ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատ

ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատ (ռուս.՝ Народный комиссариат внутренних дел СССР, տառադարձումը՝ Նարոդնիյ կոմիսարիատ վնուտրենիխ դել, ՆԿՎԴ, ԽՍՀՄ ՆԳԺԿ, [НКВД СССР]), պետական կենտրոնական օրգան (նախարարություն), որը գտնվում էր ԽՍՀՄ Ժողովրդական կոմիսարների խորհրդի կազմում։ Գործել է 1917-1946 թվականները։

Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատ
Народный комиссариат внутренних дел
Изображение логотипа
Տեսակներքին գործերի նախարարություն և People's Commissariat?
ԵրկիրԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
ՀապավումՆԳԺԿ
(տառադարձված՝ ՆԿՎԴ)
Ստեղծման թվական1934
Նախորդող մարմինՄիացյալ պետական դիրեկտորիատ
Լուծարման թվականմարտի 15, 1946
Փոխարինված էՆերքին գործերի մինիստրություն
ՇտաբակայանԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների ՄիությունԼուբյանկա, Մոսկվա, ԽՍՀՄ
(այժմ՝ ՌԴ)
ՊետՀենրիխ Յագոդա
(1934–1936)
Նիկոլայ Եժով
(1936–1938)
Լավրենտի Բերիա
(1938–1945)
Սերգեյ Կրուգլով
(1945–1946)
ՆԿՎԴ-ում անցկացվող հարցաքննությունները պատկերող տրամապատկեր (Քիշնևի ռազմական թանգարան)

Չեկա խմբագրել

Խորհրդային անվտանգության առաջին օրգանը եղել է Չեկան՝ Համառուսական արտակարգ հանձնաժողովը, որ կոչված էր կռվելու «հակահեղափոխականների, սպեկուլյանտների և իշխանության չարաշահումների» դեմ։

ՆԳԺԿ շենքերը խմբագրել

Չեկան, հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո, ամբողջ Խորհրդային միության տարածքում կառուցեց իրեն ենթակա շենքեր։

 
Բուտիրկա բանտը 1890
  • Մոսկվա
    • Լյուբլանկա
    • Բանտերը՝
    • Բուտիրկա
    • Լեֆորտովո
  • Բաքու
    • Ներկայումս սահմանապահների շենքն է։

Գրականություն խմբագրել

  • Վեսլավ Խաչուկ[1],
  • Պիոտր Կոլակովսկի[2]։
  • Պավել Վեչորկևիչ[3]։
  • Բոգուսլավ Վոլոշանսկի[4]։
  • Բոգուսլավ Վոլոշանսկի[5]։
  • Պավել Սուդոպլատուվ[6]։
  • Քշիշտոֆ Շվագժիկ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Działalność radzieckiego aparatu bezpieczeństwa i kontrwywiadu(NKWD i Smiersz) przeciwko podziemiu niepodległościowemu na Podlasiu i wschodnim Mazowszu lipiec 1944 – grudzień 1945, w: Wschodni Rocznik Humanistyczny, t. (չաշխատող հղում)III 2006(չաշխատող հղում)
  2. NKWD i GRU na ziemiach Polskich 1939-1945. Kulisy wywiadu i kontrwywiadu, Dom wydawniczy Bellona Վարշավա 2002
  3. Łańcuch Śmierci: Czystka w Armii Czerwonej 1937-1939, Oficyna Wydawnicza RYTM Վարշավա 2001
  4. Ten okrutny wiek, cz. I Sensacje XX Wieku, Վարշավա 1995
  5. Ten okrutny wiek, cz. II Sensacje XX Wieku, Վարշավա 1996
  6. Wspomnienia niewygodnego świadka, seria Kulisy wywiadu i kontrwywiadu, Dom Wydawniczy Bellona, Վարշավա 1999

Արտաքին հղումներ խմբագրել