Էժեն Բուդեն
Էժեն Բուդեն (ֆր.՝ Eugène Boudin, հուլիսի 12, 1824[1][2][3][…], Օնֆլյոր[4] - օգոստոսի 8, 1898[1][2][3][…], Դովիլ[4]), ֆրանսիացի իմպրեսիոնիստ, լանդշաֆտային նկարիչ, ծովանկարիչ։ Բարբիզոնյան դպրոցի ներկայացուցիչ։ Նրա գունամատիտանկարները արժանացել են Շառլ Բոդլերի գովեստին, իսկ Ժան Բատիստ Կամիլ Կորոն Բուդենին անվանել է «երկինքների թագավոր»[8]։ Եղել է Կլոդ Մոնեի ուսուցիչը և մեծ ազդեցություն է ունեցել նրա վրա։
Էժեն Բուդեն ֆր.՝ Eugène Boudin | |
|---|---|
 | |
| Ի ծնե | ֆր.՝ Louis Eugène Boudin |
| Ծնվել է | հուլիսի 12, 1824[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Օնֆլյոր[4] |
| Վախճանվել է | օգոստոսի 8, 1898[1][2][3][…] (74 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Դովիլ[4] |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆրանսիա[5] |
| Մասնագիտություն | նկարիչ |
| Ոճ | իմպրեսիոնիզմ |
| Ժանր | բնանկար և ծովանկար |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Նավահանգիստ Լորմոնտում, Տրուվիլի լողափին, The Port of Bordeaux? և The Beach at Trouville, the Empress Eugénie? |
| Ուսուցիչ | Էժեն Իզաբե |
| Ներշնչվել է | Գյուստավ Կուրբե[6] և Ալեքսանդր Կալամ[6] |
| Պարգևներ | |
 Eugène Boudin Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Էժեն Բուդենը ծնվել է Ֆրանսիայի Օնֆլյոր քաղաքում նավահանգստային օդաչուի ընտանիքում։ Տասը տարեկան հասակում երիտասարդ տղան աշխատել է Հավրից Օնֆլյոր ժամանող շոգենավում։ 1835 թվականին ընտանիքը տեղափոխվել է Հավր, որտեղ Բուդենի հայրը գրենական պիտույքների և նկարի շրջանակների խանութ է բացել։ Երիտասարդ Էժենն աշխատել է այդտեղ՝ հետագայում բացելով իր փոքրիկ խանութը։
Նկարների շրջանակների խանութում Բուդենը հաճախ էր հանդիպում այդ շրջանում ապրող նկարիչներին, ովքեր ցուցադրություններ էին ունենում խանութում։ Նկարիչներ Կոնստան Տրոյոն, Ժան Ֆրանսուա Միլլեն, Ժան-Բատիստ Իզաբեն և Տոմա Կուտյուրը խրախուսում են երիտասարդ Բուդենին սկսելու գեղարվեստական կարիերա։ 22 տարեկանում, թողնելով առևտրային աշխատանքը, Բուդենը սկսեց ամբողջ օրը նկարել, մեկնեց Փարիզ, այնուհետև՝ Ֆլանդրիա։ 1850 թվականին կրթաթոշակ ստանալով՝ հնարավորություն ստացավ տեղափոխելու Փարիզ, թեև հաճախ էր վերադառնում Նորմանդիա։ 1855 թվականից սկսեց կանոնավոր ուղևորվել Բրետան։
Բուդենի վրա մեծ ազդեցություն են ունեցել 17-րդ դարի հոլանդացի նկարիչները։ Յան Յոնգկինդի խորհրդով Բուդենը սկսեց նկարել բաց օդում (պլենէր)։ Նա նաև սկսեց աշխատել Տրոյոնի և Իզաբենի հետ, իսկ 1859 թվականին հանդիպեց Գյուստավ Կուրբեին, ով նրան ծանոթացրեց Շառլ Բոդլերի հետ. առաջին քննադատը, ով Բուդենին դարձրեց հանրության ուշադրության առարկա 1859 թվականի Փարիզի Սալոնում ցուցադրությունից հետո։
1857/1858 թվականին Բուդենը ընկերացավ երիտասարդ Կլոդ Մոնեի հետ, ով այդ ժամանակ 18 տարեկան էր և նրան համոզեց հրաժարվել իր պատանեկան ծաղրանկարներից և դառնալ բնանկարիչ, և նրանք ընկերներ մնացին մինչև մահ։ Բուդենը Մոնեի և իր երիտասարդ ընկերների հետ 1873 թվականին մասնակցեց իմպրեսիոնիստների ցուցահանդեսին՝ երբեք իրեն չհամարելով արմատական կամ նորարար։
