Վիքիպեդիա

Լիլիաս Արմսթրոնգ

Լիլիաս Էվելին Արմսթրոնգ (անգլ.՝ Lilias Eveline Armstrong, սեպտեմբերի 29, 1882(1882-09-29), Pendlebury, Salford, Միացյալ Թագավորություն - դեկտեմբերի 9, 1937(1937-12-09), North Finchley, Բարնեթ, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), անգլիացի հնչունաբան։

Լիլիաս Արմսթրոնգ
Ծնվել էսեպտեմբերի 29, 1882(1882-09-29)
ԾննդավայրPendlebury, Salford, Միացյալ Թագավորություն
Մահացել էդեկտեմբերի 9, 1937(1937-12-09) (55 տարեկան)
Մահվան վայրNorth Finchley, Բարնեթ, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
Մայրենի լեզուանգլերեն
ԿրթությունԼիդսի համալսարան
Մասնագիտությունլեզվաբան
ԱշխատավայրԼոնդոնի համալսարանի քոլեջ

Աշխատել է Լոնդոնի համալսարանական քոլեջում, որտեղ ձեռք է բերել դոկտոր-պրոֆեսորի պաշտոն։ Արմսթրոնգն առավել հայտնի է անգլերենի ինտոնացիայի և սոմալի և կիկույու լեզուների հնչունաբանության և տոնայնության ուսումնասիրություններով։ Անգլերենի ինտոնացիայի մասին Արմսթրոնգի և Իդա Վարդի համահեղինակած գիրքը տպագրվել է 50 տարի շարունակ։ Նա առաջիններից էր, ով տվեց սոմալի և կիկույու լեզուների տոնայնության մանրամասն նկարագրությունը։

Արմսթրոնգը մեծացել է Հյուսիսային Անգլիայում։ Նա ավարտել է Լիդսի համալսարանը, որտեղ սովորում էր ֆրանսերեն և լատիներեն։ Կարճ ժամանակահատված Լոնդոնի արվարձաններում տարրական դասարաններում ֆրանսերեն է դասավանդել, այնուհետև միացել է Դանիել Ջոնսի գլխավորած Համալսարանական քոլեջի հնչունաբանության բաժնին։ Նրա ամենից հայտնի աշխատություններն են «Անգլերենի ինտոնացիայի ձեռնարկը» (1926), Վարդի հետ համահեղինակությամբ, «Սոմալի լեզվի հնչունական կառուցվածքը», 1934 և «Կիկույու լեզվի հնչունաբանությունն ու տոնային կառուցվածքը», որը տպագրվել է հետմահու 1940 թվականին՝ 1937 թվականին 55 տարեկան հասակում Արմսթրոնգի սրտի կաթվածից մահանալուց հետո։

Ավելի քան մեկ տասնամյակ Եղել է Միջազգային հնչունաբանական ասոցացիայի «Le Maître Phonétique» ամսագրի ենթախմբագիրը, արժանացել բազմաթիվ խրախուսանքների իր կրթական գործունեության համար։ Ջոնսը Արմսթրոնգի մահախոսականում նշվում է, որ նա աշխարհի լավագույն հնչունաբաններից մեկն էր[1]։

Կյանք խմբագրել

Լիլիաս Էվելին Արմսթրոնգը ծնվել է 1882 թվականի սեպտեմբերի 29-ին, Լանքշայրում, Մերի Էլիզաբեթ Արմսթրոգի և Ջեյմս Վիլիամ Արմսթրոնգի ընտանիքում, ով ազատ մեթոդիստական եկեցեցու հոգևորական էր։[2] Նրա դատիարակությունը պատճառ դարձավ որ Արմսթրոնգի խոսքը ձեռք բերի հյուսիսային անգլերենին բնորոշ առանձնահատկություններ[3]։ Արմսթրոնգը սովորել է ֆրանսերեն և լատիներեն Լիդսի համալսարանում,Կաղապար:Sfnmp որտեղ սովորելու ընթացքում նա ստանում էր Արքայական կրթաթոշակ։[2] Նա ստացավ իր բակալավրի աստիճանը 1906 թվականին[4]։ Նա ուներ նաև ուսուցչի որակավորում[5]։

