Ելենա Քալանթարյան

հայ բժիշկ

Ելենա Վլադիմիրի Քալանթարյան (հունիսի 16, 1890(1890-06-16), Չերկիզովո (քաղաքատիպ ավան, Պուշկինսկի շրջան), Պուշկինսկի շրջան, Մոսկվայի մարզ[1] - մայիսի 30, 1963(1963-05-30), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), հայ խորհրդային հելմինթոլոգ։ ՀԽՍՀ-ում գիտական հելմինթոգիայի հիմնադիրը։ Բժշկական գիտությունների դոկտոր (1951), պրոֆեսոր։ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1954), ՀԽՍՀ վաստակավոր բժիշկ։

Picto infobox med.png
Ելենա Վլադիմիրի Քալանթարյան
Ծնվել է1890
ԾննդավայրՉերկիզովո
Մահացել է1963,
Մահվան վայրԵրևան
ՔաղաքացիությունFlag of Russia.svg Ռուսական կայսրություն և Flag of the Soviet Union.svg ԽՍՀՄ
Ազգությունհայ
ԿրթությունՄոսկվայի Մ. Սեչենովի անվան բժշկական ինստիտուտ
Մասնագիտությունհելմինթոլոգ
Կոչումպրոֆեսոր[1]
Գիտական աստիճանբժշկական գիտությունների դոկտոր[1] (1951)
Պարգևներ
ՎիքիդարանԵլենա Քալանթարյան

ԿենսագրությունԽմբագրել

1915 թվականին ավարտել է Մոսկվայի բժշկական ինստիտուտը։ 1915-1921 թվականներին աշխատել է Թիֆլիսում։ 1923-1955 թվականներին եղել է Երևանի տրոպիկական ինստիտուտի հել մինթոլոգիայի բաժնի վարիչ։ 1944-1950 թվականներին եղել է Երևանի բժշկական ինստիտուտի դեկան։

Գիտական աշխատանքները վերաբերում են ՀԽՍՀ-ում ճիճվաբանության, երկրամասային ախտաբանության, էնտերոբիոզի և տենիիդոզների (հատկապես տրիխոստրոնգիլոզների, հիմենոլեպիդոզի) հարցերի ուսումնասիրությանը[2]։ Քալանթարյանն առաջինն է նկարագրել Trichos-trongylus ax, ei (1924) և իր անունով կոչված Skrijabini Kalantarian (1932) մակաբույծ որդերի տեսակները։ Քալանթարյանն առաջարկել է հելմինթների ձվիկների հետազոտության նոր (կոպրոօվոսկոպիկ) մեթոդ (1927), որը կոչվում է իր անունով[3]։

ՄահԽմբագրել

Մահացել է 1963 թվականին Եևանում։ Թաղված է Երևանի Թոխմախ գերեզմանատանը[4]։

ՊարգևներԽմբագրել

  • ՀԽՍՀ վաստակավոր բժիշկ
  • ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1954)
  • Լենինի շքանշան

ԵրկերԽմբագրել

  • Հայաստանի ազգաբնակության հելմինտոֆաունայի ուսումնասիրությունը։ (Արտատպված Հ. Ս. Խ. Հ. Պետ. Համալսարանի գիտական տեղեկագրի N 1-ից)։ Քալանթարյան,1925[5]։
  • Մարդու ճիճուները, Քալանթարյան, Ելենա Վլադիմիրի.Առողջապահության ժողովրդական կոմիսարիատՍՍՆ համաճարակագիտական բաժին։ Երևան։ Տպ. Հայպոլիգրաֆի առաջին, 1926[6]։
  • Մարդու ճիճուները։ Քալանթարյան, Ելենա Վլադիմիրի. ՀՍԽՀ Առժողկոմատ, 2-րդ տպագրություն, Երևան։ Տպ. Պետհրատի, 1931[7]։
  • Ասկարիդը և պայքարը նրա դեմ։ Քալանթարյան, Ելենա Վլադիմիրի; Բեկզադյան, Ա.: Առողջապահության մինիստրություն ՀՍՍՌ։ Երևան։ Հայպետհրատ, 1953[8]։
  • Մարդու ճիճուները և նրանցից պաշտպանվելու միջոցները։ Քալանթարյան, Ելենա Վլադիմիրի։ Առողջապահության մինիստրություն ՀՍՍՌ, Երևան։ Հայպետհրատ, 1949[9]։

Տես նաևԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — 1974. — հատոր 12. — էջ 383.
  2. «Ելենա Քալանթարյանի աշխատանքները haygirk.nla.am կայքում» 
  3. Гарибджанян С. Г. (1991-01-05)։ «Елена Владимировна Калантарян (к 100-летию со дня рождения)»։ Փորձարարական և կլինիկական բժշկություն 31 (1): 94–95։ ISSN 0514-7484 (չաշխատող հղում)
  4. «The memorial of Qalantaryan Elena (Ելենա Քալանթարյան Վլադիմիրի) buried at Yerevan's Tokhmakh cemetery»։ hush.am (անգլերեն)։ Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 29 
  5. Քալանթարյան Ելենա Վլադիմիրի (1925)։ Հայաստանի ազգաբնակության հելմինտոֆաունայի ուսումնասիրությունը։ Արտատպված Հ. Ս. Խ. Հ. Պետ. Համալսարանի գիտական տեղեկագրի N 1-ից։ Երևան: Տպ. Տպագրական Տրեստի երկրորդ 
  6. Քալանթարյան Ելենա Վլադիմիրի (1926)։ Մարդու ճիճուները։ ՀԽՍՀ առողջապահության ժողովրդական կոմիսարիատի հանրամատչելի գրադարան։ Առողջապահության ժողովրդական կոմիսարիատ։ Յերեվան: Տպ. Հայպոլիգրաֆի առաջին 
  7. Քալանթարյան Ելենա Վլադիմիրի (1931)։ Մարդու ճիճուները։ Սան-լուսավորության գրադարան։ ՀՍԽՀ Առժողկոմատ (2-րդ տպագրություն ed.)։ Յերևան: Տպ. Պետհրատի 
  8. Քալանթարյան Ելենա Վլադիմիրի (1953)։ Բեկզադյան Ա, ed.։ Ասկարիդը և պայքարը նրա դեմ։ Առողջապահության մինիստրություն ՀՍՍՌ։ Երևան: Հայպետհրատ 
  9. Քալանթարյան Ելենա Վլադիմիրի (1949)։ Մարդու ճիճուները և նրանցից պաշտպանվելու միջոցները։ Առողջապահության մինիստրություն ՀՍՍՌ։ Երևան: Հայպետհրատ 
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։