Էմիլ Օռլիկ
Էմիլ Օռլիկ (չեխ․՝ Emil Orlík, հուլիսի 21, 1870[1][2][3][…], Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4][5] - սեպտեմբերի 28, 1932[2][6][7][…], Բեռլին, Վայմարյան Հանրապետություն[4]), չեխ նկարիչ, գրաֆիկ, լուսանկարիչ և կիրառական նկարիչ։
Էմիլ Օռլիկ չեխ․՝ Emil Orlík | |
---|---|
Ծնվել է | հուլիսի 21, 1870[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4][5] |
Վախճանվել է | սեպտեմբերի 28, 1932[2][6][7][…] (62 տարեկան) |
Մահվան վայր | Բեռլին, Վայմարյան Հանրապետություն[4] |
Քաղաքացիություն | Չեխոսլովակիա, Ավստրո-Հունգարիա և Գերմանիա[8] |
Մասնագիտություն | վիմագրող, նկարիչ, մանկավարժ, լուսանկարիչ, օֆորտանկարիչ, փորագրիչ, նկարիչ-փորագրող, գծանկարիչ, ուսուցիչ, գծանկարիչ, ծաղրանկարիչ և բեմանկարիչ |
Ժանր | գրաֆիկա |
Ուսուցիչ | Տոմոնոբու Կանո, Հենրիխ Կնիր, Վիլհելմ ֆոն Լինդենշմիտ Կրտսեր և Յոհան Լեոնհարդ Ռաաբ |
Աշակերտներ | Իլսե Վոյգտ[9] |
Անդամակցություն | Բեռլինի սեցեսիոն[10] |
Կայք | emil-orlik.de(գերմ.)(անգլ.) |
Emil Orlik Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն խմբագրել
Էմիլ Օռլիկը ծնվել է Պրահայում 1870 թվականին։ Դերձակի որդի էր։ Սկզբում արվեստ է սովորել Հենրի Նիրի գեղարվեստի մասնավոր դպրոցում, որտեղ նրա դասընկերներից մեկը եղել է Պաուլ Կլեեն։ 1891 թվականից նա սովորել է Մյունխենի ակադեմիայում Վիլհելմ Լինդենշմիտի մոտ։ Հետագայում նա փորագրություն է ուսումնասիրել Յոհան Լեոնհարդ Ռաաբի մոտ։
Օրլիկը մտել է Վիեննական սեցեսսիոնիզմի մեջ և հայտնի էր առաջին հերթին որպես դիմանկարիչ։
1905 թվականից մինչև մահ Էմիլ Օռլիկը Բեռլինի Դեկորատիվ-կիրառական արվեստի թանգարանին կից ուսումնական հաստատությունում, իսկ 1924 թվականից՝ ազատ և կիրառական արվեստի միացյալ պետական դպրոցներում վարում էր գիրք ձևավորելու դասարան։ Այդ ժամանակահատվածում նրանք նկարել են Էռնստ Բառլախի, Լովիս Կորինտի, Օտտո Դիքսի, Կետե Կոլվիցի, Ֆրանց Վերֆելի, Ռուդոլֆ Շտայների, Թոմաս Մանի, Ալբերտ Այնշտայնի և Ալֆրեդ Դյոբլինի դիմանկարները։ Մաքս Ռայնհարդի հետ Էմիլ Օրլիկն աշխատել է նրա ներկայացումների համար նախատեսված բեմանկարների և զգեստների վրա։
Ճապոնիա կատարած այցից հետո Օռլիկը գունավոր փայտափորագրությամբ ոգեշնչված գործեր է ստեղծել, և դրա հետ կապված նրան դասում են Ճապոնիզմի նկարիչների շարքը։ Բացի Ճապոնիայից Օռլիկը եղել է Չինաստանում, Ռուսաստանում և Եգիպտոսում։
1917-1918 թվականների Օռլիկը` որպես պաշտոնական նկարիչ, մասնակցել է Բրեստ-Լիտովսկի պայմանագրի կնքման շուրջ բանակցություններին։
Օրլիկի ստեղծագործություններից մեկը աստիճանաբար նպաստել է Զիգմունդ Ֆրոյդի՝ 1902 թվականին Վիեննայի պրոֆեսորների շրջան ընդունվելուն։
Էմիլ Օռլիկը մահացել է 1932 թվականի սեպտեմբերի 28-ին Բեռլինում։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Ինքնադիմանկար
-
Ալբերտ Այնշտայն
-
Ալեքսանդր Մոիսի, 1918
-
Քլեր Վալդոֆի դիմանկարը
-
Տիկին Հեննի Պորտեն
-
Չինացի կնոջ դիմանկար, 1912
-
Հեդա Բեհրենս
-
Թիլա Դյուրյե
-
Գերհարդ Հաուպտման, 1909
-
Րաբբիի դիմանկար
-
Բանաստեղծ Քլաբունդ
-
Արթուր Շոպենհաուեր
-
Շեյխ Սալեհ Շերիֆ, 1915
-
Պասկինը
-
Յակով Վասերման
-
Կիրակի (Բոհեմիա)
-
Գյուղական բամբասանք Դալմաթիայում
-
Բերնհարդ Վայս. լուսանկարը՝ Էմիլ Օրլիկի
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Emil Orlik (նիդերլ.)
- ↑ 3,0 3,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Discogs — 2000.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիա — 1696.
- ↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
- ↑ http://oxfordindex.oup.com/view/10.1093/benz/9780199773787.article.B00192421
- ↑ https://sammlung.staedelmuseum.de/de/person/berliner-secession
Գրականություն խմբագրել
- Uwe Carstens, Emil Orlik, in: Tönnies-Forum, 16. Jg., 2007, H. 2, ISSN 0942-0843
- Scheffer, Heinrich, Die Exlibris des Emil Orlik, Wiesbaden: Verlag Claus Wittal 1992. ISBN 3-922835-23-6
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Ausführliche Biographie
- Bilder, Fotografien und Grafiken Orliks
- Gesichter und Geschichten. Vor 75 Jahren starb der Maler und Grafiker Emil Orlik, Kalenderblatt vom 28. September 2007 auf den Seiten des Deutschlandfunks (auch als mp3)
- Biografie Orliks
- Werkverzeichnis Orliks online
- Literatur von und über Emil Orlik in der Bibliothek des Jüdischen Museums Berlin
- Video Grafik "Flusslandschaft" von Emil Orlik der Sendung Lieb & Teuer vom 8. März 2020