Լունդի համալսարան
Լունդի համալսարան, շվեդական հեղինակավոր համալսարան՝ հիմնված Շվեդիայի հարավում գտնվող Լունդ քաղաքում։
Լունդի համալսարան | |
---|---|
Տեսակ | համալսարան և Swedish government agency? |
Կարգախոս | Ad utrumque paratus և Beredd till bådadera |
Հիմնադրված է | դեկտեմբերի 19, 1666 |
Հիմնադրիր | Կարլ XI |
Անդամակցություն | ORCID[1][2], Եվրոպայի համալսարանների միություն[3], Եվրոպական հետազոտական համալսարանների լիգա, Կոալիցիա հանուն հետազոտությունների գնահատման առաջխաղացման[4], European Open Science Cloud Association?[5], Association of Swedish Higher Education Institutions?[6] և ELIXIR Sweden? |
Երկիր | Շվեդիա[7] |
Տեղագրություն | Լունդի կոմունա |
Հասցե | Paradisgatan 2, 223 50 Lund[7] |
Կայք | lu.se(շվեդ.) |
Lund University Վիքիպահեստում |
Հիմնադրվել է 1666 թվականին և համարվում է Շվեդիայի երկրորդ հնագույն համալսարանը:[8]
Այն համախմբում է յոթ բաժանմունք ՝ լրացուցիչ ճամբարային համալիրներ Մալմյո և Հելսինգբորգ քաղաքներում, ընդհանուր առմամբ ավելի քան 24.500 ուսանող հիսուն ծրագրով և 800 տարբեր դասընթացներով։
Պատմություն
խմբագրելՔաղաքը կրթության երկար ավանդույթ ունի և եղել է եկեղեցական կենտրոն, ինչպես նաև Դանիայի արքեպիսկոպոսի նստավայր։ Մայր տաճարի դպրոցը ՝ Կատեդրալսկոլանը, հիմնադրվել է 1085-ին ՝ հոգևորականություն պատրաստելու համար և մինչ օրս մնում է Սկանդինավիայի ամենահին դպրոցներից մեկը։
1658-ին Ռոսքիլեի հաշտության պայմանագրից հետո` Սկոն նահանգը ընկավ Շվեդիայի տիրապետության տակ, որը 1666-ին արագորեն հիմնեց Լունդի համալսարանը՝ որպես «շվեդացման» միջոց։ Այն դարձավ շվեդական հոնորարի կողմից հիմնադրված հինգերորդ համալսարանը, 1477 թ.-ին Ուպսալայի, 1632-ին ՝ Ակադեմիա Գուստավիանան (այժմ ՝ Էստոնիայում), 1640-ին ՝ Աբոյի ակադեմիան (այժմ ՝ Ֆինլանդիայում), իսկ Գրեյֆսվալդի 1648-ին (այժմ ՝ Գերմանիայում) համալսարաններից հետո։
1676-ին Սկոնեի պատերազմը հանգեցրեց համալսարանի փակմանը, որը տևեց մինչև 1682 թվականը։ Համալսարանը վերաբացվեց հիմնականում տարածաշրջանային հայրենասերների շնորհիվ, բայց համալսարանը մինչև 19-րդ դար բարձր կարգավիճակ չուներ։ Քիչ էին դասախոսությունների դահլիճները, և դասեր անցկացվեցին Լունդ տաճարում և հարակից մատուռում։ Պրոֆեսորների աշխատավարձերը ցածր էին։
1716 թվականին Շվեդիայի թագավոր Կառլ XII- ը Լունդ քաղաքը դարձրեց իր մշտական բնակության վայրը ՝ չցանկանալով վերադառնալ Ստոկհոլմ։ Նա քաղաքում մնաց երկու տարի։ Այդ երկու տարիներին քաղաքն ու համալսարանը եղան ժամանակավոր ուշադրության կենտրոնում։
Ֆակուլտետներ
խմբագրել- Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետ
- Աստվածաբանության ֆակուլտետ
- Բժշկության ֆակուլտետ
- Իրավագիտության ֆակուլտետ[9]
- Բնագիտության ֆակուլտետ
- Հասարակական գիտություններիֆակուլտետ
- Կառավարման ֆակուլտետ
- Կերպարվեստի ակադեմիա
Մալմյոյում կան նաև այլ բաժիններ, մասնավորապես ՝ Մալմոյի երաժշտական ակադեմիան ։
Հայտնի շրջանավարտներ
խմբագրել- Կառլ Լիննեյ, բնագետ և բժիշկ
- Կարլ Սիգբան, ֆիզիկոս
- Հանս Ալֆրեդսոն, դերասան
- Բերտիլ Ուլին, շվեդ ականավոր տնտեսագետ
- Ինգվար Կարլսոն, քաղաքական գործիչ, Շվեդիայի փոխվարչապետ, վարչապետ
Պատկերասրահ
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ https://orcid.org/members/001G000001gx345IAA-lunds-universitet
- ↑ https://web.archive.org/web/20231020113811/https://orcid.org/members
- ↑ https://eua.eu/about/member-directory.html
- ↑ https://web.archive.org/web/20231109092552/https://coara.eu/coalition/membership/
- ↑ https://eosc.eu/members/
- ↑ https://web.archive.org/web/20240513205453/https://suhf.se/om-suhf/medlemmar/
- ↑ 7,0 7,1 Public register of government agencies in Sweden
- ↑ https://web.archive.org/web/20180628055103/https://www.lunduniversity.lu.se/about/about-lund-university/facts-and-figures
- ↑ https://iravaban.net/67395.html
Արտաքին հղումներ
խմբագրելՎիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լունդի համալսարան» հոդվածին։ |