Ժաննա Մորո
Ժաննա Մորո (ֆրանսերեն՝ Jeanne Moreau, հունվարի 23, 1928[1][2][3][…], Փարիզի 10-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա[4][5][1][…] - հուլիսի 31, 2017[6][1][2][…], Փարիզի 8-րդ շրջան, Փարիզ[7][8]), ֆրանսիացի դերասանուհի, երգչուհի և ռեժիսոր։ Արժանացել է Կաննի կինոփառատոնի (1960 թ.), Վենետիկի կինոփառատոնի «Ոսկե առյուծ» (1991 թ.), Կինոարվեստի եվրոպական ակադեմիայի (1997 թ.), Կաննի պատվավոր «Ոսկե արմավենու ճյուղ» (2003 թ.), Բեռլինի կինոփառատոնի «Ոսկե արջ» (2005 թ.), Մոսկովյան XXVII կինոփառատոնի Ստանիսլավսկու անվան (2005 թ.) մրցանակներին։ Երկու անգամ (1975 և 1995 թվականներին) գլխավորել է Կաննի կինոփառատոնի ժյուրիի կազմը, իսկ 1983 թվականին Բեռլինի կինոփառատոնի ժյուրիի կազմը։
Ժաննա Մորո ֆր.՝ Jeanne Moreau | |
---|---|
Ծնվել է | հունվարի 23, 1928[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Փարիզի 10-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա[4][5][1][…] |
Մահացել է | հուլիսի 31, 2017[6][1][2][…] (89 տարեկան) |
Մահվան վայր | Փարիզի 8-րդ շրջան, Փարիզ[7][8] |
Գերեզման | Մոնմարտր գերեզմանատուն |
Կրթություն | Բարձրագույն ազգային դրամատիկ արվեստների կոնսերվատորիա |
Քաղաքացիություն | Ֆրանսիա |
Մասնագիտություն | կինոդերասանուհի, կինոռեժիսոր, երգչուհի, սցենարիստ, երաժիշտ, կինոպրոդյուսեր, թատրոնի դերասանուհի, դերասանուհի, ստուդիական երաժիշտ և ռեժիսոր |
Ընտրանի | Seven Days... Seven Nights? |
Ամուսին(ներ) | Ժան-Լուի Ռիշար և Ուիլյամ Ֆրիդկին |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիա |
Կենսագրություն
խմբագրելԺաննա Մորոն ծնվել է Փարիզում՝ գարեջրի գործարանատիրոջ ընտանիքում։ Սովորել է դրամատիկական արվեստների ազգային բարձրագույն կոնսերվատորիայում։ Առաջին անգամ բեմ է բարձրացել 1947 թվականին, Ավինյոնյան թատերական փառատոնի շրջանակներում։ Մի քանի ամիս անց ընդգրկվել է Կոմեդի Ֆրանսեզի թատերախմբում, դառնալով երեքհարյուրամյա լեգենդար թատրոնի պատմության մեջ՝ ամենաերիտասարդ դերասանուհին։ Չնայած այն հանգամանքին, որ նա զբաղված էր համարյա բոլոր բեմադրություններում, այնուամենայնիվ ինքն իրեն ճնշված էր զգում թատրոնի խստաբարո պայմաններից և չորս տարի անց որոշում կայացրեց լքել Կոմեդի Ֆրանսեզը։
Կինոդեբյուտը կայացել է 1949 թվականին նկարահանված «Վերջին սերը» կինոնկարում։ Այդ տարիներին նա նկարահանվում էր հիմնականում սակավ եկամտաբեր և ցածրորակ ֆիլմերում։ Այնուամենայնիվ կարելի է նշել նրա մասնակցությամբ հաջողված ֆիլմերից մի քանիսը. «Ջուլիետա» (1953 թ.), «Թագուհի Մարգո» (1954 թ.), «Բանսարկուհիները» (1954 թ.), «Մինչև վերջինը» (1957 թ.) և այլ ֆիլմեր։ Ժաննա Մորոն խորշում էր գրիմից և չէր դիմահարդարվում, իսկ ռեժիսորների մոտ կարծիք էր ձևավորվել, որ նրա արտաքինով դերասանուհին երբեք հաջողություններ չի ունենա։
