղթող[172]։

2011 թվական խմբագրել

Հունվարին Վեյկ ան Զեյի սուպերմրցաշարում 3-4-րդ տեղերը կիսել է Արոնյանի հետ[173]։ Այս մրցաշարի ընթացքում Կառլսենը զարմանալիորեն խաղը տանուլ է տալիս մրցաշարի ամենաերիտասարդ մասնակցին՝ 16-ամյա Անիշ Գիրիին[174][175]։

Մարտին Մոնակոյում կայացած «Amber 2011» մրցաշարում Կառլսենը զբաղեցնում է 2-րդ տեղը, իրենից առաջ թողնելով Արոնյանին[176]։

Հունիսին Ռումինիայի Մեդիաշ քաղաքում տեղի ունեցած միջազգային մրցաշարում Կառլսենը Կարյակինի հետ 6½ միավորով կիսել է առաջին տեղը, սակայն Զոնեբորն-Բերգերի գործակիցներով առաջ անցել Կարյակինից և դարձել մրցաշարի հաղթող։ Այս մրցաշարում տարած հաղթանակների շնորհիվ նրա վարկանիշային միավորները բարձրացան 6-ով, առաջ անցավ Անանդից, և նա դարձավ ամենաբարձր վարկանիշ ունեցող շախմատիստը[177]։

Հոկտեմբերին նա դարձավ Բիլբաոյի մրցաշարի (21 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2766) առաջատար՝ հաղթելով թայ-բրեքում Իվանչուկին[178]։

Նոյեմբերի Կառլսենը դարձավ Միխայիլ Տալի անվան հուշամրցաշարի (20 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2744[179]) հաղթող՝ լրացուցիչ ցուցանիշներով առաջ անցնելով Արոնյանից[180]։

Տարեվերջին «London Chess Classic 2011» մրցաշարում եղել է երրորդը՝ Կրամնիկից ու Նակամուրայից հետո[181]։

2012 թվական խմբագրել

Հունվարին Վեյկ ան Զեյի սուպերմրցաշարում (21 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2752), 8 միավորով զբաղեցրել է երկրորդ տեղը, իրենց առաջ թողնելով Լևոն Արոնյանին (9 միավոր)[182]։

Հունիսին Մոսկվայում ընթացող Միխայիլ Տալի հուշամրցաշարում (22 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2776,4) առանց պարտության զբաղեցրել է առաջին տեղը[183][184]։

Հուլիսի 1-11-ը Աստանայում տեղի ունեցած բլից շախմատի աշխարհի առաջնությունում գրավում է երկրորդ տեղը՝ պարտվելուվ բլիցում Սերգեյ Կարյակինին, Արագ շախմատ|արագում՝ Ալեքսանդր Գրիշչուկին[185]։

Հոկտեմբերին «Մեծ սաղավարտի» եզրափակիչ մրցաշարում Կառլսենը 17 միավորով դառնում է մրցաշրջանի հաղթող[186]։

Հոկտեմբերին Օսլոյևմ մասնակցել է սիրողական բլից-մրցաշարի և հաղթել բոլոր խաղացած 12 պարտաներում, այդ թվում նաև իր նախկին մարզիչ Սիմեն Ագդեստեյնին[187][188]։

Դեկտեմբերին «London Chess Classic» մրցաշարում Մագնուս Կառլսենը մրցաշարի չորրորդ տուրում հաղթելով անգլիացի Գուեյն Ջոնսին, գերազանցել է Էլո-ի ռեկորդը՝ հասցնելով այն 2861 միավորի։ Այս նվաճման համար Կառլսենին շնորհավորել են Նորվեգիայի վարչապետ Ենս Սթոլթենբերգը, մշակույթի նախարար Հադիա Թայիկը[189]։

2013 թվական խմբագրել

Հունվարին Մագնուսը 10-րդ անգամ մասնակցել է Վեյկ ան Զեյի մրցաշարին (20 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2732,3) և ժամանակից շուտ՝ 12-րդ տուրից հետո դարձել մրցաշարի հաղթող[190][191][192]։ 7 հաղթանակից և 6 ոչ-ոքիից հետո նա նոր ռեկորդ է գրանցել՝ վարկանշանային միավորները հասցնելով 2872-ի։

