Վիքիպեդիա

Իրինա Ազիզյան

ազգությամբ հայ ռուս նկարիչ

Իրինա Հատիկի Ազիզյան (ապրիլի 9, 1935(1935-04-09), Մոսկվա, ԽՍՀՄ - հունիսի 22, 2009(2009-06-22), Մոսկվա, Ռուսաստան), ազգությամբ հայ ռուս արվեստագետ, ճարտարապետ, գեղանկարիչ։ Արվեստաբանության դոկտոր, պրոֆեսոր, Ռուսաստանի նկարիչների միության և Ռուսաստանի ճարտարապետների միության անդամ, ՌԴ պատվավոր ճարտարապետ, Ռուսաստանի ճարտարապետության և շինարարության ակադեմիայի խորհրդատու, Կ. Ս. Մալևիչի հիմնադրամի փորձագետ, Արվեստի քննադատների ասոցիացիայի խորհրդի անդամ։

Իրինա Ազիզյան
Ծնվել էապրիլի 9, 1935(1935-04-09)
ԾննդավայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ
Մահացել էհունիսի 22, 2009(2009-06-22) (74 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մայրենի լեզուռուսերեն
ԿրթությունՄոսկվայի ճարտարապետության ինստիտուտ
Գիտական աստիճանարվեստագիտության դոկտոր
Մասնագիտություննկարչուհի, ճարտարապետ, արվեստագետ, արվեստի քննադատ և ոչ գեղարվեստական գրող
ԱշխատավայրՄոսկվայի ճարտարապետության ինստիտուտ
Ծնողներհայր՝ Հատիկ Ազիզյան
Զբաղեցրած պաշտոններպրոֆեսոր
ԱնդամությունՌուսաստանի նկարիչների միություն և Ռուսաստանի ճարտարապետների միություն
 Irina Azizyan Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

1960 թվականին ավարտել է Մոսկվայի ճարտարապետության ինստիտուտը՝ ստանալով ճարտարապետի որակավորում, ավարտել է նաև նույն ինստիտուտի գեղանկարչության ասպիրանտուրայի բաժինը։ 1968 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն «Պլաստիկ արվեստի կոմպոզիցիոն միասնության խնդիրները ժամանակակից ճարտարապետական անսամբլում», 1988 թվականին դոկտորական թեզ` «Ճարտարապետության փոխազդեցությունն արվեստի այլ ձևերի հետ» թեմայով։

1968-1989 թվականներին աշխատել է Մոսկվայի ճարտարապետական ինստիտուտում, դասավանդել է «Ճարտարապետական նախագծման ներածություն» (1968-1970) և նկարչություն՝ նկարչության ամբիոնում (1974-1989)։ 1988 թվականին ղեկավարել է Ռուսաստանի ճարտարապետության և շինարարության ակադեմիայի ճարտարապետության տեսության ամբիոն[1]։

Հետազոտական հետաքրքրությունների շրջանակը ներառում է ռուսական ավանգարդը, ճարտարապետության և կերպարվեստի փոխգործակցությունը մշակույթում։ 500-ից ավելի գիտական հրատարակությունների հեղինակ է։ Կյանքի վերջին տարիներին աշխատել է քանդակագործ և նկարիչ Ալեքսանդր Արխիպենկոյի մասին մենագրության վրա, որը հրատարակվել է հետմահու։

1967, 1975, 1985, 1988, 1995, 2005 թվականներին անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Մոսկվայում։ Ազիզյանի ստեղծագործությունները գտնվում են Արևելյան ժողովուրդների արվեստի պետական թանգարանում, Շուսևի անվան ճարտարապետության պետական թանգարանում, Վորոնցովյան թանգարանում, Ռուսաստանի (Մոսկվա, Սանկտ-Պետերբուրգ), Հայաստանի (Երևան), Ռումինիայի, Իսպանիայի, ԱՄՆ-ի մասնավոր հավաքածուներում։ 2015 թվականին Արևելքի թանգարանում «Աշխարհի տաճարը» ցուցահանդեսում Ազիզյանը ներկայացվել է 20-րդ դարի 9 հայ նկարիչների շարքում[2]։

Գեղանկարների մեծ մասը նվիրված է Հայաստանին և Ղրիմին։

Ընտանիք խմբագրել

  • Հայրը՝ Հատիկ Ազիզյան (իսկական անունը՝ Հրահատ Գեղամի) (1899-1977), խորհրդային կուսակցական գործիչ, լրագրող, պատմաբան։ Պատմական գիտությունների դոկտոր, «Պրավդա» թերթի խմբագրության «Նաուկա» բաժնի վարիչ[3]։
  • Քույր՝ Ելենա Ազիզյան (1931-1984), բանասեր, բանաստեղծ[4][5]։
  • Ամուսին՝ Յուրի Կարզանով (1932-2010), ճարտարապետ, ԽՍՀՄ ճարտարապետների միության ադնամ (1963), 1967-1999 թվականներին եղել է Ռուսական «Գիպրոգոր» քաղաքաշինության և ներդրումների ինստիտուտի գլխավոր մասնագետ (Մոսկվա)։
 
