Խանդ (նկար, Մունկ)

Խանդ;
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Էդվարդ Մունկ
տարի	1895
բարձրություն	67 սանտիմետր
լայնություն	100,5 սանտիմետր
ժանր	այլաբանություն
նյութ	յուղաներկ և կտավ
գտնվում է	Բերգենի գեղարվեստի թանգարան
հավաքածու	Բերգենի գեղարվեստի թանգարան
սեփականատեր	Rasmus Meyer?
հիմնական թեմա	խանդ
	պատկերված են
	Ծանոթագրություններ;

Խանդ (նորվ.՝ Sjalusi), նորվեգացի նկարիչ-էքսպրեսիոնիստ Էդվարդ Մունկի կտավը։ «Խանդ» ստեղծագործությունը Մունկը վրձնել է 1895 թվականին։ Այս կտավը ստեղծվել է հընթացս «Կյանքի ֆրիզ» ժամանակահատվածի։ Այսօր կտավը պահպանվում և ցուցադրվում է Բերգեն քաղաքի պատկերասրահում։

Պատմություն

«Խանդ» ստեղծագործության նախնական տարբերակում պատկերված տեսարանն իրենից այգի է ներկայացնում։ Այդ կտավում կիսամերկ հերոսուհին զրուցում է պատանու հետ։ Միաժամանակ ձեռքին խնձոր է պատկերված, որը աղջիկը տալիս է տղային։ Այս տեսարանը կարելի է համեմատել աստվածաշնչյան արգելված պտուղի տեսարանի հետ, երբ Եվան խնձորը պոկում է Կենաց ծառից ու տալիս Ադամին^[2]։ Առավել ուշ, կտավին հանձնած տարբերակներում, փոխվում է ինտերիերը և ստեղծագործությունը դառնում է առավել մութ։ Էդվարդ Մունկի արվեստի հետազոտողները ենթադրում են, որ «Խանդ» ստեղծագործության մեջ պատկերված է սիրային եռակնյունի։ Այն ձևավորվել էր հենց Մունկի, լեհ գրող Ստանիսլավ Պշիբևսկու և վերջինիս կնոջ՝ Յուլ Դագնի-Պշիբևսկու միջև^[3]^[4]։

Նկարագիր

Իր կյանքի ընթացքում մի քանի անգամ Էդվարդ Մունկը անդրադարձել է այս սյուժեին։ «Խանդ» անվանումով ավելի քան տասնմեկ ստեղծագործություններ է արարել նկարիչը։ Բացի դրանցի մի քանի գրաֆիկական աշխատանքներ նույնպես կան այս թեմատիկայով։ Բայց, բոլոր նկարների հիմքում, միևնույն կոմպոզիցիան է արտացոլված։ Առաջին պլանում տղամարդու դեմք է պատկերված, որը լցված է խանդի անասելի զգացումով։ Հետին պլանում գեղեցիկ երիտասարդ կին է պատկերված, որը հիմնականում հոլանի տեսքով է պատկերված բոլոր նկարներում։ Նկարում պատկերված է նաև մի երիտասարդ տղամարդ, որին Մունկը տալիս է իր արտաքին տեսքը։

Առաջին պլանում պատկերված տղամարդուն նայելիս ճանաչվում են Ստանիսլավ Պշիբևսկուն^[3]^[4]։ Ինչպես նշում է Աթլե Նեսը, «Խանդ» ստեղծագործությունը ներկայացվում է Ստանիսլավ Պշիբևսկու «Երեկոյան ժամասացություն» բանաստեղծության հետ, որը անձայն «ներբողում է սատանայական սեռական դժոխքը»^[3]։

Պատկերասրահ

1907 թվականին նկարած տարբերակը, Մունկի թանգարան
1929 կամ 1930 թվականներին նկարված տարբերակը, Մունկի թանգարան

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ Reiche D. R. Internationale Kunstausstellung des Sonderbundes Westdeutscher Kunstfreunde und Kunstler zu Coeln 1912 (գերմ.) — DuMont Mediengruppe, 1912.
↑ Jealousy, 1895 на edvardmunch.org
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Атле Нэсс. Эдвард Мунк: Биография художника. Издательство «Весь Мир», 2007.
↑ ^4,0 ^4,1 Sue Prideaux. Edvard Munch: Behind the Scream. Yale University Press, 2007

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Խանդ (նկար, Մունկ) կատեգորիայում։

[_85bac148864934aa-1] Reiche D. R. Internationale Kunstausstellung des Sonderbundes Westdeutscher Kunstfreunde und Kunstler zu Coeln 1912 (գերմ.) — DuMont Mediengruppe, 1912.

[2] Jealousy, 1895 на edvardmunch.org

[ness-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Атле Нэсс. Эдвард Мунк: Биография художника. Издательство «Весь Мир», 2007.

[prideaux-4] 4,0 ^4,1 Sue Prideaux. Edvard Munch: Behind the Scream. Yale University Press, 2007

[1]

[2]

[3]

[4]