Ինչպես Գրինչը գողացավ Սուրբ ծնունդը (գիրք)
«Ինչպես Գրինչը գողացավ Սուրբ ծնունդը» (անգլ.՝ How the Grinch Stole Christmas!), ամերիկացի մանկագիր Թեոդոր Սուս Գեյսելի հեքիաթը։ Գիրքը քննադատում է Սուրբ ծննդյան առևտրականացումը[1] (բնօրինակում գրքի գործողությունները տեղի են ունենում հենց Սուրբ ծննդին)։
| Ինչպես Գրինչը գողացավ Սուրբ ծնունդը անգլ.՝ How the Grinch Stole Christmas! | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
| Ժանր | մանկական գրականություն, Christmas fiction? և հեքիաթ |
| Հեղինակ | Թեոդոր Սուս Գեյսել |
| Երկիր | .svg){kind=small} ԱՄՆ |
| Բնագիր լեզու | ամերիկյան անգլերեն և անգլերեն |
| Գրվել է | 1957 |
| Կերպարներ | Գրինչ |
| Հրատարակչություն | Random House |
| Հրատարակվել է | նոյեմբերի 24, 1957 |
| Նախորդ | If I Ran the Circus? |
| Հաջորդ | Կատուն գլխարկում |
Սյուժե խմբագրել
Գրինչը վնասակար, փնթփնթան, քարանձավային կանաչ հրեշ է «երկու անգամ ավելի փոքր» սրտով, որն իր շան հետ ապրում է ձյունապատ լեռան վրա՝ ուրախ ու բարյացակամ քաղաքից հյուսիս։ Ամեն տարի Սուրբ ծննդին ավելի ու ավելի է մեծանում Գրինչի ատելությունը քաղաքի երջանիկ բնակիչների նկատմամբ։ Նրանք նվերներ էին տալիս իրար, ուրախանում տոնական խնջույքներում և երգում իրար ձեռք բռնած, ինչն ամենից շատ էր զայրացնում չար հրեշին։ Մի անգամ Գրինչը որոշում է խանգարել Սուրբ ծննդի տոնակատարությունը։ Հագնվելով Ձմեռ պապի նման՝ նա մտնում է քաղաքացիների տներ ու գողանում նրանց նվերները, ուտելիքն ու զարդարանքները։ Սակայն վերջնական արդյունքում Գրինչը հասկանում է, որ այդ տոնի իմաստը նվերները չեն։ Զղջալով իր արածի համար՝ չարագործը որոշում է նվերները վերադարձնել մարդկանց, և վերջիններս ընդունում են նրան։
Ստեղծում և հրատարակում խմբագրել
Թեոդոր Սուսն սկսել է աշխատել Գրինչի մասին ստեղծագործության վրա 1957 թվականի սկզբին։
Նա կարճ ժամանակ առաջ էր վերջացրել «Գլխարկով կատուն» և եղել էր «Begginer Books»-ի հիմնադիրների շարքում Ֆիլիսի, Բենետ Սերֆի ու իր կնոջ՝ Հելեն Պալմերի հետ։ Հելենը, որը մշտապես առողջական խնդիրներ ուներ, այնուամենայնիվ հանդես է եկել որպես ամուսնու գրքի ոչ պաշտոնական խմբագիր[2]։
Գեյսելը գիրքը գրել է արագ, մեծ մասն ստեղծվել է մի քանի շաբաթվա ընթացքում[3]։ Կենսագիրները գրում են, որ Գրինը «ամենաթեթև գիրքն է հեղինակի կարիերայում՝ չհաշվելով, իհարկե, նրա վերջաբանը»[2]։ Հեղինակը խոստովանել է, որ վերջաբանը գրվել է դժվարությամբ, երեք ամիս անց, երբ ինքն արդեն հուսահատվել էր, և քիչ էր մնում, որ փչացնի պատմությունը[2]։
1957 թվականի մայիսի կեսերին գիրքն ավարտվել է, և Գեյսելը վերցրել է մեկամսյա արձակուրդ և մեկնել Հավայի, որտեղ նա ստուգել է տեքստը հրատարակչություն ուղարկելուց առաջ[2]։
Գիրքը լույս է տեսել 1957 թվականի դեկտեմբերին[1]։ Գեյսելն այն ձոնել է Թեոդոր «Թեդի» Օուենսին՝ իր զարմուհի Փեգի Օուենսի մեկամյա որդուն[2]։
Ադապդացիաներ խմբագրել
- 1966 – «Ինչպես Գրինչը գողացավ Սուրբ ծնունդը» անիմացիոն ֆիլմ, ռեժիսոր՝ Չակ Ջոնս, հնչյունավորող՝ Բորիս Կառլոֆ, Գեյսելն ինքն է գրել մուլտֆիլմի երգերի տեքստերը։
- 1998 – Երաժշտական բեմական տարբերակն ստեղծվել է «Գլոբուս» թատրոնի կողմից, Սան Դիեգո։ Այն բեմադրվել է նաև Բրոդվեյում և մասնակցել 2008 թվականին Միացյալ Նահանգներում տեղի ունեցած շրջագայությանը։ Հյուսիսամերիկյան շրջագայությունն սկսվել է 2010 թվականի աշնանը, բեմադրությունը դարձել է ամենամյա իրադաձություն[4],
- 1999 – թողարկվել է «Ինչպես Գրինչը գողացավ Ծննդյան տոները» աուդիոգիրքը,
- 2000 – Ռոն Հովարդի «Գրինչը՝ Ծննդյան տոների գողը» լիամետրաժ ֆիլմ, որում գլխավոր դրը կատարում է Ջիմ Քերրի,
- 2009 – Ինտերակտիվ էլեկտրոնային գիրք iPhone-ի համար[5],
- 2018 – «Գրինչը՝ Ծննդյան տոների գողը» 3D անիմացիոն լիամետրաժ ֆիլմ, Illumination Entertainment ստուդիա, ռեժիսոր՝ Փիթ Քենդլենդ[6]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Philip Nel, Dr. Seuss: American Icon (A&C Black) էջ 130 — 326 էջ, ISBN 9780826417084։
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Morgan, Neil; Morgan, Judith Giles Dr. Seuss and Mr. Geisel: a biography. — New York: Da Capo Press, 1996. — С. 157–158. — ISBN 978-0-306-80736-7
- ↑ MacDonald, Ruth Dr. Seuss. — Twayne Publishers, 1988. — ISBN 0-8057-7524-2
- ↑ «Dr. Seuss' How the Grinch Stole Christmas The Musical» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
- ↑ Broida, Rick. «'How the Grinch Stole Christmas' dazzles on iPhone». Cnet. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
- ↑ Kit, Borys (2013 թ․ փետրվարի 7). «'How the Grinch Stole Christmas' Remake in the Works at Universal». The Hollywood Reporter. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 7-ին.