2013 թվականին Լոնդոնում կայացած հավակնորդների մրցաշարում դառնալով առաջատար, իրավունք է ստանում մասնակցելու աշխարհի թագի համար պայքարին։

Մայիսին «Ստվանգեր-2013» մրցաշրջանում Կառլսենը զբաղեցրել է երկրորդ տեղը՝ կես միավորով զիջելով Կարյակինին[193]։

Հունիսին Միխայիլ Տալի անվան հուշամրցաշարում (22 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2773,2) արժանացել է արծաթե մրցանակի՝ կես միավոր զիջելով Գելֆանդին[194]։

Սեպտեմբերին դարձել է «Սենթ Լուիս» մրցաշարի (22 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝2797) հաղթող[195][196][197][198]։

Նոյեմբերին Հնդկաստանի Չեննայ քաղաքում[199] աշխարհի թագի համար մրցել է Անանդի հետ և դարձել 16-րդ աշխարհի չեմպիոնը[200]։

2014 թվական խմբագրել

Հունվար-փետրվար ամիսներին մասնակցել է Ցյուրիխի մրցաշարին, (3 կատեգորիա, միջին գործակիցը՝ 2801,1[201]), որտեղ զբաղեցրել է 1-ին տեղը[202]։

Ապրիլին Շամխորում մասնակցել է Վուգար Հաշիմովի անվան հուշամրցաշարին և զբաղեցրել է 1-ին տեղը[203]։

Հունիսին Դուբայում դարձել է արագ շախմատի[204] և բլից շախմատի աշխարհի չեմպիոն։

41-րդ Շախմատային օլիմպիադան, որը տեղի է ունեցել Նորվեգիայի Թրոմսյո քաղաքում, Նորվեգիայի հավաքականն զբաղեցրել է 29-րդ տեղը[205][206]։ Առաջին խաղատախտակի վրա խաղացած Կառլսենը օլիմպիադայում անհատական գրավել է 6-րդ տեղը[207]։

Օգոստոսի 27-ից սեպտեմբերի 7-ը մասնակցել է Սենթ Լուիս 2014 մրցաշարին (23 կատեգորիա, միջին գործակիցը՝ 2802) և զբաղեցրել է երկրորդ տեղը[208]։

Նոյեմբերին Անանդի հետ մրցապայքարում պահպանել է չեմպիոնի իր տիտղոսը։

2015 թվական խմբագրել

Հունվարին Վեյկ ան Զեյի մրցաշարում (20 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2746) Մագնուսը 13 հնարավորից հավաքել է 9 միավոր և զբաղեցրել 1-ին տեղը[209]։

Փետրվարին Բադեն-Բադեն քաղաքում կայացած Grenke Chess Classic 2015 մրցաշարում (20 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2749,875) թայ-բրեքում 3:2 հաշվով հաղթել է Արկադի Նայդիչին և գրավել 1-ին տեղը[210]։

Ապրիլին Շամխորում մասնակցել է Վուգար Հաշիմովի անվան հուշամրցաշարին (21 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2773), 9 հնարավոից վաստակել 13 միավոր և զբաղեցրել է 1-ին տեղը[211]։

Հունիսին Ստավանգերում կայացաշ Norway Chess մրցաշարում Կառլսենը անհաջող խաղ է ցուցադրել՝ առաջին տուրում պարտվելով Տոպալովին, հետագայում՝ Անանդին, Կարուանային և վերջին տուրում՝ Ջոն Լյուդվիգ Համմերին։ Արդյունքում՝ 3½ միավորով 7-8-րդ տեղերը կիսել է Գրիշչուկի հետ[212]։

Օգոստոսի 22-ից մինչև սեպտեմբերի 3-ը Սենթ Լուիսի մրցաշարում (22 կատեգորիա, միջին վարկանիշը՝ 2795) Կառլսենը կիսել է 2-5-րդ տեղերը։ Մրցաշարի հաղթող է ճանաչվել Լևոն Արոնյանը[213][214]։

2016 թվական խմբագրել

Հունվարին Վեյկ ան Զեի մրցաշարում զբաղեցրել է առաջին տեղը։

Նոյեմբերին Կարյակինի դեմ մրցապայքարում պահպանել է չեմպիոնի իր տիտղոսը։

Դեկտեմբերին Կատարի մայրաքաղաք Դոհայում մասնակցել է արագ և բլից շախմատի աշխարհի առաջնություններին։ Արագ շախմատի աշխարհի առաջնությանը 15 հնարավորից վաստակել է 11 միավոր և գրավել 3-րդ տեղը[215], իսկ բլիցում՝ 21 հնարավորից 16½ և գրավել 2-րդ տեղը։