Սակայն ամեն ինչ փոխվեց 1957 թվականին, երբ նա սիրավեպ սկսեց ռեժիսոր Լուի Մալի հետ։ Ժաննա Մորոն նկարահանվեց այնպիսի ֆիլմերում, ինչպիսիք էին «Վերելակ դեպի կառափնարան» (1957 թ.) և «Սիրեկանները» (1958 թ.)։ Այդ ֆիլմերի հաջողությունից հետո, նա դարձավ 1960-ական թվականների ամենապահանջված դերասանուհիներից մեկը և ընդունեց կինոյի պատմության մեջ ամենամեծագույն ռեժիսորների առաջարկները, նկարահանվելով Միքելանջելո Անտոնիոնիի «Գիշեր» (1961 թ.) և Լուիս Բունյուելի «Սպասուհու օրագիրը» (1964 թ.) կինոնկարներում։
Ժաննա Մորոյի կինոկարիերայում նոր էջ բացեց Ֆրանսուա Տրյուֆոյի հետ համագործակցությունը։ Դերասանուհու կարծիքով իր լավագույն դերասանական աշխատանքը Տրյուֆոյի «Ժյուլն ու Ջիմը» (1962 թ.) կինոնկարն է։ Վեց տարի անց նա կրկին նկարահանվեց այդ ռեժիսորի «Հարսնացուն սևազգեստ էր» (1968 թ.) ֆիլմում։ Այդ կինոնկարում նա կատարում էր անողորմ վրիժառուի դերը։ Հետագա տարիներին Ժաննա Մորոյին կարելի էր տեսնել Բերտրան Բլիեյի «Վալս պարողները» (1974 թ.), Ռայներ Վերներ Ֆասբինդերի «Քեռել» (1982 թ.), Լյուկ Բեսոնի «Նրան անվանում էին Նիկիտա» («Նիկիտա» 1990 թ.), Վիմ Վենդերսի «Երբ կգա աշխարհի վերջը» (1991 թ.), Ռուստամ Խամդամովի «Աննա Կարամազոֆ» (1991 թ.), Միքելանջելո Անտոնիոնիի «Ամպերից այն կողմ» (1995 թ.), Ֆրանսուա Օզոնի «Հրաժեշտի ժամանակը» (2005 թ.) և այլ ֆիլմերում։
Անձնական կյանքը
խմբագրելԺաննա Մորոն 1949-1964 թվականներին ամուսնացած է եղել դերասան և ռեժիսոր Ժան-Լուի Ռիշարի հետ։ Նրանք ունեցել են մեկ երեխա։ 1977-1979 թվականներին ամուսնացած է եղել ամերիկյան ռեժիսոր Ուիլյամ Ֆրիդկինի հետ։ Հանուն Ժաննա Մորոյի, բրիտանացի ռեժիսոր Տոնի Ռիչարդսոնը 1967 թվականին լքել էր իր կնոջը՝ Վանեսա Ռեդգրեյվին, սակայն նրանք այդպես էլ չամուսնացան։
Ժաննա Մորոն սիրավեպեր է ունեցել ռեժիսորներ Լուի Մալի և Ֆրանսուա Տրյուֆոյի, իտալացի մոդելյոր Պիեռ Կարդենի, ամերիկյան ջազային շեփորահար Մայլս Դեյվիսի և հույն դերասան Թոդորոս Ռուբանիսի հետ։ Ընկերական հարաբերություններ է պահպանել գրողներ Ժան Կոկտոյի, Ժան Ժենեի, Հենրի Միլլերի, Մարգերիտ Դյուրասի, դերասանուհի Շերոն Սթոունի հետ։ Օրսոն Ուելսը նրան անվանել է մեր ժամանակների մեծագույն դերասանուհի։
Ժաննա Մորոն մահացել է 2017 թվականի հուլիսի 31-ին` Փարիզի իր բնակարանում։ Թաղված է Մոնմարտրի գերեզմանատանը[10]։
Մասնակի ֆիլմագրությունը
խմբագրելԹվական | Անվանում | Բնօրինակ անվանում | Կերպար |
---|---|---|---|
1949 | Վերջին սերը | Dernier amour | Միշել |
1950 | Սպանություններ | Meurtres | Մարտինա Աննեքվին |
1952 | Իմ կյանքի տղամարդը | L'homme de ma vie | Սյուզան Դուբրեվիլ |
1952 | Կեսգիշեր. Բժիշկ Շվեյցեր | Il est minuit, docteur Schweitzer | Մարիա Ուինտեր |
1953 | Ավագ աշակերտուհիների ննջասենյակը | Dortoir des grandes | Ժյուլի |
1953 | Ջուլիետա | Julietta | Ռոզի Ֆասիբի |
1954 | Ձեռք մի տուր ավարին | Touchez pas au grisbi | Ժոզի |
1954 | Բանսարկուհիները | Les Intrigantes | Մոնա Ռեմի |
