Թեոդոր Շվան (գերմ.՝ Theodor Schwann, դեկտեմբերի 7, 1810(1810-12-07)[1][2][3][…], Նոյս, Դյուսելդորֆ, Գերմանիա[4] - հունվարի 11, 1882(1882-01-11)[1][2][3][…], Քյոլն, Հռենոսի պրովինցիա, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[5]), գերմանացի կենսաբան, բջջային տեսության ստեղծողը։

Թեոդոր Շվան
Theodor Schwann
Ծնվել էդեկտեմբերի 7, 1810(1810-12-07)[1][2][3][…]
Նոյս, Դյուսելդորֆ, Գերմանիա[4]
Մահացել էհունվարի 11, 1882(1882-01-11)[1][2][3][…] (71 տարեկան)
Քյոլն, Հռենոսի պրովինցիա, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[5]
Քաղաքացիություն Պրուսիայի թագավորություն
Մասնագիտությունկենսաբան, բժիշկ, ֆիզիոլոգ, համալսարանի դասախոս և բուսաբան
Հաստատություն(ներ)HU Berlin և Լյեժի համալսարան
Գործունեության ոլորտկենդանաբանություն
Պաշտոն(ներ)պրոֆեսոր
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Ազգային բժշկական ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա, Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[5] և Germania zu Würzburg?
Ալմա մատերԲոննի համալսարան, Լյեժի համալսարան, HU Berlin, JMU և Dreikönigsgymnasium?
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[6]
Ազդվել էՅոհաննես Մյուլլեր
Պարգևներ
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն)Schwann
 Theodor Schwann Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Ավարտել է Բոննի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը (1833)։ Եղել է Լյովենի (1839 թվականից) և Լիեժի (1848-1880) համալսարանների պրոֆեսոր, Լոնդոնի թագավորական ընկերության (1879), Փարիզի (1879) և Բրյուսելի (1841) ԳԱ անդամ։ Գիտական աշխատանքները հիմնականում վերաբերում են մարսողության ֆիզիոլոգիային, նյարդային համակարգի անատոմիային, հյուսվածաբանությանը։ Մարսողական հյութում հայտնաբերել է պեպսին ֆերմենտը (1836)։ Նկարագրել է ծայրամասային նյարդային թելիկների թաղանթը կազմող բջիջները (շվանյան բջիջներ), որոնք կատարում են հենարանային և սնուցման ֆունկցիա, մասնակցում նյարդային թելիկների վերականգնմաև պրոցեսին։ Համադրելով իր և Մ․ Շվայդենի տվյալները՝ Շվանը հանգեց այն եզրակացության, որ կենդանական և բուսական օրգանիզմները կառուցված են միևնույն բջջային սկզբունքով։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թեոդոր Շվան» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թեոդոր Շվան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 554