Երկլեզու կրթություն
Երկլեզու կրթություն, երբ ուսանողները սովորում են երկու կամ ավելի լեզուներով[1]։
Այն տարբերվում է երկրորդ լեզվի ուսուցումից նրանով, որ երկու լեզուներն էլ գործածվում են ուսուցման համար տարբեր բովանդակության ոլորտներում, ինչպիսիք են մաթեմատիկան, գիտությունը և պատմությունը: Յուրաքանչյուր լեզվով անցկացրած ժամանակը կախված է մոդելից: Մի մասը կենտրոնանում է աշակերտի ողջ ուսուցման ընթացքում երկու լեզուներով կրթություն տրամադրելու վրա, մինչդեռ մյուսները աստիճանաբար անցնում են միայն մեկ լեզվով կրթությանը[2]: Երկլեզու կրթության վերջնական նպատակը երկու լեզուների սահուն և գրագետ իմացությունն է թարգմանելու և փոխադրելու համար[3]։
Երկլեզու կրթական ծրագրերի մոդելներ
խմբագրելԵրկլեզու կրթության մոդելները դասակարգելու մի քանի եղանակ կա, որոնցից ամենատարածված մոտեցումներից մեկը ծրագրերն իրենց վերջնական նպատակներով առանձնացնելն է: Սա ստորև օգտագործված մոտեցումն է, թեև միակը չէ[4]։
Շարունակական երկլեզու կրթություն
խմբագրելՇարունակական երկլեզու կրթական ծրագրում նպատակն այն է, որ ուսանողներն իրենց կրթության ընթացքում շարունակեն սովորել երկու լեզուներով[5]։ Երկլեզու կրթական այս ծրագրի ուսանողները ավարտելուց հետո պետք է կարողանան քննարկել յուրաքանչյուր ոլորտի բովանդակության մասին ցանկացած լեզվով[6]։ Շարունակական երկլեզու կրթության երկու տարածված ձևերն են՝ երկկողմանի/երկակի լեզվական ընկալումը և զարգացման երկլեզու կրթությունը: Երկու ծրագրերն էլ համարվում են լեզվի ընկալման ծրագրեր:
Երկակի լեզվական ծրագիր
խմբագրելԸստ մեթոդի, որը հայտնի է երկակի լեզվական ծրագիր անվամբ, օգտագործվում է երկու լեզու, սովորաբար իրենց մայրենի լեզուներին տիրապետող ուսանողներին դասասենյակներում տեղավորում են խառը: Ծրագրի տարածված մոտեցումներից մեկը 90/10 մոդելն է, որտեղ տարրական դասարաններում ուսուցման 90%-ն անցկացվում է աշակերտի մայրենի լեզվով, իսկ 10%-ը՝ երկրորդ լեզվով:
Երբ ուսանողն առաջադիմում է, այս տոկոսային տարբերությունը փոխվում է այնքան ժամանակ, մինչև երկու լեզուներին հավասար ժամանակ հատկացվի: Մեկ այլ մոտեցման՝ 50/50 մոդելի դեպքում ուսուցման ժամանակի հավասարաչափ բաշխում լինում է երկու լեզուների միջև հենց ուսանողի կրթության սկզբից[7]։
Ուշ ելքի ծրագիր
խմբագրելՈւշ ելքի կամ զարգացման ծրագրում ուսանողները բոլորն ունեն նույն մայրենի լեզուն: Նրանք հակված են հետևել վերը նկարագրված 90/10 մոդելին և աստիճանաբար անցում կատարել իրենց մայրենի լեզվով ուսուցումից դեպի լեզուների միջև ավելի հավասարակշռված բաժանման այնքան ժամանակ, մինչ նրանք կառաջադիմեն տարրական դպրոցում[8]։
Երկմոդալ-երկլեզու ծրագիր
խմբագրելԵրկմոդալ-երկլեզու ծրագրում ուսանողներին ուսուցանվում են երկու լեզուներ երկու տարբեր եղանակներով, սովորաբար՝ բանավոր/գրավոր և ժեստերի լեզու: Այս տեսակի ծրագրերը տարածված են խուլ և թույլ լսողությամբ աշակերտներին սպասարկող դպրոցներում[9]։
Անցումային երկլեզու կրթություն
