Էկզոտիկ բարիոններ

Էկզոտիկ բարիոններ, տարրական մասնիկներ, որոնք չորս կամ ավելի քվարկների և այլ տարրական մասնիկների (հակաքվարկների կամ գլյուոնների) կապված վիճակներ են։ Օրինակ՝ պենտաքվարկները, որոնք կազմված են չորս քվարկից և մեկ հավաքվարկից։ Էկզոտիկ բարիոններին կարելի է հակադրել սովորական բարիոնները, որոնք երեք քվարկի կապված վիճակներ են։

Մինչև հիմա հայտնի միակ էկզոտիկ բարիոնը պենտաքվարկներն են՝ P+
c(4380) և P+
c(4450), որոնք հայտնաբերվել են 2015 թվականին LHCb նախագծում^[1]։

Որոշ առանձնահատուկ փորձնական անոմալիաներ բացատրելու համար ենթադրվում է, որ մի քանի տիպի էկզոտիկ բարիոններ գոյություն ունեն, ինչը ստանդարտ մոդելից դուրս ենթադրություն է։ Սակայն այսպիսի մասնիկների անկախ փորձնական վկայություն չկա։ Մի օրինակ են սուպերսիմետրիկ R-բարիոնները^[2], որոնք երեք քվարկի և գլյուինոյի կապված վիճակներ են։ Ամենաթեթև R-բարիոնը նշանակվում է ${\mbox{S}}^{0}$ և կազմված է վերև֊քվարկից, ներքև֊քվարկից, տարօրինակ քվարկից և գլյուինոյից։ Ակնկալվում է, որ այս մասնիկը կյանքի երկար տևողություն ունի կամ կայում է և դրա միջոցով կարելի է բացատրել գերբարձր էներգիայով տիեզերական ճառագայթները^[3]^[4]։ Կայուն էկզոտիկ բարիոնները ուժեղ փոխազդող մութ նյութի թեկնածուներ են։

Ըստ ապագայագետ Ռայմոնդ Կուրցվայլի՝ 21֊րդ դարի վերջին կարող է հնարավոր լինի ֆեմտոտեխնոլոգիաների կիրառությամբ ստեղծել էկզոտիկ բարիոններից կազմված նոր քիմիական տարրեր, որոնցից ի վերջո նոր տարրերի պարբերական համակարգ կկազմվի, որի տարրերը կատարելապես այլ հատկություններ կունենան՝ ի տարբերություն սովորական քիմիական տարրերի^[5]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ R. Aaij et al. (LHCb collaboration) (2015). «Observation of J/ψp resonances consistent with pentaquark states in Λ0
b→J/ψK−
p decays». Physical Review Letters. 115 (7). Bibcode:2015PhRvL.115g2001A. doi:10.1103/PhysRevLett.115.072001.
↑ G.R. Farrar (1996). «Detecting Gluino-Containing Hadrons». Physical Review Letters. 76 (22): 4111–4114. arXiv:hep-ph/9603271. Bibcode:1996PhRvL..76.4111F. doi:10.1103/PhysRevLett.76.4111. PMID 10061204.
↑ D. Chung, G.R. Farrar, E.W. Kolb (1998). «Are ultra-high-energy cosmic rays signals of supersymmetry?». Physical Review D. 57 (8): 4606. arXiv:astro-ph/9707036. Bibcode:1998PhRvD..57.4606C. doi:10.1103/PhysRevD.57.4606.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
↑ I.F.M. Albuquerque, G. Farrar, E.W. Kolb (1999). «Exotic massive hadrons and ultra-high-energy cosmic rays». Physical Review D. 59: 015021. arXiv:hep-ph/9805288. Bibcode:1999PhRvD..59a5021A. doi:10.1103/PhysRevD.59.015021.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
↑ Kurzweil, Ray The Age of Spiritual Machines 1999․

[LHCb2015-1] R. Aaij et al. (LHCb collaboration) (2015). «Observation of J/ψp resonances consistent with pentaquark states in Λ0
b→J/ψK−
p decays». Physical Review Letters. 115 (7). Bibcode:2015PhRvL.115g2001A. doi:10.1103/PhysRevLett.115.072001.

[2] G.R. Farrar (1996). «Detecting Gluino-Containing Hadrons». Physical Review Letters. 76 (22): 4111–4114. arXiv:hep-ph/9603271. Bibcode:1996PhRvL..76.4111F. doi:10.1103/PhysRevLett.76.4111. PMID 10061204.

[3] D. Chung, G.R. Farrar, E.W. Kolb (1998). «Are ultra-high-energy cosmic rays signals of supersymmetry?». Physical Review D. 57 (8): 4606. arXiv:astro-ph/9707036. Bibcode:1998PhRvD..57.4606C. doi:10.1103/PhysRevD.57.4606.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[4] I.F.M. Albuquerque, G. Farrar, E.W. Kolb (1999). «Exotic massive hadrons and ultra-high-energy cosmic rays». Physical Review D. 59: 015021. arXiv:hep-ph/9805288. Bibcode:1999PhRvD..59a5021A. doi:10.1103/PhysRevD.59.015021.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[5] Kurzweil, Ray The Age of Spiritual Machines 1999․

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]