Էնդրյու Ուայեթ

Էնդրյու Ուայեթ;
Ծնվել է	հուլիսի 12, 1917[…]
Ծննդավայր	Չադս Ֆորդ Թաունշիպ, Դելավեր շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ
Մահացել է	հունվարի 16, 2009[…] (91 տարեկան)
Մահվան վայր	Չադս Ֆորդ Թաունշիպ, Դելավեր շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Կոչում	Q124728452?
Երկեր	That Gentleman? և Քրիստինայի աշխարհը
Մասնագիտություն	նկարիչ և գրող
Ամուսին	Betsy James Wyeth?
Ծնողներ	հայր՝ Նյուել Կոնվերս, մայր՝ Caroline Brenneman Brockius?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	և ԱՄՆ Կոնգրեսի ոսկե մեդալ
Անդամություն	Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա, Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Երեխաներ	Ջեյմի Ուայեթ
Կայք	andrewwyeth.com
	Andrew Wyeth Վիքիպահեստում

Էնդրյու Նյուել Ուայեթ (անգլ.՝ Andrew Newell Wyeth, հուլիսի 12, 1917(1917-07-12)^[1]^[2]^[3]^[…], Չադս Ֆորդ Թաունշիպ, Դելավեր շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ^[4]^[5] - հունվարի 16, 2009(2009-01-16)^[6]^[1]^[2]^[…], Չադս Ֆորդ Թաունշիպ, Դելավեր շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ^[7]^[5]), ամերիկացի ռեալիստ նկարիչ, XX դարի ամերիկյան կերպարվեստի ականավոր ներկայացուցիչներից է։ Նա որդին է նշանավոր նկարիչ-պատկերազարդող Նյուել Կոնվերս Ուայեթ, գյուտարար Նեթենիել Ուայեթի և նկարչուհի Հենրիտա Ուայեթ Հուրդի եղբայրն է և նկարիչ Ջեյմի Ուայեթի հայրն է։ Ուայեթի աշխատանքների հիմնական թեման գավառական առօրյան է և ամերիկյան բնությունը։ Նրա նկարներում գերիշխում են հայրենի քաղաք Չեդդս Ֆորդի և Մեն նահանգի Կուշինգ քաղաքի միջավայրի պատկերները, որտեղ նկարիչը ապրում էր ամառային ամիսներին։ Ստեղծագործելիս Ուայեթը օգտագործել է տեմպերա ներկանյութ և ջրաներկ, բացառությամբ վաղ շրջանի փորձերի, երբ նկարում էր յուղաներկերով։

Կենսագրություն խմբագրել

Էնդրյու Ուայեթը Նյուել Կոնվերսի և Քարոլին Բոկյուս Ուայեթի ընտանիքի փոքր տղան էր։ Վատառողջ լինելու պատճառով կրթվել է տանը։ Նկարել սկսել է վաղ հասակից, գեղանկարչական արվեստի նրբությունները սովորել է հորից։ Նրա հայրը նրա միակ ուսուցիչն է եղել։ Արվեստի պատմությունը նա յուրացրել է ինքնուրույն։ Էնդրյու Ուայեթի առաջին անհատական ցուցահանդեսը կայացել է Նյու Յորքում 1937 թվականին, երբ նա 20 տարեկան էր։ Ներկայացված նկարները վաճառվել են բավականին արագ։ Իր կարիերայի սկզբում Ուայեթը հոր նման զբաղվում էր նաև գրքերի պատկերազարդմամբ, բայց շուտով դադարեցրել է դա։ 1940 թ. Է. Ուայեթը ամուսնացել է Բետսի Ուայեթի հետ, և 1943 թ.նրանց ընտանիքում ծնվել է առաջնեկը՝ Նիկոլասը, իսկ երեք տարի հետո՝ երկրորդ երեխան՝ Ջեյմին։ 1945 թ. Է. Ուայեթը կորցրել է հորը, ով դարձել էր ավտովթարի զոհ։ Մոտավորապես նույն ժամանակ վերջանականապես ձևավորվել է Է. Ուայեթի ռեալիստական ոճը։ Է. Ուայեթը իր ամենահայտնի գործը՝ «Քրիստինայի աշխարհը», նկարել է Մեն նահանգի Կուշինգ քաղաքի՝ Օլսենների ընտանիքին պատկանող ագարակում (1948 թ.)։ Նկարում պատկերված է Քրիստինա Օլսոնը։ Հետագայում Ուայեթը ժամանակ առ ժամանակ ապրել է Փենսիլվանիա և Մեն նահանգներում՝ գործնականում չլքելով ԱՄՆ-ի արևելյան ափերը։ Նկարչի ոճը հիմնականում չի փոխվել, թեև ժամանակի ընթացքում Է. Ուայեթի նկարները դարձել են ավելի խորհրդապաշտական՝ հակվելով մոգական ռեալիզմին։

