Թյուրքական լեզվախումբ

(Վերահղված է Թյուրքական լեզուներից)

Ոչ միատարր, ընդհանուր ծագում ունեցող լեզվաճյուղ ալթայան լեզվաընտանիքում։

Շրջաններ Եվրասիայում ուր խոսվում է թյուրքական լեզուներ։

Բաժանվում է մի շարք խմբերի։ Թյուրքական լեզվաճյուղի կենդանի լեզուներով խոսողների ընդհանուր թվաքանակն է 250 միլիոն մարդ։

Ենթախումբը և լեզուները Խոսողների թիվը Տարածման երկրները
Բուլղար-խազարական ենթախումբ
Չուվաշերեն 1,4 մլն. Ռուսաստան
Ղփչաղական ենթախումբ
Բաշկիրերեն 1.380.000 Ռուսաստան, Ղազախստան, Ուզբեկստան
Թաթարերեն 6,1 մլն. Ռուսաստան, Ուզբեկստան, Ղազախստան
Կարաիմերեն 4.100 Ուկրաինա, Լիտվա, Լեհաստան
Կարակալպակերեն -- 420.000 Ուզբեկստան, Ղազախստան, Աֆղանստան
Կարաչայ-բալկարերեն 303.000 Ռուսաստան, Թուրքիա
Կումիկերեն 450.000 Ռուսաստան
Ղազախերեն 57 մլն. Ղազախստան, Չինաստան, Ռուսաստան
Ղրիմի թաթարերեն 410.000 Ուկրաինա, Ուզբեկստան, Թուրքիա
Ղրղզերեն 16 մլն. Ղրղզստան, Չինաստան, Ռուսաստան
Նողայերեն 90.000 Ռուսաստան
Օղուզական ենթախումբ
Ադրբեջաներեն 23-28 մլն. Իրան, Ադրբեջան, Վրաստան, Ռուսաստան
Աֆշարերեն 300.000 Աֆղանստան, Իրան
Գագաուզերեն 150.000 Մոլդովա, Ուկրաինա, Ռումինիա
Թուրքերեն 80 մլն. Թուրքիա, Կիպրոս, Բուլղարիա
Թուրքմեներեն 11 մլն. Թուրքմենստան, Իրան, Աֆղանստան
Խորասանի թյուրքերեն 400.000 Իրան
Կաշկայերեն 1,5 մլն. Իրան
Սալարերեն 240.000 Չինաստան, Մոնղոլիա
Ույղուրական ենթախումբ
Ուզբեկերեն 32 մլն. Ուզբեկստան, Ղրղզստան, Աֆղանստան
Ույղուրերեն 17 մլն. Չինաստան, Ղազախստան
Սիբիրյան ենթախումբ
Ալթայերեն 310.000 Ռուսաստան, Մոնղոլիա, Չինաստան
Դոլգաներեն 25.000 Ռուսաստան
Խակասերեն 180.000 Ռուսաստան, Մոնղոլիա Չինաստան
Խորի և Բարգու Խալխա Բուրյատերեն 1.200.000 Ռուսաստան, Մոնղոլիա Չինաստան
Սարիգ ու Շիրա Յուգուրերեն 310.000 Ռուսաստան, Մոնղոլիա Չինաստան մեծ մասամբ
Շորերեն 26.000 Ռուսաստան, Մոնղոլիա
Տոֆալարերեն 1400 Ռուսաստան
Տուվիներեն 500.000 Ռուսաստան, Մոնղոլիա

Թյուրքական լեզվախմբին պատկանող մեռյալ լեզուներից են՝

Դասակարգում

խմբագրել

Թյուրքական լեզվախմբի դասակարգումը տարակարծիքների առարկա է լեզվաբանությունում։ Ամենաընդունված և ավանդական դասակարգումն է թյուրքական և մոնղոլական լեզվախմբերի միավորումը մեկ ընդհանուր լեզվաընտանիքի մեջ (ալթայան լեզվաընտանիք

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 194  
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թյուրքական լեզվախումբ» հոդվածին։