Լաձարո Սպալանցանի
Լաձարո Սպալանցանի (իտալ.՝ Lazzaro Spallanzani, հունվարի 12, 1729[1][2][3][…], Սկանդիանո, Ռեջիո Էմիլիա, Էմիլիա Ռոմանիա[3] - փետրվարի 12, 1799[3][2][4][…], Պավիա, Ցիզալպիական հանրապետություն[5][3]), իտալացի բնագետ։
Լաձարո Սպալանցանի Lazzaro Spallanzani | |
---|---|
Ծնվել է | հունվարի 12, 1729[1][2][3][…] Սկանդիանո, Ռեջիո Էմիլիա, Էմիլիա Ռոմանիա[3] |
Մահացել է | փետրվարի 12, 1799[3][2][4][…] (70 տարեկան) Պավիա, Ցիզալպիական հանրապետություն[5][3] բնական մահով |
Դավանանք | կաթոլիկություն |
Մասնագիտություն | ֆիզիկոս, բնագետ, համալսարանի դասախոս, միջատաբան և բուսաբան |
Հաստատություն(ներ) | Պավիայի համալսարան և University of Modena and Reggio Emilia? |
Գործունեության ոլորտ | կենսաբանություն[6] |
Պաշտոն(ներ) | թանգարանի տնօրեն |
Անդամակցություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Լեոպոլդինա, Իտալիայի գիտությունների ազգային ակադեմիա և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[3] |
Ալմա մատեր | Բոլոնիայի համալսարան |
Տիրապետում է լեզուներին | իտալերեն[7][6][8] |
Հայտնի աշակերտներ | Eleonora Fonseca Pimentel?[6] |
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն) | Spall. |
Lazzaro Spallanzani Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն
խմբագրելԱվարտել է Բոլոնիայի համալսարանը, եղել Ռեջոնել Էմիլիայի (1755 թվականից), Սոդենայի (1763 թվականից), Պավիայի համալսարանների պրոֆեսոր (1769 թվականից)։ Հատկապես հայտնի են նրա փորձարարական կենսաբանական ուսումնասիրությունները։ Սպալանցին առաջինն է փորձով ապացուցել միկրոօրգանիզմների ինքնածնության անհնարինությունը և իրականացրել երկկենցաղների ու կաթնասունների արհեստական բեղմնավորումը։ Օգտագործել է հետազոտությունների մանրադիտակային մեթոդներ։ Ուսումնասիրել է նաև արյան շրջանառությունը, շնչառությունը, նյութափոխանակությունը, զգայարանները, երկկենցաղների ռեգեներացումը և այլն։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Wurzbach D. C. v. Spalanzani, Lazarus (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 36. — S. 50.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Istrapedia (хорв.)
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Спалланцани Ладзаро (ռուս.) / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Тарханов И. Спалланцани, Лазарь (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1900. — Т. XXXI. — С. 122.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ CONOR.Sl
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լաձարո Սպալանցանի» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լաձարո Սպալանցանի» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 49)։ |