Յուրի Կոնստանտինովիչ Կարզանով

Ընտրված գիտական աշխատանքներ խմբագրել

  • Азизян И. А. в соавт. с И. В. Ивановой. Памятники вечной славы: Концепции и композиция. - М.: Стройиздат, 1976. - 208с.
  • Азизян И. А. Памятные ансамбли. Тенденции формирования // Архитектурная композиция жилых и общественных комплексов. - М.: Стройиздат, 1976. - 159с. С. 99-155.
  • Азизян И. А. Многоаспектность взаимных влияний искусств в культуре // Теория архитектуры / Сборник научных трудов под ред. И. А. Азизян. - М.: ЦНИИПградостроительства, 1988.
  • Азизян И. А. Поэтика света в городе // Городская среда. Дизайн. Архитектура / Сборник научных трудов под ред. И. А. Азизян. В двух частях. Ч.2. - М.: ВНИИТАГ, 1990.
  • Азизян И. А. Взаимодействие искусств как явление культуры // Архитектура и культура: Сборник материалов Всесоюзной научной конференции. Сост. сб. И. А. Азизян, Г. С. Лебедева, Е. Л. Беляева. - Ч.I. - М.: ВНИИТАГ, 1990. - C.14-19.
  • Азизян И. А. Метаморфозы взаимодействия искусств в отечественной культуре 1930-х годов // Архитектура и культура / Сборник научных трудов под ред. И. А. Азизян, Н. Л. Адаскиной. - М.: ВНИИТАГ, 1991.
  • Азизян И. А. Андрей Белый о взаимодействии искусств // Вопросы искусствознания. - 1994. - № 4.
  • Азизян И. А. «Образ мира» и картина мира» как методологическая категория // Вопросы теории архитектуры: Образ мира в архитектуре / Сборник научных трудов под ред. И. А. Азизян. - М.: НИИТАГ РААСН, 1995. - 225с.
  • Азизян И. А. «Серебряный век» русской культуры как Возрождение // Вопросы теории архитектуры: Образ мира в архитектуре / Сборник научных трудов под ред. И. А. Азизян. - М.: НИИТАГ РААСН, 1995. - 225с.
  • Азизян И. А. Сложение национальной цветовой картины мира в архитектуре // Вопросы теории архитектуры: Образ мира в архитектуре / Сборник научных трудов под ред. И. А. Азизян. - М.: НИИТАГ РААСН, 1995. - 225с.
  • Азизян И. А. Парадоксы 1930-х гг.: идеи синтеза, бытие супрематизма // Вопросы искусствознания. - 1995. - № 1. - С.142-170.
  • Азизян И. А. Архитектура в художественной культуре: Теоретические проблемы взаимодействия искусств. - М.: РААСН, 1996. - 160с. - ISBN 5-88817-007-0
  • Азизян И. А. Архитектура в отечественной художес
  • Ирина Атыковна Азизян: Каталог живописи и графики. 1958—2005. — М., 2005. — 500 экз. — 192с. Тексты Н.Степанян, Г.Ревзина, К.Миронова, Ю.Лидерман, И.Азизян.

Պատկերասրահ խմբագրել

  •  
    Արենի, բրնձի դաշտի բնանկար,1965
  •  
    Կարմիր տերևներ, 1978
  •  
    Սուրբ Ծննդյան տաճարը (Կարգոպոլ), 1988
  •  
    Կամիր տուն, Գուրզուֆ, 1988
  •  
    Կիմմերիա, բնանկար, 1992
  •  
    Սոճիները բլրին, Ալուպկա, 2003
  •  
    Արբեցուցիչ պուրակ-1, Ալուպկա, 2003
  •  
    Տոսկանայի քաղաքներ, Ասսիզի, 2004

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ Хайт, Владимир Львович, Бондаренко, Игорь Андреевич Научно-исследовательский институт теории архитектуры и градостроительства (НИИТАГ) // Российская Академия архитектуры и строительных наук. Дела и люди. - Т. 1: 1992-2002.- М.: Издательская группа URSS, 2002. - С. 120.
  2. ↑ Выставка «Храм мира» // Государственный музей Востока Արխիվացված 2015-12-22 Wayback Machine.
  3. ↑ Мирзоян М., Мирзоян Г. Армяне Дома на набережной // Ноев ковчег. - № 9 (296). - 2017.
  4. ↑ Speaking In Tongues/Лавка Языков. Елена Азизян.
  5. ↑ Фарай К. С. Излучающая свет // Плавучий мост: Журнал поэзии. - 2014. - № 3..

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իրինա Ազիզյան» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Իրինա_Ազիզյան&oldid=9745821» էջից