Հետաքրքիր փաստեր խմբագրել

  • Կառլսենի մականունը- «Մանուկ» «Վիկինգ»
  • Կառլսենին համեմատել են Ֆիշերի, Տալի[216] և կոմպոզիտոր Մոցարտի հետ[217]։ Մագնուսի խոսքերով նրան առաջին անգամ «շախմատային Մոցարտ» է անվանել Վաշինգտոն Փոստ թերթը[218]։
  • Կառլսենը 13 տարեկան հասակում արագ շախմատում ոչ-ոքի է խաղացել Կասպարովի հետ։
  • Կառլսենը սկանդինավյան NRK հեռուստաալիքի եթերում շախմատ ե խաղացել Բիլ Գեյթսի հետ և 9-րդ քայլում մատ հայտարարել Գեյթսին[219]։
  • 2014 թվականին հունիսին Կառլսենը եղել է Հայաստանում։ Գաֆեսճյան արվեստի կենտրոնում աշխարհի թիվ մեկ շախմատիստը ընկերական բլից հանդիպում է ունեցել Ազգային ժողովի շախմատասեր պատգամավորների հետ։ Հայաստանի հանրապետական կուսակցության պատգամավոր «Դեպի Ջավախք» բանաստեղծությունների ժողովածուի հեղինակ Տաճատ Վարդապետյանը այդ բլից- հանդիպման ընթացքում պարտության է մատնել Մագնուս Կառլսենին[220]։

Վարկանիշի փոփոխության գծապատկեր խմբագրել

Էլոյի վարկանիշի փոփոխություններ[221][222]
Տարի Հնվ Փտր Մրտ Ապր Մայ Հուն Հուլ Օգս Սեպ Հոկ Նոյ Դեկտ Տարվա
լավագույն
Տարվա
վատագույն
2001 2064 2084 2072 2084 2064
2002 2127 2163 2214 2250 2250 2127
2003 2279 2356 2385 2450 2450 2279
2004 2484 2552 2567 2581 2581 2484
2005 2553 2548 2528 2570 2570 2528
2006 2625 2646 2675 2698 2698 2625
2007 2690 2693 2710 2714 2714 2690
2008 2733 2765 2775 2786 2786 2733
2009 2776 2770 2772 2772 2801 2801 2770
2010 2810 2813 2813 2826 2826 2802 2826 2802
2011 2814 2815 2815 2821 2823 2826 2826 2814
2012 2835 2835 2835 2837 2837 2843 2843 2848 2848 2848 2835
2013 2861 2872 2872 2872 2868 2864 2862 2862 2862 2870 2870 2872 2872 2861
2014 2872 2872 2881 2881 2882 2881 2877 2877 2870 2863 2863 2862 2882 2862
2015 2862 2865 2863 2863 2876 2876 2853 2853 2853 2850 2850 2834 2876 2834
2016 2844 2844 2851 2851 2851 2855 2855 2857 2857 2853 2853 2840 2857 2840
2017 2840 2838 2838 2838 2832 2832 2822 2822 2827 2826 2837 2837 2840 2822
2018 2834 2843 2843 2843 2843 2843 2842 2842 2839 2839 2835 2835 2843 2834
2019 2835 2845 2845 2845 2861 2875 2872 2882 2876 2876 2870 2872 2882 2835
2020 2872 2862 2862 2863 2863 2863 2863 2863 2863 2863 2862 2862 2872 2862
2021 2862 2862 2847 2856 2856 2862 2847
2022 2865 2865 2864 2861 2856 2859 2865 2856
2023 2852 2853 2835 2839 2829 2830 2853 2829
2024 2830 2830 2830 2830


Արտաքին հղումներ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Михальчишин А. Б., Стецко, Олег Владимирович Магнус Карлсен : 60 партий лидера современных шахмат. — М.: Russian Chess House, 2011. — 291 с. — (Великие шахматисты мира). — 2500 экз. — ISBN 978-5-94693-190-8.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 OlimpBase
  4. 4,0 4,1 http://www.ft.com/cms/s/0/2164608e-3ed2-11e2-87bc-00144feabdc0.html
  5. «Praggnanandhaa becomes India's youngest Grandmaster». ESPN (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  6. Гроссмейстер в 12 лет
  7. Таблица результатов
  8. «Шахматы. Список участников турнира претендентов – 2013». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 28-ին.
  9. ТУРНИР ПРЕТЕНДЕНТОВ ПРОЙДЕТ В ЛОНДОНЕ
  10. Чемпионат мира по рапиду и блицу. Дубай, ОАЭ.
  11. And the 2009 Oscar goes to ... Magnus Carlsen! Արխիվացված 2013-12-04 Wayback Machine, Chessvibes November 17, 2010.
  12. Carlsen beats Anand to 2010 Chess Oscar Արխիվացված 2012-06-18 Wayback Machine, Why Chess, 29 Jul 2011.
  13. Oscar 2011 - Magnus Carlsen, ChessPro, 2 Nov 2012.
  14. Oscar 2012 - Magnus Carlsen Արխիվացված 2020-05-11 Wayback Machine, Chess-news-ru, 12 Jun 2013.
  15. Oscar 2013 - Magnus Carlsen, Natalia Pogonina on Twitter, 29 Nov 2014.
  16. «The 2013 Full List - TIME 100: The 100 Most Influential People in the World - TIME.com». TIME.com.
  17. «Magnus Carlsen on the Time 100 List». Chess.com.
  18. Մագնուս Կառլսենը ընտանիքի հետ։ Նկարներ
  19. «Выше Каспарова». Новые Известия. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 28-ին.
  20. «ChessPro - Интервью. Магнус Карлсен Магнус Карлсен: Я немного не вписываюсь в обычные схемы…».
  21. 21,0 21,1 «Карлсен, КОТОРЫЙ ЖИВЕТ... В МИРЕ ШАХМАТ». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 28-ին.
  22. 22,0 22,1 МАГНУС КАРЛСЕН(չաշխատող հղում)
  23. Редакция журнала Наука и жизнь. «КАРЛСЕН, КОТОРЫЙ ЖИВЕТ… В НОРВЕГИИ».
  24. Владимир Барский (26.11.2014). «Магнус КАРЛСЕН: "ХОЧУ ПОБИТЬ РЕКОРД КАСПАРОВА"» (ռուսերեն). Газета "Спорт-Экспресс". Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
  25. Carlsen, Caruana, MVL and other GMs play soccer
  26. «Ъ-Огонек - Малыш Карлсен».
  27. Magnus Carlsen kicks off Real Madrid vs Real Valladolid la liga
  28. Magnus Carlsen, campeón mundial de ajedrez, hace el saque de honor en el Bernabéu
  29. ТИТАН, ГИПНОТИЗЕР И ФОТОМОДЕЛЬ. ДЕСЯТЬ ФАКТОВ О МАГНУСЕ КАРЛСЕНЕ
  30. «ANYONE CAN BEAT MAGNUS AT CHESS!». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 28-ին.
  31. «MEET THE PLAY MAGNUS TEAM!». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 28-ին.
  32. 'Play Magnus' for iPhone pits you against a young chess grandmaster
  33. «Play Magnus» (անգլերեն). Оф. сайт Магнуса Карлсена. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
  34. Карякин под гипнозом
  35. «ChessPro. Вейк-ан-Зее. Золотая бутса у Магнуса».
  36. 36,0 36,1 «Загадка Магнуса Карлсена».
  37. «ChessPro - Энциклопедия. Владимир Барский Корчной о золотой молодёжи».
  38. Малыш Карлсен
  39. Илья Трисвятский (20 декабря 2012). «Лучший гроссмейстер России подвел итоги шахматного сезона В погоне за Карлсеном». Российская газета.
  40. Կառլսեն-Կարյակին. Աշխարհի չեմպիոնի մրցախաղի 1-ին պարտիայի արդյունքը
  41. Կառլսեն- Կարյակին։ Բոլոր պարտիաները։ Նյու Յորք, 2016 թվական։
  42. Մագնուս Կառլսենն իր ծննդյան օրը երրորդ անգամ դարձավ աշխարհի չեմպիոն
  43. Миг и полвека Гарри Каспарова. На юбилей простого русского гения
  44. Кроссворд-информация от Владимира Бессарабова: Новый чемпион мира по шахматам Магнус Карлсен.
  45. Шай БУШИНСКИЙ: НАМ ЖАЛЬ, НО НЕМЦАМ НРАВИТСЯ "ФРИЦ"
  46. Магнус Карлсен (Magnus Carlsen) - биография, информация, личная жизнь