1954 | Անկողնախորշի գաղտնիքները | Secrets d'alcôve | Ժաննա Պլիսոն |
1954 | Թագուհի Մարգո | La Reine Margot | Մարգարիտա դե Վալուա |
1955 | Մարդիկ սպիտակ խալաթով | Les hommes en blanc | Մարիանա |
1955 | Մսյո խնդիրը | M'sieur la Caille | Ֆերնանդա |
1955 | Բենզալցակայան | Gas-oil | Էլիս |
1956 | Մեղքի վճարը | Le salaire du péché | Անժելա Ռիբո |
1956 | Էգ գայլերը | Les louves | Ագնես |
1957 | Մինչև վերջինը | Jusqu'au dernier | Ջինա |
1957 | Պարոն Սթիվի տարօրինակությունը | L'étrange Monsieur Steve | Ֆլորանս |
1957 | Մնացել է ապրելու երեք օր | Trois jours à vivre | Ժաննա Ֆորտին |
1957 | Վերելակ դեպի կառափնարան | Ascenseur pour l'échafaud | Ֆլորանս Կարալա |
1958 | Շախ բեռնակիրին | Échec au porteur | Ժակլին Տուրու |
1958 | Մեջքով դեպի պատը | Le dos au mur | Գլորիա Դեկրե |
1958 | Սիրեկանները | Les amants | Ժաննա Տուրնյե |
1959 | 400 հարված | Les quatre cents coups | կինը շան հետ |
1959 | Վտանգավոր կապեր | Les liaisons dangereuses | Ժյուլիետ |
1960 | Հինգ խայտառակված կանայք | 5 Branded Women | Լյուբա |
1960 | Յոթ օր, յոթ գիշեր | Moderato cantabile | Աննա Դեսբարեդես |
1960 | Կարմելիտուհիների երկխոսությունը | Le dialogue des Carmélites | Մարիա |
1961 | Գիշեր | La notte | Լիդիա |
1962 | Ժյուլն ու Ջիմը | Jules et Jim | Կատերինա |
1962 | Եվա | Eva | Եվա Օլիվյե |
1962 | Դատական գործընթաց | Le procès | Մարիկա Բյուրստներ |
1963 | Հրեշտակների ծովածոցը | La baie des anges | Ժակլին Դեմեստր |
1963 | Թափառող կրակ | Le feu follet | Եվա |
1963 | Բանանի կեղև | Peau de banane | Կատի Վոլնեյ |
1963 | Հաղթանակողները | The Victors | ֆրանսուհի |
1964 | Սպասուհու օրագիրը | Le journal d'une femme de chambre | Ցելեստինա |
1964 | Գնացք | The Train | Քրիստինա |
1964 | Դեղին Ռոլս-Ռոյսը | The Yellow Rolls-Royce | Էլոիզա Ֆրինտոն |
1964 | Մատա Հարի. Գործակալ H21 | Mata Hari, agent H21 | Մատա Հարի |
1965 | Վիվա Մարիա | Viva Maria! | երկրորդ Մարիան |
1965 | Կեսգիշերային զանգեր (Ֆալստաֆ) | Campanadas a medianoche (Falstaff) | մարմնավաճառուհի Դոլ Տիրշիտ |
1966 | Մադմազել | Mademoiselle | մադմազել |
1967 | Աշխարհի հնագույն մասնագիտությունը | Le plus vieux métier du monde | Միմի |
1967 | Նավաստին Ջիբրալթարից | The Sailor from Gibraltar | Աննա |
1968 | Հարսնացուն սևազգեստ էր | La mariée était en noir | Ժյուլի Կոհլեր |
1968 | Անմահ պատմություն | Histoire immortelle | Վիրժին Դյուկրո |
1968 | Եկատերինա Մեծ | Great Catherine | Եկատերինա II |
1969 | Դիանայի մարմինը | Le corps de Diane | Դիանա |
1970 | Մոնտի Ուոլշ | Monte Walsh | Մարտինա Բեռնարդ |
1970 | Խորություն | The Deep | Ռութ Ուորներ |
1971 | Հետադարձ հաշվարկ | Comptes à rebours | Մադլեն |
1972 | Կիրք ճանապարհորդությունների հանդեպ | L'humeur vagabonde | Միրիամ |
1972 | Թանկագին Լուիզա | Chère Louise | Լուիզա |
1972 | Նատալի Գրանժե | Nathalie Granger | ուրիշ կին |
1973 | Ժոաննա Ֆրանսուհին | Joanna Francesa | Ժոաննա |
1974 | Ես քեզ սիրում եմ | Je t'aime | Էլիզա |
1974 | Վալս պարողները | Les valseuses | Ժաննա Պիրոլ |
1974 | «Տերերի» ռասան | La race des 'seigneurs' | Ռենի Վիբերտ |
1975 | Ճոճվող այգին | Le jardin qui bascule | Մարիա |
1975 | Սուրբը, նահատակը և բանաստեղծը | Saint, martyr et poète | - |
1975 | Հիշողություններ Ֆրանսիայի մասին | Souvenirs d'en France | Բերտա |
1975 | Մարդ | Hu-Man | Սիլվանա |
1976 | Լույս | Lumière | Սառա |
1976 | Մսյո Կլեյն | Mr. Klein | Ֆլորանս |
1976 | Վերջին մագնատը | The Last Tycoon | Դիդի |
1981 | Դեպի ծայր հարավ | Plein sud | Էլեն |
1981 | Ձեր տոմսը վավերական չէ | Your Ticket Is No Longer Valid | Լիլի Մառլեն |
1981 | Հազար միլիարդ դոլար | Mille milliards de dollars | տիկին Բենուա-Լամբեր |
1982 | Քեռել | Querelle | Լիզիանա |
1982 | Կարմրախայտ | La truite | Լու Ռամբերտ |
1982 | Ծառը | L'arbre | Կամիլա |
1983 | Չափից մեծ դոզա | L'intoxe | Մարի-Պիեռ |
1983 | Աստղերի հանդեսը | Parade of Stars | Սառա Բեռնար |
1985 | Արատավոր շրջան | Vicious Circle | - |
1986 | Փրկվիր Լոլա | Sauve-toi, Lola | Մերի Շնայդեր |
1986 | Սիրո պատրանքներ | Le tiroir secret | Վիվի |
1989 | Օրեցօր | Jour après jour | Ժանինա Ուիսման |
1990 | Նիկիտա | Nikita | Ամանդա |
1990 | Էնեմոնդան, Ժիոնոյի ընկերուհին | L'ami Giono: Ennemonde | Էնեմոնդա Ժիրարդ |
1990 | Ալբերտոյի ճեպընթացը | Alberto Express | բարոնուհի |
1990 | Շպարված կինը | La femme fardée | Դորիա |
1991 | Աննա Կարամազոֆ | Анна Карамазофф (Anna Karamazoff) | կին |
1991 | Ծով մտնող ծեր տիկինը | La vieille qui marchait dans la mer | Լեդի Մ |
1991 | Երբ կգա աշխարհի վերջը | Bis ans Ende der Welt | Էդիթ Ֆարբեր |
1991 | Արագիլի ընդհատված քայլը | To meteoro vima tou pelargou | կին |
1991 | Սիրեկանը | L'amant | պատմող ձայն |
1992 | Մարդկային սրտի քարտեզը | Map of the Human Heart | - |
1992 | Օվկիանոսային գիշեր | La nuit de l'océan | Էլեն |
1992 | Մինչ վաղը | À demain | Տետե |
1992 | Բացակայություն | L'absence | - |
1993 | Իմ անունը Վիկտոր է | Je m'appelle Victor | Ռոզա |
1993 | Ամառային տնակը | The Summer House | Լիլի |
1994 | Սիմոն Սինեմայի հարյուր և մեկ գիշերը | Les cent et une nuits de Simon Cinéma | - |
1995 | Ամպերից այն կողմ | Al di là delle nuvole | ընկերուհի |
1996 | Եկատերինա Մեծ | Catherine the Great | կայսրուհի Ելիզավետա |
1996 | Սիրում եմ քեզ, չեմ սիրում քեզ | I Love You, I Love You Not | Նանա |
1996 | Տիրուհին | The Proprietor | Ադրիենա Մարկ |
1997 | Կախարդական սեր | Un amour de sorcière | Էգլանտինա |
1997 | Սեր և խռովք | Amour & confusions | Լիբրա |
