Թուկիդիդես (հին հունարեն՝ Θουκυδίδης, Մ.թ.ա. 460-ականներ, Ալիմոս, Հարավային Աթենք, Ատիկա, Հունաստան[1] - մ. թ. ա. 395, Աթենք), հին հույն նշանավոր պատմիչ, գրել է «Պելոպոնեսյան պատերազմի մասին» աշխատությունը՝ բաղկացած 8 գրքից։

Թուկիդիդես
Θουκυδίδης
Դիմանկար
Ծնվել էՄ.թ.ա. 460-ականներ
ԾննդավայրԱլիմոս, Հարավային Աթենք, Ատիկա, Հունաստան[1]
Մահացել էմ. թ. ա. 395
Մահվան վայրԱթենք
ՔաղաքացիությունՀին Աթենք[2]
Ազդվել էՀոմերոս
ԵրկերHistory of the Peloponnesian War?
Մասնագիտությունպատմաբան և գրող
Զբաղեցրած պաշտոններAthenian strategos?
 Thucydides Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Սերել է ազնվականի ընտանիքից։ Կրել է մատերիալիստ փիլիսոփա Անաքսագորասի և հռետոր Անտիֆոնի ազդեցությունը։ Հարել է Պերիկլեսի՝ չափավոր դեմոկրատական կուսակցությանը։

Մասնակցել է Պելոպոնեսյան պատերազմին (մ. թ. ա. 431-404)։ Մ. թ. ա. 424-ին նշանակվել է նավատորմի հրամանատար, սակայն պարտվել է սպարտացիներից, մեղադրվել դավաճանության մեջ և հեռացել Աթենքից։

Տարագրության մեջ գրել է «Պատմություն» աշխատությունը (անավարտ, 8 գրքով), շարադրել Պելոպոնեսյան պատերազմի պատմությունը մինչև մ. թ. ա. 411: Նա առաջին պատմիչն է, որը փորձել է ցույց տալ հասարակության զարգացման աստիճանները, վեր հանել այդ զարգացման շարժիչ ուժերը։ Ձերբազատվելով ժամանակի կրոնական նախապաշարումներից՝ աշխատել է բացահայտել պատմական դեպքերի նյութական հիմքը, երևույթների ներքին օրինաչափությունը, օբյեկտիվ պատճառները (այդ հանգամանքները շեշտել է նաև իր աշխատության ներածության մեջ)[3][4][5]։

Թուկիդիդեսը ատտիկյան գրավոր արձակ խոսքի հիմնադիրն է, ունի շարադրանքի սեղմ ոճ։ Նա օրինակ է եղել Դեմոսթենեսի, Կոռնելիոս Նեպոսի, Կիկերոնի, Տակիտոսի, Սալլուստիոսի, Պրոկոպիոսի և ուրիշների համար։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Carnegie Hall linked open data — 2017.
  2. Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes (իսպ.) — 1999.
  3. Cochrane, Charles Norris (1929). Thucydides and the Science of History. Oxford University Press. էջ 179.
  4. Meyer, p. 67; de Sainte Croix.
  5. Korab-Karpowicz, W. Julian. «Political Realism in International Relations». In Edward N. Zalta (ed.). The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2013 ed.). Վերցված է 2016 թ․ մարտի 23-ին.
 Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թուկիդիդես» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թուկիդիդես» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 231