Իշխան Խաչատրյան (մաթեմատիկոս)

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Խաչատրյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Իշխան Գվիդոնի Խաչատրյան (հունվարի 19, 1947(1947-01-19), Մարտունի, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - դեկտեմբերի 4, 2010(2010-12-04), Երևան, Հայաստան), հայ մաթեմատիկոս, գիտության և կրթության ականավոր գործիչ։ Ֆիզիկամաթեմատիկական գիտություններ դոկտոր (1982), պրոֆեսոր (1991)։

Իշխան Խաչատրյան
Ծնվել է	հունվարի 19, 1947(1947-01-19) Մարտունի, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	դեկտեմբերի 4, 2010(2010-12-04) (63 տարեկան) Երևան, Հայաստան
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս
Հաստատություն(ներ)	Երևանի պետական համալսարան
Ալմա մատեր	Երևանի պետական համալսարան
Գիտական աստիճան	ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր և պրոֆեսոր

Կենսագրություն

Ծնվել է 1947 թվականին Մարտունիում։ 1964 թ. ավարտել է ծննդավայրի թիվ 1 միջնակարգ դպրոցը։ 1969 թ. ԵՊՀ-ի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետը՝ մաթեմատիկա մասնագիտությամբ։ 1977 թ. շնորհվել է ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների թեկնածուի, 1988 թ. ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտորի աստիճան, 1982 թ. ավագ գիտաշխատողի, 1991 թ. պրոֆեսորի կոչում։

Խաչատրյանը 1971-1989 թթ. աշխատել է Հայաստանի Գիտությունների Ակադեմիայի մաթեմատիկայի ինստիտուտում, 1989 թ. սկսած՝ Երևանի պետական համալսարանում։ Սկսած 1979 թ. դասավանդել է ԵՊՀ մաթեմատիկայի ֆակուլտետում, մինչև 1989 թ. համատեղության կարգով, այնուհետև որպես հիմնական աշխատող՝ դիֆերենցիալ հավասարումներ ամբիոնի վարիչ պաշտոնում։

Հրատարակել է մեկ մենագրություն, համահեղինակ է մեկ ուսումնական ձեռնարկի, ունի 32 գիտական ձեռնարկ։

Գիտական աշխատանքը

Խաչատրյանի գիտական հոդվածները հիմնականում վերաբերվում են դիֆերենցիալ օպերատորների սպեկտրալ տեսության ուղիղ և հակադարձ խնդիրներին, ինչպես նաև դրանց կիրառություններին մաթեմատիկական ֆիզիկայի ոչ գծային որոշ դիֆերենցիալ հավասարումների լուծման հարցում։ Նրա կողմից լուծվել է բարձր կարգի երկանդամ դիֆերենցիալ օպերատորի վերականգման խնդիրը ըստ օպերատորի սեփական արժեքների։ Խաչատրյանին հաջողվել է պարզել բարձր կարգի դիֆերենցիալ հավասարումների համար ձևափոխության օպերատորի գոյության պայմանները և լուծել բարձր կարգի դիֆերենցիալ օպերատորների համար ցրման հակադարձ խնդիրը։ Մասնավորաբար, դուրս է բերել առնչություն ցրման տվյալների միջև, որի ստացման մեթոդը կիրառել է նաև մատրցային պոտենցիալով Շտուրմ-Լիուվիլի օպերատորի համար, և այդ դեպքում, ի տարբերություն հայտնի առնչության, ստացել է ավելի ընդհանուր, եզրային պայմանների նկատմամբ անփոփոխ տեսքի և նոր բովանդակություն կրող առնչություն, որն իրենից ներկայացնում է ցրման տվյալներով կառուցված որոշակի օպերատորի ինդեկսի համար բանաձև։

Երկեր

• Մաթեմատիկայի խնդիրների ժողովածու։ Հայաստանի Բուհ-երի դիմորդների համար (Լուծումների ուղեցույց)։ Երևան, Գառնի, 1991։
• Մաթեմատիկայի խնդիրների ժողովածու։ Հայաստանի ԲՈՒՀ-երի դիմորդների համար (Լուծումների ուղեցույց)։ Երևան, Գառնի, 1991 (համահեղինակ)։
• Մաթեմատիկայի ընդունելության քննությունների տարբերակներ առաջադրված 1991 թվականին (Լուծումներ, ցուցումներ, պատասխաններ)։ Երևան, «Ինդեքս», 1992։
• Կուրսային և ավարտական աշխատանքների թեմաների ժողովածու «Դիֆերենցիալ հավասարումներ», «Մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումներ» և «Ֆունկցիոնալ անալիզ» առարկաներից։ Երևանի պետաական համալսարան, Դիֆերենցիալ հավասարումների ամբիոն։ Երևան, Երևանի համալսարանի հրատ., 2008 (համահեղինակ)։
• Բանախյան հանրահաշիվներ և սպեկտրալ տեսություն։ Դասագիրք բուհերի ֆիզմաթ. մասնագիտ. ուսանողների համար։ Երևան, Երևանի պետական համալսարանի հրատ., 2008 (համահեղինակ)։
• Пространства с операцией предела / И.Г. Хачатрян. 2-е изд., перераб. и доп. Ереван, Изд-во ЕГУ, 2009.