Թոմաս Մյունցեր (գերմ.՝ Thomas Müntzer, մոտ 1489[1][2][3][…], Stolberg, County of Stolberg, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն - մայիսի 27, 1525[4], Mühlhausen, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն[4]), գերմանացի հեղափոխական, Ռեֆորմացիայի ժողովրդական հոսանքի գաղափարախոս։

Թոմաս Մյունցեր
գերմ.՝ Thomas Müntzer
Դիմանկար
Ծնվել էմոտ 1489[1][2][3][…]
ԾննդավայրStolberg, County of Stolberg, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Մահացել էմայիսի 27, 1525[4]
Մահվան վայրMühlhausen, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն[4]
Քաղաքացիություն Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
ԿրոնՔրիստոնեական խորհրդապաշություն
ԿրթությունԼայպցիգի համալսարան և Ալմա Մաթեր Վիադրինա
Գիտական աստիճանMagister Artium?
ԵրկերQ2107480?
Մասնագիտությունքահանա, հեղափոխական, աստվածաբան, բողոքական բարեփոխիչ և երգերի հեղինակ
ԱմուսինOttilie Müntzer?[4]
Կայքthomas-muentzer.de
 Thomas Müntzer Վիքիպահեստում

Սկզբում եղել է Մարտին Լյութերի կողմնակիցը, հետագայում հակադրվել է նրա ուսմունքին։ Ակտիվորեն մասնակցել է 1520-ական թթ․ Գերմանիայում ծավալված հեղափոխական իրադարձություններին։ 1521-ին Չեխիայում հրատարակել է «Պրագայի մանիֆեստը», որտեղ շարադրել է իր հեղափոխական ուսմունքի հիմնադրույթները, ժողովրդին կոչ արել վերածնել և զարգացնել տաբորականների (Հուսյան շարժման հեղափոխական թևի ներկայացուցիչների) հեղափոխական ավանդույթները։ Գյուղացիական պատերազմի պարտությունից հետո գերվել և մահապատժի է ենթարկվել։ Մյունյցերիի կրոնափիլիսոփայական պանթեիստական ուսմունքն ուղղված էր քրիստոնեության բոլոր հիմնական դոգմաների դեմ և մոտ էր աթեիզմին։ Մյունցերի պանթեիզմը սոցիալական ուղղվածություն ուներ, ամեն ինչ համաշխարհային ամբողջի մասն է, և անհատները հասարակական շահից տարբեր շահ չեն կարող ունենալ։ Մյունցերի Ռեֆորմացիան դիտում էր որպես հասարակության վերափոխում ընդհանուրի շահին համապատասխան և կոչ անում ժողովրդական հեղափոխությամբ հաստատել «աստվածային թագավորություն», որտեղ չի լինի մասնավոր սեփականություն ու շահագործում։ Մյունցերիի հասարակական-քաղաքական ծրագիրը Ֆրիդրիխ էնգելսը բնութագրել է որպես «կոմունիզմի կանխագուշակում երևակայությամբ»։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Early Modern Letters Online
  3. 3,0 3,1 muziekweb.nl
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Bensing M. Encyclopædia Britannica
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 650