  47. «Кубок Мира по Шахматам 2005, Ханты-Мансийск, Россия. Новости:Магнус Карлсен: Буду рад, если когда-нибудь стану чемпионом мира!».
  48. Breaking news: Carlsen and Kasparov join forces
  49. Магнус Карлсен: Я постоянно на связи с Каспаровым։
  50. Top 20 Juniors July 2007
  51. 51,0 51,1 Nanjing: Carlsen wins Pearl Spring with 3002 performance
  52. R10: Magnus Carlsen wins with two-point lead|publisher=Chess News(չաշխատող հղում)
  53. London Chess Classic մրցաշարի բոլոր խաղերը կարող եք դիտել այստեղ
  54. Норвежский шахматист побил рекорд Гарри Каспарова
  55. «Не выходя из графика». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  56. «2874. Полет нормальный». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  57. «ChessPro. Вейк-ан-Зее 2013. Все о турнире».
  58. «Новости NEWSru.com :: Магнус Карлсен обновил собственный рекорд в рейтинге ФИДЕ».
  59. Карлсен отказался от короны
  60. http://bmsi.ru/doc/d47cdd90-f4f5-431c-b202-46ead02c174e Отказ от борьбы за шахматный титул - минус для Карлсена - Вице-президент Шахматной федерации Москвы (ШФМ) Сергей Смагин.
  61. «Магнус Карлсен призывает изменить систему чемпионатов мира». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  62. «Отец Магнуса Карлсена ответил на реакцию публики». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  63. «Հավակնորդների մրցաշար. 2-րդ տուր. Արոնյանը հաղթեց Գելֆանդին». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  64. Մագնուս Կառլսենը` աշխարհի չեմպիոն կոչման հավակնորդների մրցաշարի հաղթող
  65. 65,0 65,1 «Top 100 Players November 2013». Ratings.fide.com. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  66. Աշոտ Վարդապետյան. «Անանդ-Կառլսեն մրցախաղը կլինի սերունդների բախում»
  67. Աշոտ Վարդապետյանը՝ Վիշի Անանդ-Մագնուս Կարլսեն մրցախաղի գլխավոր մրցավար
  68. «Ашот Вардапетян:Матч Ананд-Карлсен будет намного ответственнее». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  69. Ashot Vardapetyan to be Chief Arbiter of Anand – Carlsen Match
  70. Официальная страница матча
  71. Официальный сайт
  72. Информация о турнире Արխիվացված 2011-06-05 Wayback Machine на сайте The Week in Chess
  73. Rules & regulations for the Candidates Matches of the FIDE World Championship cycle 2009-2011
  74. Матч Карлсен — Ананд пройдет в олимпийском Сочи
  75. Anand-Carlsen Match Only a Week Away
  76. Информация о матче на сайте The Week In Chess
  77. Официальная страница матча Արխիվացված 2014-11-07 Wayback Machine (ռուս.)
  78. «Карякин выиграл шахматный Турнир претендентов и поборется за титул чемпиона мира».
  79. «Карякин выиграл шахматный Турнир претендентов». Газета.Ru.
  80. World Chess Championship comes to New York City!
  81. «Gausdal Classics 2001».
  82. THE WEEK IN CHESS 414 14th October 2002 by Mark Crowther
  83. «Gausdal Classics 2003».
  84. «Gausdal Classics». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  85. «Sasikiran vinder Politiken Cup - Magnus Carlsen bliver IM». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  86. «Шахматная база с шахматными партиями из Alta NOR, Barents Ch 2003». chessmix.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  87. «Juni 2003 24.06.03 Barentsmesterskapet 2003». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  88. Administrator. «Baltic Championship October 2003 Norway FIDE Chess Tournament report».
  89. Administrator. «NOR Champ.Elite October 2003 Norway FIDE Chess Tournament report».
  90. [TWIC|id=453|section=3}}
  91. «Fredrikstad NOR, Men ch 2003». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին. {{cite web}}: Text "publisher chessmix.ru]" ignored (օգնություն)
  92. «Schwarzach op-A 18th».