Լիդսի համալսարանը ավարտելուց հետո Արմսթրոնգը մի քանի տարի շարունակ դասավանդել է East Ham-ում։ Այնուհետև միանում է Համալսարանական քոլեջի հնչունաբանության բաժնին, որպեսզի բարելավի ֆրանսերենի արտասանությունը սովորեցնելու կարողությունները։ 1917 թվականին նա ստացել է ֆրանսերենի հնչունաբանության գերազանցության դիպլոմ, իսկ հաջորդ տարի, 1918 թվականին, անգլերենի հնչունաբանության գերազանցության դիպլոմ[5]։

Գիտական գործունեություն խմբագրել

Աշխատանքային պատմություն խմբագրել

1917 թվականին Արմսթրոնգը առաջին անգամ հնչյունաբանություն է դասավանդել Դանիել Ջոնսի կազմակերպած միսիոներական ամառային դասընթացների ժամանակ։[6] Ջոնսը մինչ այդ էր որոշել համալսարանական քոլեջում արմսթրոնգին լրիվ դրույքով աշխատանք առաջարկել։ Սակայն նա ստիպված եղավ ժամանակավորապես հետաձգել այս պլանների իրականացումը քանի որ համալսարանական խորհուրդը ֆինանսական խնդրների պատճառով դեմ քվեարկեց ֆակուլտետի ընդլայնման նախագծին։ 1917 թվականի նոյեմբերին Ջոնսը Արմսթրոնգին առաջարկեց ժամանակավոր դասախոսություններ կարդալ համալսարանում։[7] Արսմթրոնգը ընդունեց այդ առաջարկը և սկսեց աշխատել 1918 թվականի փետրվարից։ 1918-1919 թվականների ակադեմիական տարվա սկզբից Արմսթրոնգը սկսեց լրիվ դրույքով աշխատել օգանականի հաստիքում։ 1920 թվականին նա դարձավ բանախոս, 1921 թվականին՝ ավագ դասախոս, իսկ 1937 թվականին՝ դոկտոր-պրոֆեսոր[8]։ Նրա դոկտոր-պրոֆեսոր դառնալու մասին գրվել է The Times և The Universities Review[9] թերթերում։ Ժամանակ առ ժամանակ Արմսթրոնգը դասավանդում էր նաև արևելագիտական համալսարանում։

1920 թվականին երբ Ջոնսը ստիպված էր 9 ամսով բացակայել աշխատանքից, Արմսթրոնգը ստանձնեց ֆակուլտետի ղեկավարի ժամանակավոր պաշտոնակատարի պարտականությունները[10]։

Դասընթացներ և դասախոսություններ խմբագրել

Արմսթրոնգը հիմնականում դասավանդել է անգլերենի, ֆրանսերենի[11], շվեդերենի[12], and Russian[13], ռուսերենի հնչյունաբանություն, ինչպես նաև Դանիել Ջոնսի հետ համատեղությամբ վարած խոսքի խանգարումների և դրանց ուղղման մասին դասընթաց։

Ի հավելում Արմսթրոնգը դասավանդում էր նաև համալսարանական քոլեգի ամառային կուրսերի ընթացքում։ 1919 թվականի մեկնարկային դասընթացի ժամանակ Արմսթրոնգը վարում էր ամենօրյա «ականջի վարժանքներ» ֆրանսերեն սովորողների և դասավանդողների համար նախատեսված դասընթացի շրջանակներում[14]։ Հետագայում դասընթացին մասնակցածներից շատերը Արմսթրոնգի ներկայացրած վարժանքները գնահատում են որպես շատ օգնող և լեզվի յուրացման պրոցեսը անհամեմատ հեշտացնող։ Ականջի մարզման այս արժանացել են գովաբանության անգամ Leuvensche Bijdragen ամսագրի կողմից[15]։