խմբագրելԱնցումային (վաղ ելք) երկլեզու կրթական ծրագրերում նպատակը երեխայի մայրենի լեզվով կրթություն տալն է՝ ապահովելով այն, որ ուսանողները հետ չմնան բովանդակային ոլորտներից, ինչպիսիք են մաթեմատիկան, գիտությունը և սոցիալական ուսումնասիրությունները, մինչ նրանք սովորում են նոր լեզուն[10]։ Ի տարբերություն շարունակական երկլեզու կրթական ծրագրերի, երբ երեխայի երկրորդ լեզվի իմացությունը բավարար է համարվում, այս դեպքում ուսանողն անցնում է միայն այդ լեզվի օգտագործմանը[4]։ Այս մոտեցումը հիմնված է երկլեզվության տիրապետման ընդհանուր մոդելի վրա, որը ենթադրում է, որ մայրենի լեզվով սովորած շատ հմտություններ կարող են հեշտությամբ փոխանցվել երկրորդ լեզվին ավելի ուշ[11]։ Թեև նման ծրագրերի լեզվական նպատակը օգնելն է ուսանողներին անցնել հիմնական, միալեզու դասասենյակներ, այնուամենայնիվ աշակերտի հիմնական լեզվի գործածումը՝ որպես գրագիտության հմտություններ զարգացնելու և ակադեմիական գիտելիքներ ձեռք բերելու միջոց, նույնպես կանխում է երեխայի մայրենի լեզվի վատթարացումը[12]։
Անգլերենը որպես երկրորդ լեզու
խմբագրելԱնգլերենը որպես երկրորդ լեզու (ԱԵԼ) ծրագրերը չեն համարվում երկլեզու կրթական ծրագրեր, քանի որ դրանք նպատակ չունեն ուսանողներին երկու (կամ ավելի) լեզուներով գրագետ դարձնելու: Անգլերենը որպես երկրորդ լեզու ծրագրերի նպատակն է անգլերեն սովորողներին սովորեցնել այդ լեզուն մեկ կամ մի քանի մայրենի լեզուներ ձեռք բերելուց հետո: ԱԵԼ-ը անգլերենի ուսուցման լրացուցիչ, համապարփակ ծրագիր է, որը տարածված է անգլիախոս և այն երկրներում, որտեղ անգլերենը կարևոր դեր ունի հաղորդակցության մեջ՝ գաղութատիրության կամ գլոբալացման արդյունքում[13]։
Երկլեզու կրթության ռազմավարություններ
խմբագրելՏրանսլեզվություն
խմբագրելՏրանսլեզվությունը կամ լեզուների խառնուրդը ռազմավարություն է, որն ընդգծում է աշակերտի իմացած բոլոր լեզուների օգտագործումը՝ իր ուսմանն աջակցելու համար: Դրա օրինակներից մեկն ուսանողներին թույլ տալն է արտահայտվել մեկ կամ երկու լեզուներով ակադեմիական տարբեր բովանդակություններ քննարկելիս[14]։
Տրանսլեզվության պրակտիկան կարող է օգնել ուսանողներին ավելի հեշտությամբ անցում կատարել լեզուների միջև[15]։
Լեզվի տարանջատում
խմբագրելԴասարանում լեզվի տարանջատումը վերաբերում է որոշակի ժամանակի, բովանդակության կամ գործունեության համար երևէ լեզվի հատկացմանը՝ նպատակ ունենալով օգնել ուսանողներին կենտրոնանալ այդ լեզվով իրենց հմտությունները զարգացնելու վրա: Երկլեզու ծրագրերը հաճախ համատեղում են լեզվի տարանջատման և տրանսլեզվային մոտեցումները՝ հեշտացնելու համար ուսանողների երկու լեզուներով գրագիտ լինելը[16]։
Վերաձևակերպում
խմբագրելԵրկլեզու կրթության ընթացքում ուսուցիչները կարող են օգտագործել տարբեր մեթոդներ՝ ուղղելու աշակերտների լեզվական սխալները: Այդպիսի մեթոդներից մեկը վերաձևակերպումն է, որը ներառում է աշակերտի խոսքերի կրկնությունը՝ ուղղելով քերականական կամ արտասանական սխալները, ինչը նման է նրան, թե ինչպես են ծնողներն օգնում իրենց երեխաներին սովորել իրենց առաջին լեզուն: Մեկ այլ տեխնիկա է բացահայտ ուղղումը, որի ժամանակ ուսուցիչը ուղղակիորեն մատնանշում է աշակերտի կատարած սխալը[17]։
