Ինքնանկար (Սարյան, էսքիզ)

Ինքնանկար;
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Մարտիրոս Սարյան
տարի	1909
բարձրություն	67,6 սանտիմետր և 47,8 սանտիմետր
լայնություն	53,4 սանտիմետր և 44,2 սանտիմետր
ժանր	դիմապատկեր
նյութ	ստվարաթուղթ և տեմպերա
գտնվում է	Սարյանի տուն-թանգարան
հավաքածու	Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարան և Տրետյակովյան պատկերասրահ
հիմնական թեմա	Մարտիրոս Սարյան
	պատկերված են
	Ծանոթագրություններ;

«Ինքնադիմանկար», հայ մեծ նկարիչ Մարտիրոս Սարյանի 1909 թվականին ստեղծած ինքնադիմանկարի էսքիզն է։ Էսքիզը գտնվում է Սարյանի տուն-թանգարանում^[3], իսկ ինքնանկարի բնօրինակը գտնվում է Տրետյակովյան պատկերասրահում^[4]^[5]։

Նկարագրություն խմբագրել

Սա Սարյանի առաջին գեղանկարչական «Ինքնադիմանկարն» է։ Սարյանն իրեն պատկերել է իր իսկ խոսքերով ասած «բնության, լեռների և հովիտների միջով քայլելիս, արևի տակ, արևի ոսկի շողերով լուսավորված»։

Ֆրանսիական արվեստի մեծ գիտակ և նկարահավաք Շչուկինը, տեսնելով Սարյանի այս գործը, բացականչում է.

Հրաշալի է, դուք հիանալի դիմանկարիչ եք

և պատվիրում է իր որդու դիմանկարը։ Այս գործը իր տեսակով տարբերվում է այլ ինքնադիմանկարներից, այս ինքնանկարում ներկակայցված է աբնության ուժն իր մեջ կրող ստեղծագործ անհատի հավաքական և ընդհանրացված կերպար։ Սարյանն օգտագործում է արտահայտիչ հակադիր գույներ, ներկը ստվարաթղթին է քսում վստահ, ամուր ձեռքի լայն, ազատ վրձնահարվածներով։ Ինքնադիմանկարն և նկարչի ետևում գտնվող լեռները նույն կերպ են նկարված։ Այդ իսկ պատճառով տպավորություն է ստեղծվում, որ մարդն «աճում» է բնությունից, հանդիսանում է նրա շարունակությունը և անքակտելի մասը։ Սարյանը գրել է.

Բնության ամենահրաշալի ստեղծագործությունը մարդն է։ Մարդն ինքը բնությունն է։ Միայն մարդու միջոցով է բնությունը ճանաչում իրեն

: Մարդու և բնության միասնականությունն «Ինքնադիմանկարի» հիմնական գաղափարն է^[6]։

Տվյալներ խմբագրել

«Ինքադիմանկար», 1909, Ստվարաթուղթ, տեմպերա, 67,6 х 53,4 սմ։ Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարան, Երևան
«Ինքադիմանկար», 1909, Ստվարաթուղթ, տեմպերա, 47,8 x 44,2 սմ։ Տրետյակովյան պատկերասրահ, Մոսկվա

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Կյանքն ինքնանկարներում, Մ. Մ. Ղազարյան (Մարտիրոս Սարյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ)(չաշխատող հղում)

[_465fcbd1280a2123-1] ttp://www.sarian.am/htmls_arm/museum_collection_ger_13.html

[_3513f20487898a43-2] ttp://www.sarian.am/htmls_arm/other_tretyakov_ger_2.html

[3] Ինքնադիմանկար 1909, Ստվարաթուղթ, տեմպերա, 67,6 х 53,4 սմ։ Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարան, Երևան

[4] Ինքնադիմանկար 1909, (Տրետյակովյան պատկերասրահ, Մոսկվա)

[5] Мартирос Сарьян. Автопортрет

[6] ttp://yerevanmuseums.am/collection_single/13(չաշխատող հղում)

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

[6]