1922 թվականի հոկտեմբերին Արմսթրոնգը համալսարանական քոլեջում հրապարակային դասախոսություն կարդաց ֆրանսերենի դասավանդման ժամանակ հնչյունաբանության օգտագործման առանձնահատկությունների մասին[16]։ Որից հետո 1933 թվականին, The Verse Speaking Fellowship-ը նրան հրավիրեց ելույթ ունենալու իրենց տարեկան համաժողովում[17]։ 1925 թվականին Արմսթրոնգը մեկնեց Շվեդիա՝ անգլերենի ինտոնացիայի մասին դասախոսություններ կարդալու, այնուհետև սեպտեմբերին՝ Գյոթեբորգի և հոկտեմբերին Ստոկհոլմի համալսարաններում[18]։ 1927 թվականի ապրիլին նա դասախոսություն է կարդացել անգլերենի ինտոնացիայի վերաբերյալ Հելսինկի, Ֆինլանդիա համալսարաններում, ինչպես նաև Ժամանակակից լեզուների ընկերության համաժողովի ընթացքում[18]։ 1927 թվականի ապրիլին ՀելսինկիիԺամանակակից լեզվի ընկերության հետ հադիպման ժամանակ նա ունեցել է դասախոսություններ անգլերեն առոգանության վերաբերյալ[19] Արմսթրոնգը դասախոսություններ է կարդացել նաև Նիդերլանդներում և Խորհրդային Միությունում[20]։

Ուսանողներ խմբագրել

Արմսթրոնգի ուսանողներից որոշները նույնպես հայտնի գիտնականներ և լեզվաբաններ դարձան։ Հնդիկ լեզվաբան Սունիտի Կումար Չաթերջին 1919-1921 թվականներին սովորել է Լոնդոնի համալսարանում[21]։ Իր ուսումնառության տարիներին Արմսթրոնգը և Իդա Ք. Ուորդը նրան հնչյունաբանություն էին դասավանդում։ Ջոն Ռուպերտ Ֆերթը, ով հետագայում աշխատելու էր Համալսարանական քոլեջի հնչյունաբանության բաժնում՝ Արմսթրոնգի հետ միասին, 1923-1924 թվականներին եղել է Համալսարանական քոլեջի ուսանող։[22] Ուսումնառության ընթացքում մասնակցել է Արմսթրոնգի ֆրանսերենի հնչյունաբանության դասընթացին[23]։ 1934 թվականի ամռանը շոտլանդացի հնչյունաբան Ջ. Ք. Քեթֆորդը, որն այն ժամանակ 17 տարեկան էր, մասնացկել է ֆրանսերենի հնչյունաբանության դասընթացին, որը դասավանդում էին Արմսթրոնգը և Հելեն Կուստենոբլը։ Արմսթրոնգը դասավանդել է նաև ամերիկացի լեզվաբան Լորենզո Դաու Թերներին, երբ նա հետդոկտորական հետազոտություն էր անում Արևելագիտության դպրոցում 1936-1937 թվականներին:[24]

Աշխատություններ և ուսումնասիրություններ խմբագրել

Անգլերենի ինտոնացիա խմբագրել

 
Հատված Լիլիաս Արմսթրոնգի տառադարձությունից (1851 թվական)