Երկլեզու կրթության հետևանքներ
խմբագրելԵրկլեզու կրթության առավելություններ
խմբագրելԵրկլեզու կրթության ամենից ակնհայտ առավելությունը երկու (կամ ավելի) լեզուների գրագետ իմացությունն է[18]։ Բազմաթիվ լեզուների լավ իմացությունը կարող է հանգեցնել զբաղվածության հնարավորությունների ավելացմանը[19], ինչպես նաև ստեղծել միջմշակութային հաղորդակցության ավելի շատ հնարավորություններ[20][21]։
Երկլեզու կրթությունը կարող է նաև աջակցել ազգային փոքրամասնությունների լեզուներով խոսողներին՝ ցույց տալով իրենց տան կամ ժառանգական լեզվի արժեքը, ինչի արդյունքում բարձրանում է ինքնագնահատականը[22][23]։ Բացի այդ՝ երկլեզու կրթության մոդելները ցույց են տվել, որ բարելավում են աշակերտների զբաղվածությունը և հաճախումը ծնողների դպրոցական գործունեության մեջ ներգրավվածությամբ[24][25]։
Երկլեզու կրթությունն օգնում է ուսանողներին գրագետ դառնալ երկու լեզուներով, ինչը ցույց է տվել, որ բարձրացնում է ուսանողների երկու լեզուներով ընթերցանության մակարդակը[25][26]։ Հետազոտողները ենթադրում են, որ դա կարող է պայմանավորված լինել ուսանողների՝ լեզուների և դրանց գրավոր համակարգերի մասին ավելի մեծ տեղեկացվածությամբ[21]։
Թեև զգալի հետազոտություններ են կատարվել «երկլեզու ուղեղի» վերաբերյալ, այնուամենայնիվ բավականին սահմանափակ են այն հետազոտությունները, թե ինչպես է երկլեզու կրթությունն ազդում ուղեղի կառուցվածքի և ակտիվացման վրա։ Չնայած երկլեզուների վերաբերյալ հետազոտությունների մեծ մասը ցույց է տալիս, որ երկլեզվության առավելությունները շատ են, երբ երեխաները վաղ տարիքում դառնում են երկլեզու[27], և նրանք կան բազմաթիվ երկլեզու կրթական ծրագրերում[28], այնուամենայնիվ, որոշ նախնական հետազոտություններ ցույց են տվել, որ երկլեզու կրթական ծրագրերում նախադպրոցական տարիքի երեխաները, ի պատասխան ծանոթ և անծանոթ լեզուների, ունեն ուղեղի ակտիվացման այնպիսի ձևեր, ինչպես մեծահասակները, որոնք մի քանի տարի սովորում են երկրորդ լեզու[29]։
Երկլեզու կրթության թերություններ
խմբագրելԱնգլախոս շատ երկրներում ստանդարտացված թեստերն անգլերեն են, ուստի անգլերեն սովորելու համար հատկացվող ժամանակը առավելագույնի է հասցվում: Այս ծրագրի կողմնակիցները պաշտպանում են այն հանգամանքը, որ ուսանողներն իրենց օրվա մեծ մասն անցկացնում են անգլերենի մասին սովորելով անգլերեն, որոնք հիմնված են իրենց անգլերենի ներկայիս գիտելիքների վրա[30]։
Երկլեզու կրթությունը ուսուցիչներից պահանջում է վարժ և գրագետ տիրապետել երկու լեզուներին՝ ի տարբերություն անգլերենի՝ որպես երկրորդ լեզվի ծրագրերի, որոնք ուսուցիչներից պահանջում են միայն անգլերենի սահուն իմացություն և գրագիտություն[31][32]։
Երկլեզու ծրագրեր լեզվի վերականգնման համար