Բուդենի աճող հեղինակությունը նրան հնարավորություն տվեց բազմիցս ճանապարհորդել 1870-ական թվականներին։ Նա այցելեց Բելգիա, Նիդերլանդներ, Ֆրանսիայի հարավ, 1892-1895 թվականներին կանոնավոր ուղևորություններ էր ունենում դեպի Վենետիկ, շարունակում էր ցուցադրվել Փարիզի սալոններում[9]։
Պարգևներ խմբագրել
- «Պատվո լեգիոնի շքանշան», 1892
- 1881 թվականին Փարիզի սալոնում արժանացել է երրորդ տեղի մեդալի
- 1889 թվականին՝ Համաշխարհային Էքսպոի (Exposition Universelle) ոսկե մեդալի
Մահ խմբագրել
Կյանքի վերջում վատ առողջության պատճառով վերադարձել է Ֆրանսիայի հարավ, այնուհետև՝ Դովիլի իր տուն՝ հանգչելու իր այդքան հաճախ պատկերած Լա Մանշի ջրերի և Նորմանդական երկնքի ներքո։ Մահացել է Դովիլում 1898 թվականի օգոստոսի 8-ին։
Պատկերասրահ խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Eugène Boudin (նիդերլ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Eugène Louis Boudin // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2017. — ISBN 978-0-19-977378-7 — doi:10.1093/BENZ/9780199773787.ARTICLE.B00024153
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Буден Эжен // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
- ↑ 6,0 6,1 https://www.museothyssen.org/en/collection/artists/boudin-eugene#:~:text=His%20initial%20period%20was%20chiefly,a%20theme%20of%20his%20painting.
- ↑ http://www2.culture.gouv.fr/public/mistral/leonore_fr?ACTION=RETROUVER&FIELD_1=Cnoms&VALUE_1=Boudin&FIELD_2=PRENOMS&VALUE_2=Eug%e8ne&FIELD_3=DATE%2dNSS&VALUE_3=&FIELD_4=LIEU%2dNSS&VALUE_4=&FIELD_5=Nom%20de%20jeune%20fille&VALUE_5=&FIELD_6=SEXE&VALUE_6=%20&FIELD_7=COTE&VALUE_7=&NUMBER=4&GRP=0&REQ=%28%28Boudin%29%20%3aNOM%2cNOM2%2cNOM%2dJF%2cNOM%2dMARI%2cSURNOM%2cNOTES%20%20ET%20%20%28%28Eug%e8ne%29%20%3aPRENOMS%20%29%29&USRNAME=nobody&USRPWD=4%24%2534P&SPEC=9&SYN=1&IMLY=&MAX1=1&MAX2=1&MAX3=100&DOM=All
- ↑ Sterling, Charles and Salinger, Margaretta, French Paintings: A Catalogue of the Collection of the Metropolitan Museum of Art. XIX-XX Centuries, Volume 3, New York: Metropolitan Museum of Art, 1967, p. 134.
- ↑ Gustave Cahen, Eugène Boudin (Paris, 1899); Arsène Alexandre, Essais; Frederick Wedmore, Whistler and Others (1906).
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Impressions of the Sea Rehs Galleries' exhibit featuring a detailed biography on Eugène Boudin and images of his work.
- Eugène Boudin - The complete works, more than 800 works by Eugène Boudin
- Impressionism: a centenary exhibition, an exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art (fully available online as PDF), which contains material on Boudin (p. 40-41)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էժեն Բուդեն» հոդվածին։ |