1926 թվականին Արմսթրոնգը և նրա գործընկեր Իդա Ք. Ուորդը հրատարակեցին իրենց «Անգլերենի ինտոնացիայի ձեռնարկը»:[25] Այն ուղեկցվում էր երեք երկկողմանի գրամոֆոնի ձայնագրություններով, որտեղ Արմսթրոնգը և Ուորդը կարդում էին անգլերեն տեքստերից հատվածներ:[26] Այս ձայնագրությունները տասնամյակներ շարունակ հայտնվել են խոսքի և թատրոնի ուսուցման ուսումնական նյութերում[27]։ Ըստ Արմսթրոնգը և Ուորդը վերլուծության՝ անգլերենի ինտոնացիայի բոլոր օրինաչափությունները հիմնականում բաղկացած են ընդամենը երկու տոնից։ Առաջին տոնը բնորոշվում է որպես անկումով ավարտվող, իջնող, իսկ երկրորդ տոնը ավարտվում է վերելքով, բարձրացող։ Ամերիկացի լեզվաբան Քենեթ Լի Փայքն այս վերլուծությունն անվանել է «արժեքավոր» անգլերեն սովորողների համար։

«Անգլերենի ինտոնացիայի ձեռնարկը» տևական ազդեցություն է ունեցել և տասնամյակներ շարունակ կարևոր դեր խաղացել անգլերենի դասավանդման գործընթացում:[28] Պիկեն գրել է, որ աշխատանքը «ազդեցիկ ներդրում է ոլորտում»; 1948 թվականին նա նկարագրել է այն որպես «բրիտանական ինտոնացիայի առավել լայնորեն ընդունված վերլուծություն»[29]։ Արմսթրոնգի և Ուորդի գիրքը տպագրվում և օգտագործվում էր առնվազն մինչև 1970-ականները։ Չնայած իր ժողովրդականությանը, դրա վերլուծությունը քննադատության է ենթարկվել չափազանց պարզունակ լինելու համար։ Բրիտանացի հնչյունաբան Ջեք Վինձոր Լյուիսը նշում էր, որ այս «փոքր առաջընթաց է գրանցել անգլերենի ինտոնացիայի կառուցվածքը վերլուծելու հարցում»[30]։

Ֆրանսերենի հնչունաբանություն և ինտոնացիա խմբագրել

1932 թվականին Արմսթրոնգը հեղինակել է «Ֆրանսերենի հնչյունաբանությունը. գործնական ձեռնարկ» աշխատությունը:[31] Նրա հիմնական նպատակներն էին «օգնել բարելավել ֆրանսերենի արտասանությունը և հիմնականում ուղված էին ֆրանսերեն դասավանդող ուսուցիչներին»:[32] Այդ նպատակով նա գրքում ներառել է տարբեր գործնական վարժություններ և ուսուցման մեթոդների ակնարկներ[33]։

«Ֆրանսերենի հնչյունաբանության» XVII գլուխը վերաբերում էր ինտոնացիային [120], սակայն ֆրանսերենի ինտոնացիայի մասին Արմսթրոնգի լուրջ աշխատությունը 1934 թվականին հրապարակված «Ուսումնասիրություններ ֆրանսիական ինտոնացիայի մասին» գիրքն էր, որը գրվել էր իր գործընկեր Հելեն Կուստենոբլի հետ համահեղինակությամբ:[34] Գրքում հեղինակները կենտրոնացել են «հյուսիսային Ֆրանսիայի խոսնակների» ելույթների ուսումնասիրության վրա[35]։ Գիրքը պարունակում էր բազմաթիվ վարժություններ, և գրախոսների կողմից արժանացել է բարձր գնահատականների[36]։

Սոմալի և Կիկույու լեզուներ խմբագրել

 
5 բառ կամ կարճ արտահայտություն Կիկույյում՝ Արմսթրոնգի համակարգում նշված տոնով: Պատկերը խմբագրվել է կիկույու բառերի վրա կենտրոնանալու և դրանք հավասարեցնելու նպատակով:

Արմսթրոնգը սկսեց սոմալի լեզվի հնչյունական հետազոտություններ կատարել 1931 թվականին։ [37] Ուսումնասիրությունները առաջին անգամ հրատարակվել են Le Maître Phonétique ամսագրում 1933 թվականին[38]։