խմբագրելԵրկլեզու կրթությունը կարող է նաև օգնել լեզուների վերականգնման ջանքերին այն երկրներում, որոնցում վտանգված է լեզուն[33]։ Այս լեզուները մեծապես միահյուսված են համայնքի մշակույթի, վայրի և ինքնության հետ, ուստի երկլեզու ծրագրերի ստեղծումը, որոնք կօգնեն վերականգնել վտանգված լեզուները, չափազանց շահավետ է: Ընդհանրապես, երկրի պաշտոնական հիմնական և երկրորդական լեզուները նախընտրելի են երկլեզու ծրագրերի համար, սակայն գոյություն ունեն երկլեզու ծրագրեր՝ վտանգված լեզուն համայնքում նորից վերականգնելու համար[34]։ Այս կրթական քաղաքականությունը էական նշանակություն ունի համայնքների և հաջորդ սերնդի ինքնության զարգացման համար: Այս ամենին խանգարող օրինակ էին Կանադայի ծխական դպրոցները։ Երեխաները խստորեն պատժվում էին իրենց մայրենի լեզվով խոսելու համար, ինչը սերնդային տրավմա է առաջացրել բնիկ մարդկանց մեծ մասի մոտ, որոնք հաճախում էին ողջ երկրով տարածված այդ դպրոցները[34]։ Այնուամենայնիվ, նման իրադարձություններից սովորելը նպաստել է լեզվի վերականգնման մասին իրազեկվածության տարածմանը:
Լեզվի վերականգնման համար երկլեզու ծրագրերը բարդ են. յուրաքանչյուր լեզու տարբեր է, և կա կրթական ռեսուրսների և ուսուցիչների վերապատրաստման պակաս այդ լեզվով: Ավելին, բավականաչափ հետազոտություններ չկան, թե որն է երկլեզու ծրագրերի նպատակը՝ մշակութային ճանաչումը՞, թե՞ երկլեզվությունը[35]։ Շատ հաճախ բախում է տեղի ունենում կառավարության կրթական քաղաքականության և նշված քաղաքականության փաստացի իրականացման միջև[35]։ Այդուհանդերձ, երկլեզու ծրագրերում հսկայական առաջընթաց է գրանցվել, որոնցից մեկը Նոր Զելանդիայում է: Te Kōhanga Reo տարածաշրջանի Մաորի համայնքը ստեղծել է վաղ լեզվի մանկական ծրագիր, որը ներառում է մշակույթի ավանդական սովորույթները[36]։ Ծրագիրն օգտվում է բնիկ լեզվակիրներ ունենալու հնարավորությունից՝ միաժամանակ գիտակցելով, որ նոր և գալիք լեզվակիրները կարող են օգնել լեզվին հարմարվել ավելի նոր ժամանակների[36]։
Լեզուների վերականգնման զարգացող ծրագրերի շնորհիվ ավելի շատ համայնքներ կարող են ազատվել հարմարեցնող նորմերից։ Նման օրինակ է մայրենի լեզվով խոսելու սպառնալիքի զգացողությունը քաղաքական լարվածության պատճառով, ինչպիսին է գաղութատիրությունը, որը դեռ պահպանվում է շատ ազգերում[37]։ Հարցը, թե ում լեզուն և գիտելիքն է ավելի արժեքավոր, այլևս չպետք է մնա այս երկլեզու ծրագրերի շնորհիվ[34]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Wright, Wayne E.; Boun, Sovicheth (9 April 2015). The handbook of bilingual and multilingual education (անգլերեն). Wiley. էջ 56. ISBN 978-1-119-00549-0. OCLC 1064689899.
- ↑ «Bilingual Education». Renaissance (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022-11-17-ին.
- ↑ «The Benefits of Bilingual Education | BVIS HCMC». www.nordangliaeducation.com (անգլերեն). Վերցված է 2022-11-17-ին.
- ↑ 4,0 4,1 Baker, Doris Luft; Basaraba, Deni Lee; Polanco, Paul (2016). «Connecting the Present to the Past: Furthering the Research on Bilingual Education and Bilingualism». Review of Research in Education. 40: 821–883. doi:10.3102/0091732X16660691. ISSN 0091-732X. JSTOR 44668638. S2CID 151975015.
- ↑ Kester, Ellen (2020-01-16). «Bilingual Education Models». Bilinguistics (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022-11-18-ին.