Գրականություն խմբագրել

Meryman, R.: Andrew Wyeth: A Secret Life, HarperCollins 1996. ISBN 0-06-017113-8.
Wyeth, A.: Andrew Wyeth: Autobiography, Bulfinch Press 1995. ISBN 0-8212-2217-1.
Матусовская Е. М. Эндрью Уайес и традиции американской живописи // Советское искусствознание ՝74. М.

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Эндрю Уайет на сайте MuseumSyndicate Արխիվացված 2013-04-25 Wayback Machine(անգլ.)
birdsnest.com — Andrew Wyeth Արխիվացված 2012-11-16 Wayback Machine(անգլ.)
Artnet — Andrew Wyeth(անգլ.)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Andrew Wyeth (նիդերլ.)
↑ ^3,0 ^3,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 https://andrewwyeth.com/
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11939361p
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 https://web.archive.org/web/20090220023325/http://delawareonline.com:80/article/20090116/NEWS/90116003
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 http://vocab.getty.edu/page/ulan/500001266
↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
↑ Union List of Artist Names — 2018.
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 Pas L. v. Genealogics — 2003.
↑ Lundy D. R. The Peerage

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էնդրյու Ուայեթ» հոդվածին։

[_3436e9409fa3d201-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_27d5c5ea1965f8ee-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Andrew Wyeth (նիդերլ.)

[_8975de7332321bc4-3] 3,0 ^3,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_87137cfd8734a9cd-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 https://andrewwyeth.com/

[_3daa58461dfb9f47-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11939361p

[_364bd2b2788ca991-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 https://web.archive.org/web/20090220023325/http://delawareonline.com:80/article/20090116/NEWS/90116003

[_4b96eb84cc4dfa13-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 http://vocab.getty.edu/page/ulan/500001266

[_05a4188e55b4b73b-8] Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու

[_f8de47be3b5fa012-9] Union List of Artist Names — 2018.

[_1be6801fba995734-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 Pas L. v. Genealogics — 2003.

[_452450a7da15cc32-11] Lundy D. R. The Peerage

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Էնդրյու Ուայեթ

Ծնվել է	հուլիսի 12, 1917(1917-07-12)^[1]^[2]^[3]^[…]
Ծննդավայր	Չադս Ֆորդ Թաունշիպ, Դելավեր շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ^[4]^[5]
Մահացել է	հունվարի 16, 2009(2009-01-16)^[6]^[1]^[2]^[…] (91 տարեկան)
Մահվան վայր	Չադս Ֆորդ Թաունշիպ, Դելավեր շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ^[7]^[5]
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ^[8]
Կոչում	Q124728452?
Երկեր	That Gentleman? և Քրիստինայի աշխարհը
Մասնագիտություն	նկարիչ և գրող
Ամուսին	Betsy James Wyeth?^[9]
Ծնողներ	հայր՝ Նյուել Կոնվերս, մայր՝ Caroline Brenneman Brockius?^[10]
Պարգևներ և մրցանակներ	և ԱՄՆ Կոնգրեսի ոսկե մեդալ
Անդամություն	Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա, Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Երեխաներ	Ջեյմի Ուայեթ^[11]
Կայք	andrewwyeth.com
Andrew Wyeth Վիքիպահեստում