1998 | Հավերժ սիրո պատմություն | EverAfter | թագուհի |
1999 | Բալզակ | Balzac | Շառլոտա-Լաուրա |
2000 | Իշխանի ձեռագիրը | Il manoscritto del principe | Ալեսանդրա Ուոլֆ |
2001 | Լիզա | Lisa | Լիզա |
2001 | Զայդե, փոքրիկ վրեժ | Zaïde, un petit air de vengeance | Աննա Շերման |
2001 | Այսպիսի սեր | Cet amour-là | Մարգարիտա Դուրաս |
2003 | Դժվար ծնողներ | Les parents terribles | Լեո |
2005 | Հրաժեշտի ժամանակը | Le Temps qui reste | Լաուրա |
2005 | Դեպի Արևմուտք | Go West | - |
2005 | Անիծված թագավորներ | Les rois maudits | Մագո դ'Արտուա |
2006 | Կոմսուհի Դի Կաստիլոնե | La contessa di Castiglione | արքայադուստր Սիսի Ալտիերի |
2006 | Ռոմեո և Ջուլիետ | Roméo et Juliette | Լորենցա |
2007 | Յուրաքանչյուրն իր կինոն ունի | Chacun son cinéma ou Ce petit coup au coeur quand la lumière s'éteint et que le film commence | կամեո |
2007 | Պառակտում | Disengagement | Ֆրանսուազա |
2008 | Մի օր կհասկանաս | Plus tard tu comprendras | Ռիվկա |
2008 | Նեպտունի խաղը | Sous les vents de Neptune | Ժոզետա |
2008 | Դղյակը Շվեդիայում | Château en Suède | Ագաթա Ֆալսեն |
2009 | Դեմք | Visage | Ժաննա |
2011 | Հրաժեշտի փունջը | Bouquet final | Մարիա |
2011 | Անհաջող հանդիպում | La mauvaise rencontre | Գաբի |
2012 | Էստոնուհին Փարիզում | Une Estonienne à Paris | Ֆրիդա |
2012 | Ժեբոն և ստվերը | Gebo et l'ombre | Կանդիդինա |
2015 | Իմ ընկերների տաղանդը | Le talent de mes amis | - |
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 https://www.washingtonpost.com/local/obituaries/jeanne-moreau-spellbinding-movie-star-dies-at-89/2017/07/31/d164480c-75d5-11e7-9eac-d56bd5568db8_story.html
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Discogs — 2000.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://famousdude.com/18766-jeanne-moreau.html
- ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.aveleyman.com/ActorCredit.aspx?ActorID=12326
- ↑ 6,0 6,1 6,2 http://www.kathimerini.gr/920769/article/epikairothta/kosmos/pe8ane-se-hlikia-89-etwn-h-zan-moro
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Le Monde (ֆր.) / J. Fenoglio — Paris: Société éditrice du Monde, 1944. — ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Fichier des personnes décédées mirror
- ↑ https://web.archive.org/web/20180312083520/https://www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1997.76.0.html
- ↑ Annonce par la famille, dans les carnets du Figaro du 8 août 2017 ([1](չաշխատող հղում)) et du Monde daté du 9 août 2017
Արտաքին հղումներ
խմբագրելՎիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժաննա Մորո» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժաննա Մորո» հոդվածին։ |