- ↑ «Bilingual Education». Renaissance (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022-11-18-ին.
- ↑ «The Rich Promise of Two-Way Immersion». Association for Supervision and Curriculum Development. 1 December 2004. Վերցված է 28 November 2022-ին.
- ↑ «Program Models and Services» (PDF). Washington State Office of Superintendent of Public Instruction. April 2015.
- ↑ Zamsha, Anna; Adamiuk, Nataliia (11 August 2021). «Principles of designing bimodal-bilingual educational environment for the deaf and hard-of-hearing learners». Knowledge, Education, Law, Management.
- ↑ «Program Models and Services» (PDF). Washington State Office of Superintendent of Public Instruction. April 2015.
- ↑ Baker, Colin; Wright, Wayne E. (2017). Foundations of bilingual education and bilingualism (6th ed.). Bristol, UK: Multilingual Matters. էջեր 158. ISBN 9781783097203.
- ↑ Durán, Lillian K.; Roseth, Cary J.; Hoffman, Patricia (2010-04-01). «An experimental study comparing English-only and Transitional Bilingual Education on Spanish-speaking preschoolers' early literacy development». Early Childhood Research Quarterly (անգլերեն). 25 (2): 207–217. doi:10.1016/j.ecresq.2009.10.002. ISSN 0885-2006.
- ↑ «Definition of English as a Second Language (ESL)». ThoughtCo (անգլերեն). Վերցված է 2022-11-16-ին.
- ↑ «Five Fundamental Strategies for Bilingual Learners». HuffPost (անգլերեն). 2015-12-23. Վերցված է 2022-11-28-ին.
- ↑ Shie, Amanda (2022-11-01). «Translanguaging Views and Practices of Indiana Dual-Language Bilingual Education Teachers». The Journal of Purdue Undergraduate Research. 12 (1). doi:10.7771/2158-4052.1568. ISSN 2158-4052.
- ↑ Johnson, Susana Ibarra; García, Ofelia; Seltzer, Kate (2019), DeMatthews, David E.; Izquierdo, Elena (eds.), «Biliteracy and Translanguaging in Dual-Language Bilingual Education», Dual Language Education: Teaching and Leading in Two Languages, Language Policy (անգլերեն), Cham: Springer International Publishing, vol. 18, էջեր 119–132, doi:10.1007/978-3-030-10831-1_8, ISBN 978-3-030-10831-1, S2CID 181968262, Վերցված է 2022-11-28-ին
- ↑ Fleta Guillén, M. Teresa (2018), Schwartz, Mila (ed.), «Scaffolding Discourse Skills in Pre-primary L2 Classrooms», Preschool Bilingual Education: Agency in Interactions Between Children, Teachers, and Parents, Multilingual Education (անգլերեն), Cham: Springer International Publishing, vol. 25, էջեր 283–309, doi:10.1007/978-3-319-77228-8_10, ISBN 978-3-319-77228-8, Վերցված է 2022-11-28-ին
- ↑ «Bilingual Education». American Federation of Teachers (անգլերեն). 2020-09-02. Վերցված է 2022-11-17-ին.
- ↑ «Rethinking Bilingual Instruction». ASCD (անգլերեն). Վերցված է 2022-11-17-ին.
- ↑ Baker, Colin; Wright, Wayne E. (2017). Foundations of bilingual education and bilingualism (6th. ed.). Bristol, UK: Multilingual Matters. էջ 311.
- ↑ 21,0 21,1 «The Benefits of Bilingual Education | American University». soeonline.american.edu (ամերիկյան անգլերեն). 2020-05-19. Վերցված է 2022-11-16-ին.
- ↑ Kong, Peggy A.; Yu, Xiaoran (2019-07-03). «Bilingual education for a harmonious multiculturalism: the importance of policy discourse for students of ethnic minority groups in China». Multicultural Education Review. 11 (3): 190. doi:10.1080/2005615X.2019.1664017. ISSN 2005-615X. S2CID 204391713.
- ↑ Cummins, Jim; Early, Margaret (2011). Identity texts: The collaborative creation of power in multilingual schools. Trentham Books. էջ 38.
- ↑ Collier, Virginia; Thomas, Wayne. «The Astounding Effectiveness of Dual Language Education for All» (PDF). NABE Journal of Research and Practice. 2.
