«Զախար-Կալիտա» (ռուս.՝ «Заха́р-Калита́»), ռուս գրող Ալեքսանդր Սոլժենիցինի պատմվածքն է, որը գրվել է 1965 թվականի նոյեմբերին 1963 թվականի օգոստոսի առաջին կեսին Ռյազան - Միխայլով - Յասնայա Պոլյանա - Եպիֆան - Կուլիկովո դաշտ - Ռանովա գետ - Ռյազան երթուղով հեծանվային ուղևորության տպավորությամբ։ Սյուժեի կենտրոնում Կուլիկովո դաշտ այցելելու տպավորություններն են.

Զախար-Կալիտա
Տեսակպատմվածքների ժողովածու
ՀեղինակԱլեքսանդր Սոլժենիցին
Բնագիր լեզուռուսերեն
Գրվել է1965
Հրատարակվել էհունվար 1966
Ընկերներս, դուք խնդրում եք ինչ-որ բա՞ն պատմել ամառային հեծանվայինից։ Դե, եթե չեք ձանձրանա, լսեք Կուլիկովո դաշտի մասին։

Երկար ժամանակ այն մեր նպատակակետն էր, բայց ճանապարհներն այդ կողմ չէին տանում։ Չէ՞ որ այնտեղ գունազարդ վահանակները չեն կանչում, ցուցանակներ չկան, ամեն քարտեզի վրա էլ չեք գտնի, թեև Տասնչորսերորդ դարում այդ ճակատամարտը ռուսական մարմնի և ռուսական ոգու համար ավելի թանկ էր, քան Բորոդինոն Տասնիններորդում։ Նման ճակատամարտեր ոչ միայն մեզ, այլև ամբողջ Եվրոպային մեկուկես հազար տարին մեկ անգամ են բաժին ընկնում։ Դա իշխանությունների, պետական բանակների ճակատամարտ չէր. դա մայր ցամաքների ճակատամարտ էր[1]։

Երեք այլ պատմվածքների հետ «Զախար-Կալիտան» առաջարկվել է «Օգոնյոկ», «Օկտյաբր», «Լիտերատուրնայա Ռոսիա», «Մոսկվա» ամսագրերին, բայց ապարդյուն։ «Իզվեստիա» թերթը «Զախար-Կալիտա» պատմվածքն ընդունել էր տպագրության, սակայն հետագայում պատրաստի շարվածքը ցրվել էր։ Պատմվածքը փոխանցվել էր «Պրավդա» թերթին։ Հաջորդել էր գրականության և արվեստի բաժնի վարիչ Նիկոլայ Աբալկինի մերժումը։ Պատմվածքը հրապարակվել է «Նովի միր» ամսագրում (1966, թիվ 1)[2]. դա Սոլժենիցինի վերջին հրապարակումն էր հայրենիքում աքսորվելուց առաջ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել