Էժեն Բուդեն

Էժեն Բուդեն; ֆր.՝ Eugène Boudin
Ի ծնե	անգլ.՝ Eugène Louis Boudin
Ծնվել է	հուլիսի 12, 1824
Ծննդավայր	Օնֆլյոր
Վախճանվել է	օգոստոսի 8, 1898 (74 տարեկանում)
Մահվան վայր	Դովիլ
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Մասնագիտություն	նկարիչ
Ոճ	իմպրեսիոնիզմ և պլենարիզմ
Ժանր	բնանկար և ծովանկար
Ուշագրավ աշխատանքներ	Նավահանգիստ Լորմոնտում, Տրուվիլի լողափին և The Port of Bordeaux?
Ուսուցիչ	Էժեն Իզաբե
Պարգևներ	Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ
	Eugène Boudin Վիքիպահեստում

Էժեն Բուդեն (ֆր.՝ Eugène Boudin, հուլիսի 12, 1824(1824-07-12)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8], Օնֆլյոր^[9] - օգոստոսի 8, 1898(1898-08-08)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[8], Դովիլ^[9]), ֆրանսիացի իմպրեսիոնիստ, լանդշաֆտային նկարիչ, ծովանկարիչ: Բարբիզոնյան դպրոցի ներկայացուցիչ: Նրա գունամատիտանկարները արժանացել են Շառլ Բոդլերի գովեստին, իսկ Ժան Բատիստ Կամիլ Կորոն Բուդենին անվանել է «երկինքների թագավոր»^[11]: Եղել է Կլոդ Մոնեի ուսուցիչը և մեծ ազդեցություն է ունեցել նրա վրա:

ԿենսագրությունԽմբագրել

Էժեն Բուդենը ծնվել է Ֆրանսիայի Օնֆլյոր քաղաքում նավահանգստային օդաչուի ընտանիքում: Տասը տարեկան հասակում երիտասարդ տղան աշխատել է Հավրից Օնֆլյոր ժամանող շոգենավում: 1835 թվականին ընտանիքը տեղափոխվել է Հավր, որտեղ Բուդենի հայրը գրենական պիտույքների և նկարի շրջանակների խանութ է բացել: Երիտասարդ Էժենն աշխատել է այդտեղ՝ հետագայում բացելով իր փոքրիկ խանութը:

Նկարների շրջանակների խանութում Բուդենը հաճախ էր հանդիպում այդ շրջանում ապրող նկարիչներին, ովքեր ցուցադրություններ էին ունենում խանութում: Նկարիչներ Կոնստան Տրոյոն, Ժան Ֆրանսուա Միլլեն, Ժան-Բատիստ Իզաբեն և Տոմա Կուտյուրը խրախուսում են երիտասարդ Բուդենին սկսելու գեղարվեստական կարիերա: 22 տարեկանում, թողնելով առևտրային աշխատանքը, Բուդենը սկսեց ամբողջ օրը նկարել, մեկնեց Փարիզ, այնուհետև՝ Ֆլանդրիա: 1850 թվականին կրթաթոշակ ստանալով՝ հնարավորություն ստացավ տեղափոխելու Փարիզ, թեև հաճախ էր վերադառնում Նորմանդիա: 1855 թվականից սկսեց կանոնավոր ուղևորվել Բրետան:

«Ծովափնյա նավահանգիստը» կտավը Հայաստանի ազգային պատկերասրահում

Բուդենի վրա մեծ ազդեցություն են ունեցել 17-րդ դարի հոլանդացի նկարիչները: Յան Յոնգկինդի խորհրդով Բուդենը սկսեց նկարել բաց օդում (պլենէր): Նա նաև սկսեց աշխատել Տրոյոնի և Իզաբենի հետ, իսկ 1859 թվականին հանդիպեց Գյուստավ Կուրբեին, ով նրան ծանոթացրեց Շառլ Բոդլերի հետ. առաջին քննադատը, ով Բուդենին դարձրեց հանրության ուշադրության առարկա 1859 թվականի Փարիզի Սալոնում ցուցադրությունից հետո:

1857/1858 թվականին Բուդենը ընկերացավ երիտասարդ Կլոդ Մոնեի հետ, ով այդ ժամանակ 18 տարեկան էր և նրան համոզեց հրաժարվել իր պատանեկան ծաղրանկարներից և դառնալ բնանկարիչ, և նրանք ընկերներ մնացին մինչև մահ: Բուդենը Մոնեի և իր երիտասարդ ընկերների հետ 1873 թվականին մասնակցեց իմպրեսիոնիստների ցուցահանդեսին՝ երբեք իրեն չհամարելով արմատական կամ նորարար:

Տունը, որտեղ Բոդենն ապրել է կյանքի վերջին տարիները և մահացել 1898 թվականի օգոստոսի 8-ին

Բուդենի աճող հեղինակությունը նրան հնարավորություն տվեց բազմիցս ճանապարհորդել 1870-ական թվականներին: Նա այցելեց Բելգիա, Նիդերլանդներ, Ֆրանսիայի հարավ, 1892-1895 թվականներին կանոնավոր ուղևորություններ էր ունենում դեպի Վենետիկ, շարունակում էր ցուցադրվել Փարիզի սալոններում^[12]:

ՊարգևներԽմբագրել

«Պատվո լեգիոնի շքանշան», 1892
1881 թվականին Փարիզի սալոնում արժանացել է երրորդ տեղի մեդալի
1889 թվականին՝ Համաշխարհային Էքսպոի (Exposition Universelle) ոսկե մեդալի

ՄահԽմբագրել

Բուդենի գերեզմանաքարը

Կյանքի վերջում վատ առողջության պատճառով վերադարձել է Ֆրանսիայի հարավ, այնուհետև՝ Դովիլի իր տուն՝ հանգչելու իր այդքան հաճախ պատկերած Լա Մանշի ջրերի և Նորմանդական երկնքի ներքո: Մահացել է Դովիլում 1898 թվականի օգոստոսի 8-ին:

ՊատկերասրահԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Eugène Boudin
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Eugène Louis Boudin — 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7, 978-0-19-989991-3
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Discogs — 2000.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 Base Léonore — ministère de la Culture.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2886420"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q384602"></a>
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 ^9,3 ^9,4 ^9,5 Буден Эжен // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16323066"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22681075"></a>
↑ Sterling, Charles and Salinger, Margaretta, French Paintings: A Catalogue of the Collection of the Metropolitan Museum of Art. XIX-XX Centuries, Volume 3, New York: Metropolitan Museum of Art, 1967, p. 134.
↑ Gustave Cahen, Eugène Boudin (Paris, 1899); Arsène Alexandre, Essais; Frederick Wedmore, Whistler and Others (1906).

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Impressions of the Sea Rehs Galleries' exhibit featuring a detailed biography on Eugène Boudin and images of his work.
Eugène Boudin - The complete works, more than 800 works by Eugène Boudin
Impressionism: a centenary exhibition, an exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art (fully available online as PDF), which contains material on Boudin (p. 40-41)

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Էժեն Բուդեն կատեգորիայում։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11893199f_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q17299517">[http://explore.rkd.nl/en/explore/artists/11369_Eugène_Boudin]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Eugène Boudin
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1787111_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q24255573">[http://oxfordindex.oup.com/view/10.1093/benz/9780199773787.article.B00024153_Eugène_Louis_Boudin]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2006._—_ISBN_978-0-19-977378-7,_978-0-19-989991-3</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Eugène Louis Boudin — 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7, 978-0-19-989991-3
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Eugene-Boudin_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q59825643_citetype_Q847959"_data-entity-id="Q504063">Discogs<span_class="wef_low_priority_links">_—_2000.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a></div>-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Discogs — 2000.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513"_data-entity-id="Q2886420">Base_Léonore<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:fr:Ministère_de_la_Culture_(France)|ministère_de_la_Culture]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2886420"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q384602"></a></div>-7] 7,0 ^7,1 Base Léonore — ministère de la Culture.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2886420"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q384602"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Բրոքհաուզի_հանրագիտարան]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q17537576"_data-entity-id="Q17378135">Буден_Эжен_//_[[:d:Q17378135|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:Ալեքսանդր_Պրոխորով|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохорова]]_—_3-е_изд._—_<span_title="Москва"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">М.</span>:_[[:Սովետսկայա_էնցիկլոպեդիա_(հրատարակչություն)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a></div>-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 ^9,3 ^9,4 ^9,5 Буден Эжен // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1172284_citetype_Q2352616"_data-entity-id="Q22681075">[http://kulturnav.org/6dd1d503-c108-47e5-a02c-f6ec985a9750_Շվեդիայի_Ազգային_թանգարանի_նկարիչների_ցանկ]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16323066"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22681075"></a></div>-10] Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16323066"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22681075"></a>

[11] Sterling, Charles and Salinger, Margaretta, French Paintings: A Catalogue of the Collection of the Metropolitan Museum of Art. XIX-XX Centuries, Volume 3, New York: Metropolitan Museum of Art, 1967, p. 134.

[12] Gustave Cahen, Eugène Boudin (Paris, 1899); Arsène Alexandre, Essais; Frederick Wedmore, Whistler and Others (1906).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[11]

[10]

[12]