1981 թվականին ամերիկացի հնչյունաբան Լարի Հայմանը բարձր գնահատելով Արմսթրոնգի ուսումնասիրությունները, այն որակեց որտեղ առաջամարտիկ ուսումնասիրություն՝ սոմալի լեզվի հնչյունաբանության բնագավառում[39]։ Արմսթրոնգը ներկայացրել է Կիկույու լեզվի հնչյունաբանության համառոտ ուրվագիծը Դիդրիխ Վեստերմանի և Իդա Ք. Ուորդի հետ համահեղինակած «Գործնական հնչյունաբանություն աֆրիկյան լեզուների ուսանողների համար» աշխատությունում[40]։ Կիկուուի մասին նրա հիմնական աշխատությունը «Կիկույուի հնչյունային և տոնային կառուցվածքն» էր, որը հրատարակվել է հետմահու 1940 թվականին։[41] Ջոմո Քենյատան, ով հետագայում կդառնար Քենիայի առաջին նախագահը, Արմսթրոնգի լեզվաբանական խորհրդատուն էր այս գրքի համար։ Երբ Արմսթրոնգը մահացավ, գիրքն համարյա պատրաստ էր. մնացել էր գրել միայն XXII «Ածականների տոնային ձևերը» գլուխը, որի համար նա արդեն նշումներ էր գրել։ Դենիել Ջոնսը Բեատրիս Հոնիկմանին առաջարկեց գրել մնացած գլուխը և 1940 թվականին գիրքը արդեն պատրաստ էր։

Գիրքը պարունակում է նաև հավելված, որտեղ Արմսթրոնգը առաջարկում է Կիկյուիի ուղղագրություն:[42] Արմսթրոնգի գիրքը տվեց Աֆրիկյան Բանտու լեզվում տոնի առաջին խորքային նկարագրությունը[43]։ Գրքի ողջ ընթացքում Արմսթրոնգը ներկայացնում էր տոնը պատկերային համակարգով. Այս մեթոդի առավելությունն այն էր, որ նա տոնեմիկ վերլուծության կարիք չէր առաջանում[193]: Գրքի յուրաքանչյուր բառին կամ նախադասությանը ուղեկցում էր տարբեր բարձրությունների և անկյունների գծիկների հաջորդականությունը[44]։

Անձնական կյանք խմբագրել

Արմսթրոնգը ամուսնացել է Սեմյոն Չարլզ Բոյանուսի հետ (ռուս.՝ Семён Карлович Боянус, ռոմ.՝ Semyón Kárlovich Boyánus; 8 հուլիսի 1871 - 19 հուլիսի 1952[45]) 1926 թվականի սեպտեմբերի 24-ին [2], բայց այնուամենայնից շարունակեց կրել իր օրիորդական ազգաննունն ու հանդես գալ որպես միսս Արմսթրոնգ։[46] Բոյանուսը Լենինգրադի համալսարանի անգլիական բանասիրության պրոֆեսոր էր, որտեղ նա աշխատում էր ռուս լեզվաբան Լև Շչերբայի հետ[47]։ He came to the University College Phonetics Department in 1925, where he spent eight months learning English phonetics under Armstrong.[47] 1925 թվականին Բոյանուսը մասնակցում էր Համալսարանական քոլեջի հնչյունաբանության բաժնի անգլերենի հնչունաբանության դասընթացին, որը վարում էր Արմսթրոնգը[47]։

