Էվալդ Հերինգ
Կառլ Էվալդ Կոնստանտին Հերինգ (գերմ.՝ Karl Ewald Konstantin Hering, օգոստոսի 5, 1834[1][2][3][…], Նոյգերսդորֆ, Ebersbach-Neugersdorf, Գյորլից, Սաքսոնիա - հունվարի 26, 1918[1][2][4][…], Լայպցիգ, Գերմանիա), գերմանացի ֆիզիոլոգ։
| Էվալդ Հերինգ գերմ.՝ Ewald Hering | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | օգոստոսի 5, 1834[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Նոյգերսդորֆ, Ebersbach-Neugersdorf, Գյորլից, Սաքսոնիա |
| Մահացել է | հունվարի 26, 1918[1][2][4][…] (83 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Լայպցիգ, Գերմանիա |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Սաքսոնիայի թագավորություն |
| Կրթություն | Լայպցիգի համալսարան |
| Մասնագիտություն | ֆիզիոլոգ, մանկավարժ և համալսարանի դասախոս |
| Աշխատավայր | Լայպցիգի համալսարան և Պրահայի Կարլի համալսարան |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Լինչեի ազգային ակադեմիա, Սաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա և Q1303845? |
| Երեխաներ | Heinrich Ewald Hering? |
 Ewald Hering Վիքիպահեստում | |
Լոնդոնի թագավորական ընկերության օտարերկրյա անդամ (1902)[6], Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիայի ֆիզիկամաթեմատիկական բաժնի (կենսաբանական խումբ) օտարերկրյա թղթակից անդամ (1905)։
Կենսագրություն խմբագրել
Էվալդ Հերինգը բժշկություն է ուսումնասիրել Լայպցիգի համալսարանում Օտտո Ֆունկեի ղեկավարությամբ[7], 1862 թվականին դարձել է տեղի համալսարանին կից ֆիզիոլոգիայի դոցենտ, 1865 թվականին դարձել Է Վիեննայի Իոսիֆի բժշկա-վիրաբուժական ակադեմիայի բժշկական ֆիզիկայի և ֆիզիոլոգիայի պրոֆեսոր, 1870 թվականին տեղափոխվել է Պրահա։
Հերինգի աշխատանքները հիմնականում վերաբերում են հոգեֆիզիկային. բացի այդ, նա ուսումնասիրել է աչքի տարածական զգացողությունը, ընդ որում ներկայացել է որպես նատիվիստական դպրոցի պաշտպան` ի տարբերություն Հելմհոլցի։ Վիճարկել է Ֆեխների հոգեֆիզիկական օրենքը և սահմանել գույների նոր տեսություն։ Նա լույսի զգացողության մասին իր ուսումնասիրությունը հրատարակել է 1874 թվականին Վիեննայում որպես մենագրություն և գրքի տեսքով` 1878 թվականին։
Ըստ նրա` աչքի ցանցաթաղանթը օժտված է տարածական տեսողության ունակությամբ, նրա կարծիքով դիսպարանտության պայմաններում խորության ընկալումը պայմանավորված է նրանով, որ ցանցաթաղանթի ներքին և արտաքին մասերի նեյրոնները կենտրոնացված են խորության տարբեր աստիճանների ընկալման վրա («Beitrage zur Physiologie», Lpz., 1861): Զարգացրել է գունային տեսողության տեսությունը (1875), որում գունազատումը բացատրվում էր դիսիմիլացիայի և ասիմիլացիայի գործընթացներով` ցանցաթաղանթի բջիջների երեք տեսակներում տեղի ունեցող, որոնք պատասխանատու են երեք որակների ընկալման համար (սպիտակ-սև, կարմիր-կանաչ, դեղին-կապույտ)։
Հերինգը նաև զբաղվել է օպտիկական պատրանքների թեմայով։
Որպես Յան Էվանգելիստա Պուրկինեի իրավահաջորդ[8]` Հերինգը զբաղեցրել է ֆիզիոլոգիայի ամբիոնը Պրահայի Կարլի համալսարանում 1870-1895 թվականներին։ 1904 թվականին ընտրվել է Գյոթինգենի գիտությունների ակադեմիայի օտարերկրյա անդամ[9], 1905 թվականին դարձել է Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամ[10]։
Նա նաև գրել Է «Das Gedächtniss als eine allgemeine Funktion der organisirten Materie» աշխատությունը (Վիեննա, 1870, 1876)։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Who Named It?
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 167.
- ↑ Hering; Karl Ewald Konstantin (1834 - 1918) Արխիվացված 2021-01-09 Wayback Machine (անգլ.)
- ↑ Werner E. Gerabek: Hering, Karl Ewald Konstantin. 2005, S. 572.
- ↑ Karl Sablik: Hering, Vintschgau und das Problem der Nachfolge Purkinjes. In: Sudhoffs Archiv. Band 73, 1989, S. 78–87.
- ↑ Holger Krahnke: Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001 (= Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, Philologisch-Historische Klasse. Folge 3, Bd. 246 = Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse. Folge 3, Bd. 50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, S. 111.
- ↑ «Ausländische Mitglieder der Russischen Akademie der Wissenschaften seit 1724» (Karl Ewald Konstantin Hering). Russische Akademie der Wissenschaften. Վերցված է 2015-08-17-ին.
Գրականություն խմբագրել
- «Էվալդ Հերինգ». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - Էվալդ Հերինգ // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Kurzbiografie und Verweise auf digitale Quellen im Virtual Laboratory des Max-Planck-Instituts für Wissenschaftsgeschichte (englisch)
- Lexikon der Neurowissenschaft (spectrum.de über Karl Ewald Konstantin Hering)
- Lexikon der Neurowissenschaft (spectrum.de über die Hering-Täuschung)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էվալդ Հերինգ» հոդվածին։ |