Ինվերսիա (երկրաչափություն)
Ինվերսիա (լատին․՝ inversio - տեղափոխություն, շրջում),
- երկրաչափական ձևափոխություն, որը կետը արտապատկերում է սևեռած կետից հեռացված և ճառագայթի (հիպերբոլիկ ինվերսիա) կամ նրա շարունակության (էլիպտիկ ինվերսիա) վրա գտնվող կետի -ն կոչվում է ինվերսիայի կենտրոն, -ին ինվերսիայի գործակից։ Ինվերսիայի կետում որոշված չէ, մյուս կետերում իր հակադարձի հետ համընկնող փոխմիարժեք արտապատկերում է և ուղիղներն ու շրջանագծերը ձևափոխում է համապատասխանաբար ուղիղների և շրշանագծերի, իսկ -ից հեռավորության վրա գտնվող կետերը (և միայն դրանք) թողնում անշարժ։ Ունի բազմաթիվ կիրառություններ Լոբաչևսկու երկրաչափությունում, երկրաչափական կառուցումներում ևն։
- Հանրահաշվում և կոմբինատորիկայում ինվերսիայի կոչվում է տարրերի նշված կարգի խախտումը։ Օրինակ, տեղափոխությունում և , և , և , և զույգերը կազմում են ինվերսիա, եթե տարրերի ընդունված կարգը համարվում է ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 350)։ |