Ամուսնությունից հետո Բոյանուսը պետք է ութ տարով վերադառնար Խորհրդային Միություն, մինչդեռ Արմսթրոնգը պետք է մնար Անգլիայում[47]։ Խորհրդային միությունում եղած ժամանակ Բոյանուսը աշխատել է Վլադիմիր Մյուլլերի հետ՝ անգլերեն-ռուսերեն և ռուսերեն-անգլերեն բառարաններ պատրաստման վրա[48]։ Արմսթրոնգը աջակցեց անգլերեն-ռուսերեն հատորի հիմնաբառերի հնչյունական տառադարձմանը։ Նա կարողացավ երկու անգամ այցելել Բոյանուսին Լենինգրադում, և իր հերթին Բոյանուսը 1928 թվականին կարճ ժամանակահատվածով վերադարձավ Լոնդոն։ 1934 թվականի հունվարին Բոյանուսը վերջապես կարողացավ մշտապես տեղափոխվել Անգլիա, որից հետո նա դարձավ ռուսերենի և հնչյունաբանության դասախոս Լոնդոնի համալսարանում:[46][47] While working at University College, Armstrong lived in Forest Gate[49] Համալսարանական քոլեջում աշխատելու ընթացքում Արմսթրոնգը ապրում էր Ֆորեստ Գեյթում[23] և Չերչ Էնդում՝ Ֆինչլիում։