- ↑ 25,0 25,1 Kamenetz, Anya (November 29, 2016). «6 Potential Brain Benefits Of Bilingual Education». NPR.org (անգլերեն). Վերցված է 2021-04-10-ին.
- ↑ Burkhauser, Susan; Steele, Jennifer L.; Li, Jennifer; Slater, Robert O.; Bacon, Michael; Miller, Trey (September 2016). «Partner-Language Learning Trajectories in Dual-Language Immersion: Evidence From an Urban District». Foreign Language Annals (անգլերեն). 49 (3): 415–433. doi:10.1111/flan.12218.
- ↑ Mohr, Kathleen A. J.; Juth, Stephanie M.; Kohlmeier, Theresa L.; Schreiber, Kayleen E. (January 2018). «The Developing Bilingual Brain: What Parents and Teachers Should Know and Do». Early Childhood Education (անգլերեն). 46 (1): 11–20. doi:10.1007/s10643-016-0833-7. ISSN 1082-3301. S2CID 254472010.
- ↑ Petitto, Laura-Ann (12 November 2009). «New Discoveries From the Bilingual Brain and Mind Across the Life Span: Implications for Education». Mind, Brain, and Education (անգլերեն). 3 (4): 185–197. doi:10.1111/j.1751-228X.2009.01069.x. PMC 3338206. PMID 22545067.
- ↑ Hidaka, Souta; Shibata, Hiroshi; Kurihara, Michiyo; Tanaka, Akihiro; Konno, Akitsugu; Maruyama, Suguru; Gyoba, Jiro; Hagiwara, Hiroko; Koizumi, Masatoshi (2012-05-01). «Effect of second language exposure on brain activity for language processing among preschoolers». Neuroscience Research (անգլերեն). 73 (1): 73–79. doi:10.1016/j.neures.2012.02.004. ISSN 0168-0102. PMID 22387480. S2CID 11078360.
- ↑ «The Case for Structured English Immersion». ASCD (անգլերեն). Վերցված է 2022-11-17-ին.
- ↑ «What Is the Difference Between ESL and Bilingual Education? | UT Permian Basin Online». online.utpb.edu (ամերիկյան անգլերեն). 2020-11-03. Վերցված է 2022-11-17-ին.
- ↑ Bilingual education. Noel Merino. Farmington Hills, Mich. 2016. ISBN 978-0-7377-7624-9. OCLC 946078540.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ Malone, Dennis L. (2003-09-01). «Developing Curriculum Materials for Endangered Language Education: Lessons from the Field». International Journal of Bilingual Education and Bilingualism. 6 (5): 332–348. doi:10.1080/13670050308667790. ISSN 1367-0050. S2CID 143777688.
- ↑ 34,0 34,1 34,2 De Costa, Peter I. (2021-09-03). «Indigenous Language Revitalization: How Education Can Help Reclaim "Sleeping" Languages». Journal of Language, Identity & Education (անգլերեն). 20 (5): 355–361. doi:10.1080/15348458.2021.1957684. ISSN 1534-8458. S2CID 237494378.
- ↑ 35,0 35,1 Becerra-Lubies, Rukmini; Mayo, Simona; Fones, Aliza (2021-09-14). «Revitalization of indigenous languages and cultures: critical review of preschool bilingual educational policies in Chile (2007–2016)». International Journal of Bilingual Education and Bilingualism. 24 (8): 1147–1162. doi:10.1080/13670050.2018.1563584. ISSN 1367-0050. S2CID 150805366.
- ↑ 36,0 36,1 The green book of language revitalization in practice. Leanne Hinton, Kenneth L. Hale. San Diego. 2001. ISBN 978-90-04-26172-3. OCLC 871223335.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) CS1 սպաս․ այլ (link) - ↑ Ife, Anne (2012-08-01). «Democratic policies for language revitalization». Current Issues in Language Planning. 13 (3): 225–230. doi:10.1080/14664208.2012.722379. ISSN 1466-4208. S2CID 145361148.
