Երևանի կենդանաբանական այգի

գազանանոց

Երևանի կենդանաբանական այգի, գիտահետազոտական հիմնարկ։ Հիմնադրվել է 1940 թվականին։ Տարածքը 85 000 մ² է, որից կենդանիների համար նախատեսված կառույցներինը՝ 52 000 մ²։

Երևանի կենդանաբանական այգի
Տեսակկենդանաբանական այգի
ՏեղագրությունԵրևան  Հայաստան
Հիմնադրված1940
Տարածք35 հեկտար
Կայքzoo.am
 Yerevan Zoo Վիքիպահեստում
Գրանտ փղիկը Երևանի կենդանաբանական այգում

Հիմնական խնդիրներն են վայրի գենոֆոնդի պահպանումը, անազատ պայմաններում հազվագյուտ և ոչնչացող տեսակների բազմացումը, կլիմայավարժեցման մեթոդների ուսումնասիրումը, հիվանդությունների կանխարգելումը, ինչպես նաև բնապահպանական գիտելիքների տարածումը։

Կենդանաբանական այգու վանդակներում կամ ցանկապատված տարածքներում պահվում են կենդանիների և թռչունների շուրջ 183 տեսակ, որից 34-ը գրանցված են Բնության պահպանության միջազգային Կարմիր գրքում, իսկ 50-ը՝ Հայաստանի Կարմիր գրքում։

Երևանի կենդանաբանական այգու կենդանիների տեսակային և քանակական կազմը (2005)

Տեսակներ Տեսակների քանակը Գլխաքանակը
Երկկենցաղներ 3 5
Սողուններ 32 71
Կաթնասուններ 50 120
Ձկներ 25 405
Թռչուններ 59 518
Այլ կենդանիներ 14 1320
Ընդամենը 183 2339

Պատմություն Խմբագրել

Երևանի կենդանաբանական այգու ստեղծման գաղափարը կապվում է 20-րդ դարի 30-ական թվականների հետ, բայց այգու ստեղծման գաղափարն իրականանում է 1940 թվականին ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի որոշմամբ։ Այսպիսով՝ 3 հեկտար տարածության վրա հիմնվում է Երևանի կենդանաբանական այգին։ Սկզբնական շրջանում կենդանաբանական այգում կար միայն 2 տասնյակ կենդանիներ ու թռչուններ, որոնք ձեռք էին բերվել Երևանում անցկացվող 12-րդ պետական կենդանաբանական ցուցահանդեսում։

1954 թվականին այգին ուներ 4 բաժին՝ սմբակավորների, գիշատիչների, թռչունների և սողունների։ 1980 թվականին Երևանի կենդանաբանական այգին արդեն ուներ 350 տեսակի կենդանի, սակայն 1990 թվականների սկզբներին այն նվազել է 90%-ով[1]։

Կենդանիներ Խմբագրել

Ներկայումս կենդանաբանական այգում գտնվում է մոտ 2049 տեսակի կենդանի և 2749 անհատ կենդանի։ Հարավային Կովկասը և Հայաստանը ներկայացնող տեսակներ ներառում են սիրիական արջեր, բեզոարյան այծեր, հայկական մուֆլոնը և այլն։ Այլ տեղերից բերված կենդանիներից են աֆրիկյան առյուծները, վագրերը (բենգալյան և սիբիրյան ենթատեսակներ) և այլն։

Պահպանություն Խմբագրել

Քանի որ Հայաստանը կենսաբազմազանության թեժ կետ է, վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամը (FPWC) վարձակալել և տնօրինել է Խոսրովի արգելոցի հարևանությամբ մոտ 839 հեկտար կառավարումը, որը մինչև վերջերս պաշտպանված չէր և վտանգված էր ապօրինի ծառահատումներից և գերարածեցումից։ Երևանի կենդանաբանական այգին համագործակցում է FPWC-ի հետ` այս տարածքները վայրի բնության վերականգնման և վայրի կենսական նշանակություն ունեցող վայրերի վերականգնման համար։

Պատկերասրահ Խմբագրել

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

Արտաքին հղումներ Խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։