  93. «chessmix.ru Schwarzach AUT». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  94. Schlussbericht über das 18. Schwarzacher Schach Open Überraschungssieger in Schwarzach
  95. «OlimpBase :: 19th European Chess Club Cup, Rethymnon 2003, individual results».
  96. «A great triumph and a shocking loss». Chess News.
  97. «OlimpBase :: 19th European Chess Club Cup, Rethymnon 2003, Asker SK Asker SK (ASKR, Norway)».
  98. «Chess games database – Halkidiki GRE, WYCC 2003».
  99. «World Youth Championships 2003 :: Chess.GR». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  100. Administrator. «ITT Taormina Intl.Title January 2004 Italy FIDE Chess Tournament report».
  101. «Claude Pècaut Memorial». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  102. «Budapest FS12 GM».
  103. «Recent - Tata Steel Chess Standings of grandmaster group C». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  104. «ВЕЙК-АН-ЗЕЕ. В Голландии завершился традиционный шахматный фестиваль, а вместе с ним и супертурнир 19-й категории FIDE. Шахматы».
  105. «Participants of grandmaster group C». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  106. [1]
  107. https://chess24.com/es/informate/jugadores/parimarjan-negiParimarjan(չաշխատող հղում) Negi
  108. Mamedyarov wins Dubai, Carlsen his GM title
  109. «Biography». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  110. «Grandmaster Shakhriyar Mamedyarov of Azerbaijan won Dubai Open 2004».
  111. Nielsen, Hansen win, fourth GM norm for Carlsen
  112. Artur Wachelka, Munich, Germany. «Magnus Carlsen: Siegemann & Co Tournament 2004 in Malmö & Høje Taastrup».{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  113. «12th Sigeman & Co Chess Tournament (2004)».
  114. Artur Wachelka, Munich, Germany. «Norwegian Championship 2004 in Molde».{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  115. «Magnificent Magnus, the world's youngest grandmaster». Chess News.
  116. Administrator. «Politiken Cup 2004 October 2004 Denmark FIDE Chess Tournament report».
  117. TWIC|id=508|section=5]
  118. «Politiken Cup 26th».
  119. «ЛОЗАННА. Финишировал турнир восьми молодых шахматистов из семи стран».
  120. Կաղապար:TWIC
  121. People who play with glass pieces
  122. «ПО СТРАНАМ и КОНТИНЕНТАМ Шахматно-шашечный клуб». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  123. «ШАХОВА УКРАЇНА. Вейк-ан-Зее-2005: турнир B — все результаты и расписание».
  124. «Ciudad de Leon XVIII (2005) Партии турнира». // Chessgames.com.
  125. «Anand Wins Leon Rapid Chess». // FIDE.
  126. Կաղապար:TWIC
  127. «Kasimdzhanov and Anand win 3:1, 3:1». // Chess News.
  128. Կաղապար:TWIC
  129. «European Championship: Karjakin in the lead». // Chess News.
  130. «Norwegian Championship Tournament (2005)». // chessgames.com.
  131. «Tournament Details January 2006». // FIDE.
  132. «Norway Championship Playoff Match». // chessgames.com.
  133. Valaker O. «- Deilig å vinne Etter 17 timer klarte Simen Agdestein å nedkjempe Magnus Carlsen (14) og ta tittelen Norges beste sjakkspiller». // Nettavisen. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  134. «Norway Championship Rapid Playoff (2005)». // chessgames.com.
  135. «Biel 2005 (нем.)». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 19-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  136. «Արդյունքները» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ օգոստոսի 21-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  137. Gausdal Bygger'n Masters 2005 Final standings.
  138. Участники Кубка Мира по Шахматам 2005
  139. «Skáksamband Íslands - The Icelandic Chess Federation - Glitnir Blitz 2006 Magnus Carlsen is the Glitnir blitz 2006 champion!».
  140. «Skáksamband Íslands - The Icelandic Chess Federation - Glitnir Blitz 3 Magnus Carlsen is the Glitnir blitz 2006 champion!».
  141. «Биль / 6 участников / XVII категория». ChessPro.
  142. «Ъ-Газета - Турнир 19-й категории в Вейк-ан-Зее (Голландия)».
  143. «Ъ-Газета - Александр Морозевич вышел на беспроигрышные позиции».
  144. «Carlsen — Radjabov Rapid Match». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  145. «Radjabov wins 'Match of the Hopes' in Corsica». Chess News.
  146. «Ъ-Газета - В Элисте разыгрывают Мексику Завершился первый этап претендентского цикла».
  147. «Ъ-Газета - Супертурнир в Дортмунде».
  148. «ChessPro - Дортмунд».
  149. «Resultater». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  150. «Ъ-Газета - Турнир XX категории "Мемориал Михаила Таля" в Москве».
  151. «ChessPro - Вейк-ан-Зее. Экспресс-обзор 13-го тура Две головы, один шлем».
  152. Linares R12: Carlsen mates Topalov, closes gap to Anand
  153. «ChessPro - Морелия / Линарес».
  154. «ChessPro - FIDE Grand Prix. Баку».
  155. Бильбао. Final Chess Masters
  156. «ChessPro - Вейк-ан-Зее».
  157. «ChessPro - Линарес 2009».
  158. «Ъ-Газета - Теннис Шахматы».
  159. «Ъ-Газета - Испанский гроссмейстер показал советскую школу».
  160. «ChessPro - София. Репортаж И всё-таки наши победили!!!».
  161. Արդյունքներ
  162. London Chess Classic на сайте ChessPro
  163. Официальная страница
  164. Норвежец Магнус Карлсен, выиграв турнир London Chess Classic, вошел в историю шахмат. Он стал первым гроссмейстером, не достигшим 20-летнего возраста, которому удалось возглавить мировой рейтинг․
  165. «Ъ-Газета - Магнус Карлсен исправил поражение».
  166. Вейк-ан-Зее 2010 на сайте ChessPro.ru
  167. «Ъ-Газета - Василий Иванчук вспомнил молодость».
  168. «Kristiansund can be a chess experience of a lifetime - Chessdom Arctic Securities Chess Stars Tournament with Anand, Carlsen, Polgar and Hammer».
  169. Arctic Securities Chess Stars 2010(չաշխատող հղում)
  170. Arctic Securities Chess Stars begins today
  171. Самый быстрый армянин
  172. Магнус Карлсен сыграл по системе
  173. Хикару Накамура сделал ход вверх
  174. В третьем туре первого шахматного супертурнира сезона, который проходит в голландском Вейк-ан-Зее, произошла громкая сенсация. 16-летний голландский гроссмейстер Аниш Гири в 22 хода разгромил черными первого номера мирового рейтинга Магнуса Карлсена.
  175. «Сенсационная победа Гири над Карлсеном». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 15-ին.
  176. Левон Аронян добавил победу
  177. «Ъ-Газета - Сергей Карякин стал первее четырнадцатого».
  178. «Ъ-Украина-Газета - У Василия Иванчука украли титул». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  179. Шестой «Мемориал Таля»
  180. «Ъ-Новости - Норвежец Магнус Карлсен выиграл шахматный мемориал Таля».
  181. «Ъ-Газета - Владимир Крамник попрощался с годом победой».
  182. Левон Аронян повторил победы чемпиона мира
  183. Кузнец своего дежавю
  184. Традиционный круговой гроссмейстерский супертурнир «Мемориал Таля» состоится в Москве с 7 по 18 июня
  185. «Ъ-Газета - Сергей Карякин и Александр Грищук опередили сильнейшего».
  186. Магнус Карлсен одержал блицпобеду
  187. «Карлсен "размялся" в Осло - WhyChess». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  188. «Resultatliste Endelig resultatliste».
  189. «Статьи и обзоры об остальных видах спорта, спортивная аналитика . СПОРТ-ЭКСПРЕСС Пик Карлсена».
  190. «Standings of grandmaster group A». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  191. «Карлсен выиграл турнир в Вейк-ан-Зее».
  192. «Магнус Карлсен стал досрочным победителем турнира в Вейк-ан-Зее». Газета.Ru.
