Զևքսիս (հուն․՝ Ζεύξις[1], մ.թ.ա. 5-րդ դար, Heraclea Lucania, Պոլիկորո, Մատերա, Բազիլիկատա, Իտալիա - մ.թ.ա. 4-րդ դար, Աթենք), մ․թ․ա․ 5-րդ դարի վերջի և 4-րդ դարի սկզբի հին հունական գեղանկարիչ։ Հռչակվել է բնությանը նմանակելու իր ձիրքով և, հատկապես, մեծ արվեստով նատյուրմորտներ պատկերելու վարպետությամբ[2]։ Ըստ ավանդազրույցի՝ Զևքսիսը մահացել է ծիծաղից, որը նրան պատճառել էր երգիծական շնչով իր իսկ պատկերած Աֆրոդիտե դիցուհին, ում համար որպես մոդել ծառայել էր նկարը պատվիրած պառավը՝ վերջինիս համառ, անզիջում պնդմամբ[3]։

Զևքսիս
Ծնվել էմ.թ.ա. 5-րդ դար
ԾննդավայրHeraclea Lucania, Պոլիկորո, Մատերա, Բազիլիկատա, Իտալիա
Վախճանվել էմ.թ.ա. 4-րդ դար
Մահվան վայրԱթենք
Մասնագիտություննկարիչ
Թեմաներգեղանկարչություն
 Zeuxis Վիքիպահեստում

Զևքսիսի նկարները («Տեդինե», «Կենտավրոսների ընտանիք») հայտնի են ըստ անտիկ գրականության սկզբնաղբյուրների հետագայում վերապատկերված հռոմեական որմնանկարների (Վետտիների տուն, Պոմպեյ) և խճանկարների (Ադրիանոսի վիլլան Տիվոլիում, Հռոմի մոտ)։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. William Smith (1880). A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology: Oarses-Zygia. J. Murray. էջ 1325.
  2. «Zeuxis: The Ancient Greek Painter & Master of Still Life». TheCollector (անգլերեն). 2020 թ․ հունիսի 9. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  3. Bark, Julianna (2007–2008). "The Spectacular Self: Jean-Etienne Liotard’s Self-Portrait Laughing".

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 
Զևքսիսը ,,Իլիական,,-ի հերոսուհի Հեղինեին պատկերելու համար մոդել ընտրելիս
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զևքսիս» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 688