Մահ խմբագրել

1937թ. նոյեմբերին Արմսթրոնգը հիվանդացավ գրիպով։[50] Նրա ինքնազգացողությունը սկսեց կտրուկ վատանալ, իսկ կարճ ժամանակ անց տարավ նաև ինսուլտ։ Նա մահացել է Միդլսեքսում, 1937 թվականի դեկտեմբերի 9-ին, 55 տարեկան հասակում։[2] Նրա մահախոսականը տպագրվել է The Times-ում[51], The New York Times-ում[52], Nature-ում,[53] Le Maître Phonétique-ում, The Annual Report for University College [54] և այլ ամսագրերում[55][56], նրա մահը նույնպես զեկուցվել է Transactions of the Philological Society[57] և British Society of Speech Therapists' ամսագրում[58] ի թիվս այլ հրապարակումների[59][60][61]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Jones (1938), էջ. 2.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Asher (2015).
  3. ↑ Armstrong (1923), էջ. vii; Jones, Daniel (1963). Everyman's English Pronouncing Dictionary (12th ed.). London: Dent. էջ xxix; Windsor Lewis, Jack (1985). «British Non-Dialect Accents». Zeitschrift für Anglistik und Amerikanistik. 33 (3): 248. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 1-ին.
  4. ↑ «Bachelor of Arts». Graduates of the University of Leeds. The University of Leeds Calendar. 1906–1907: 375. 1906. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 21-ին; Andrzejewski (1993–1994), էջ. 47;Gimson (1977), էջ. 4 Asher (2015)
  5. ↑ 5,0 5,1 Andrzejewski (1993–1994), էջ. 47; Collins & Mees (1999), էջ. 194.
  6. ↑ Collins & Mees (1999), էջեր. 183, 194.
  7. ↑ Collins & Mees (1999), էջեր. 194–195.
  8. ↑ Andrzejewski (1993–1994), էջ. 47; Asher (2015); Collins & Mees (1999), էջեր. 283–284, 319. Compare Collins & Mees (1999), էջ. 195 and Gimson (1977), էջ. 3, which say she became senior lecturer in 1920.
  9. ↑ R. E. G. (1937 թ․ նոյեմբեր). «University of London–University College». Home University News. The Universities Review. 10 (1): 73.
  10. ↑ Ashby, Michael G.; Ashby, Patricia (2009). «The London Phonetics Training of Masao Kanehiro (1883–1978)». Journal of the English Phonetic Society of Japan. 13: 24. ISSN 1344-1086. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  11. ↑ Plug (2004), էջեր. 473–474; McLeod (2005), էջ. 80.
  12. ↑ University College, London (1935). «Phonetics». Calendar, 1935–36: 60.
  13. ↑ University of London (1935). «Phonetics». Instruction-Courses, 1935–1936. Regulations and Courses for Internal Students, 1935–36: 139.
  14. ↑ «From Here and There». Modern Language Teaching. 15 (3): 83. 1919 թ․ հունիս.
  15. ↑ «London Holiday Courses». Notes and News. English Studies. 1 (6): 179. 1919. doi:10.1080/00138381908596384.
  16. ↑ «Diary of Societies». Nature. 110 (2,762): 500. 1922 թ․ հոկտեմբերի 7. doi:10.1038/110500b0;
  17. ↑ Armstrong, L. E. (July–September 1933c). «The Technique of Speech». Good Speech. London: Verse Speaking Fellowship. 3: 2–5.
  18. ↑ 18,0 18,1 Passy, P.; Jones, D., eds. (1925). «sa e la» [Çà et là]. Le Maître Phonétique. 3rd Ser. 3 (12): 30. JSTOR 44748064.
  19. ↑ Furuhjelm, Åke (1929). «Protokolle des Neuphilologischen Vereins». Neuphilologische Mitteilungen (գերմաներեն). 30 (1/2): 94. JSTOR 43345640.
  20. ↑ Andrzejewski (1993–1994), էջ. 48.
  21. ↑ Chatterji (1968), էջ. 20.
  22. ↑ Plug (2004), էջեր. 473–474.
  23. ↑ Catford, John C. (1998). «Sixty Years in Linguistics». In Koerner, E. F. K. (ed.). First Person Singular III: Autobiographies by North American Scholars in the Language Sciences. Studies in the History of the Language Sciences. Vol. 88. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. էջ 7. doi:10.1075/sihols.88.02cat. ISBN 978-90-272-4576-2.
  24. ↑ McLeod (2005), էջ. 80.
  25. ↑ Armstrong & Ward (1931).
  26. ↑ Armstrong & Ward (1931), էջ. VIII.
  27. ↑ Pasch (2020), էջեր. 496–497. For example:
    • Thonssen, Lester; Fatherson, Elizabeth; Thonssen, Dorothea, eds. (1939). Bibliography of Speech Education. New York: H. W. Wilson. էջեր 469, 503.
    • Voorhees, Lillian W.; Foster, Jacob F. (1949). «Recordings for Use in Teaching Theatre». Educational Theatre Journal. 1 (1): 70. JSTOR 3204109.
    • Cohen, Savin (1964). «Speech Improvement for Adults: A Review of Literature and Audio‐visual Materials». The Speech Teacher. 13 (3): 213. doi:10.1080/03634526409377372.
  28. ↑ Collins & Mees (1999), էջ. 319.
  29. ↑ Pike, Kenneth L. (1948). Tone Languages. Ann Arbor: University of Michigan Press. էջ 15.