  193. «Sergey Karjakin wins Norway Chess 2013». ChessBase News. 2013 թ․ մայիսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 18-ին.
  194. «ChessPro. Мемориал Таля 2013. Все о турнире».
  195. Սենթ Լուիս 2013 մրցաշարը chessok.net կայքում
  196. Սենթ Լուիս 2013 մրցաշարը chesspro.ru կայքում
  197. «Sinquefield Cup. Сент-Луис, США» (ռուսերեն). Сайт chesspro.ru. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
  198. «The Sinquefield Cup» (անգլերեն). Оф. сайт турнира. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
  199. Մագնուս Կառլսեն - Վիշի Անանդ. Նորվեգացին կսկսի սպիտակներով
  200. Աշխարհի բոլոր չեմպիոնները՝ 16-րդ չեմպիոն Մագնուս Կառլսենից առաջ
  201. Alejandro Ramirez (29.01.2014). «Zurich 2014 a few hours away» (անգլերեն). Сайт chessbase.com. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 24-ին.
  202. «Zurich Chess Challenge» (ռուսերեն). Сайт chesspro.ru. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 24-ին.
  203. «Шамкир, Мемориал Вугара Гашимова» (ռուսերեն). Сайт ChessPro.ru. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 21-ին.
  204. Евгений Атаров (20.06.2014). «КАРЛСЕН СКАЗАЛ, КАРЛСЕН СДЕЛАЛ» (ռուսերեն). Газета "Спорт-Экспресс". Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
  205. «Олимпиада» (ռուսերեն). Сайт chesspro.ru. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
  206. «41st Olympiad Tromso 2014 Open» (ռուսերեն). Сервер Chess-Tournament-Results. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
  207. «41st Olympiad Tromso 2014 Open» (ռուսերեն). Сервер Chess-Tournament-Results. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
  208. «Sinquefield Cup» (ռուսերեն). Сайт chesspro.ru. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
  209. «Вейк-ан-Зее. Tata Steel Chess» (ռուսերեն). Сайт chesspro.ru. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 5-ին.
  210. «Баден-Баден. Германия» (ռուսերեն). Сайт chesspro.ru. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 5-ին.
  211. «Шамкир, Мемориал Вугара Гашимова» (ռուսերեն). Сайт chesspro.ru. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 5-ին.
  212. «Norway Chess. Ставангер» (ռուսերեն). Сайт ChessPro.ru. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 16-ին.
  213. Մրցաշարի պաշտոնական կայքը
  214. Սենթ Լուիս 2015 մրցաշարը theweekinchess.com կայքում
  215. «Чемпионат мира по рапиду и блицу. Доха» (ռուսերեն). // ChessPro. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  216. Магнус Карлсен стал 16-м "классическим" чемпионом мира по шахматам
  217. «Магнус Карлсен – шахматный Моцарт». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 8-ին.
  218. Ես զարմացած եմ հայ ժողովրդի եռանդով. Մագնուս Կարլսեն
  219. Ինչպես է Կառլսենը մատ հայտարարել Գեյթսին, Տեսանյութ
  220. «http://chess.am/article/Karlsen-Vardapetyan Տաճատ Վարդապետյան-Մագնուս Կառլսեն Տեսանյութ». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 9-ին. {{cite web}}: External link in |title= (օգնություն)
  221. Էլոյի վարկանիշը ՖԻԴԵ ցանկերից։ Աղբյուրներ՝ fide.com, benoni.de, olimpbase.org
  222. Տեխնիկական խնդիրների պատճառով աղյուսակը ժամանակավորապես չի աշխատում։
Շախմատի աշխարհի չեմպիոններ
Մինչ բաժանումը (1886-1993)
 
Шахматы

Վիլհելմ Ստեյնից  • Էմանուել Լասկեր  • Խոսե Ռաուլ Կապաբլանկա  • Ալեքսանդր Ալյոխին  • Մաքս Էյվե  • Միխայիլ Բոտվիննիկ  • Վասիլի Սմիսլով  • Միխայիլ Տալ  • Տիգրան Պետրոսյան  • Բորիս Սպասկի  • Ռոբերտ Ֆիշեր  • Անատոլի Կարպով  • Գարրի Կասպարով

Բաժանման ժամանակ (1993—2006)
ՖԻԴԵ-ի վարկածով
ՊՇԱ վարկածով / «դասական շախմատ»

Անատոլի Կարպով  • Ալեքսանդր Խալիֆման  • Վիշվանաթան Անանդ
Ռուսլան Պոնոմարյով  • Ռուստամ Կասիմջանով  • Վեսելին Տոպալով

Գարրի Կասպարով  • Վլադիմիր Կրամնիկ

Միավորումից հետո (2006 թվականից)
Վլադիմիր Կրամնիկ •Վիշվանաթան Անանդ •Մագնուս Կառլսեն •Դին Լիրեն