Մատենագրություն
խմբագրել- Anderson, Barbara A., and Brian D. Silver, "Equality, Efficiency, and Politics in Soviet Bilingual Education Policy, 1934–1980." American Political Science Review, Vol. 78, No. 4 (December 1984), pp. 1019–1039
- Baldauf, R.B. (2005). Coordinating government and community support for community language teaching in Australia: Overview with special attention to New South Wales. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 8 (2&3): 132–144
- Carter, Steven (November 2004). "Oui! They're only 3." Oregon Live.com
- Crawford, J. (2004). Educating English Learners: Language Diversity in the Classroom (5th edition). Los Angeles: Bilingual Educational Services (BES).
- Cummins, J. & Genzuk, M. (1991). Analysis of Final Report: Longitudinal Study of Structured English Immersion Strategy, Early Exit and Late-Exit Transitional Bilingual Education Programs for Language-Minority Children. USC Center for Multilingual, Multicultural Research.
- Dean, Bartholomew (ed.) (2004), "Indigenous Education and the Prospects for Cultural Survival", Cultural Survival Quarterly, (27) 4.
- del Mazo, Pilar (2006). "The Multicultural Schoolbus: Is Bilingual Education Driving Our Children, and Our Nation, Towards Failure?" [2006 Education Law Consortium]. The article is available at: https://web.archive.org/web/20160303214202/http://www.educationlawconsortium.org/forum/2006/papers/delMazo2006_1.pdf
- Dutcher, N., in collaboration with Tucker, G. R. (1994). The use of first and second languages in education: A review of educational experience. Washington, DC: World Bank, East Asia and the Pacific Region, Country Department III.
- Gao, Helen. (November 2004). "Fight over bilingual education continues." The San Diego Union-Tribune.
- Gonzalez, A. (1998). Teaching in two or more languages in the Philippine context. In J. Cenoz & F. Genesee (Eds.), Beyond bilingualism: Multilingualism and multilingual education (pp. 192–205). Clevedon, England: Multilingual Matters.
- Grimes, B. F. (1992). Ethnologue: Languages of the world Dallas, TX: Summer Institute of Linguistics.
- Hakuta, K. (1986).Mirror of language: The debate on bilingualism. New York: Basic Books.
- Harris, S. G. & Devlin, B. C. (1996). "Bilingual programs involving Aboriginal languages in Australia". In Jim Cummins and David Corso (eds), Encyclopedia of language and education, vol 5, pp. 1–14. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
- Hult, F.M. (2012). Ecology and multilingual education. In C. Chapelle (Gen. Ed.), Encyclopedia of applied linguistics (Vol. 3, pp. 1835-1840). Malden, MA: Wiley-Blackwell.
- Kalist, David E. (2005). "Registered Nurses and the Value of Bilingualism." Industrial & Labor Relations Review, 59(1): 101–118.<http://digitalcommons.ilr.cornell.edu/ilrreview/vol59/iss1/6/>
- Kloss, Heinz (1977, reprinted 1998). The American Bilingual Tradition. (Language in Education; 88) McHenry, IL: Center for Applied Linguistics and Delta Systems. 1-887744-02-9
- Krashen, S. D. (1999). Bilingual Education: Arguments for and (Bogus) Arguments Against [sic] University of Southern California professor's article is available online at «digital.georgetown.edu» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2022-10-09-ին. (201 KB)
- Parrish, T.; Perez, M; Merickel, A.; and Linquanti, R.(2006). "Effects of the Implementation of Proposition 227 on the Education of English Learners, K-12, Findings from a Five-Year Evaluation: Final Report." Washington, DC: AIR and San Francisco: WestEd. The complete report is available free at http://www.WestEd.org/cs/we/view/rs/804. An abbreviated, more accessible summary of the findings is available at http://www.WestEd.org/cs/we/view/rs/825
- Seidner, Stanley S.(1981–1989) Issues of Language Assessment. 3 vols. Springfield, Il.: State Board of Education.
- Summer Institute of Linguistics. (1995). A survey of vernacular education programming at the provincial level within Papua New Guinea. Ukarumpa, Papua New Guinea: Author.
- Swain, M. (1996). Discovering successful second language teaching strategies and practices: From program evaluation to classroom experimentation." Journal of Multilingual and Multicultural Development, 17," 89-104.
- Thomas, W. P., & Collier, V. P. (1997). Two languages are better than one. Educational Leadership, 55(4), 23–26.