  30. ↑ Windsor Lewis, Jack (1973). «English Intonation Studies». Phonetics Department Report. University of Leeds. 4: 75. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
  31. ↑ Armstrong (1932).
  32. ↑ Armstrong (1932), էջ. 1.
  33. ↑ The Centre for Information on Language Teaching; The English-Teaching Information Centre of the British Council (1968). A Language-Teaching Bibliography. Cambridge: Cambridge University Press. էջեր 160–161.
  34. ↑ Coustenoble & Armstrong (1934).
  35. ↑ Coustenoble & Armstrong (1934), էջ. 1; Pemberton, John E. (1966). How to Find Out About France: A Guide to Sources of Information. Oxford: Pergamon. էջ 64.
  36. ↑ Post (2000), էջ. 18.
  37. ↑ Jones (1950), էջ. 188.
  38. ↑ Armstrong (1933a).
  39. ↑ Hyman, Larry M. (1981). «Tonal Accent in Somali». Studies in African Linguistics. 12 (2): 170. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  40. ↑ Armstrong, L. E. (1933e). «Ganda». Practical Phonetics for Students of African Languages. By Westermann, D.; Ward, Ida C. London: International African Institute. էջեր 188–197; Pasch (2020), էջ. 497.
  41. ↑ Armstrong (1940).
  42. ↑ Armstrong (1940), էջեր. 354–355.
  43. ↑ Bennett, Patrick R. (1986). «Suggestions for the Transcription of Seven-Vowel Bantu Languages». Anthropological Linguistics. 28 (2): 133–134. JSTOR 30028404.
  44. ↑ Englebretson, Robert, ed. (2015). «Orthography». A Basic Sketch Grammar of Gĩkũyũ. Rice Working Papers in Linguistics. Vol. 6. էջ xi. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
  45. ↑ Edel, Philippe (2013). «Contribution à la généalogie de la famille Bojanus» (PDF). Bulletin du Cercle Généalogique d'Alsace (ֆրանսերեն). 182: 98. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 16-ին.
    • Asher, R. E. (1994). «Boyanus, Simon Charles (1871–1952)». In Asher, R. E. (ed.). The Encyclopedia of Language and Linguistics. Vol. 1. Oxford: Pergamon. էջեր 395–396. ISBN 0-08-035943-4.
  46. ↑ 46,0 46,1 Jones (1952), էջ. 21.
  47. ↑ 47,0 47,1 47,2 47,3 47,4 Partridge, Monica (1953). «Simon Boyanus: 1871–1952». The Slavonic and East European Review. 31 (77): 534–536. JSTOR 4204470. {{cite journal}}: More than one of |author= and |last1= specified (օգնություն)
  48. ↑ Мюллер, В. К.; Боянус, С. К., eds. (1931). «Ot sostaviteley» От составителей [From the compilers]. Anglo-Russkiy Slovar Англо–Русский Словарь [English–Russian Dictionary] (ռուսերեն). Москва [Moscow].{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
    • Jopson, N. B. (1931). «[Review of Boyanus & Müller (1928 and 1930). English–Russian and Russian–English Dictionaries. Moscow.]». The Slavonic and East European Review. 9 (27): 745. JSTOR 4202590.
  49. ↑ «Liste des membres de l'Association Phonétique Internationale. Janvier, 1925». Le Maître Phonétique. 3rd Ser. (ֆրանսերեն). 3 (9, Suppl.): 2. 1925.
  50. ↑ Collins & Mees (1999), էջ. 346.
  51. ↑ The Times (11 Dec 1937), col B; "Boyanus (Armstrong)". Deaths. col A, p. 1 and "The 'Hymn of Hate'". Obituaries. col C, p. 14 of this issue.
  52. ↑ Special Cable to the New York Times (1937 թ․ դեկտեմբերի 11). «Lilias Armstrong, Phonetics Expert: Leader in Field, on Faculty of University of London Since 1918, Is Dead». Obituaries. The New York Times. էջ 19.
  53. ↑ Nature (1938).
  54. ↑ UCL (1938).
  55. ↑ Zwirner, Eberhard (1938). «Miss Lilias Armstrong†». Archiv für vergleichende Phonetik. 2: 62–63. {{cite journal}}: More than one of |author= and |last1= specified (օգնություն)
  56. ↑ V. A–g. (1938). «Miss Lilias Armstrong». Moderna Språk (շվեդերեն). 32 (1): 22.
  57. ↑ Braunholtz, G. E. K; Woodward, A. (1938). «Annual Report for 1937». Transactions of the Philological Society. 37 (1): 127. doi:10.1111/j.1467-968X.1938.tb00958.x.
  58. ↑ «Lilias Armstrong». Speech: The Journal of the British Society of Speech Therapists (Reprint). Amsterdam: Swets & Zeitlinger. 3 (3): 12. 1969 [January 1938].
  59. ↑ R. E. G. (1938 թ․ մայիս). «University of London–University College». Home University News. The Universities Review. 10 (2): 147; "Obituary", page 166 of this issue.
  60. ↑ «University of London, University College». The Yearbook of the Universities of the Empire: 148. 1939.
  61. ↑ «Notes of the Month». The Crown Colonist. 8 (75): 122. 1938 թ․ փետրվար.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լիլիաս_Արմսթրոնգ&oldid=9549889» էջից